تحول یادگیری در عصر دیجیتال و تأثیر آن بر آموزش دختران

چکیده مقاله :

مسیر تحول‌آفرین آموزش در چهارمین انقلاب صنعتی بر نقش حیاتی ادغام فناوری و آموزش تأکید دارد. این حوزه میان‌رشته‌ای با رویکردهای فعال و مسئله‌محور مانند یادگیری مبتنی بر بازی، یادگیری ترکیبی و رویکردهای یادگیری مبتنی بر پروژه مشخص می‌شود که در مواجهه با تغییرات ناشی از همگرایی فناوری‌های پیشرفته، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این میان، توسعه ابزارهای دیجیتال و هوش مصنوعی، فرصت‌های بی‌سابقه‌ای برای بهبود یادگیری شخصی‌سازی‌شده و تعامل‌محور ایجاد کرده است. بااین‌حال، ادغام فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشورهای درحال‌توسعه، از جمله ایران، با چالش‌های قابل‌توجهی روبه‌رو بوده و بحث‌هایی پیرامون تأثیر آن در کاهش تجربیات عملی و تعامل کاربردی در محیط‌های آموزشی مطرح شده است. علاوه بر این، مقاومت معلمان در برابر تغییرات فناورانه، کمبود منابع مالی و محدودیت‌های زیرساختی از دیگر موانع پیش روی این تحول محسوب می‌شود. با توجه به اهمیت روزافزون محتوای آموزشی دیجیتال، این مطالعه با استفاده از مرور نظام‌مند، به بررسی میزان اثربخشی و نحوه اجرای یادگیری دیجیتال در دختران و زنان می‌پردازد. این مقاله از رویکردی نظام‌مند برای گردآوری داده‌های اولیه استفاده کرده است. در این جستجو، ۱۶ مقاله شناسایی شد، یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که یادگیری دیجیتال تأثیر مثبتی بر افزایش تعامل دختران و زنان، بهبود عملکرد تحصیلی و تقویت علاقه به موضوعات علمی دارد. همچنین، بهره‌گیری از روش‌های یادگیری ترکیبی و ابزارهای چندرسانه‌ای می‌تواند باعث تقویت تفکر انتقادی میشود. بااین‌حال، موفقیت این برنامه‌ها مستلزم آموزش و حمایت مستمر و تدوین سیاست‌های آموزشی انعطاف‌پذیر است.

چکیده انگلیسی :

The transformative trajectory of education in the Fourth Industrial Revolution underscores the crucial role of integrating technology and education. This interdisciplinary domain is characterized by active and problem-based approaches such as game-based learning, blended learning, and project-based learning, which are of particular significance in response to changes brought about by the convergence of advanced technologies. In this context, the development of digital tools and artificial intelligence has created unprecedented opportunities for enhancing personalized and interactive learning. However, the integration of information and communication technology (ICT) in developing countries, including Iran, has faced significant challenges, sparking debates regarding its impact on reducing hands-on experiences and practical engagement in educational settings. Furthermore, teachers' resistance to technological changes, financial constraints, and infrastructural limitations are among the major obstacles to this transformation. Given the increasing importance of digital educational content, this study systematically reviews the effectiveness and implementation of digital learning for girls and women. A systematic approach was employed to collect primary data, identifying 16 relevant studies. The findings indicate that digital learning positively influences girls' and women's engagement, enhances academic performance, and fosters interest in scientific subjects. Additionally, the use of blended learning methods and multimedia tools can strengthen critical thinking. However, the success of such programs requires continuous training, sustained support, and the development of flexible educational policies.

منابع و مأخذ:

1- بناگر، آقایی؛ آقایی، ‌هاجر؛ و سعیدی‌رامیانی، زهرا(2021). نقش سیستم آموزش الکترونیکی بر مهارت تفکر سطح بالا و مهارت یادگیری خودتنظیمی دانش آموزان با نقش میانجی علاقه به یادگیری. دانشنامه تحول دیجیتال، 4(2)، 20-38.‎
2- زراعتی، محسن؛ زکی پور، مهدی؛ و آقابراریان، نبی اله(2015). مقایسه تاثیر دو شیوه آموزش سخنرانی و مبتنی بر شبکه بر ارتقای عملکرد تحصیلی دانشجویان؛ دانشگاه علوم پزشکی مازندران. دوماهنامه علمی-پژوهشی راهبــردهای آموزش در علوم پزشکی، 8(4)، 215-222.‎
3- مصطفائی، بابک؛ عماری، حسین؛ بیگ زاده، یوسف؛ و بیک زاد، جعفر(2024). تدوین استراتژی های تحول دیجیتال در دانشگاه. نشریه مطالعات دانش پژوهی، 3(2).‎ doi:10.22034/jkrs.2024.61570.1083

4- Abdelwahed, N. A. A., Bano, S., Al Doghan, M. A., Aljughiman, A. A., Shah, N., & Soomro, B. A. (2024). Empowering women through digital technology: unraveling the nexus between digital enablers, entrepreneurial orientation and innovations. Equality, Diversity and Inclusion: An International Journal, (ahead-of-print).
5- Akpuokwe, C. U., Chikwe, C. F., & Eneh, N. E. (2024). Innovating business practices: The impact of social media on fostering gender equality and empowering women entrepreneurs. Magna Scientia Advanced Research and Reviews, 10(2), 032-043.
6- Crompton, H., Chigona, A., Jordan, K., & Myers, C. (2021). Inequalities in girls’ learning opportunities via EdTech: Addressing the challenge of Covid-19. doi:10.5281/zenodo.4917252
7- Damani, K., Daltry, R., Jordan, K., Hills, L., & Evans, L. (2022). EdTech for Ugandan girls: Affordances of different technologies for girls' secondary education during the Covid‐19 pandemic. Development Policy Review, 40, e12619.doi:10.1111/dpr.12619
8- Felgueira, T., Paiva, T., Alves, C., & Gomes, N. (2024). Empowering Women in Tech Innovation and Entrepreneurship: A Qualitative Approach. Education Sciences, 14(10), 1127. doi:10.3390/educsci14101127
9- Ghasab, A. A., Heydari, M., & Arab, M. (2025). Foresight for Internationalization of Medical Sciences Universities in Iran in the 2040 horizon. European Journal of Futures Research, 13(1), 2. doi:10.1186/s40309-024-00245-1
10- Hakimi, M., Fazil, A. W., Khaliqyar, K. Q., Quchi, M. M., & Sajid, S. (2024). Evaluating the impact of E-learning on girl’s education in Afghanistan: A case study of Samangan University. International Journal of Multidisciplinary Approach Research and Science, 2(01), 107-120. doi:10.59653/ijmars.v2i01.368
11- Haqbeen, J., Sahab, S., & Ito, T. (2023). A Digital Initiative to Address Girls Education Challenges in Collaboration with NPO in Post-2021 Afghanistan. IIAI Letters on Informatics and Interdisciplinary Research, 4.doi:10.52731/liir.v004.176
12- Hazudin, S. F., Sabri, M. F., Kader, M. A. R. A., & Ishak, M. (2021). Empowering women-owned businesses in the era of digital transformation: a review of the opportunities and challenges. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 11(19), 1-13.doi:10.6007/IJARBSS/v11-19/11731
13- Hechter, R. P., Phyfe, L. D., & Vermette, L. A. (2012). Integrating technology in education: Moving the TPCK framework towards practical applications. Education Research and Perspectives (Online), 39, 136.
14- Irmatova, A. B., & Akbarova, M. I. (2022, December). Impact of digital technologies on women’s employment. In International Conference on Next Generation Wired/Wireless Networking (pp. 290-298). Cham: Springer Nature Switzerland. doi:10.1007/978-3-031-30258-9_24
15- Khalid, A. H. (2020). An exploratory qualitative study of the potential for enhanced e-learning in public higher education in Afghanistan (Doctoral dissertation, Indiana University of Pennsylvania).
16- Mathrani, A., Sarvesh, T., & Mathrani, S. (2020, December). Digital gender divide in online education during COVID-19 lockdown in India. In 2020 IEEE Asia-Pacific Conference on Computer Science and Data Engineering (CSDE) (pp. 1-6). IEEE. doi:10.1109/CSDE50874.2020.9411378
17- Meherali, S., Rahim, K. A., Campbell, S., & Lassi, Z. S. (2021). Does digital literacy empower adolescent girls in low-and middle-income countries: a systematic review. Frontiers in Public Health, 9, 761394.doi:10.3389/fpubh.2021.761394
18- Nahid, F., & Amir, R. M. (2024). Empowering women entrepreneurs: Unveiling the opportunities in unconventional industries through the digital space–insights from Bangladesh case studies. In Women Entrepreneurs (pp. 59-79). CRC Press.
19- Ojo, N. M. E., Mafimisebi, O. P., & Arndt, F. (2022). Female entrepreneurs innovativeness in digital business ecosystems. In Handbook on Digital Business Ecosystems (pp. 143-159). Edward Elgar Publishing.doi:10.4337/9781839107191.00017
20- Quendler, E., & Lamb, M. J. RETHINKING LEARNING IN THE LIGHT OF DIGITAL TRANSFORMATION AT THE AUSTRIAN SECONDARY COLLEGES FOR AGRICULTURE AND FORESTRY–WHY AND HOW?. doi:10.36315/2019v1end048
21- Ramos Farroñán, E. V., Arbulú Ballesteros, M. A., Mogollón García, F. S., Heredia Llatas, F. D., Farfán Chilicaus, G. C., Guzmán Valle, M. D. L. Á., ... & Arbulú Castillo, J. C. (2024). Sustainability and Rural Empowerment: Developing Women’s Entrepreneurial Skills Through Innovation. Sustainability, 16(23), 10226.
22- Salamzadeh, A., Dana, L. P., Ghaffari Feyzabadi, J., Hadizadeh, M., & Eslahi Fatmesari, H. (2024). Digital Technology as a Disentangling Force for Women Entrepreneurs. World, 5(2), 346-364. doi:10.3390/world5020019
23- Şener, M. B. (2021). A review of the meaning and importance of the Universal Declaration of Human Rights. Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi, 7(3), 15-25.doi:10.25272/icps.962292
24- Tagoe, M. (2012). Students’ perceptions on incorporating e-learning into teaching and learning at the University of Ghana. International Journal of Education and Development using ICT, 8(1), 91-103.
25- Valentina, N. D. O. U., Gioconda, M. E. L. E., Eglantina, H. Y. S. A., & Mansi, E. (2024, April). Empowering Women for Technology Entrepreneurship: Opportunities and Challenges. In International Conference on Gender Research (Vol. 7, No. 1, pp. 251-261). doi:10.34190/icgr.7.1.2064
26- Webb, D., Barringer, K., Torrance, R., & Mitchell, J. (2020). Girls’ education and EdTech: A rapid evidence review.
27- Yoshida, K., Kitamura, Y., Razquin, P., & Tanaka, S. (2020). Educating girls and the marginalized in the digital and transformative innovation age: To make “Leaving no one behind” a reality. Policy brief, Task Force.