ارگونومی زبان : رویکرد نوین در ارتباط میان زبان و ارگونومی
محورهای موضوعی :
مهناز طالبی دستنایی
1
(دانشجوی دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه الزهرا (س))
کلید واژه: ارگونومی, زبان‌شناسی, ارگونومی زبان, نشانه‌شناسی ارگونومی, ارگونومیست ,
چکیده مقاله :
ارگونومی ، دانش و هماهنگ‌سازی هر چه بیشتر محصول با کاربر است. البته کاربرد ارگونومی بیش از همه در طراحی صنعتی است، اما پژوهش حاضر در واقع تلاشی است برای معرفی جنبه‌ی کم‌شناخته‌تری از ارگونومی به نام ارگونومی زبان . در این رویکرد نوین می‌توان ردپای نشانه‌شناسی، جامعه‌شناسی زبان و حتی زبان‌شناسی شناختی و به‌ویژه استعاره‌های مفهومی را یافت. در این حوزه‌ی بینارشته‌ای، زبان با فرهنگ و تاریخ و حتی محیط زیست پیوند می‌خورد. در این میان می‌توان به بهینه‌سازی و کاربرمحورتر کردن دستورالعمل کالاها و داروها و منوهای خوراک اشاره کرد. برای مثال، به‌کارگیری دستورالعمل داروها به خط بریل برای راحتی کاربران نابینا و نیز زبان اشاره برای کاربران ناشنوا بخشی از ارگونومی زبان است. طراحی کالاها نیز حوزه‌ای است که زبان در کنار دیگر لایه‌های نشانه‌ای نقش مهمی در آن ایفا می‌کند. از این رو، به نظر می‌رسد ارگونومی زبان عمیقاً با نشانه‌شناسی عجین است. در این مقاله پس از معرفی این حوزه و شاخه‌های مختلف آن، نمونه‌هایی از کاربست ارگونومی زبان در ایران بررسی، و پیشنهادهایی برای کاربرد بیشتر این رویکرد نوین ارائه خواهد شد.
