بررسی رابطه سبک های عشق ورزی و سبک‌های دلبستگی با سازگاری زناشویی زنان متاهل شاغل در آموزش و پرورش شهر تهران
محورهای موضوعی :مژگان فریدون نژاد 1 , ستایش عین علی 2
1 - دکترای تخصصی روانشناسی تربیتی، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، ایران.
2 - کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، ایران.
کلید واژه: سبک های عشق ورزی, سبک‌های دلبستگی, سازگاری زناشویی. ,
چکیده مقاله :
هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه سبک‌های عشق‌ورزی و سبک‌های دلبستگی با سازگاری زناشویی زنان متأهل شاغل در آموزش‌وپرورش شهر تهران بود. روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه زنان متأهل که در آموزش‌وپرورش شهر تهران در سال 1403 مشغول به کار میباشند را تشکیل دادند. روش نمونه‌گیری خوشه‌ای و تصادفي در دسترس بود. افراد نمونه پرسشنامه‌های نگرش به عشق (سبک‌های عشق‌ورزی) (هندریک و هندریک، 1986)، پرسشنامه دلبستگی كولينز و ريد (1990) و پرسشنامه سازگاری (اسپانیر، 1976) را تکمیل نمودند. برای بررسی ارتباط بین متغیرهای پژوهش از روش همبستگی پیرسون و به‌منظور بررسی چگونگی این ارتباط از روش رگرسیون چند متغیره در آخرین ورژن نرم‌افزاری SPSS-28 تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین سبک‌های دلبستگی با سازگاری زناشویی و همچنین بین سبک‌های عشق‌ورزی با سازگاری زناشویی زنان متأهل شاغل در آموزش‌وپرورش شهر تهران همبستگی معناداری وجود دارد. طبق یافته‌های پژوهش، بین سبک‌های عشق‌ورزی اروس، استروگ، پراگما، آگاپه با سازگاری زناشویی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و بین سبک‌های عشق‌ورزی لودوس و مانیا با سازگاری زناشویی رابطه منفی و معناداری وجود دارد. با توجه به سطح معناداری، سبک‌های عشق‌ورزی اروس با ضریب تأثیر (284/0)، لودوس با ضریب تأثیر (14/0-)، استروگ با ضریب تأثیر (29/0)، پراگما با ضریب تأثیر (12/0)، مانیا با ضریب تأثیر (14/0-) و سبک دلبستگی ایمن با ضریب تأثیر (09/0) می¬توانند سازگاری زناشویی را پیش‌بینی کنند، ولی سبک عشق‌ورزی آگاپه و سبک‌های دلبستگی اجتنابی و اضطرابی قادر به پیش‌بینی سازگاری زناشویی نمی‌باشند.
The purpose of this study was to investigate the relationship between love styles and attachment styles with the marital adjustment of married women working in education in Tehran. The research method was descriptive-correlational. The statistical population of this study included all married women working in education in Tehran in 1403 (2024). Cluster and random sampling methods were used. The participants completed the Attitude toward Love (Love Styles) Questionnaire (Hendrick & Hendrick, 1986), the Attachment Questionnaire (Collins & Reid, 1990), and the Marital Adjustment Questionnaire (Spanier, 1976). To examine the relationships between the research variables, the Pearson correlation method was used, and to analyze the nature of these relationships, multivariate regression was applied using the latest version of SPSS-28 software.The results revealed a significant correlation between attachment styles and marital adjustment, as well as between love styles and marital adjustment among married women working in education in Tehran. According to the findings, there was a positive and significant relationship between the love styles of Eros, Storge, Pragma, and Agape with marital adjustment, while a negative and significant relationship was found between the love styles of Ludus and Mania with marital adjustment. According to the significance level, Eros love style (with an impact coefficient of 0.284), Ludus (with an impact coefficient of -0.14), Storge (with an impact coefficient of 0.29), Pragma (with an impact coefficient of 0.12), Mania (with an impact coefficient of -0.14), and Secure attachment style (with an impact coefficient of 0.09) were able to predict marital adjustment. However, Agape love style, as well as avoidant and anxious attachment styles, were not able to predict marital adjustment.
1- اردشیری، فهیمه(1393). اثربخشي تحليل رفتار متقابل بر تعارضات زناشویی. سبک‌های عشق‌ورزی. هوش هیجانی و هوش معنوی زوجین. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی دانشگاه آزاد اسلامی.
2- امان الهی، عباس؛ اصلانی، خالد؛ تشکر، هاجر؛ غوابش، سعاد و نکویی، سمیه(1391). بررسی رابطه سبک‌های دلبستگی عاشقانه و عشق با رضایت زناشویی. فصلنامه مطالعات زنان،10(32)، 86-67doi: 10.22051/jwsps.2012.1419 .
3- آذروش، لیلا؛ آزموده، معصومه؛ رضایی، اکبر و محب، نعیمه(1402). تعیین اثربخشی مشاوره مبتنی بر واقعیت درمانی بر همدلی و سازگاری زناشویی زنان در معرض طلاق. مجله مطالعات ناتوانی، 13(145)، 1-9.
4- doi: 10.22051/jwfs.2017.13919.1361
5- بابایی فرد، اسداله و طهماسبی نادری چگنی، محمد(1400). تغییر ملاک‌های عشق: چالش عشق در رویارویی با مدرنیته. مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی، (14)4، 47-58.
6- بيات، مریم(1386). بررسي تأثير ايماگوتراپي (تصویرسازی ارتباطی) بر سبک‌های عشق‌ورزی زوجين شهر اصفهان. پایان‌نامه كارشناسي ارشد منتشرنشده دانشگاه اصفهان.
7- پاکدامن، شهلا(1380). بررسی ارتباط بین دلبستگی و جامعه طلبی در نوجوانان. پایان‌نامه دکتری روانشناسی دانشگاه تهران.
8- ثنایی، باقر(1379). مقیاسهای سنجش خانواده و ازدواج. تهران: انتشارات بعثت.
9- حسینی، فخرالسادات و علوی لنگرودی، سیدکاظم(1396). نقش سبک‌های دلبستگی و رضایت جنسی در رضایت زناشویی با واسطه‌گری عشق‌ورزی. جلوه هنر، 15(3)، 165-188doi:10.22051/jwsps.2018.12335.1332
10- حفاظی طرقبه؛ میتران، فیروزآبادی، علی و حق‌شناس، حسن(1385). بررسی ارتباط بین اجزای عشق و رضایتمندی زوجی. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 16(54)، 109-99.
11- داوودی، مرضیه و شمسی، مراد(1397). شناسایی عوامل مؤثر بر توازن بین کار و زندگی در زنان شاغل. نشریه علمی زن و فرهنگ، 38(10)، 1-18.
12- رحیمیان بوگر، اسحاق؛ نوری، ابوالقاسم؛ عریضی، حمیدرضا؛ مولوی، حسین و فروغی مبارکه، احمدرضا(1385). بررسی رابط سبک‌های دلبستگی بزرگ‌سال با جهت‌گیری به کار و درگیری با کار در پرستاران بیمارستان‌های دولتی شهر اصفهان. علوم تربیتی و روانشناسی، 3(1)، 109-134.
13- رحيمي، غلامرضا و بنگانی، خدیجه(1396). بررسی رابطه ویژگی‌های شخصیتی و مؤلفه‌های عشق با رضایت زناشویی در کارکنان متأهل ادارات دولتی اهواز. تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره، 25(7)، 25-7.
14- سپاه منصور، مژگان و مظاهری، مریم(1385). مقایسه مؤلفه‌های سبک‌های عشق بین افراد متأهل دارای رضایت و عدم رضایت زناشویی. چکیده مقالات دومین کنگره سراسری آسیب‌شناسی خانواده در ایران، 2(1)، 217-223.
15- سیدان، فریبا و حسامی، سعیده(1399). سنجش رابطۀ تعادل بین نقش‌های خانوادگی و شغلی و کیفیت زندگی زنان شاغل در آموزش‌وپرورش شهر سنندج. نشریه انجمن جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش ایران، 4(1)، 71-104. doi: 10.22034/ijes.2016.43677
16- عبدی زرین، سهراب و صانعی طاهری، مریم(1399). پیش‌بینی خوشنودی زناشویی بر پایه الگوهای ارتباطی. سبک‌های دلبستگی و نستوهی روان‌شناختی. مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 10(1)، 179-208. doi:10.22034/fcp.2020.61742
17- عیدی، رقیه و خانجانی، زینب(1385). بررسی رضایت زناشویی در سبک‌های مختلف دلبستگی. فصلنامه علمی- پژوهشی روانشناسی دانشگاه تبریز، 1(2 و 3)، 12-42.
18- فرجیان، مرتضی؛ زاهدی مازندرانی، محمدجواد و ملکی، امیر(1400). مطالعه جامعه‌شناختی تحول الگوهای عشق‌ورزی در میان ساکنان متأهل شهر اردبیل. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 1(پیاپی 37)، 1-15. doi: 10.22059/jisr.2021.309149.1115.
19- کامکار، مژگان و جباریان، شهرزاد(1385). بررسی تأثیر صمیمیت در اختلافات زناشویی. چکیده مقالات دومین کنگره سراسری آسیب‌شناسی خانواده در ایران، 2(1)، 325-311.
20- مصطفائي، فاطمه و پيوسته گر، مهرانگيز(1402). پیش‌بینی سبک عشق‌ورزی بر اساس سبک دلبستگی دانشجويان متأهل دانشگاه آزاد اسلامي رودهن. مجله روانشناسي و روان‌پزشکی شناخت، 3(2)، 11-20.
21- مقیمی، سیدمحمد و رمضان، مجید(1390). مبانی سازمان و مدیریت. تهران: راهدان.
22- ولی بیگی، منصور و پیوسته، مسعود(1387). بررسی میزان و نوع عشق با رضایت از زندگی و سلامت روان در دانشجویان زن متأهل دانشگاه الزهرا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
23- یوسفی، ناصر؛ بشلیده، کیومرث؛ عیسی نژاد، امید؛ اعتمادی، عذرا و شیربیگی، ناصر(1390). رابطه سبک‌های عشق‌ورزی و کیفیت زناشویی در میان افراد متأهل. دو فصلنامه مشاوره کاربردی، 1(1)، 36-21. doi: 10.22055/jac.2011.10263
24- Adare, A.A., Zhang, Y., Hu, Y., & Wang, Z. (2021). Relationship between parental marital conflict and social anxiety symptoms of Chinese college students: mediation effect of attachment. Frontiers in Psychology, 12(2), 640-770. https://pubmed.ncbi.nlm.nih. gov/34552521/. doi:10.3389/fpsyg.2021.640770.
25- Alizadeh, A. (2023). A study of marital satisfaction and adjustment to marriage in employed and unemployed women in Malekshahi County in 2013. The Seventh National Conference on Modern Research in Counseling, Educational Sciences and Psychology, Iran, Tehran, 7(1), 10-19.
26- Andrews, G., Singh, M., & Bond, M. (2019). The defense style questionnaire. J Nerv Ment Dis, 181(4), 246-256.
27- Andrews, R. (2019) Churn Prediction in Telecom Sector Using Machine Learning. International Journal of Information Systems and Computer Sciences, 8, 132-134.
28- Asfaw, L.S., & Alene, G.D. (2023). Effectiveness of a marital relationship skills training intervention on marital adjustment among individuals in Hosanna Town, Southwest Ethiopia: a randomized‐controlled trial. J Marital Fam Ther, 49(3),541–60. doi:10.1111/jmft.12641.
29- Bartholomew, K., & Horowitz, L. M. (1991). Attachment styles among young adults: A test of a four-category model. Journal of Personality and Social Psychology, 61(2), 226-244.
30- Besharat Garamaleki, R., PanahAli, A., & Hosseini Nasab, D. (2022). Comparison of the effectiveness of group reality-based couple therapy and forgiveness therapy on marital adjustment, emotional differentiation and intimacy of couples with emotional divorce. Journal of Counseling Research, 20(80),129–57. doi:10.18502/qjcr.v20i80.8490.
31- Bolvardi, A., Damavandian, A., & Talebi, M. (2023). The Relation between Personality Traits and Marital Satisfaction in Couples Who Refer to Tehran's Family Judicial Complexes. Iran JHealth Educ Health Promot, 5(2), 1249-1255.
32- Bowlby, J. (1969). Attachment and loss: Vol. 1. Loss. New York: Basic Books.
33- Burnat, B. (2019). Love Is a Physiological Motivation (Like Hunger, Thirst, Sleep or Sex). Journal of Medical Hypotheses, 129(1), 1-14. doi:10.1016/j.mehy.2019.05.011.
34- Chawla, N., & Saxena, M. A. K. (2019). Introduction of Technology in School Education. Journal of the Gujarat Research Society, 21(5), 338-347.
35- Chen, X., Yu, B., & Gong, J. (2023). Social Capital Associated with Quality of Life Mediated by Employment Experiences: Evidence from a Random Sample of Rural-to-Urban Migrants in China. Soc Indic Res, 50(3), 381-395. doi:10.1007/s11205-017-1617-1
36- Cherry, M. G., Fletcher, O., &O'sullivan, H. (2023). Exploring the relationships among attachment, emotional intelligence and communication.Medical Education, 47 (3), 317 -325. doi:10.1111/medu.12115
37- Collins, N. L., & Feeney, B. C. (2020). Working Models of Attachment Shape Perceptions of Social Support: Evidence from Experimental and Observational Studies. Journal of Personality and Social Psychology, 87(3), 363-383. doi:10.1037/0022-3514.87.3.363
38- Collins, N. L., & Read, S. J. (1990). Adult attachment, working models, and relationship quality in dating couples. Journal of Personality and Social Psychology, 58(4), 644–663. doi:10.1037/0022-3514.58.4.644.
39- Costanza, R, (2007), Quality of Life: An Approach Integration Opportunities, Human Needs and Subjective Well-Being. Ecological Economics,61(4), 267-276.
40- Cramer, C. M. (2019). Relational Aggression/ Victimization and Depression in Married Couples. Brigham Young University.
41- Crowley, A.K (2023). The relationship of adult attachment styles and interactive conflict styles to marital satisfaction. Doctoral Dissertation Texas A& M university.
42- Esfahani, A., Heydari, H., Pirani, Z., Davoudi, H. (2023). A structural model for predicting social interest based on interpersonal relationships and marital satisfaction with the mediating role of love in women. Applied Family Therapy Quarterly, 4(4), 17-34.
43- Feeney, J. A., & Noller, P. (1995). Relationship satisfaction, attachment, and nonverbal accuracy in early marriage. Journal of Nonverbal Behavior, 18(3), 199–221. doi:10.1007/BF02170026.
44- Fernandes, A., Carneiro, P., Costa, N., & Braga, A. C. (2018). Characterization of school furniture in a basic education school. In Occupational Safety and Hygiene VI (pp. - 115 117). CRC Press.
45- Hadden, B. W., Smith, C. V., & Webster, G. D. (2014). Relationship duration moderates associations between attachment and relationship quality meta-analytic support for the temporal adult romantic attachment model. Personality and Social Psychology Review, 18, 42–58. doi:10.1177/1088868313501885
46- Harris,V. W. (2006). Context and intraction: A comparison of individuals actress various income levels. Science Context,17(4), 48-52.
47- Hazan, C., & Shaver, P. (1987). Romantic love conceptualised as an attachment process. Journal of Personality and Social Psychology, 52(14), 511–523.
48- Hendric, C., & Hendric, S. S. (1986). A Theory and Method of Love. Journal of Personality and Social Psychology, 50(2), 392 -402.
49- Hendrick, S. S., & Hendrick, C. (1995). Gender differences and similarities in sex and love. Personal Relationships, 2(1), 55–65. doi:10.1111/j.1475-6811.1995.tb00077.x
50- Iacono, T., Keeffe, M., Kenny, A., & McKinstry, C. (2019). A document review of exclusionary practices in the context of Australian school education policy. Journal of Policy and Practice in Intellectual Disabilities, 16(4), 264-272. doi:10.1111/jppi.12290
51- Iftikhar, A., Bari, A., Bano, I., & Masood, Q. (2023). Impact of maternal education, employment and family size on nutritional status of children. Pakistan journal of medical sciences, 2(1), 205-234. CABI Record Number: 20183056768
52- Johnson, S. M. (2004). The practice of emotionally focused couple therapy: Creating connection (2nd ed.). New York, NY: BrunnerRoutledge/Taylor & Francis.
53- Karimi Seidashti, S., Ghazanfari, A. (2023). Modeling marital intimacy based on attachment styles and lovemaking styles with the mediation of couples' life orientation in Isfahan. Journal of Psychological Studies and Educational Sciences, 5(47), 523-557.
54- Kimmes, J. G., & Durtschi, J. A. (2016). Forgiveness in romantic relationships: The roles of attachment, empathy, and attributions. Journal of Marital and Family Therapy, 42(4), 645-658. doi:10.1111/jmft.12171
55- Knapp, D. J., Sandberg, J. G., Novak, J., & Larson, J. H. (2015). The mediating role of attachment behaviors on the relationship between family-of-origin and couple communication: Implications for couple’s therapy. Journal of Couple & Relationship Therapy, 14(1), 17-38. doi:10.1080/15332691.2014.953650
56- Lochner, L. (2020). Education and Crime. In S. Bradley, & C. Green (Eds.). The Economics of Education (pp. 109-117). Academic Press. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-815391-8.00009-4.
57- Maalouf, E. (2022). Attachment styles and their association with aggression, hostility, and anger in Lebanese adolescents: a national study. BMC psychology, 10(1), 104-122. doi:10.1186/s40359-022-00813-9.
58- Mansouri, H. (2023). The relationship between attachment styles and satisfaction with married life of couples in women and men in Lamerd city. Journal of Psychological Studies and Educational Sciences, 5(52), 91-112.
59- Meyers, S. A. & Landsberger, S. A. (2002). Direct and indirect pathways between adult attachment style and marital satisfaction. Personal Relationships, 9(2), 159-172. doi:10.1111/1475- 6811.00010
60- Mikulincer, M., & Shaver, P. R. (2007). Attachment in adulthood: structure,dynamics, and change. New York: The Guilford Press.
61- Montajabian, Z., & Rezai Dehnavi, S. (2021). Study of the Effectiveness of Meta Cognitive Interpersonal Therapy on Improving Dysfunctional Communication Patterns Couples and Increase of Marital Adjustment. Rooyesh, 10(8),135-148.
62- Mortazavizadeh, Z. (2022). Emotional competence, attachment, and parenting styles in children and parents. Psicologia, reflexao e critica : revista semestral do Departamento de Psicologia da UFRGS, 35(1), 6-14 Mar. 2022. doi:10.1186/s41155-022-00208-0
63- Neto, F. (2001). Love styles of three generations of women. Marriage & Family Review, 33(5), 268-282.
64- Patrick, S., Sells, J. N., Giordano, F. G. and Tollerud, T. R. (2007). Intimacy, different-tiation, and personality variables as predictors of marital satisfaction. The Family Journal, 15, 359-367.
65- Patterson, J. M. (2002). Integrating family resilience and family stress theory. Journal of Marriage and the Family, 64, 349-360.
66- Rahiman, R.A., Ghamari, M.; Babakhani, V.; Jafari, A.R. (2023). Modeling the structural relationship between personality dimensions and attachment styles with communication skills and marital conflicts mediated by early maladaptive schemas in couples at risk of divorce. Quarterly Journal of Applied Family Therapy, 4(5), 251-265
67- Safa kermanshahi, Y., Nikooei, F., & Hayati, G. (2022). The effectiveness of dialectical behavior therapy on marital adjustment and intimacy of women with marital conflicts. Rooyesh, 10 (12),169-178.
68- Sandberg, J. G., Bradford, A. B., & Brown, A. P. (2017). Differentiating between attachment styles and behaviors and their association with marital quality. Family Process, 56(2), 518- 531. doi:10.1111/famp.12186
69- Shi, L. (2003). The association between adult attachment styles and conflict resolution in romantic relationships. The American Journal of Family Therapy, 31(3), 143-157
70- Simpson, D.L. (2020). Age Differences in Attachment Orientations among Younger and Older Adults: Evidence from Two Self-Report Measures of Attachment. Int. J. Aging Hum. Dev, 69(12), 119–132. doi: 10.2190/AG.69.2.c.
71- Spanier, G.B. (1976). Measuring dyadic adjustment: new scales for assessing the quality of marriage and similar dyads. J Marriage Fam, 38(1), 15-22. doi:10.2307/350547.
72- Teng, YP.T. Kuo, L.TW. & Zhou, Q. (2018). Maternal Employment and Family Socioeconomic Status: Unique Relations to Maternal Stress, Parenting Beliefs, and Preschoolers’ Adjustment in Taiwanese Families. J Child Fam Stud, 27(11), 3506-3519. doi:10.1007/s10826-018-1173-6
73- Vu, T. T. (2021). Meanings of marriage to young people in Vietnam. Marriage & Family Review, 54 (6), 531–548.
74- Zangi Darestani, F., Khoshbouhi, R. (2023). Predicting marital burnout based on sexual satisfaction, marital adjustment and couples' life satisfaction. The First National Conference on the Ideal Family, Ardabil, 1(1), 13-26.
75- Yahya, F., Yusoff, A., Talib, A. T., Singh, S. S. D., Mohad, A. H., Isa, N. A. M., & Khiri, M. J. A. (2021). Attachment Styles and Marital Quality Between Spouses. Journal of Cognitive Sciences and Human Development, 7(1), 57-71. doi:10.33736/jcshd.2876.2021
بررسی رابطه سبک‌های عشق‌ورزی و سبک‌های دلبستگی با سازگاری زناشویی زنان متأهل شاغل در آموزش‌وپرورش شهر تهران
مژگان فریدون نژاد 1*، ستایش عینعلی2
1- دکترای تخصصی روانشناسی تربیتی، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، ایران. (نویسنده مسئول)
dr.m_fereydounnezhad@yahoo.com
2- کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، ایران.
Setayesheinali758@gmail.com
تاریخ دریافت: [26/2/1403] تاریخ پذیرش: [16/3/1403]
چكيده
هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه سبک‌های عشق‌ورزی و سبک‌های دلبستگی با سازگاری زناشویی زنان متأهل شاغل در آموزش‌وپرورش شهر تهران بود. روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه زنان متأهل که در آموزش‌وپرورش شهر تهران در سال 1403 مشغول به کار میباشند را تشکیل دادند. روش نمونه‌گیری خوشه‌ای و تصادفي در دسترس بود. افراد نمونه پرسشنامه‌های نگرش به عشق (سبک‌های عشق‌ورزی) (هندریک و هندریک، 1986)، پرسشنامه دلبستگی كولينز و ريد (1990) و پرسشنامه سازگاری (اسپانیر، 1976) را تکمیل نمودند. برای بررسی ارتباط بین متغیرهای پژوهش از روش همبستگی پیرسون و به‌منظور بررسی چگونگی این ارتباط از روش رگرسیون چند متغیره در آخرین ورژن نرم‌افزاری SPSS-28 تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین سبک‌های دلبستگی با سازگاری زناشویی و همچنین بین سبک‌های عشق‌ورزی با سازگاری زناشویی زنان متأهل شاغل در آموزش‌وپرورش شهر تهران همبستگی معناداری وجود دارد. طبق یافته‌های پژوهش، بین سبک‌های عشق‌ورزی اروس، استروگ، پراگما، آگاپه با سازگاری زناشویی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و بین سبک‌های عشق‌ورزی لودوس و مانیا با سازگاری زناشویی رابطه منفی و معناداری وجود دارد. با توجه به سطح معناداری، سبک‌های عشق‌ورزی اروس با ضریب تأثیر (284/0)، لودوس با ضریب تأثیر (14/0-)، استروگ با ضریب تأثیر (29/0)، پراگما با ضریب تأثیر (12/0)، مانیا با ضریب تأثیر (14/0-) و سبک دلبستگی ایمن با ضریب تأثیر (09/0) میتوانند سازگاری زناشویی را پیش‌بینی کنند، ولی سبک عشق‌ورزی آگاپه و سبک‌های دلبستگی اجتنابی و اضطرابی قادر به پیش‌بینی سازگاری زناشویی نمی‌باشند.
واژگان کلیدی: سبک‌های عشق‌ورزی، سبک‌های دلبستگی، سازگاری زناشویی.
1- مقدمه
نظام آموزش‌وپرورش یکی از اساسی‌ترین نهادهای جوامع امروزی است (Iacono, Iacono, Keeffe, Kenny & McKinstry, 2019) و به علت ضروری بودن تحولات محیطی و اجتماعی در آن به‌عنوان یکی از سازمان‌های پیچیده و حیاتی در هر کشوری محسوب می‌شود. همچنین این نظام آموزشی دارای پیوندی ناگسستنی با توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. در حقیقت آموزش‌وپرورش به‌عنوان یکی از کلیدی‌ترین نهادها در هر کشور جایگاه ویژه‌ای دارد و به‌واسطه‌ی موقعیتی که در جامعه دارد (Chawla & Saxena, 2019) و فعالیت‌های گسترده‌ای که انجام می‌دهد، به‌صورت مستمر در معرض قضاوت افکار عمومی قرار می‌گیرد (Lochner, 2020; Fernandes et al, 2018). در قرن حاضر تغییر و تحولات عمیقی در حیات جوامع به وجود آمده که اساس و پایه نهادهای پیچیده و گسترده مثل آموزش‌وپرورش را تحت تأثیر قرار داده است. نیمی از این تغییر و تحول عمیق نیز مربوط به زنان است. همان‌طور که می‌دانید قشر زنان نیمی از جمعیت دنیا را تشکیل می‌دهند و همچنین بخش عمده‌ای از مشاغل رسمی و غیررسمی را به عهده‌دارند (سیدان و حسامی، 1399). یکی از چشمگیرترین تحولات این قشر، تغییر نقش و پایگاه اجتماعی آن‌ها در جامعه است. درواقع روزبه‌روز گرایش زنان به اشتغال در بیرون از منزل افزایش می‌یابد و این امر باعث تغییرات بنیادی در زمینه ساختار شغلی جامعه و نظام خانواده و سطوح کیفیت زندگی آن‌ها می‌شود (افتخار، بانو و باری، 1402). از طرفی رو آوردن زنان به اشتغال در خارج از کانون خانوادگی تأثیری بسزا در ابعاد رضایت زناشویی آنان داشته و این امر به‌نوبه خود، موجب افزایش سبک‌های عشق‌ورزی جامعه زنان شده است (Teng, Kuo, TW & Zhou, 2018). درنتیجه اشتغال زنان روی سبک‌های عشق‌ورزی، نوع ارتباطات، احساسات و روابط آن‌ها و نیز نقش‌های خانوادگی و تحول خانواده تأثیر عمیقی برجای گذشته است (داوودی و شمسی، 1397). از منظر کاستانزا1 (2007) سبک‌های عشق‌ورزی را میتوان به‌عنوان میزان تأمین نیازهای مورد نیاز انسان در ارتباط با ادراک مردم از رفاه ذهنی تعریف کرد (Chen & Gong, 2023).
بنابراین سبک‌های عشق‌ورزی می‌تواند در سطح زندگی فردی و اجتماعی و در ابعاد مختلف این سطوح و حتی در مهم‌ترین تصمیمات افراد نقش چشمگیری داشته باشد؛ یعنی می‌تواند فرد را به‌طرف شخصی دیگر ترغیب کند تا حدی که او را به‌عنوان همسر خود انتخاب کند، یا برعکس می‌تواند باعث قطع رابطه، جدایی و بروز پدیده‌ای به نام طلاق شود. درنتیجه عشق می‌تواند به شکل یک شکست مثل شکست عاطفی بروز نماید. در نظر داشته باشید شکست عاطفی یا عشقی همان مجموعه علائمی است که پس از پایان یافتن یک رابطه عاطفی در افراد به وجود آید و عملکرد فرد در حوزه‌های مختلف همچون تحصیلی، اجتماعی و شغلی را تحت تأثیر منفی قرار می‌دهد (بابایی‌فرد و طهماسبی نادری چگنی، 1400).
برخی از نتایج بالینی، اجتماعی، فرهنگی و علمی بالقوه، عشق را به منزلة یک انگیزه مدنظر قرار می‌دهند (Burnat, 2019). همچنین تحقیقات انجام‌شده نشان‌دهنده شکل‌گیری شکل‌های جدیدی از روابط عاشقانه و سبک‌های عشق‌ورزی در میان زوجین میباشند (فرجیان، زاهدی مازندرانی و ملکی، 1400). اینس و سیک2 (2022) در پژوهشی با عنوان نقش میانجی پنج زبان عشق بین تمایز خود و رضایت زناشویی دریافتند که چهار مورد از پنج مؤلفه معروف زبان عشق یعنی عبارات تأییدکننده، زمان باکیفیت، تماس بدنی، انجام امور منزل و دریافت هدایا نقش واسطه‌ای دارند و افراد برای عشق ورزیدن نسبت به همسر خود از سبک و روش خاصی استفاده می‌کنند. این سبک نیز متأثر از ارتباط متقابل و مداوم بین زن و شوهر و تعبیری از محیط زندگی آن‌ها است. همچنین ثبات رابطه عشقی از عوامل درون فردی و بین فردی متعددی نشئت می‌گیرد (Cherry, Cherry, Fletcher & Osullivan, 2023). در این میان یکی از عوامل درون فردی مؤثر بر بی‌ثباتی عشق، سبک دلبستگی3 است (مصطفائي و پيوسته گر، 1402).
دلبستگی در بزرگ‌سالی به شکل مشابه سیستم دوره کودکی عمل می‌کند (Kimmes & Durtschi, 2016). به‌طورکلی اصطلاح سبک‌های دلبستگی بزرگ‌سالان به مجموعه‌ای از اطلاعات، انتظارات و ناایمنی‌های افراد در ارتباط با خود و دیگران اشاره دارد (مرتضوی‌زاده، 1401). مختل شدن حس ایمنی در دلبستگی به سبک دلبستگی دوسوگرا / اضطرابی (اشتیاق به صمیمیت و ترس از طرد و رها شدن توسط همسر) و دلبستگی اجتنابی (باورهایی مبتنی بر بی-اعتمادی و عدم وابستگی به همسر) منجر می‌شود که زنگ خطری برای مشکلات هیجانی در روابط زناشویی است (Maalouf, 2022)؛ بنابراین سبک دلبستگی عامل مهمی برای شناخت نحوه حل تعارض زوجین و یا چگونگی تحمل شرایط نامطلوب در روابط زناشویی است که خود می‌تواند سازگاری زناشویی و سلامت رابطه را تحت تأثیر قرار دهد (Crowley, 2023).
اسپاینر4 (1976) اعتقاد داشت سازگاری زناشویی، نحوه حل تعارضات زوجین با یکدیگر است و عوامل مؤثر در تعیین میزان سازگاری زناشویی شامل مواردی مثل رضایت زناشویی5، انسجام6، توافق7 و محبت8 میباشند. به همین دلیل پیش‌بینی می‌شود زوج‌هایی که به‌خوبی سازگار شده‌اند، ازدواج‌های طولانی‌مدت و پایداری داشته باشند؛ درحالی‌که انتظار می‌رود همسران دارای سازگاری کمتر، بی‌ثباتی در رابطه را تجربه کنند یا ازدواج آن‌ها درنهایت به جدایی و طلاق ختم شود. درواقع مشکل ناسازگاری زناشویی بیش از هر مقوله دیگر سبب اختلافات بین فردی زوجین می‌شود؛ به‌طوری‌که بررسی پژوهش‌هایی چون مطالعات اسف و الن9 (2023) و بشارت قراملکی و حسینی‌ناب (1401) نشان داد عدم وجود سازگاری زناشویی هشدار مهمی برای احتمال بروز دل‌زدگی زناشویی10 و خیانت11 و طلاق است (آذروش، آزموده، رضایی و محب، 1402). در حقیقت سازگاری زناشویی به‌عنوان یک فرآیند تکاملی در ارتباط میان زن و شوهر است و به حالتی از تطابق در جنبه‌های گوناگون زوجین که امکان دارد در آن‌ها تعارضی موجود باشد، اطلاق می‌شود (منتجبیان و دهناوی، 1400)؛ بنابراین سازگاری زناشویی عبارت است از میزان نزدیکی به همسر، فعالیت‌های لذت‌بخش مشترک، روابط جنسی رضایت‌بخش و نزدیک، اشتراک ارزش‌ها و افکار بدون اجبار (صفا کرمانشاهی و حیاتی، 1401). پژوهش‌ها نشان می‌دهد تنش ناشی از ناسازگاری زناشویی در چارچوب روابط بین زوجین باقی نمی‌ماند و دیگر روابط درون خانوادگی به‌خصوص روابط فرزندان را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد (Adare, Zhang & Wang, 2021).
متأسفانه به دلیل وجود باورهای اشتباه در بین افراد و عدم پذیرش تفاوت‌ها میان زن و مرد در عصر کنونی ناسازگاری و اختلافات بین زوج‌ها با سرعت بیشتری اتفاق می‌افتد. گویی اکثر افراد به‌غلط تصور می‌کنند که احساس عاشقانه آن‌ها برای همیشه باقی خواهد ماند یا عشق قوی و آتشین مهم‌ترین و تنها عامل استواری و تداوم رابطه است. درصورتی‌که باید در نظر داشت هر چه افراد توانایی بیشتری در ساخت و هدایت رابطه و برطرف کردن ناسازگاری‌ها داشته باشند پایداری و کیفیت رابطه آن‌ها افزایش می‌یابد. نکته بسیار پراهمیت دیگر این مورد است که رابطه زناشویی به‌خودی‌خود در طول زمان نمی‌تواند شور و حال روزهای اول را داشته باشد و نیاز است نقش عوامل مؤثر و تأثیرگذار در یک رابطه زناشویی مثل نقش سبک‌های دلبستگی و سبک‌های عشق‌ورزی در سازگاری زناشویی و کیفیت روابط زوجین شناسایی شود و موردتوجه قرار گیرد. از طرفی با توجه اینکه شاغل بودن در آموزش‌وپرورش، ازجمله شغل‌های پرتنش بوده و فشار ناشی از آن تأثیرات منفی و مخربی را بر رضایت زناشویی زنان متأهل شاغل در آموزش‌وپرورش سبب می‌گردد و ازآنجاکه از یک‌سو وجود سازگاری زناشویی در استحکام و انسجام بنیاد خانواده بسیار مؤثر است و از سوی دیگر فقدان آن منجر به ناکارآمدی خانواده، کاهش سلامت روانی اعضای خانواده، افت تحصیلی فرزندان و جدایی و طلاق در زوجین می‌شود، انجام مطالعه‌ی حاضر به جهت شناسایی عوامل مرتبط با سازگاری زناشویی در زنان متأهل شاغل در آموزش‌وپرورش ضرورت می‌یابد. همچنین، مطالعات محدودی درزمینهی بررسی رابطه سبک‌های عشق‌ورزی و سبک‌های دلبستگی با سازگاری زناشویی زنان متأهل شاغل در آموزش‌وپرورش شهر تهران انجام‌شده است که این اهمیت انجام پژوهش را دوچندان می‌سازد و نتایج آن می‌تواند در افزایش دانش مربوط به مشاوره خانواده و گسترش ادبیات مربوط به ازدواج و خانواده سودمند باشد؛ بنابراین به دلیل کمبود پژوهش درباره ارائه رابطه با متغیرهای مذکور در کشور، پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه سبک‌های عشق‌ورزی و سبک‌های دلبستگی با سازگاری زناشویی زنان متأهل شاغل در آموزش‌وپرورش شهر تهران انجام گرفت. ازاین‌رو از نتایج این پژوهش میتوان در کمک به مراکز مشاوره قبل از ازدواج جهت انتخاب صحیح همسر و غنی‌سازی ارتباط زوجین در مراکز درمانی مشاوره‌ای و سازمان بهزیستی و کمک به فهم و یادگیری چگونگی بررسی رابطه سبک‌های عشق‌ورزی و سبک‌های دلبستگی با سازگاری زناشویی زنان متأهل شاغل استفاده کرد و همچنین از نتایج این تحقیق به‌عنوان عاملی برای پیشگیری از به وجود آمدن ناسازگاری‌های زوجین بهره برد.
2- مرور مبانی نظری و پیشینه
اصفهانی، حیدری و داوودی (1402) پژوهشی تحت عنوان مدل ساختاری پیش‌بینی کننده علاقه اجتماعی بر اساس روابط بین‌فردی و رضایت از رابطه زناشویی با نقش میانجی عشق در زنان را مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان داد روابط بین‌فردی بر علاقه اجتماعی در زوجین تأثیر مستقیم دارد. رضایت از رابطه زناشویی بر علاقه اجتماعی در زوجین تأثیر مستقیم دارد. روابط بین-فردی بر علاقه اجتماعی در زوجین با نقش میانجی عشق تأثیر غیرمستقیم دارد. رضایت از رابطه زناشویی بر علاقه اجتماعی در زوجین با نقش میانجی عشق تأثیر غیرمستقیم دارد. لذا توجه به متغیرهای مذکور در پیشگیری و طراحی درمان‌های مناسب‌تر به پژوهشگران و درمانگران یاری می‌رساند. رحیمان، قمری، باباخانی و جعفری (1402) پژوهشی تحت عنوان مدل یابی رابطه ساختاری ابعاد شخصیت و سبک‌های دلبستگی با مهارت‌های ارتباطی و تعارض‌های زناشویی با میانجی‌گری طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در زوجین در معرض طلاق را انجام دادند. نتایج نشان داد که ابعاد شخصیت بر تعارض‌های زناشویی در بین زوجین دارای اختلاف زیاد و سبک‌های دلبستگی بر تعارض زناشویی با توجه به سطح معناداری (۰۵/۰P) نقش میانجی دارد. همچنین، طرح‌واره ناسازگارانه در رابطه با ابعاد شخصیت و مهارت‌های ارتباطی با سطح معناداری (۰۵/۰>P) نقش میانجی دارد و دیگر اینکه طرح‌واره ناسازگارانه در رابطه با سبک‌های دلبستگی و تعارض‌های زناشویی با سطح معناداری (۰۵/۰>P) نقش میانجی دارد. با توجه به اینکه طرح‌واره ناسازگارانه اولیه می‌تواند نقش میانجی را در رابطه زوجین در معرض طلاق ایفاء نماید، یکی از عوامل تأثیرگذار در شکل‌گیری شخصیت و سبک‌های دلبستگی و تعارضات زناشویی است. زنگی دارستانی و خوشبویی (1402) تحقیقی تحت عنوان پیش‌بینی دل‌زدگی زناشویی بر اساس رضایت جنسی، سازگاری زناشویی و رضایت از زندگی زوجین را مورد ارزیابی قراردادند. یافته‌ها نشان داد که بین رضایت جنسی با دل‌زدگی زناشویی زوجین رابطه منفی معنی‌داری وجود دارد. بین سازگاری زناشویی با دل‌زدگی زناشویی زوجین رابطه منفی معنی‌داری وجود دارد. بین رضایت از زندگی با دل‌زدگی زناشویی زوجین رابطه منفی معنی‌داری وجود دارد. متغیر رضایت جنسی، متغیر سازگاری زناشویی و متغیر رضایت از زندگی میتوانند به‌طور منفی و معنی‌داری دل‌زدگی زناشویی زوجین را پیش‌بینی کنند. با توجه به میانگین دو گروه، زنان و مردان ازلحاظ دل‌زدگی زناشویی در شرایط تقریباً یکسانی قرار دارند. علی‌زاده (1402) پژوهشی تحت عنوان بررسی رضایت زناشویی و سازگاری با ازدواج در زنان شاغل و غیر شاغل شهرستان ملکشاهی را انجام داد. نتایج حاکی از این بود که بین رضایت زناشویی و سازگاری با ازدواج در زنان شاغل و خانه‌دار شهرستان ملکشاهی تفاوت معناداری وجود دارد و سازگاری با ازدواج و رضایت زناشویی در زنان خانه‌دار اغلب بیشتر از زنان شاغل بوده است. کریمی سفیددشتی و غضنفری (1402) پژوهشی تحت عنوان مدل یابی صمیمیت زناشویی براساس سبک‌های دلبستگی و سبک‌های عشق‌ورزی با میانجی‌گری جهت‌گیری زندگی زوجین شهر اصفهان انجام دادند. نتایج نشان داد که مدل پس از اصلاحات لازم از برازش مناسب در نمونه برخوردار بود. قبل از طرح مدل معادله ساختاری، همبستگی بین متغیرهای پژوهش بررسی شد که نتایج پژوهش حاکی از آن است که مدل صمیمیت زناشویی بر اساس سبک دلبستگی و سبک‌های عشق‌ورزی با نقش میانجی‌گری جهت‌گیری زندگی زوجین شهر اصفهان برازش دارد. نتایج نشان داد تمامی شاخص‌های برازش برای مدل اساسی پژوهش در دامنه خوب تا عالی قرار دارد؛ این نتایج بدان معناست که داده‌های تجربی مدل مفهومی پژوهش حاضر را تأیید می‌کنند. با توجه به این نتایج فرضیه اصلی پژوهش تأیید می‌شود. ۱- سبک‌های عشق‌ورزی بر صمیمیت زناشویی زوجین شهر اصفهان تأثیر مستقیم دارد. ۲- صمیمیت زناشویی اثر مستقیم و معناداری بر سبک‌های دلبستگی دارد. ۳- سبک‌های دلبستگی اثر مستقیم و معناداری بر جهت‌گیری زندگی دارد. ۴- سبک‌های عشق‌ورزی اثر مستقیم و معناداری بر جهت‌گیری زندگی دارد. ۵- صمیمیت زناشویی اثر مستقیم و معناداری بر جهت‌گیری زندگی دارد. منصوری (1402) پژوهشی تحت عنوان رابطه بین سبک‌های دلبستگی و رضایت از زندگی زناشویی زوجین در زنان و مردان شهرستان لامرد را انجام داد. در این راستا نتایج نشان داد که: ۱– بین سبک‌های دلبستگی در زوج‌ها و رضایتمندی آن‌ها رابطه وجود دارد. ۲– بین دو گروه زنان و مردان ازنظر سبک‌های دلبستگی تفاوت معنادار وجود دارد. ۳– تفاوت معناداری بین رضایتمندی زناشویی در زنان و مردان وجود دارد.
بلوردی و طالبی (2023) در مطالعه خود دریافتند که از میان فاکتورهاي شخصیتی، عامل ثبات عاطفی با سازگاری زناشویی ارتباط منفی و معنی‌داری دارد. به‌گونه‌ای که هر چه زوجین از لحاظ عاطفی واکنش‌پذیر و ناپایدار باشند، سازگاری زناشویی کمتري دارند. ویو12 (2021) مطالعهای با عنوان عشق، علاقه و صمیمیت در ازدواج جوانان در ویتنام انجام داد و این سؤالات را مطرح کرد که زنان و مردان ویتنامی در مورد صمیمیت در روابطشان چه انتظاری دارند؟ آن‌ها برای تحقق بخشیدن به خواسته‌های عاطفی خود چه می‌کنند و این امر چگونه بر روابط زناشویی آن‌ها تأثیر می‌گذارد؟ این مقاله بر اساس مصاحبه‌های عمیق با 30 زوج 30 ساله در یک منطقه شهری و یک منطقه روستایی در ویتنام انجام شده است. این مقاله تفاوت بین زن و مرد را در تمایل به عشق و افشای متقابل و دخالت آن‌ها در کارهای عاطفی نشان می‌دهد. احتمالاً عدم تعادل قدرت در روابط جنسیتی وجود دارد، زیرا زنان باید خواسته‌های خود را تنظیم کنند و عدم درگیری همسرانشان را در کارهای عاطفی برطرف کنند. زنان تمایل بیشتری به عشق و صمیمیت نشان می‌دهند و بیشتر درگیر احساسات می‌شوند، اما خواسته‌های آن‌ها همیشه در تمرین روزمره برآورده نمی‌شود زیرا به نظر می‌رسد مردان محافظه‌کار هستند، احساسات و عواطف خود را سرکوب می‌کنند و افکار درونی خود را پنهان می‌کنند. این مسائل احتمالاً بر پایداری زناشویی طولانی‌مدت زوج‌های جوان تأثیر منفی نمی‌گذارد، اما کیفیت ازدواج آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد زیرا باعث نارضایتی و اختلاف‌نظر می‌شود. در تحقیق سیمپون13 (2020) که تحت عنوان اثرات سبک‌های دلبستگی بر تفاهم زناشویی صورت گرفت، به اثرات سبک‌های دلبستگی ایمن، اضطراب و اجتنابی بر تفاهم زناشویی پرداخته شد. با استفاده از روش تحقیق طولی تعداد ۱۴۴ زن و شوهر موردبررسی قرار گرفتند. درنهایت مشخص گردید که سبک دلبستگی ایمن با احترام، تعهد و تفاهم بیشتری در ارتباط است تا سبک دلبستگی اجتنابی یا اضطرابی. در پیگیری که به مدت شش ماه بعد صورت گرفت مشخص گردید که آشفتگی‌های هیجانی در افراد با سبک دلبستگی ایمن نسبت به آن‌هایی که دارای سبک دلبستگی اجتنابی یا اضطرابی میباشند کمتر است. اندرو، سینگ و بونگ14 (2019) نشان دادند که سبک‌های دلبستگی ایمن با سطوح بالاتر رضایت زناشویی همبسته است. در عوض زوج‌های ناایمن سطوح پایین‌تر رضایت زناشویی را گزارش دادند.
3- روش‌شناسی
روش این پژوهش توصیفی از نوع توصیفی- همبستگی بود. همچنین نوع تحقیق کاربردی است، زیرا نتایج در وزارت آموزش‌وپرورش و به‌خصوص برنامه‌ریزی آموزشی قابل استفاده است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه زنان متأهل شاغل در آموزش‌وپرورش شهر تهران در سال 1403 تشکیل دادند. روش نمونه‌گیری خوشه‌ای و تصادفي در دسترس بود. به این صورت که برای انتخاب نمونه، ابتدا یکی از مناطق آموزش‌وپرورش تهران به‌تصادف انتخاب گردید سپس لینک تمامی پرسشنامه‌های سبک‌های عشق‌ورزی، سبک‌های دلبستگی و سازگاری زناشویی در بین زنان شاغلی که در آموزش‌وپرورش آن منطقه شهر تهران مشغول بودند، ارسال گردید تا افراد جامعۀ مدنظر، به‌صورت تصادفی پاسخگو باشند و به‌عنوان نمونه انتخاب شوند. با استناد به آمار دریافت شده از اداره آموزش‌وپرورش شهر تهران، تعداد کل کارکنان منطقۀ مدنظر 1086 نفر بود و با توجه به فرمول کوکران تعداد 284 نفر و با احتمال ریزش و افت آزمودنی 5%، 300 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. به‌منظور بررسی ارتباط بین متغیرهای پژوهش از روش همبستگی پیرسون و به‌منظور بررسی چگونگی این ارتباط از روش رگرسیون چند متغیره در آخرین واژن نرم‌افزار 28SPSS- استفاده شد.
الف) پرسشنامه نگرش به عشق (سبک‌های عشق‌ورزی): پرسشنامه نگرش به عشق توسط هندریک15 (1986) بر پایه‌ی الگوی «لی» طراحی و اعتباریابی شده است. این پرسشنامه شامل 24 گویه بسته پاسخ بر اساس طیف پنج‌درجه‌ای لیکرت (1= کاملاً مخالفم تا 5= کاملاً موافقم) است، پرسشنامه ابعاد اروس، لودوس، استورگ، پراگما، مانیا و آگاپه را مورد سنجش قرار می‌دهد. هندریک و هندریک (1995) ضریب همسانی درونی این مقیاس را بین 75/0 تا 88/0 گزارش کرده‌اند. در پژوهش حاضر پایایی خرده‌مقیاس‌های این آزمون با استفاده از روش آلفای کرونباخ محاسبه شد که برای خرده‌مقیاس‌های عشق احساساتی 7/0؛ عشق بازیگرانه 67/0؛ عشق دوستانه 62/0؛ عشق افراطی 75/0؛ عشق منطقی 76/0 و عشق ایثارگرانه 87/0 استفاده شده است. بیات (1386) پایایی پرسشنامه نگرش‌های مربوط به عشق را 89/0 به دست آورد. در این پژوهش پایایی پرسشنامه 91/0 به دست آمد. این پرسشنامه در ایران در سال 1392 توسط دکتر مقیمی و رمضان (1390) مورد ترجمه و ویرایش قرار گرفت و اعتبار آن 72/0 به دست آمد. در مطالعه اردشیری (1393) برای به دست آوردن روایی پرسشنامه از نظرات استاد راهنما و چندین تن از دیگر اساتید و متخصصین و کارشناسان استفاده شده است و از آن‌ها در مورد مربوط بودن سؤالات، واضح بودن و قابل فهم بودن سؤالات و اینکه آیا این سؤالات برای پرسش‌های تحقیقاتی مناسب است و آن‌ها را موردسنجش قرار می‌دهد، نظرخواهی شد و مورد تأیید قرار گرفت.
ب) پرسشنامه دلبستگی کالینز و ريد16 (1990): پرسشنامه سبک‌های دلبستگی توسط كولينز و ريد (1990) طراحی و اعتباریابی شده است. این پرسشنامه شامل 18 گویه بسته پاسخ بر اساس طیف پنج‌درجه‌ای لیکرت (1= کاملاً مخالفم تا 5= کاملاً موافقم) است، این پرسشنامه ابعاد دلبستگی ایمن، دلبستگی اجتنابی و دلبستگی دو سوگرا/ اضطرابی را موردسنجش قرار می‌دهد. هزن و شیور17 (1987) پایایی بازآزمایی کل این پرسشنامه را 81/0 و پایایی آلفای کرونباخ را 78/0 به دست آوردند. کولینز و رید هم پایایی بالایی با آلفای کرونباخ 79/0 به دست آوردند. هزن و شیور (1987) روایی صوری و محتوایی را خوب گزارش نمودند و روایی سازه آن در حد بسیار مطلوب گزارش نمودند. پایایی آلفای کرونباخ این ابزار در پژوهش رحیمیان بوکر و همکاران (1385) برای کل آزمون، دوسوگرا، سبک اجتنابی و سبک ایمن به ترتیب 85/0، 78/، 81/0 به دست آمد که پایایی مطلوبی را نشان می‌دهد. به‌علاوه اعتبار محتوایی و صوری آن توسط چند تن از متخصصان روانشناسی (اساتید دانشگاه اصفهان) مورد تأیید قرا گرفت. برای بررسی روایی هم‌زمان این پرسشنامه از برنامه مصاحبه ساختارمند برای دلبستگی بزرگ‌سالی به‌صورت هم‌زمان استفاده شد. مصاحبه ساختار مین دربردارنده سؤالات از پیش مشخص شده‌ای است که سه سبک دلبستگی بزرگ‌سالی را می‌سنجد و با اجرای هم‌زمان این پرسشنامه دلبستگی بر روی 100 پرستار، روایی این دو سنجیده شد و این نوع روایی برای کل آزمون، سبک دوسوگرا، سبک اجتنابی و سبک ایمن به ترتیب 80/0-، 78/0-، 84/0- و 79/0- به‌دست‌آمده که روابط مثبت و معنی‌داری را باهم نشان داده‌اند. با توجه به اینکه مقادير آلفاي كرونباخ در تمامي موارد مساوي يا بيش از 80/0 است آزمون از اعتبار بالايي برخوردار است. از سوي ديگر در پژوهش پاكدامن (1380) ميزان اعتبار آزمون با استفاده از آزمودن مجدد به‌صورت همبستگي بين اين دو اجرا مشخص شده است. اين پرسشنامه (RAAS) در مورد 100 دختر و پسر كلاس دوم دبیرستان كه به‌طور تصادفي انتخاب شده بودند اجرا گرديد. نتايج حاصل از دو بار اجراي اين پرسشنامه با فاصله زماني یک ماه از يكديگر بيانگر آن بود كه اين آزمون در سطح 95/0 داراي اعتبار است.
ج) پرسشنامه سازگاری اسپانیر (1976): در این پژوهش از مقیاس سازگاری دو عضوی گراهام اسپانیر (1976)، برای جمع‌آوری اطلاعات مربوط به سازگاری زناشویی استفاده شد. پرسشنامه سازگاری زناشویی گراهام بی اسپانیر (DAS) توسط اسپانیر در سال ۱۹۷۶ در 32 سؤال به‌منظور سنجش سازگاری بین زن و شوهرها و یا هر دونفری که باهم زندگی می‌کنند تنظیم شده است. این مقیاس چهار بعد رابطه را می‌سنجد. این چهار بعد از این قرارند: رضایت دونفری، همبستگی دو نفری، توافق دو نفری و ابراز محبت. این مقیاس از روایی هم‌زمان نیز برخوردار است و با مقیاس رضایت زناشویی لاک-والاس همبستگی دارد (ثنایی، 1379). در ایران نیز این مقیاس در سال 1374 توسط آموزگار و حسین نژاد هنجاریابی شده است. این مقیاس با روش بازآزمایی و با فاصله‌ی 10 روز روی نمونه‌ای متشکل از 120 نفراز زوج‌ها (60 مرد و 60 زن) اجرا گردید و برای میزان همبستگی از روش گشتاوری پیرسون استفاده شد. ضریب همبستگی بین نمرات زوج‌ها طی دو بار اجرا درکل نمرات 86%، مقیاس رضایت زناشویی 68%، مقیاس همبستگی دونفری 75%، مقیاس توافق دونفری 71% و مقیاس ابراز محبت 61% به دست آمده است. نمره‌ی کل مقیاس با آلفای کرانباخ 96% از همسانی درونی خوبی برخوردار است. همسانی درونی خرده مقیاس‌ها بین خوب تا عالی است. رضایت دونفری 94%، همبستگی دو نفری 81%، توافق دو نفری 90% و ابراز محبت 73% (ثنایی، 1379). در این پژوهش نیز از طریق آلفای کرونباخ پایایی این مقیاس 94% به دست آمد.
4- یافته‌ها
طبق جدول شماره 1. بیشترین سن پرسش‌شوندگان از بین 300 نفر مربوط به گروه سنی بالای 50 سال (34 درصد) و کمترین فراوانی مربوط به افراد بین 31 تا 40 سال بوده است (19 درصد).
جدول 1. فراوانی سن پرسش‌شوندگان
درصد | فراوانی | سن |
23% | 69 | 20 تا 30 سال |
19% | 57 | 31 تا 40 سال |
24% | 72 | 41 تا 50 سال |
34% | 102 | بالای 50 سال |
100 | 300 | جمع کل |
جدول 2. فراوانی میزان تحصیلات پرسش‌شوندگان
درصد | فراوانی | تحصیلات |
7/13% | 41 | کاردانی |
7/38% | 116 | کارشناسی |
7/39% | 119 | کارشناسی ارشد |
8% | 24 | دکتری |
00/100 | 300 | جمع کل |
همان‌گونه که در جدول 2. مشاهده می‌شود بیشترین مدرک پرسش‌شوندگان مربوط به مدرک کارشناسی ارشد است که از بین 300 نفر از افراد، 119 نفر آن‌ها دارای مدرک کارشناسی ارشد با درصد فراوانی 7/39 درصد میباشند و کمترین سطح تحصیل نیز مربوط به افراد دارای مدرک دکتری با درصد فراوانی 8 است.
جدول 3. شاخص‌های توصیفی سبک‌های عشق‌ورزی
متغیر | میانگین | انحراف معیار | بیشترین | کمترین | کشیدگی | چولگی |
اروس | 36/14 | 10/3 | 4 | 20 | 37/0- | 026/0 |
لودوس | 08/14 | 51/1 | 11 | 17 | 096/0 | 269/0- |
استروگ | 45/13 | 42/4 | 4 | 20 | 361/0- | 660/0- |
پراگما | 09/15 | 99/2 | 4 | 20 | 421/0- | 032/0 |
مانیا | 32/11 | 47/0 | 11 | 12 | 738/0 | 466/1- |
آگاپه | 36/11 | 24/3 | 4 | 20 | 258/0 | 213/0- |
بر طبق جدول شماره 3، میانگین و انحراف استاندارد سبک‌های عشق‌ورزی حدوداً نزدیک به یکدیگر و بالا میباشند، با توجه به میزان چولگی و کشیدگی متغیرها میتوان بیان کرد که داده‌ها دارای منحنی نرمال میباشند که تقریباً میزان چولگی و کشیدگی نزدیک به هم میباشند.
جدول 4. شاخص‌های توصیفی سبک‌های دلبستگی
متغیر | میانگین | انحراف معیار | بیشترین | کمترین | کشیدگی | چولگی |
دلبستگی ایمن | 63/18 | 24/3 | 10 | 29 | 009/0 | 107/0- |
دلبستگی اجتنابی | 73/16 | 04/1 | 16 | 20 | 50/1 | 69/1 |
دلبستگی دوسوگرا/اضطرابی | 44/16 | 49/0 | 16 | 17 | 217/0 | 96/1- |
طبق جدول شماره 4، میانگین و انحراف استاندارد سبک‌های دلبستگی حدوداً نزدیک به یکدیگر و بالا میباشند، با توجه به میزان چولگی و کشیدگی متغیرها میتوان بیان کرد که داده‌ها دارای منحنی نرمال میباشند که تقریباً میزان چولگی و کشیدگی نزدیک به هم میباشند.
جدول 5. شاخص‌های توصیفی سازگاری زناشویی
متغیر | میانگین | انحراف معیار | بیشترین | کمترین | کشیدگی | چولگی |
رضایت زناشویی | 15/26 | 76/4 | 13 | 46 | 33/0 | 14/1 |
همبستگی دو نفری | 83/11 | 90/2 | 4 | 17 | 35/0- | 33/0- |
توافق دو نفری | 01/52 | 16/9 | 21 | 71 | 86/0- | 78/0 |
ابراز محبت | 05/18 | 24/2 | 10 | 25 | 23/0- | 13/1 |
سازگاری زناشویی | 79/107 | 17/15 | 59 | 151 | 59/0- | 87/0 |
بر طبق جدول شماره 5. میانگین و انحراف استاندارد نزدیک به یکدیگر و بالا میباشند، با توجه به میزان چولگی و کشیدگی متغیرها میتوان بیان کرد که داده‌ها دارای منحنی نرمال میباشند که تقریباً میزان چولگی و کشیدگی نزدیک به هم میباشند.
جدول 6. آزمون گلموگروف-اسمیرنوف
متغیر | K-S | Sig |
اروس | 87/0 | 42/0 |
لودوس | 24/1 | 35/0 |
استروگ | 32/1 | 52/0 |
پراگما | 053/1 | 45/0 |
مانیا | 52/1 | 23/0 |
آگاپه | 61/1 | 21/0 |
دلبستگی ایمن | 28/1 | 52/0 |
دلبستگی اجتنابی | 11/1 | 62/0 |
دلبستگی دو سوگرا/اضطرابی | 99/0 | 36/0 |
رضایت زناشویی | 65/1 | 19/0 |
همبستگی دو نفری | 99/0 | 28/0 |
توافق دونفری | 99/0 | 32/0 |
ابراز محبت | 57/1 | 42/0 |
سازگاری زناشویی | 64/1 | 52/0 |
ازجمله پیش‌شرط‌های به‌کارگیری تحلیل داده‌ها آن اﺳﺖ ﮐﻪ داده‌های آماری دارای ﺗﻮزﯾﻊ ﻧﺮﻣﺎل ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﺮای آزﻣﻮن ﻧﺮﻣﺎل ﺑﻮدن از آزﻣﻮن ﮐﻠﻤﻮﮔﺮوف- اﺳﻤﯿﺮﻧﻮف اﺳﺘﻔﺎده می‌شود ﮐﻪ ﯾﮏ ﻧﻮع آزﻣﻮن ناپارامتریک است. درصورتی‌که مقدار آماره ارائه شده توسط این آزمون بیشتر از 5% باشد، فرض صفر آماری مبنی بر نرمال بودن توزیع متغیر موردبررسی با اطمینان 95% پذیرفته می‌شود. مقدار آماره K-S در جدول 6 برای متغیرها گزارش شده است. در این آزمون مقدار p برای کلموگروف-اسمیرنوف بیشتر از p>0/05 است، درنتیجه میتوان گفت داده‌ها با اطمینان بالایی نرمال میباشند.
جدول 7. تحلیل واریانس نمرات سازگاری زناشویی بر متغیر پیش‌بین
مدل | شاخص آماری | مجموع مجذورات | درجه آزادی | میانگین مجذورات | F | سطح معناداری (P) |
مدل 1 | رگرسیون | 71/30603 | 9 | 412/3400 |
|
|
باقیمانده | 43/36693 | 279 | 518/131 | 855/25 | 000/0 | |
مجموع | 14/67297 | 288 |
|
|
|
4-1- متغیر پیش‌بین: سبک‌های عشق‌ورزی و سبک‌های دلبستگی
علاوه بر این جدول در جدول 7. مقدار ANOVA گزارش شده که آن مقدار اعتبار آماری مدل را ارزیابی می‌کند. با توجه به اینکه سطح معناداری در این جدول کمتر از سطح معناداری ملاک (001/0) است، میتوان تأثیر متغیر پیش‌بین در متغیر ملاک را از لحاظ آماری پذیرفت. حال ازآنجاکه مقدار ضریب رگرسیون معنادار است میتوان به‌وسیله جدول ضرایب رگرسیون استاندارد شده و استاندارد نشده میزان اهمیت و معناداری متغیر پیش‌بین در تعیین متغیر ملاک را مشخص نمود.
جدول 8. ضرایب رگرسیون استاندارد شده و استاندارد نشده در پیش‌بینی سازگاری زناشویی از روی سبک‌های عشق‌ورزی و سبک‌های دلبستگی
متغیر | ضرایب استاندارد نشده | ضرایب استانداردشده | T | سطح معناداری |
| هم خطی داده‌ها | |
B | خطای استاندارد | Beta | تلورانس | VIF | |||
(Constant) | 09/89 | 04/30 | - | 96/2 | 003/0 | - | - |
اروس | 39/1 | 37/0 | 284/0 | 13/5 | 000/0 | 64/0 | 55/1 |
لودوس | 40/1- | 54/0 | 14/0- | 58/2- | 01/0 | 66/0 | 51/1 |
استروگ | 004/1 | 18/0 | 29/0 | 34/5 | 00/0 | 65/0 | 52/1 |
پراگما | 65/0 | 23/0 | 12/0 | 78/2 | 006/0 | 93/0 | 06/1 |
مانیا | 81/4- | 69/1 | 14/0- | 84/2- | 005/0 | 72/0 | 37/1 |
آگاپه | 11/0 | 22/0 | 02/0 | 49/0 | 61/0 | 90/0 | 11/1 |
دلبستگی ایمن | 45/0 | 21/0 | 09/0 | 15/2 | 03/0 | 94/0 | 05/1 |
دلبستگی اجتنابی | 80/0 | 72/0 | 055/0 | 10/1 | 27/0 | 79/0 | 26/1 |
دلبستگی دوسوگرا/اضطرابی | 59/1 | 53/1 | 052/0 | 04/1 | 29/0 | 78/0 | 28/1 |
بر اساس جدول 8؛ و با توجه به سطح معناداری، سبک‌های عشق‌ورزی اروس با ضریب تأثیر (284/0)، لودوس با ضریب تأثیر (14/0-)، استروگ با ضریب تأثیر (29/0)، پراگما با ضریب تأثیر (12/0)، مانیا با ضریب تأثیر (14/0-) و سبک دلبستگی ایمن با ضریب تأثیر (09/0) میتوانند سازگاری زناشویی را پیش‌بینی کنند، ولی سبک عشق‌ورزی آگاپه و سبک‌های دلبستگی اجتنابی و اضطرابی قادر به پیش‌بینی سازگاری زناشویی نمی‌باشند. میتوان گفت افزایش به اندازه یک انحراف معیار در سبک عشق‌ورزی اروس موجب افزایش 287/0 انحراف معیار تغییر در میزان نمرات سازگاری زناشویی زنان متأهل شود، افزایش به‌اندازه یک انحراف معیار در سبک عشق‌ورزی لودوس موجب کاهش 14/0 انحراف معیار تغییر در میزان نمرات سازگاری زناشویی زنان متأهل شود، افزایش به‌اندازه یک انحراف معیار در سبک عشق‌ورزی استروگ موجب افزایش 29/0 انحراف معیار تغییر در میزان نمرات سازگاری زناشویی زنان متأهل شود، افزایش به‌اندازه یک انحراف معیار در سبک عشق‌ورزی مانیا موجب کاهش 14/0 انحراف معیار تغییر در میزان نمرات سازگاری زناشویی زنان متأهل شود، افزایش به‌اندازه یک انحراف معیار در سبک دلبستگی ایمن موجب افزایش 09/0 انحراف معیار تغییر در میزان نمرات سازگاری زناشویی زنان متأهل شود، مقادیر VIF در تمامی مسیر و متغیرها دارای تورم واریانس نبوده و همچنین ضریب تحمل بالا دارند، در نتیجه، مقدار ضریب تحمل بالا و تورم واریانس پایین، نشان‌دهنده عدم هم خطی بودن و مناسب بودن مدل رگرسیون است. (VIF<5).
5- بحث و نتیجه‌گیری
نتایج نشان داد که سبک‌های عشق‌ورزی اروس، لودوس، استروگ، پراگما، مانیا و سبک دلبستگی ایمن میتوانند سازگاری زناشویی را پیش‌بینی کنند، ولی سبک عشق‌ورزی آگاپه و سبک‌های دلبستگی اجتنابی و اضطرابی قادر به پیش‌بینی سازگاری زناشویی نمی‌باشند. در پژوهش حفاظی طرقبه، میتران، فیروزآبادی و حق‌شناس (1385) یافته‌ها بيانگر وجود رابطه‌ای مثبت و معنادار بين هر سه مؤلفه عشق و سازگاری زناشویی بود كه با نتايج پژوهش حاضر همسو بود، با اين تفاوت که در پژوهش حاضر متغير ميل (شور و شوق) پیش‌بین معناداري براي سازگاری زناشویی نبود. همچنين با یافته‌های پژوهش کامکار و جباریان (1385)؛ منصور و مظاهري (1385)؛ ولي بيگي و پيوسته (1387)؛ رحيمي و بنگاني (1387)؛ كه از بين عناصر عشق (صميميت، ميل و تعهد)، صميميت بيشترين سهم را در سازگاری زناشویی و تعاملات زوجين ايفا می‌کند، همسو است.
اينكه چرا مؤلفه‌های عشق (صميميت، ميل و تعهد) با افزايش سازگاری زناشویی همراه هستند، شايد نياز چنداني به توضيح نداشته باشد. با مرور پيشينه پژوهش میتوان گفت احساس عشق، هيجاني است كه با تحريك شهواني همراه می‌گردد اما افراد ممكن است پس از وصل جنسي (ارضاي ميل/ هوس) يكديگر را غير جذاب بيابند، به همين دليل برخورداري از عشق اصيل و واقعي در رابطه، مستلزم وجود صميميت، تعهد و به‌کارگیری خرد است. به‌طورکلی میتوان گفت فردي كه ميزان صميميت بالاتري را تجربه می‌کند، قادر است خود را به شیوه‌ای مطلوب‌تر در روابط عرضه كند و نيازهاي خود را به شكل مؤثرتري به شريك و همسر خود ابراز كند. زوج‌هایی كه صميميت بالاتري دارند ممكن است قابليت بيشتري در مواجهه با مشكلات و تغييرات مربوط به رابطه خود، داشته باشند و درنتیجه سازگاری زناشویی بالاتري را تجربه كنند (Tollerud, Patrick, Patrick, Sells & Giordano, 2007). از سويي ديگر وجود تعهد در رابطه، باعث شکل‌گیری اعتماد و اطمينان می‌شود. احساس تعهد نسبت به همسر نيز موجبات توجه به خواسته‌های وي، صرف وقت و توجه را فراهم می‌سازد. در خانواده‌های متعهد، اعضا نه‌تنها خود را وقف آسايش و بهزيستي خانواده می‌کنند بلكه در جهت رشد و تعالي یکدیگر نیز می‌کوشند (Harris, 2006). تعهد به زوجين اجازه می‌دهد تا به‌طور مؤثري در برابر خواسته‌های يكديگر انعطاف داشته باشند (Patterson, 2002).
بعد ميل يا هوس (شور و شوق) نيز با ارضاي نيازهاي عاطفي و جسماني (جنسي) زوجين در ارتباط بوده و بر سازگاری زناشویی تأثيرگذار است، اما از طرفی محصول صميميت بين زوجين بوده و به‌صورت مستقل نمی‌تواند پیش‌بین معناداري براي سازگاری زناشویی باشد. همان‌طور كه یافته‌های اين پژوهش در ارزيابي همبستگي سه مؤلفه صميميت، ميل و تعهد و رضايت زناشويي با استفاده از روش ضريب همبستگي پيرسون، حاكي از وجود رابطه مثبت و معنادار بود، درحالی‌که با استفاده از روش تحليل رگرسيون چندگانه از ميان سه سبك عشق‌ورزی، مؤلفه‌های صميميت و تعهد بيشترين سهم را در سازگاری زناشویی داشتند و متغير ميل پیش‌بین معناداري براي سازگاری زناشویی نبود. به نظر می‌رسد اگرچه ميل به‌تنهایی با سازگاری زناشویی رابطه دارد ولي در مقايسه با مؤلفه‌های صميميت و تعهد كه سهم بيشتري را در سازگاری زناشویی ايفا می‌کنند، معنادار به نظر نمی‌رسد. عشق اروس با عزت نفس بالا و خود افشاگري، برونگرایی و سازگاري همراه است (Neto, 2001)، شادی‌آور است و ابراز احساسات شدید و صمیمیت جنسی در خود دارد (امان الهی، اصلانی، تشکر، غوابش و نکویی، 1391). درنتیجه میتوان انتظار داشت این افراد در زندگی زناشویی همراهی و سازگاري بیشتري داشته باشند. عشق استورگ با صداقت، دوستی و پختگی همراه است. درنتیجه وفاداري و صداقت و رشد تدریجی صمیمیت تعاملات زناشویی از انسجام و همسانی بیشتري برخوردار است و باعث می‌شود تا همسران رضایت و سازگاري بیشتري را از رابطه زناشویی خود گزارش کنند (یوسفی، بشلیده، عیسینژاد، اعتمادی و شیربیگی، 1390). از یافته‌های دیگر این تحقیق رابطه معنادار عشق مانیا یا شهوانی با سازگاري زناشویی است که با یافته‌های پیشین همسو نیست. عشق مانیا آمیزه‌ای از حس مالکیت و عشق وسواسی را نشان می‌دهد. افرادي که عشق را به سبک مانیا تجربه می‌کنند به شدت از طرد شدن می‌ترسند و مشغولیت ذهنی مداومی با معشوق دارند. در تبیین این یافته تحقیق میتوان گفت که ممکن است این زوج‌ها به دلایل مختلفی چون اخلاقیات و رسوم فرهنگی، وجود فرزندان و یا عدم شناخت کافی از خود و نیازهاي خود با شریک زندگی‌شان سازگار شده‌اند ولی لزوماً این سازگاري به معناي رضایت و شادمانی زناشویی نیست و نوعی همزیستی است.
همچنین نتایج نشان داد که بین سبک‌های دلبستگی با سازگاری زناشویی زنان متأهل شاغل در آموزش‌وپرورش شهر تهران رابطه وجود دارد. نتایج این یافته‌ها با یافته‌های پژوهش کولین و فینی18 (2020)، اندروز و همکاران (2019)، کرامر19 (2019) همسو است. در تحقیق کولین و فینی (2020) که پیرامون عوامل مؤثر در سبک‌های دلبستگی صورت گرفته شد به بررسی ارتباط حمایت جویی، روابط بین فردی صمیمی و تفاهم زناشویی پرداخته شد. با استفاده از بررسی 93 زن و شوهر، داده‌های تجربی به‌دست‌آمده و از طریق تحلیل‌های آماری مشخص شد که سبک دلبستگی ایمن باعث می‌شود تا تداوم بیشتری در روابط بین فردی ایجاد شود و تفاهم زناشویی به وجود آید و همواره سبک دلبستگی اجتنابی به دنبال حمایت جویی مؤثر نمی‌رود. به‌علاوه فرد با سبک دلبستگی مضطرب، بی‌توجهی را به همسر خویش نشان می‌دهد. یافته‌های این تحقیق معرف ارتباط بین سبک دلبستگی و روابط بین فردی صمیمی و تفاهم زناشویی در زوجین مقطع کالج در دانشگاه آمریکا است. اندروز و همکاران (2019) نشان دادند که سبک دلبستگی ایمن با سطوح بالاتر رضایت زناشویی همبسته است. در عوض زوج‌های ناایمن سطوح پایین‌تر رضایت زناشویی را گزارش دادند. فینی و نالر20 (1995) نشان دادند که دلبستگی ایمن با رضایت زناشویی زوجین همبستگی مثبت دارد. کوپر اسمیت به رابطه معناداری میان عواملی از قبیل ثروت خانوادگی، تحصیلات، مکان زندگی، طبقه اجتماعی، شغل پدر و یا حضور دائمی مادر در منزل و عزت نفس دست نیافت. به‌جای آن او به این نتیجه رسید که کیفیت رابطه میان کودک و بالغ‌های مهم زندگی او، روی عزت نفس او تأثیر تعیین‌کننده دارد. در تحقیق کرامر (2019) که در کشور انگلستان صورت گرفت به ارتباط سبک‌های دلبستگی و تفاهم زناشویی در ۴۰ زن که در دامنه سنی ۴۴-۲۵ سال قرار داشتند، پرداخته شد. یافته‌های پژوهشی معرف این بود که سبک‌های دلبستگی با تفاهم زناشویی مرتبط بوده و همواره زنان با سبک دلبستگی ایمن، تفاهم زناشویی بالاتری را نشان می‌دهند و از مشکلات و مشاجرات زناشویی کمتری نسبت به افراد با سبک دلبستگی ناایمن (اجتنابی و دوسوگرا) رنج می‌کشند.
با توجه به تأثیری که رفتارهای دلبستگی بر روی سازگاری زناشویی داشتند میتوان گفت که شاید رفتارهای دلبستگی نقش میانجی در ارتباط بین سبک‌های دلبستگی و سازگاری زناشویی داشته باشد. البته قابل‌ذکر است که در رابطه‌ی بین دلبستگی اضطرابی و سازگاری زناشویی، همدم طلبی و دسترسی‌پذیری همسر نقش تعدیلگر داشته است. به‌عبارت‌دیگر افرادی که دلبستگی اضطرابی دارند، درصورتی‌که همسرانشان همدم طلبی و دسترسی‌پذیری بالاتری داشته باشند، سازگاری زناشویی‌شان افزایش می‌یابد. به‌عبارت‌دیگر در دسترس بودن و درگیر بودن همسران در رابطه می‌تواند سازگاری زناشویی را در افراد دل‌بسته‌ی اضطرابی افزایش دهد.
بر اساس نتایج به‌دست‌آمده به نظر می‌رسد که هر سه بعد رفتارهای دلبستگی خود و همسر به‌تنهایی میتوانند سازگاری زناشویی را پیش‌بینی کنند. این یافته هم‌راستا با نتایج کناپ، ساندبرگ، نواک و لرسون21 (2015) و ساندبرگ22 (2017) است که گزارش کردند رفتارهای دلبستگی، به‌صورت جداگانه‌ای (از سبک‌های دلبستگی) توانستند سازگاری زناشویی را پیش‌بینی کنند.
از نظر رفتارهای دلبستگی، دسترسی به میزان در دسترس بودن یک ارائه‌دهنده‌ی دلبستگی، به‌ویژه در مواقع پریشانی، گفته می‌شود (بالبی23، 1969). پاسخگویی به‌عنوان توانایی اندازه‌گیری و تنظیم نیازهای در حال تغییر دیگران تعریف می‌شود. همدم طلبی این است که کسی توجه دیگری را به خود جلب کند (بالبی، 1969). به‌عبارت‌دیگر در دسترس بودن و پاسخگو بودن رفتارهای کلیدی و قابل‌اندازه‌گیری در ارتباط هستند که نقش مهمی در احساس امنیت، اضطراب یا پریشانی فرد دارند. جوهنسون24 (2004) نیز معتقد است زمانی که یکی از زوجین می‌تواند در مواقع پریشانی و نگرانی از همسرش درخواست حمایت، صمیمیت و ارتباط کند و این درخواست او موجب پاسخ متناسب همسرش و ایجاد فضای حمایتی و ارتباط صمیمانه شود، پیوندهایی بین زوجین ایجاد می‌شود. این پیوندها میتوانند در قالب همدم طلبی بودن توضیح داده شوند که سومین عامل کلیدی در رفتارهای معطوف به دلبستگی است. ازاین‌رو با وجود دسترسی‌پذیری، پاسخگویی و همدم طلبی در زندگی زناشویی، شریک زندگی می‌تواند به فردی حامی و محافظت‌کننده تبدیل شود و به همسر خود احساس آرامش القا کند که این امر می‌تواند نیازهای روانی، عاطفی و جنسی زوجین را در کانون خانواده برآورده سازد. بر این اساس منطقی به نظر می‌رسد که رفتار دلبستگی در روابط زناشویی نقش مؤثری در میزان سازگاری زناشویی داشته باشند.
از طرفی دیگر سبک دلبستگی اضطرابی همبستگی معنادار منفی با سازگاری زناشویی داشت که این یافته با یافته‌های مطالعه‌ی عبدی زرین و صانعی طاهری (2020) و هادن، اسمیت و وبستر25 (2014) هم‌راستا است که نشان دادند دلبستگی اضطرابی می‌تواند سازگاری زناشویی را پیش‌بینی کند. همچنین با یافته‌های مطالعه‌ی یحیی، خیری، طلیب و سینگ (2021) همخوانی ندارد زیرا آن‌ها نشان دادند که بین سبک‌های دلبستگی و سازگاری زناشویی رابطه‌ای وجود ندارد. افرادی که دلبستگی اضطرابی دارند معمولاً بیش‌ازحد به شرکای زندگی خود وابسته هستند و زمان و تلاش زیادی را صرف کسب اطمینان همسرانشان می‌کنند تا در رابطه‌ی خود احساس امنیت کنند (Mikulincer & Shaver, 2007). همین احساس ناامنی و وابستگی بیش‌ازاندازه خود می‌تواند سبب کاهش سازگاری زناشویی در طرفین رابطه شود.
سبک دلبستگی اجتنابی هم همبستگی معنادار منفی با سازگاری زناشویی داشت که این یافته هم با یافته‌ی مطالعه‌ی میرس و لاندرزبگ26 (2002) و حسینی و علوی لنگرودی (1396) همخوانی دارد که نشان دادند سبک دلبستگی اجتنابی می‌تواند سازگاری زناشویی را (حتی بهتر از سبک دلبستگی اضطرابی) پیش‌بینی کند. افرادی که دلبستگی اجتنابی دارند در اعتماد به دیگران و ایجاد دلبستگی عمیق به آن‌ها مشکل دارند (Bartholomew & Horowitz, 1991). افراد در این سبک در روابط عاشقانه درجات کمتری از صمیمیت عاطفی دارند و ارزش کمتری برای شریک زندگی خود قائل هستند که همین امر می‌تواند کیفیت زندگی زناشویی و سازگاری آن را کاهش دهد.
همچنین نتایج نشان داد که سبک دلبستگی ایمن همبستگی معنادار مثبت با سازگاری زناشویی داشت که با نتایج مطالعات بسیاری ازجمله یحیی و همکاران (2۰21) و عیدی و خانجانی (1385) همخوانی دارد. میتوان گفت افرادی دلبستگی ایمن دارند که در رابطه‌شان سطوح بالاتری از مشارکت و تعامل کلامی مستقیم، خودافشاگری افکار و احساسات و بحث و درک دارند و بیشتر تمایل دارند که به نیازهای شریک زندگی خود گوش دهند و تصمیم بگیرند که چگونه میتوانند نیازهای هردویشان را برآورده کنند (Shi, 2003)، این امر خود می‌تواند کیفیت رابطه و میزان سازگاری زوجین از رابطه را افزایش دهد. با توجه به نتایج این پژوهش، پیشنهاد می‌شود، برای افزایش سازگاری زناشویی در زوجین، مهارت‌های زندگی و نحوه‌ی عشق‌ورزی به همسر از طریق برگزاری کارگاه‌های آموزشی یا مراکز مشاوره به‌صورت فردی و گروهی به زوجین آموزش داده شود تا میزان تعارضات و درگیری‌ها در زندگی مشترکشان کاهش یابد و از روند رو به رشد آمار طلاق در کشور جلوگیری شود. همچنین با توجه به یافته‌های پژوهش پیشنهاد می‌شود زوج درمانگران و مشاوران خانواده به نقش آموزشی روابط عاشقانه و تأثیر مثبت اندیشی بر سازگاری زناشویی توجه نمایند، همچنین به انواع عشق توجه نموده تا بتوانند با آموزش‌های لازم در زمینه کاهش ناسازگاری زوجین اقدام نمایند.
6- منابع
1- اردشیری، فهیمه(1393). اثربخشي تحليل رفتار متقابل بر تعارضات زناشویی. سبک‌های عشق‌ورزی. هوش هیجانی و هوش معنوی زوجین. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی دانشگاه آزاد اسلامی.
2- امان الهی، عباس؛ اصلانی، خالد؛ تشکر، هاجر؛ غوابش، سعاد و نکویی، سمیه(1391). بررسی رابطه سبک‌های دلبستگی عاشقانه و عشق با رضایت زناشویی. فصلنامه مطالعات زنان،10(32)، 86-67doi: 10.22051/jwsps.2012.1419 .
3- آذروش، لیلا؛ آزموده، معصومه؛ رضایی، اکبر و محب، نعیمه(1402). تعیین اثربخشی مشاوره مبتنی بر واقعیت درمانی بر همدلی و سازگاری زناشویی زنان در معرض طلاق. مجله مطالعات ناتوانی، 13(145)، 1-9.
4- doi: 10.22051/jwfs.2017.13919.1361
5- بابایی فرد، اسداله و طهماسبی نادری چگنی، محمد(1400). تغییر ملاک‌های عشق: چالش عشق در رویارویی با مدرنیته. مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی، (14)4، 47-58.
6- بيات، مریم(1386). بررسي تأثير ايماگوتراپي (تصویرسازی ارتباطی) بر سبک‌های عشق‌ورزی زوجين شهر اصفهان. پایان‌نامه كارشناسي ارشد منتشرنشده دانشگاه اصفهان.
7- پاکدامن، شهلا(1380). بررسی ارتباط بین دلبستگی و جامعه طلبی در نوجوانان. پایان‌نامه دکتری روانشناسی دانشگاه تهران.
8- ثنایی، باقر(1379). مقیاسهای سنجش خانواده و ازدواج. تهران: انتشارات بعثت.
9- حسینی، فخرالسادات و علوی لنگرودی، سیدکاظم(1396). نقش سبک‌های دلبستگی و رضایت جنسی در رضایت زناشویی با واسطه‌گری عشق‌ورزی. جلوه هنر، 15(3)، 165-188doi:10.22051/jwsps.2018.12335.1332
10- حفاظی طرقبه؛ میتران، فیروزآبادی، علی و حق‌شناس، حسن(1385). بررسی ارتباط بین اجزای عشق و رضایتمندی زوجی. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 16(54)، 109-99.
11- داوودی، مرضیه و شمسی، مراد(1397). شناسایی عوامل مؤثر بر توازن بین کار و زندگی در زنان شاغل. نشریه علمی زن و فرهنگ، 38(10)، 1-18.
12- رحیمیان بوگر، اسحاق؛ نوری، ابوالقاسم؛ عریضی، حمیدرضا؛ مولوی، حسین و فروغی مبارکه، احمدرضا(1385). بررسی رابط سبک‌های دلبستگی بزرگ‌سال با جهت‌گیری به کار و درگیری با کار در پرستاران بیمارستان‌های دولتی شهر اصفهان. علوم تربیتی و روانشناسی، 3(1)، 109-134.
13- رحيمي، غلامرضا و بنگانی، خدیجه(1396). بررسی رابطه ویژگی‌های شخصیتی و مؤلفه‌های عشق با رضایت زناشویی در کارکنان متأهل ادارات دولتی اهواز. تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره، 25(7)، 25-7.
14- سپاه منصور، مژگان و مظاهری، مریم(1385). مقایسه مؤلفه‌های سبک‌های عشق بین افراد متأهل دارای رضایت و عدم رضایت زناشویی. چکیده مقالات دومین کنگره سراسری آسیب‌شناسی خانواده در ایران، 2(1)، 217-223.
15- سیدان، فریبا و حسامی، سعیده(1399). سنجش رابطۀ تعادل بین نقش‌های خانوادگی و شغلی و کیفیت زندگی زنان شاغل در آموزش‌وپرورش شهر سنندج. نشریه انجمن جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش ایران، 4(1)، 71-104. doi: 10.22034/ijes.2016.43677
16- عبدی زرین، سهراب و صانعی طاهری، مریم(1399). پیش‌بینی خوشنودی زناشویی بر پایه الگوهای ارتباطی. سبک‌های دلبستگی و نستوهی روان‌شناختی. مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 10(1)، 179-208. doi:10.22034/fcp.2020.61742
17- عیدی، رقیه و خانجانی، زینب(1385). بررسی رضایت زناشویی در سبک‌های مختلف دلبستگی. فصلنامه علمی- پژوهشی روانشناسی دانشگاه تبریز، 1(2 و 3)، 12-42.
18- فرجیان، مرتضی؛ زاهدی مازندرانی، محمدجواد و ملکی، امیر(1400). مطالعه جامعه‌شناختی تحول الگوهای عشق‌ورزی در میان ساکنان متأهل شهر اردبیل. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 1(پیاپی 37)، 1-15. doi: 10.22059/jisr.2021.309149.1115.
19- کامکار، مژگان و جباریان، شهرزاد(1385). بررسی تأثیر صمیمیت در اختلافات زناشویی. چکیده مقالات دومین کنگره سراسری آسیب‌شناسی خانواده در ایران، 2(1)، 325-311.
20- مصطفائي، فاطمه و پيوسته گر، مهرانگيز(1402). پیش‌بینی سبک عشق‌ورزی بر اساس سبک دلبستگی دانشجويان متأهل دانشگاه آزاد اسلامي رودهن. مجله روانشناسي و روان‌پزشکی شناخت، 3(2)، 11-20.
21- مقیمی، سیدمحمد و رمضان، مجید(1390). مبانی سازمان و مدیریت. تهران: راهدان.
22- ولی بیگی، منصور و پیوسته، مسعود(1387). بررسی میزان و نوع عشق با رضایت از زندگی و سلامت روان در دانشجویان زن متأهل دانشگاه الزهرا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
23- یوسفی، ناصر؛ بشلیده، کیومرث؛ عیسی نژاد، امید؛ اعتمادی، عذرا و شیربیگی، ناصر(1390). رابطه سبک‌های عشق‌ورزی و کیفیت زناشویی در میان افراد متأهل. دو فصلنامه مشاوره کاربردی، 1(1)، 36-21. doi: 10.22055/jac.2011.10263
24- Adare, A.A., Zhang, Y., Hu, Y., & Wang, Z. (2021). Relationship between parental marital conflict and social anxiety symptoms of Chinese college students: mediation effect of attachment. Frontiers in Psychology, 12(2), 640-770. https://pubmed.ncbi.nlm.nih. gov/34552521/. doi:10.3389/fpsyg.2021.640770.
25- Alizadeh, A. (2023). A study of marital satisfaction and adjustment to marriage in employed and unemployed women in Malekshahi County in 2013. The Seventh National Conference on Modern Research in Counseling, Educational Sciences and Psychology, Iran, Tehran, 7(1), 10-19.
26- Andrews, G., Singh, M., & Bond, M. (2019). The defense style questionnaire. J Nerv Ment Dis, 181(4), 246-256.
27- Andrews, R. (2019) Churn Prediction in Telecom Sector Using Machine Learning. International Journal of Information Systems and Computer Sciences, 8, 132-134.
28- Asfaw, L.S., & Alene, G.D. (2023). Effectiveness of a marital relationship skills training intervention on marital adjustment among individuals in Hosanna Town, Southwest Ethiopia: a randomized‐controlled trial. J Marital Fam Ther, 49(3),541–60. doi:10.1111/jmft.12641.
29- Bartholomew, K., & Horowitz, L. M. (1991). Attachment styles among young adults: A test of a four-category model. Journal of Personality and Social Psychology, 61(2), 226-244.
30- Besharat Garamaleki, R., PanahAli, A., & Hosseini Nasab, D. (2022). Comparison of the effectiveness of group reality-based couple therapy and forgiveness therapy on marital adjustment, emotional differentiation and intimacy of couples with emotional divorce. Journal of Counseling Research, 20(80),129–57. doi:10.18502/qjcr.v20i80.8490.
31- Bolvardi, A., Damavandian, A., & Talebi, M. (2023). The Relation between Personality Traits and Marital Satisfaction in Couples Who Refer to Tehran's Family Judicial Complexes. Iran JHealth Educ Health Promot, 5(2), 1249-1255.
32- Bowlby, J. (1969). Attachment and loss: Vol. 1. Loss. New York: Basic Books.
33- Burnat, B. (2019). Love Is a Physiological Motivation (Like Hunger, Thirst, Sleep or Sex). Journal of Medical Hypotheses, 129(1), 1-14. doi:10.1016/j.mehy.2019.05.011.
34- Chawla, N., & Saxena, M. A. K. (2019). Introduction of Technology in School Education. Journal of the Gujarat Research Society, 21(5), 338-347.
35- Chen, X., Yu, B., & Gong, J. (2023). Social Capital Associated with Quality of Life Mediated by Employment Experiences: Evidence from a Random Sample of Rural-to-Urban Migrants in China. Soc Indic Res, 50(3), 381-395. doi:10.1007/s11205-017-1617-1
36- Cherry, M. G., Fletcher, O., &O'sullivan, H. (2023). Exploring the relationships among attachment, emotional intelligence and communication.Medical Education, 47 (3), 317 -325. doi:10.1111/medu.12115
37- Collins, N. L., & Feeney, B. C. (2020). Working Models of Attachment Shape Perceptions of Social Support: Evidence from Experimental and Observational Studies. Journal of Personality and Social Psychology, 87(3), 363-383. doi:10.1037/0022-3514.87.3.363
38- Collins, N. L., & Read, S. J. (1990). Adult attachment, working models, and relationship quality in dating couples. Journal of Personality and Social Psychology, 58(4), 644–663. doi:10.1037/0022-3514.58.4.644.
39- Costanza, R, (2007), Quality of Life: An Approach Integration Opportunities, Human Needs and Subjective Well-Being. Ecological Economics,61(4), 267-276.
40- Cramer, C. M. (2019). Relational Aggression/ Victimization and Depression in Married Couples. Brigham Young University.
41- Crowley, A.K (2023). The relationship of adult attachment styles and interactive conflict styles to marital satisfaction. Doctoral Dissertation Texas A& M university.
42- Esfahani, A., Heydari, H., Pirani, Z., Davoudi, H. (2023). A structural model for predicting social interest based on interpersonal relationships and marital satisfaction with the mediating role of love in women. Applied Family Therapy Quarterly, 4(4), 17-34.
43- Feeney, J. A., & Noller, P. (1995). Relationship satisfaction, attachment, and nonverbal accuracy in early marriage. Journal of Nonverbal Behavior, 18(3), 199–221. doi:10.1007/BF02170026.
44- Fernandes, A., Carneiro, P., Costa, N., & Braga, A. C. (2018). Characterization of school furniture in a basic education school. In Occupational Safety and Hygiene VI (pp. - 115 117). CRC Press.
45- Hadden, B. W., Smith, C. V., & Webster, G. D. (2014). Relationship duration moderates associations between attachment and relationship quality meta-analytic support for the temporal adult romantic attachment model. Personality and Social Psychology Review, 18, 42–58. doi:10.1177/1088868313501885
46- Harris,V. W. (2006). Context and intraction: A comparison of individuals actress various income levels. Science Context,17(4), 48-52.
47- Hazan, C., & Shaver, P. (1987). Romantic love conceptualised as an attachment process. Journal of Personality and Social Psychology, 52(14), 511–523.
48- Hendric, C., & Hendric, S. S. (1986). A Theory and Method of Love. Journal of Personality and Social Psychology, 50(2), 392 -402.
49- Hendrick, S. S., & Hendrick, C. (1995). Gender differences and similarities in sex and love. Personal Relationships, 2(1), 55–65. doi:10.1111/j.1475-6811.1995.tb00077.x
50- Iacono, T., Keeffe, M., Kenny, A., & McKinstry, C. (2019). A document review of exclusionary practices in the context of Australian school education policy. Journal of Policy and Practice in Intellectual Disabilities, 16(4), 264-272. doi:10.1111/jppi.12290
51- Iftikhar, A., Bari, A., Bano, I., & Masood, Q. (2023). Impact of maternal education, employment and family size on nutritional status of children. Pakistan journal of medical sciences, 2(1), 205-234. CABI Record Number: 20183056768
52- Johnson, S. M. (2004). The practice of emotionally focused couple therapy: Creating connection (2nd ed.). New York, NY: BrunnerRoutledge/Taylor & Francis.
53- Karimi Seidashti, S., Ghazanfari, A. (2023). Modeling marital intimacy based on attachment styles and lovemaking styles with the mediation of couples' life orientation in Isfahan. Journal of Psychological Studies and Educational Sciences, 5(47), 523-557.
54- Kimmes, J. G., & Durtschi, J. A. (2016). Forgiveness in romantic relationships: The roles of attachment, empathy, and attributions. Journal of Marital and Family Therapy, 42(4), 645-658. doi:10.1111/jmft.12171
55- Knapp, D. J., Sandberg, J. G., Novak, J., & Larson, J. H. (2015). The mediating role of attachment behaviors on the relationship between family-of-origin and couple communication: Implications for couple’s therapy. Journal of Couple & Relationship Therapy, 14(1), 17-38. doi:10.1080/15332691.2014.953650
56- Lochner, L. (2020). Education and Crime. In S. Bradley, & C. Green (Eds.). The Economics of Education (pp. 109-117). Academic Press. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-815391-8.00009-4.
57- Maalouf, E. (2022). Attachment styles and their association with aggression, hostility, and anger in Lebanese adolescents: a national study. BMC psychology, 10(1), 104-122. doi:10.1186/s40359-022-00813-9.
58- Mansouri, H. (2023). The relationship between attachment styles and satisfaction with married life of couples in women and men in Lamerd city. Journal of Psychological Studies and Educational Sciences, 5(52), 91-112.
59- Meyers, S. A. & Landsberger, S. A. (2002). Direct and indirect pathways between adult attachment style and marital satisfaction. Personal Relationships, 9(2), 159-172. doi:10.1111/1475- 6811.00010
60- Mikulincer, M., & Shaver, P. R. (2007). Attachment in adulthood: structure,dynamics, and change. New York: The Guilford Press.
61- Montajabian, Z., & Rezai Dehnavi, S. (2021). Study of the Effectiveness of Meta Cognitive Interpersonal Therapy on Improving Dysfunctional Communication Patterns Couples and Increase of Marital Adjustment. Rooyesh, 10(8),135-148.
62- Mortazavizadeh, Z. (2022). Emotional competence, attachment, and parenting styles in children and parents. Psicologia, reflexao e critica : revista semestral do Departamento de Psicologia da UFRGS, 35(1), 6-14 Mar. 2022. doi:10.1186/s41155-022-00208-0
63- Neto, F. (2001). Love styles of three generations of women. Marriage & Family Review, 33(5), 268-282.
64- Patrick, S., Sells, J. N., Giordano, F. G. and Tollerud, T. R. (2007). Intimacy, different-tiation, and personality variables as predictors of marital satisfaction. The Family Journal, 15, 359-367.
65- Patterson, J. M. (2002). Integrating family resilience and family stress theory. Journal of Marriage and the Family, 64, 349-360.
66- Rahiman, R.A., Ghamari, M.; Babakhani, V.; Jafari, A.R. (2023). Modeling the structural relationship between personality dimensions and attachment styles with communication skills and marital conflicts mediated by early maladaptive schemas in couples at risk of divorce. Quarterly Journal of Applied Family Therapy, 4(5), 251-265
67- Safa kermanshahi, Y., Nikooei, F., & Hayati, G. (2022). The effectiveness of dialectical behavior therapy on marital adjustment and intimacy of women with marital conflicts. Rooyesh, 10 (12),169-178.
68- Sandberg, J. G., Bradford, A. B., & Brown, A. P. (2017). Differentiating between attachment styles and behaviors and their association with marital quality. Family Process, 56(2), 518- 531. doi:10.1111/famp.12186
69- Shi, L. (2003). The association between adult attachment styles and conflict resolution in romantic relationships. The American Journal of Family Therapy, 31(3), 143-157
70- Simpson, D.L. (2020). Age Differences in Attachment Orientations among Younger and Older Adults: Evidence from Two Self-Report Measures of Attachment. Int. J. Aging Hum. Dev, 69(12), 119–132. doi: 10.2190/AG.69.2.c.
71- Spanier, G.B. (1976). Measuring dyadic adjustment: new scales for assessing the quality of marriage and similar dyads. J Marriage Fam, 38(1), 15-22. doi:10.2307/350547.
72- Teng, YP.T. Kuo, L.TW. & Zhou, Q. (2018). Maternal Employment and Family Socioeconomic Status: Unique Relations to Maternal Stress, Parenting Beliefs, and Preschoolers’ Adjustment in Taiwanese Families. J Child Fam Stud, 27(11), 3506-3519. doi:10.1007/s10826-018-1173-6
73- Vu, T. T. (2021). Meanings of marriage to young people in Vietnam. Marriage & Family Review, 54 (6), 531–548.
74- Zangi Darestani, F., Khoshbouhi, R. (2023). Predicting marital burnout based on sexual satisfaction, marital adjustment and couples' life satisfaction. The First National Conference on the Ideal Family, Ardabil, 1(1), 13-26.
75- Yahya, F., Yusoff, A., Talib, A. T., Singh, S. S. D., Mohad, A. H., Isa, N. A. M., & Khiri, M. J. A. (2021). Attachment Styles and Marital Quality Between Spouses. Journal of Cognitive Sciences and Human Development, 7(1), 57-71. doi:10.33736/jcshd.2876.2021
Investigating the Relationship Between lovemaking Styles and Attachment Styles in the Marital Adjustment of Married Women Working in Education in Tehran
Mozhgan Fereydoun Nezhad 1*, Setayesh EinAli2
1- PhD in Educational Psychology, Assistant Professor, Islamic Azad University, North Tehran Branch, Iran. (Corresponding Author)
dr.m_fereydounnezhad@yahoo.com
2- Master of Science in General Psychology, Department of Psychology, Islamic Azad University, North Tehran Branch, Iran.
Abstract:
The purpose of this study was to investigate the relationship between love styles and attachment styles with the marital adjustment of married women working in education in Tehran. The research method was descriptive-correlational. The statistical population of this study included all married women working in education in Tehran in 1403 (2024). Cluster and random sampling methods were used. The participants completed the Attitude toward Love (Love Styles) Questionnaire (Hendrick & Hendrick, 1986), the Attachment Questionnaire (Collins & Reid, 1990), and the Marital Adjustment Questionnaire (Spanier, 1976). To examine the relationships between the research variables, the Pearson correlation method was used, and to analyze the nature of these relationships, multivariate regression was applied using the latest version of SPSS-28 software.The results revealed a significant correlation between attachment styles and marital adjustment, as well as between love styles and marital adjustment among married women working in education in Tehran. According to the findings, there was a positive and significant relationship between the love styles of Eros, Storge, Pragma, and Agape with marital adjustment, while a negative and significant relationship was found between the love styles of Ludus and Mania with marital adjustment. According to the significance level, Eros love style (with an impact coefficient of 0.284), Ludus (with an impact coefficient of -0.14), Storge (with an impact coefficient of 0.29), Pragma (with an impact coefficient of 0.12), Mania (with an impact coefficient of -0.14), and Secure attachment style (with an impact coefficient of 0.09) were able to predict marital adjustment. However, Agape love style, as well as avoidant and anxious attachment styles, were not able to predict marital adjustment.
Keywords: Love styles, attachment styles, marital adjustment.
[1] Costanza
[2] İnce & Işık
[3] Attachment Style
[4] Spanier
[5] Dyadic Satisfaction
[6] Dyadic Cohesion
[7] Dyadic Consesus
[8] Affectional Expression
[9] Asfaw & Alene
[10] Marital heartbreak
[11] Infidelity
[12] Vu
[13] Simpson
[14] Andrws., Singh & Bond
[15] Hendric
[16] Revised Adult Attachment Scale (Collins & Read, 1990)
[17] Hazan & Shaver
[18] Collins & Feeney
[19] Cramer
[20] Feeney & Noller
[21] Knapp, Sandberg, Novak & Larson
[22] Sandberg et al
[23] Bowlby
[24] Johnson
[25] Hadden, Smith & Webster
[26] Meyers & Landsberger
