زمین دما- فشارسنجی مجموعه گرانیتوئیدی جبال بارز با استفاده از شیمی آمفیبول و فلدسپار
محورهای موضوعی :جمال رسولي 1 , ابوذر قربانی 2 , وحید احدنژاد 3
1 - دانشگاه شهید بهشتی
2 - معاون فناوری
3 - دانشگاه پیام نور تهران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
مجموعه پلوتونیک جبال بارز متشکل از چندین توده نفوذی گرانیتوئیدی است که در شرق و شمال شرق جیرفت در جنوب استان کرمان واقع شده است. ترکیب سنگ شناسی این مجموعه شامل گرانودیوریت، کوارتزدیوریت، گرانیت و آلکالی گرانیت مي‌باشد؛ اما سنگ نفوذی غالب در این منطقه، گرانودیوریت است. کانی های غالب در ترکیب این سنگ ها پلاژیوکلاز، آلکالی فلدسپار، بیوتیت، آمفیبول و کوارتز است. ترکیب پلازیوکلازها متغیر است و از آندزین تا لابرادوریت تغییر می کند و آلکالی فلدسپارها در رده ارتوکلاز قرار می گیرند. همه آمفیبول ها از نوع ماگمایی بوده و در سه گروه آمفیبو-های کلسیک، آمفیبول های سرشار از آهن و آمفیبول های (Fe, Mg, Mn) دار قرار گرفته اند. بررسی وضعیت اکسیداسیون و احیایی ماگمای منشاء گرانیتوئیدهای منطقه بر اساس تركيب آمفیبول ها، نشان دهنده فوگاسيته بالای اکسيژن است. شواهد نشان می دهد که گرانیت های منطقه جبال بارز سری مگنتیتی بوده و ماگما در شرایط اکسیدان و در مرز ورقه های همگرا تشکیل شده است. بر اساس محاسبه های زمین دما فشارسنجی، بر اساس روش هایHamarstrom -Zen، Schmidt،Johnson -Rutherford، Smith - Andersonو Uchida، متوسط فشار محاسبه شده بین 54/1 تا 87/7 کیلوبار در تغییر است و عمق قرارگیری اتاق ماگمایی و شروع تبلور را 18 تا 23 کیلومتر می توان برآورد کرد. همچنین بر اساس دماسنج دو فلدسپار، دماي جایگیری گرانيتوئيدهاي جبال بارز به روش Anderson مابین 550 تا 750 و به روش Putirka مابین 710 تا 830 درجه سانتی گراد و بر اساس تیتانیوم در بیوتیت، مابین 670 تا 720 سانتی گراد در تغییر است. همچنین دماسنجی به روش هورنبلند پلاژیوکلاز دمای 578 تا 732 درجه سانتی گراد را برای به تعادل رسیدن این دو کانی نشان می دهد.
Jebale-Barez plutonic complex is composed of granitoid intrusive bodies and is located in the East and southeastern of Jiroft province of Kerman. The plutonic complex is composed of granodiorite, quartzdiorite, granite and alkaligranite. Plutonic rocks are mainly composed of plagioclase, alkali-feldspar, biotite, amphibole and quartz. Based on microprobe analysis, plagioclases vary from andesine to labradorite and alkali feldspars occur as orthoclase. All amphiboles are magmatic and placed in three groups: calcic amphiboles, iron-rich amphiboles, amphiboles consist of Fe, Mg, Mn. The study of oxidation and reduction state of their source magma by amphibole chemistry, in dicated high oxygen fugacity. Therefore, granitoids of Jebale-Barez plutonic complex are I-type or related to magnetite series and the estimated oxygen fugacity imply oxidation magma and its formation in convergent plate boundary. On the basis of geo-thermo-barometric calculations, using Hamarstrom - Zen, Schmidt, Johnson - Rutherford, Smith - Anderson and Uchida methods, amphiboles have crystallized about 1.54 to 7.87 kbar at the depth about 18 to 23 km. As emplacement or crystallization temperature of Jebale-Barez plutonic complex based on the two feldspar thermometer using Anderson method has been ranges between 550 to 750 ºC and using Putirka method has been achieved between 710 to 830 ºC and based on Ti-in- amphibole thermometer has been ranges between 670 to 735 ºC. In addition, hornblende -plagioclase thermometer shows 653 to 732 °C for equilibrium of these two minerals
