نگرش های تلفیقی و غیر تلفیقی به تحولات اجتماعی و دینی تاریخ معاصر ایران با محوریت رویکردهای اخلاقی و روانشناختی
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامی
1 - دانشگاه لرستان، خرم آباد
کلید واژه: اخلاق, دین, سطح تحلیل فردی, سطح تحلیل اجتماعی, نگرش تلفیقی.,
چکیده مقاله :
در شناخت پدیده های مختلف، روش شناسی متناسب با موضوع، ضرورت، راه های جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها، اهداف و نتایج وجود دارد. نظریه پردازی اجتماعی، دینی و اخلاقی نیز از این قاعده مستثنی نیست. در این مسیر نگرش هایی متنوع به چشم می خورد. گروهی به جنبه های رفتاری و روانشناختی در اعتراض های اجتماعی و سیاسی توجه دارند. گروهی دیگر، آنها را دارای ریشه های اجتماعی می دانند.گروه سوم، بر این مبنا که تغییرات اجتماعی پدیده هایی دارای زمینه ها و ابعاد گوناگون هستند، جنبه های فردی مبتنی بر مباحث دینی، اخلاقی و روانشناختی را با نگرش های اجتماعی تلفیق می کنند. با توجه به اینکه تحولات اجتماعی و فکری در مقیاس گسترده پدیده هایی چند علتی می باشند، همراهی این نگرش ها در شناخت و سنجش آنها امری ضروری می باشد، چراکه نگاه تک بعدی و مبتنی بر یک بعد خاص نمی تواند منتج به شناخت دقیق شود. نگرش تلفیقی و تلفیق سطوح تحلیل، به ویژه به تحولات اجتماعی و دینی معاصر در ایران، با محوریت اخلاق قابلیت دارد.
In recognizing different phenomena, there is a detailed methodology with the subject, need, ways of collecting and analyzing data, results and outcomes. Social, religious and moral theorizing is no exception to this rule. There are attitudes in this direction. Some pay attention to the behavioral and psychological aspects of social and political protests. One group has social roots. The third group, based on the fact that social change has contexts and diversity, combines individual aspects based on religious, moral and psychological issues with social attitudes. Given that social and intellectual developments are associated with the diagnosis of multi-causal phenomena, these attitudes are essential in recognizing and measuring it, because a one-dimensional view based on a specific dimension cannot lead to accurate cognition. Integrated approach and integrated analysis, especially to contemporary social and religious developments in Iran, with a focus on ethics.
آبراهاميان، يرواند(1384)، ايران بين دو انقلاب، احمد گل محمدي و محمد ابراهيم فتاحي، تهران: نشر ني
ابن مسکویه(1389)، تهذیب الخلاق و تطهیر الاعراق، تهران: جاویدان خرد
استوتزل، ژان(1368)، روان شناسی اجتماعی، علی محمدکاردان، تهران: دانشگاه تهران.
اسکاچپل، تدا(1376)، دولت ها و انقلاب های اجتماعی، سیدمجید روئین تن، تهران: انتشارات سروش.
استیرن، فرانسوا(1381)، خشونت و قدرت، بهنام جعفری، تهران: وزارت امور خارجه.
اورونسون، آلبرت(1381)، روان شناسی اجتماعی، حسین شکرکن، تهران: انتشارات رشد
برزگر، ابراهيم(1385)، تاريخ تحول دولت در اسلام و ايران، تهران: انتشارات سمت.
بشيريه، حسين(1391)، انقلاب و بسيج سياسي، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
بهنام، جمشيد(1375)، ايرانيان و انديشه‌ي تجدد، تهران: انتشارات فرزان.
پالمر، مونتی و دیگران(1372)، نگرشی جدید به علم سیاست، منوچهر شجاعی، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
جمعي از نويسندگان(1384)، انقلاب اسلامي ايران، قم: نشر معارف.
دیلمی، احمد(1379)، اخلاق اسلامی، قم: نشر معارف.
دوورژه، موريس(1377)، بايسته‌هاي جامعه‌شناسي سياسي، ابوالفضل قاضي، تهران: نشر دادگستر.
الراغب الاصفهانی(1395)، مفردات الفاظ القرآن، دمشق: دارالقلم.
سادات، محمد علی(1368)، اخلاق اسلامی، تهران: انتشارات سمت.
شهرویی، شهروز(1385)، شهید و شهادت از دیدگاه شهید مطهری، قم: نشر نجابت.
عالم زاده نوری، محمد(1387)، "انسان، تربیت، روانشناسی اخلاقی"، قم: پگاه حوزه، شماره239.
فتحي آشتياني، علي(1377)، مقدمه‌اي بر روان‌شناسي سياسي، تهران: انتشارات مبعث.
فراتي، عبدالوهاب(1375)، نگاهي به رهيافت‌هاي مختلف در انقلاب اسلامي ايران، راهبرد، شماره 9.
فوران، جان (1378)، مقاومت شكننده، احمد تدين، تهران: خدمات فرهنگي رسا.
فیوجی، محمد(1385)، نظریه ی گفتمان و انقلاب اسلامی، مطالعات انقلاب اسلامی، شماره 4-5.
قادري، حاتم (1370)، انديشه‌ي سياسي غزالي، تهران: وزارت امور خارجه.
كاظمي، سيد علي اصغر(1370)، زنجيره‌ي تنازعي در سياست و روابط بين الملل، تهران: نشر قومس.
كدي، نيكي آر.(1369)، ريشه‌هاي انقلاب ايران، شاهرخ قائم مقامي، تهران: انتشارات كتاب هاي جيبي.
كلمن، جيمز(1377)، بنيادهاي نظريه‌ي اجتماعي، منوچهر صبوري، تهران: نشر ني.
گلدستون، جک(1385)، مطالعاتی نظری، تطبیقی و تاریخی درباب انقلابها، محمدتقی دل فروز، تهران: انتشارات کویر.
گيدنز، آنتوني(1378)، تجدد و تشخص، ناصرموفقيان، تهران: نشر ني.
----------(1384)، چشماندازهای جهانی، محمدرضا جلاییپور، تهران: انتشارات طرح نو.
مطهري، مرتضي(1382)، ده گفتار، تهران: انتشارات صدرا.
----------(1360)، قیام و انقلاب مهدی(عج)، تهران: صدرا.
----------(1383)، نهضت‌هاي اسلامي در صد‌ساله‌ي اخير، تهران: صدرا.
ملكوتيان، مصطفي(1389)، سيري در نظريه‌هاي انقلاب، تهران: نشر قومس.
----------، سیدروح ا... (1373)، در جستجوي راه از كلام امام (ره)، دفتر پانزدهم، تهران: انتشارات اميركبير.
----------، سیدروح ا...(1374)، ولايت فقيه، تهران: انتشارات اميركبير.
----------، سیدروح ا...(1368)، صحیفۀ نور، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
هانتينگتون، ساموئل(1370)، سامان سياسي در جوامع دستخوش دگرگوني، محسن ثلاثي، تهران: نشرعلم.
هرمن، مارگارت جی.(1385)، روان شناسی سیاسی، مجتبی تمدنی، تهران، انتشارات آتی.
همايون كاتوزيان، محمدعلي(1384)، اقتصاد سياسي ايران، محمدرضا نفيسي و كامبيز عزيزي، تهران: نشر مركز.
175 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 190- 175
نگرش های تلفیقی و غیر تلفیقی به تحولات اجتماعی و دینی تاریخ معاصر ایران با محوریت رویکردهای اخلاقی و روانشناختی
محسن عبدالهی1
چكيده
در شناخت پدیده های مختلف، روش شناسی متناسب با موضوع، ضرورت، راه های جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها، اهداف و نتایج وجود دارد. نظریه پردازی اجتماعی، دینی و اخلاقی نیز از این قاعده مستثنی نیست. در این مسیر نگرش هایی متنوع به چشم می خورد. گروهی به جنبه های رفتاری و روانشناختی در اعتراض های اجتماعی و سیاسی توجه دارند. گروهی دیگر، آنها را دارای ریشه های اجتماعی می دانند.گروه سوم، بر این مبنا که تغییرات اجتماعی پدیده هایی دارای زمینه ها و ابعاد گوناگون هستند، جنبه های فردی مبتنی بر مباحث دینی، اخلاقی و روانشناختی را با نگرش های اجتماعی تلفیق می کنند. با توجه به اینکه تحولات اجتماعی و فکری در مقیاس گسترده پدیده هایی چند علتی می باشند، همراهی این نگرش ها در شناخت و سنجش آنها امری ضروری می باشد، چراکه نگاه تک بعدی و مبتنی بر یک بعد خاص نمی تواند منتج به شناخت دقیق شود. نگرش تلفیقی و تلفیق سطوح تحلیل، به ویژه به تحولات اجتماعی و دینی معاصر در ایران، با محوریت اخلاق قابلیت دارد.
واژگان كليدي
اخلاق، دین، سطح تحلیل فردی، سطح تحلیل اجتماعی، نگرش تلفیقی.
[1] . عضو هیأت علمی، گروه علوم سیاسی و حقوق، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران.
Email: abdolahi.m@lu.ac.ir
تاریخ دریافت: 17/11/1400 پذیرش نهایی: 19/2/1401
