رسالت شاعر در نظریه ادبی حکیم نظامی گنجوی
الموضوعات :
1 - دانشگاه فرهنگیان خراسان جنوبی
الکلمات المفتاحية: رسالت شاعر نطامی گنجوی خمسه نظریه ادبی,
ملخص المقالة :
حکیم نظامی گنجوی از اندیشه ورانی است که برای فعالیت های هنری و شعری خود سبک و ایده مشخصی دارد و به وضوح باورها و اعتقادات خود را در هر زمینه ای بیان می کند. در هیاهوی امروز مکاتب ادبی در مورد رسالت شعرو شاعر توجه به دیدگاه ادبایی مانند نظامی بسیار جذاب و راهنماست و افکار دقیق شاعری کلاسیک و صاحب ایده را، به عنوان یک ساختار فکری و فلسفی در کنار مکاتب ادبی متقدم و متاخر بیان می کند و جایگاه محتوای کلام و رسالت سخن و سخنور را در دوره ای خاص نشان می دهد. مسئله ما در این پژوهش استخراج و تدوین دیدگاه حکیم گنجه در خصوص رسالت شاعر، در چهارچوب فکری نظامی گنجوی و قلمرو زمانی و مکانی اوست. بررسی اشارات مستقیم و گاه غیر مستقیم شاعر از خلال آثارش در کل خمسه و دیوان ، به خوبی نشان داد که او برای گوهر آسمانی شعر و به ویژه صاحب این گوهر، رسالت عظیمی در نظر دارد که مانع از پوچ سرایی ، سبک زبانی و یاوه گویی شاعر می شود ومانع ستم سخنور بر سخن می گردد. او مهمترین رسالت های شاعر را امید بخشی ، شادی آفرینی، دین پروری ، معرفت ، آبرو داری از سخن، گسترش خردمندی ، پرورش دین و ستایش خداوندی می داند و به سبک و شیوه خود، اهمیت هریک را تبیین می کند.
1. قرآن مجید#
2. اخروی، مهدی. (1375). باورها و آرمان های فکری حکیم نظامی گنجوی. پایان نامه ی کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاداسلامی واحد بیرجند.#
3. اسماعیلی ، زیبا .(1395) . بررسی زبان شعری نظامی از منظر نقد فرمالیستی . پایان نامه دکتری . دانشگاه تهران#
4. ایگلتون،تری .(1380). پیش درآمدی بر نظریه ی ادبی.ترجمه ی عباس مخبر. ویرایش دوم.تهران:نشر مرکز#
5. برتلس،یوهان ادواردویچ .(1355).نظامی شاعر بزرگ آذربایجان.ترجمه ی حسین محمدزاده صدیق.تهران:انتشارات پیوند#
6. برزآبادی فراهانی، مجتبی. (1378). زندگی نظامی (بزرگترین شاعر داستان سرای پارسی گوی). تهران : انتشارات فردوس#
7. پورجوادی، نصرالله .(1374). شعر و شرع . تهران : انتشارات امیر کبیر#
8. تنباکویی، مریم .(1393).نظامی گنجوی قصاید و غزلیات . قم : ملورین#
9. ثروت، منصور. (1370). گنجینه ی حکمت در آثار نظامی. تهران: انتشارات امیرکبیر.#
10. ثروتیان، بهروز. (1388). هنر و اندیشه ی نظامی. تهران: انتشارات همشهری.
11. ..................... .( 1385). آینه ی غیب نظامی گنجوی در مخزن الاسرار . تهران :نشر سبزان.#
12. ................... . (1389). شرح مخزن الاسرار. تهران: انتشارات مهتاب.#
13. ................. .(1383 ).«دل محوری در باغ عرفان نظامی گنجوی» .در آینه میراث .ش25 . تابستان .صص7-21 .#
14. حمیدیان، سعید .(1373). آرمانشهر زیبایی . تهران : نشر قطره#
15. دیچز،دیوید .(1366).شیوه های نقد ادبی .ترجمه غلامحسین یوسفی ومحمد تقی صدقیانی .تهران:انتشارات محمد علی علمی.#
16. رادفر، ابوالقاسم.(1371).کتاب شناسی نظامی .تهران:مطالعات و تحقیقات فرهنگی.#
17. زرشناس، شهریار .(1386). پیش درآمدی بر رویکردها و مکتب های ادبی .تهران : پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه ی اسلامی#
18. زرین کوب، عبدالحسین. (1356). شعر بی دروغ شعر بی نقاب . تهران : انتشارات جاویدان#
19. ـــــــــــــــــــــــ .(1372). پیرگنجه در جستجوی ناکجاآباد. تهران: انتشارات سخن.#
20. زنجانی ،برات .(1377).صورخیال در خمسه ی نظامی .تهران: انتشارات امیرکبیر.#
21. زنجانی ، برات . (1372). احوال و آثار و شرح مخزن الاسرار نظامی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.#
22. شهابی ،علی اکبر.( 1337). .نظامی شاعر داستان سرا.تهران: انتشارات کتابخانه ی ابن سینا.#
23. صفا، ذبیح الله.(1373).تاریخ ادبیات در ایران . تهران: انتشارات فردوس#
24. گابریل گرو، لئون و صالحی، پروانه .(1372). «نقد و شهود شاعرانه» درادبیات و زبان ها .ش2 اردیبهشت. صص62-65#
25. مبارز،ع و دیگران.(1360). زندگی و اندیشه ی نظامی.ترجمه حسین محمدزاده صدیق.تهران : انتشارات توس.#
26. مقدس،روح الله .(1393).بازتاب قرآن در پنج گنج نظامی. تهران .نشر تاویل#
27. مقصودی، حسن .(1379) . «نظامی گنجوی و منزلت شعر» در کیهان فرهنگی .ش 173 .اسفند . صص33-35#
28. نظامی گنجوی ، الیاس بن یوسف .(1372).کلیات خمسه ی نظامی . مطابق نسخه ی وحید دستگردی. به اهتمام پرویز بابایی. تهران :نگاه#
29. ولک ،رنه و دیگران.(1370). چشم اندازی از ادبیات و هنر .ترجمه ی غلامحسین یوسفی و محمد تقی صدقیانی .تهران: انتشارات معین.#
30. هدر، دوبرو .(1389). ژانر . ترجمه فرزانه طاهری .تهران: نشر مرکز#