ارائه الگوی نماهای زمینه‌گرا با تأکید بر ارتقاء کیفیت بصری شهرها، نمونه موردی شهر یاسوج سال ۱۴۰۱
محورهای موضوعی : علوم مهندسی (معماری، عمران، مواد)جواد تخشا 1 , امیر امین زاده 2
1 - دانشگاه پیام‌نور
2 - دانشگاه پیام‌نور، مرکز یاسوج
کلید واژه: زمینه‌گرایی, جداره شهری, بومی‌گرایی شهرسازی و معماری, هویت‌بخشی, سیمای منظر شهر.,
چکیده مقاله :
زمینه‌گرایی، یکی از دیدگاه‌های رایج در شهرسازی زمینه را به‌مثابه رویداد تاریخی می‌پندارد که عناصر شهر در درون آن شناخته، پرداخته و ساخته می‌شود. آنچه در حیات بانشاط و پرشور یک شهر لازم است، تطابق ظرف محیط با مظروف ساختمان در یک‌روند تاریخی است. آشفتگی و تشویش نماهای شهری در غالب شهرهای ایران به‌خصوص در شهرهای معاصر و جدید، از مسائل قابل‌تحمل است. متأسفانه امروزه نه‌فقط به‌نما به‌عنوان جزئی از فضای شهری توجه نمی‌شود؛ بلکه اغلب به‌صورت واحد و برای عرض‌اندام مالکین ساخته می‌شود. این مسئله باعث تشویش و اغتشاش ادراکی فضاهای شهری شده است. درحالی‌که پرداختن، واکاوی و مطالعه در نمای ساختمان‌های شهری، بخشی از جداره‌های شهری دارای اهمیت ویژه می‌باشد. معماری منظر به‌عنوان دانشی مدوّن برای ارتقاء کیفیت محیط‌های انسان‌ساخت، همواره داعیه توجه به ارزش‌های فرهنگی و هویت خاص هر منطقه را داشته و دارد اما شهرهای معاصر و جدید، روزبه‌روز بیشتر شبیه به هم می‌شوند، این مسئله در شهرهای مختلف یک کشور نمود بیشتری یافته درحالی‌که نماهای آرام‌بخش و با تکیه‌بر مصالح و اقلیم بومی می‌تواند به هویت‌بخشی، احساس تعلق‌خاطر و آرامش روان شهروندان کمک شایانی نمود. هدف اصلی در این مقاله شناخت معیارها و الگوهای زمینه‌گرایی و به وجود آمدن محیط مطلوب بصری و پرداختن به نماهای شهری جدید با نمونه موردی شهر یاسوج با تأکید بر بوم‌گرایی و نقش آن در شهرسازی و معماری و تعامل آن‌ها با توسعه پایدار، فرهنگ و رفتارها و کنش‌های اجتماعی و لحاظ نمودن جداره شهری (نما) است که منجر به فضای مطلوب و ایده‌آل گردد که به‌صورت نامحسوس و غیرمستقیم برشان و شخصیت شهروندان نیز تأثیر می‌گذارد.
Contextualism, one of the common views in urban planning, considers the context as a historical event in which the elements of the city are known, addressed and constructed. What is needed in the lively and lively life of a city is to adapt the container of the environment to the contents of the building in a historical process. The confusion and anxiety of urban views in most cities of Iran, especially in contemporary and modern cities, is a tolerable issue. Unfortunately, today, not only the show is not considered as a part of the urban space; Rather, it is often built as a unit for the supply of owners. This issue has caused disturbance and perceptual confusion in urban spaces. While dealing with, analyzing and studying the facades of urban buildings, part of the urban walls is of special importance. Landscape architecture as a codified knowledge to improve the quality of man-made environments, has always claimed to pay attention to the cultural values and specific identity of each region, but contemporary and new cities are becoming more and more similar, this issue is more pronounced in different cities Relaxing views based on local materials and climate can help to give identity, a sense of belonging and peace of mind to citizens. The main purpose of this article is to identify the criteria and patterns of contextualism and to create a favorable visual environment and to deal with new urban views with a case study of Yasuj with emphasis on ecology and its role in urban planning and architecture and their interaction with sustainable development, culture and behaviors. It is social actions and taking into account the urban wall (facade) that leads to a desirable and ideal atmosphere that indirectly and indirectly affects them and the personality of citizens.
منابع فارسی
• افشار نادری، کامران، جزئیات معماری و فصل مشترک¬ها، معمار، شماره 68، مرداد و شهریور 1390.
• بحرینی، سید حسین، 1377، مبانی طراحی شهری، تهران: انتشارت دانشگاه تهران.
• برنت¬سی، برولین، 1383، معماری زمینه¬گرا، ترجمه راضیه رضازاده، اصفهان: خاک.
• بیگ¬زاده شهرکی، حمیدرضا و روحانی علی¬آباد، حامد، 1393، مقاله نقش آرایه¬ها در معماری زمینه¬گرا و ایجاد هم پیوندی میان بناها.
• تشکری، عباس، همایش معماری، توسعه پایدار، 1391.
• تولایی، نوین، 1380، زمینه¬گرایی، فصل¬نامه هنرهای زیبا، شماره 10، ص 119.
• تولایی، نوین، 1386، شکل شهر منسجم، تهران: انتشارات امیرکبیر.
• تولایی, نوین ،(1380)، زمینه گرایی در شهرسازی،مجله هنرهای زیبا دانشگاه تهران31،11-41
• احمدی،زهرا(1388)، زمینه گرایی و معماری پایدار،اولین همایش معماری پایدار، همدان، آموزشکده فنی و حرفه‌ای سما همدان
• قنبری،ناصر، (1393)، بررسی تطبیقی رویکردهای زمینه گرایی در معماری بناهای فرهنگی معاصر ایران و غرب:طراحی موردی مجموعه فرهنگی هنری شهر تهران
• زال نژاد،کاوه؛ دلیری، ابوذر سام؛ و ایرانی، شــهروز. (زمســتان1391- بهار1392) . از نمادهای شــهری تا نماهای شهری(تحلیلی بر نقش و جایگاه نمادهای شهری در هویت شهر) .54-42 ،فصلنامه بن
• انصــاری، مجتبی؛ پور جعفر، محمدرضا؛ صادقی، علیرضا؛ و حقیقت‌بین، (1388) بازشناسی انگاره نظام بصری در محلات بافت فرسوده( شــهری نمونه موردی: محله عباســی تهران. دو فصلنامه دانشگاه هنر(نامه معماری و شهرسازی)، 2، 71-91
• دو فصلنامه دانشگاه هنر شــهری نمونه موردی: محله عباســی تهران..91-71 ،2 معماری و شهرسازی)
• ســعیدیان، عبدالحسین.( 1388)، دوره ده‌جلدی دایر المعارف بزرگ نو.. جلداول(چاپ سوم). تهران: علم وزندگی-آرام.
• لنــگ، جــان.(1390)آفرینش نظریه معماری نقــش علوم رفتاری در طراحی محیط(علیرضا عینی فر، مترجم تهران: دانشگاه تهران).
• دی.کی.چینگ، فرانســیس. (1371) طراحی، فرآیندی خالقه(ترجمه هورداد قندهاری).صفحه، 6و7و8 ،92-99.
• براتی، ناصر؛ و ســلیمانی نژاد، محمدعلــی(1390)، ادراک محرک‌ها در محیط کنترل‌شده وتأثیر جنســیت بر آن نمونه موردمطالعه: دانشــجویان دانشــکده معماری و شهرسازی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره). فصلنامه باغ نظر، 17 ،19-3
• رضازاده، راضیه؛ عباس زادگان، مصطفی؛ و گلچین فر، صبا(1384 ). عوامل مؤثر بر تعامل اجتماعی در فضاهای باز شــهری. شهرداری‌ها، 72 ،58- 61.
• معاونت فرهنگی وهنرهای شــهری ســازمان زیباسازی شهر تهران(1391)،کلیدواژه‌های زیباســازی شــهری. تهران: پژوهشــکده فرهنگ، هنرومعماری جهاد دانشگاهی.
• .مــک اندرو، فرانســیس تی،(1387 ) روانشناســی محیطی. (غلامرضا محمودی، مترجم). تهران: زرباف اصل.
• برولین،برنت سی، (1386)،معماری زمینه گرا،با ترجمه راضیه رضازاده،اصفهان: نشر خاک.
• پورتئوس، جی داگالس(1389)، زیبایی‌شناسی محیط‌زیست نظریه‌ها، سیاست‌ها وبرنامه ریزی.( محمدرضا مثنوی، مترجم). مشهد: انتشارات جهاد دانشگاهی.
• ابوالفضل فاضلی حق پناه،(1395)، « اصول طراحی بنادر چینی‌جاهای فرسوده با استفاده از معماری زمینه گرا»
• حشمتیان، محمود، 1380، تأثیر طراحی شهری بر پیشگیری و کاهش جرائم و ناهنجاری¬ها، شماره 41.
• حشمتیان، محمود، 1380، طراحی شهری، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
• سالنامه آماری استآن‌کهگیلویه و بویراحمد، سازمان مدیریت و برنامه¬ریزی استان، سال 1395.
• طباطبایی، ملک، 1390، جداره¬های شهری و نقش آن‌ها در فضای شهری، تهران: انتشارات آرمان¬شهر.
• لینچ، کوین، 1372، سیمای شهر، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
منابع لاتین
• Alexander. C (1964). Notes on the synthesis of from.
• Contexual preferences of Experts and Residents: Lssue of.
• Sotoudeh, Hesamaddin & Mohd Zakri, Abdullah. (2013).
• Cowan, R. (2005). The Dictionary of Urbanism, Tisbury: Streetwise Press
• Brolin, B.C (1980) architecture in context: Fitting new building with old. New York: van Nostrand Reinhold
