نشانگرهای آب و هوایی و جغرافياي ديرينه در توالی تریاس بالايي گروه شمشک البرز مرکزی
محورهای موضوعی :محمدرضا نائیجی 1 , ایرج مغفوری مقدم 2 , محبوبه حسینی برزی 3 , بهمن سلیمانی 4
1 - دانشگاه لرستان
2 - دانشگاه خوارزمی
3 - دانشگاه شهید بهشتی
4 - پژوهشگاه صنعت نفت
کلید واژه:
چکیده مقاله :
نهشتههای تریاس پسین گروه شمشک البرز مرکزی در نواحی عمارت در 30 کیلومتری جنوب آمل و در امامزاده هاشم در 50 کیلومتری شمال شرق تهران برای برخی از شاخصهای آب و هوایی و جغرافیای دیرینه مورد بررسی قرار گرفتند. دادهها شامل 10 نقطهشماری ماسهسنگها، 13 تجزيه اكسيدهاي اصلي، 8 گونه و جنس فسیلهای گیاهی و 4 گونه پالینومورف بودند. دادههای سنگشناسی و شیمیایی منحصر به نهشتههای تریاس پسین بودند.حوادث مهم تریاس پسین مانند خشکسالیهای نورین بالايي و رتین میانی از طریق وجود ژیپسها ردیابی شدند. این پژوهش بیان میدارد که آشکارا نشانههای سنگشناسی در تطابق با حوادث جهانی یاد شده هستند و میتوانند مبنای خوبی برای کنترل کردن سایر دادههای سنی از نظر فسیلشناسی باشند. همچنین کاوش در جنس و گونههای فسیلهای گیاهی دلالت به این دارد که منطقه مورد مطالعه، تفاوت چندانی از نظر آب و هوایی با مناطق خیلی شمالیتر مانند سیبری ندارد. شناسایی پالینومورفها نشان داده که بیشتر آنها از انواع هیگروفیتیک و مزوفیتیک هستند و منشا برخی از آنها شناختهتر و متعلق به برخی از سرخسها هستند. دادههای حاصل از نقطهشماری حکایت دارد که منشا رسوبات از خشک تا نیمهمرطوب بوده است. بررسیهای این مطالعه نیز بیانگر ارتباط زمینی منطقه البرز با اورازیا به دلیل حادثه کوهزایی کیمیرین و جوشخوردن خرده قاره کیمیریا با اورازیا با استفاده از شواهد فسيل گياهي است.
Late Triassic deposits of Shemshak Group in Emarat section at about 30 km south of Amol and Emamzadeh Hashem section and about 50km north east of Tehran in Central Alborz have been studied for some paleoclimatic and paleogeographic indicators. The data used in this study include: 10 point counting of sandstones, 13 main oxide analyses, 8 species of plant fossils and 4 genuses of palinomorphs. Lithological and geochemical data were restricted to the Late Triassic deposits. Important events of the Late Triassic such as: Late Norian and Middle Rhaetian droughts were revealed by the presence of gypsum beds. This study indicates that lithological signatures are clearly consistent with the mentioned global event and this tracer can be a good basis for controlling other age-related paleontological data. Comparison of the Alborz and Siberian plant fossils indicated that the study area did not have significant differences compared to more northern regions such as Siberia. The investigated palinomorphs indicated that most of them are hygrophytic and mesophytic and some of them had more well-known origin which belonged to some ferns. The point counting data revealed that the source area of the sediments experienced dry to semi-humid climates. This study also confirms that the Alborz region was part of Eurasia, due to the Eo-Cimmerian orogenic event based on recognized plant fossils.
