رسالت شاعر در نظریه ادبی حکیم نظامی گنجوی
محورهای موضوعی : تحلیل متون نظم
1 - دانشگاه فرهنگیان خراسان جنوبی
کلید واژه: رسالت شاعر نطامی گنجوی خمسه نظریه ادبی,
چکیده مقاله :
حکیم نظامی گنجوی از اندیشه ورانی است که برای فعالیت های هنری و شعری خود سبک و ایده مشخصی دارد و به وضوح باورها و اعتقادات خود را در هر زمینه ای بیان می کند. در هیاهوی امروز مکاتب ادبی در مورد رسالت شعرو شاعر توجه به دیدگاه ادبایی مانند نظامی بسیار جذاب و راهنماست و افکار دقیق شاعری کلاسیک و صاحب ایده را، به عنوان یک ساختار فکری و فلسفی در کنار مکاتب ادبی متقدم و متاخر بیان می کند و جایگاه محتوای کلام و رسالت سخن و سخنور را در دوره ای خاص نشان می دهد. مسئله ما در این پژوهش استخراج و تدوین دیدگاه حکیم گنجه در خصوص رسالت شاعر، در چهارچوب فکری نظامی گنجوی و قلمرو زمانی و مکانی اوست. بررسی اشارات مستقیم و گاه غیر مستقیم شاعر از خلال آثارش در کل خمسه و دیوان ، به خوبی نشان داد که او برای گوهر آسمانی شعر و به ویژه صاحب این گوهر، رسالت عظیمی در نظر دارد که مانع از پوچ سرایی ، سبک زبانی و یاوه گویی شاعر می شود ومانع ستم سخنور بر سخن می گردد. او مهمترین رسالت های شاعر را امید بخشی ، شادی آفرینی، دین پروری ، معرفت ، آبرو داری از سخن، گسترش خردمندی ، پرورش دین و ستایش خداوندی می داند و به سبک و شیوه خود، اهمیت هریک را تبیین می کند.
Hakim Nezami Ganjavi is one of the thinkers who has a specific style and idea for his artistic and poetic activities. And clearly expresses his beliefs and convictions in any field. In today's hustle and bustle of literary schools about the mission of poetry, the poet pays close attention to a literary perspective such as Nezami. And expresses the precise thoughts of a classical and ideological poet, as an intellectual and philosophical structure alongside the early and late literary schools, and shows the position of the content of the word and the mission of the orator in a particular period. Our task in this research is to extract and compile Hakim Ganjeh's view on the poet's mission, within the intellectual framework of Ganjavi and his temporal and spatial realm. Examining the direct and sometimes indirect allusions of the poet through his works throughout Khamseh and Divan, showed well that he has a great mission for the heavenly essence of poetry, which prevents the poet from absurdity, linguistic style and nonsense. . He considers the most important missions of the poet to be hope, happiness, religiosity, knowledge, honor of speech, spreading wisdom, cultivating religion and praising God, and explains the importance of each in his own style and manner.
1. قرآن مجید#
2. اخروی، مهدی. (1375). باورها و آرمان های فکری حکیم نظامی گنجوی. پایان نامه ی کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاداسلامی واحد بیرجند.#
3. اسماعیلی ، زیبا .(1395) . بررسی زبان شعری نظامی از منظر نقد فرمالیستی . پایان نامه دکتری . دانشگاه تهران#
4. ایگلتون،تری .(1380). پیش درآمدی بر نظریه ی ادبی.ترجمه ی عباس مخبر. ویرایش دوم.تهران:نشر مرکز#
5. برتلس،یوهان ادواردویچ .(1355).نظامی شاعر بزرگ آذربایجان.ترجمه ی حسین محمدزاده صدیق.تهران:انتشارات پیوند#
6. برزآبادی فراهانی، مجتبی. (1378). زندگی نظامی (بزرگترین شاعر داستان سرای پارسی گوی). تهران : انتشارات فردوس#
7. پورجوادی، نصرالله .(1374). شعر و شرع . تهران : انتشارات امیر کبیر#
8. تنباکویی، مریم .(1393).نظامی گنجوی قصاید و غزلیات . قم : ملورین#
9. ثروت، منصور. (1370). گنجینه ی حکمت در آثار نظامی. تهران: انتشارات امیرکبیر.#
10. ثروتیان، بهروز. (1388). هنر و اندیشه ی نظامی. تهران: انتشارات همشهری.
11. ..................... .( 1385). آینه ی غیب نظامی گنجوی در مخزن الاسرار . تهران :نشر سبزان.#
12. ................... . (1389). شرح مخزن الاسرار. تهران: انتشارات مهتاب.#
13. ................. .(1383 ).«دل محوری در باغ عرفان نظامی گنجوی» .در آینه میراث .ش25 . تابستان .صص7-21 .#
14. حمیدیان، سعید .(1373). آرمانشهر زیبایی . تهران : نشر قطره#
15. دیچز،دیوید .(1366).شیوه های نقد ادبی .ترجمه غلامحسین یوسفی ومحمد تقی صدقیانی .تهران:انتشارات محمد علی علمی.#
16. رادفر، ابوالقاسم.(1371).کتاب شناسی نظامی .تهران:مطالعات و تحقیقات فرهنگی.#
17. زرشناس، شهریار .(1386). پیش درآمدی بر رویکردها و مکتب های ادبی .تهران : پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه ی اسلامی#
18. زرین کوب، عبدالحسین. (1356). شعر بی دروغ شعر بی نقاب . تهران : انتشارات جاویدان#
19. ـــــــــــــــــــــــ .(1372). پیرگنجه در جستجوی ناکجاآباد. تهران: انتشارات سخن.#
20. زنجانی ،برات .(1377).صورخیال در خمسه ی نظامی .تهران: انتشارات امیرکبیر.#
21. زنجانی ، برات . (1372). احوال و آثار و شرح مخزن الاسرار نظامی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.#
22. شهابی ،علی اکبر.( 1337). .نظامی شاعر داستان سرا.تهران: انتشارات کتابخانه ی ابن سینا.#
23. صفا، ذبیح الله.(1373).تاریخ ادبیات در ایران . تهران: انتشارات فردوس#
24. گابریل گرو، لئون و صالحی، پروانه .(1372). «نقد و شهود شاعرانه» درادبیات و زبان ها .ش2 اردیبهشت. صص62-65#
25. مبارز،ع و دیگران.(1360). زندگی و اندیشه ی نظامی.ترجمه حسین محمدزاده صدیق.تهران : انتشارات توس.#
26. مقدس،روح الله .(1393).بازتاب قرآن در پنج گنج نظامی. تهران .نشر تاویل#
27. مقصودی، حسن .(1379) . «نظامی گنجوی و منزلت شعر» در کیهان فرهنگی .ش 173 .اسفند . صص33-35#
28. نظامی گنجوی ، الیاس بن یوسف .(1372).کلیات خمسه ی نظامی . مطابق نسخه ی وحید دستگردی. به اهتمام پرویز بابایی. تهران :نگاه#
29. ولک ،رنه و دیگران.(1370). چشم اندازی از ادبیات و هنر .ترجمه ی غلامحسین یوسفی و محمد تقی صدقیانی .تهران: انتشارات معین.#
30. هدر، دوبرو .(1389). ژانر . ترجمه فرزانه طاهری .تهران: نشر مرکز#
