نقد و بررسی برخي از حکايت¬هاي بازنویسی شده عطار برای نوجوانان
محورهای موضوعی : نقد متون
دکتر سجاد نجفی بهزادی
1
(دانشگاه شهرکرد)
معصومه مهری
2
(شهرکرد)
زیبا علیخانی
3
(شهرکرد)
کلید واژه: آذريزدي, عطار, کودکان, متن بازنويسي, متن اصلي.,
چکیده مقاله :
متون عرفاني مفاهيم و پيام هاي ارزشمندي براي کودکان و نوجوانان در بر دارند. بازنويسي خلاق اين متون مي تواند کودکان و نوجوانان را با مطالب مهم عرفاني آشنا سازد. هدف اين پژوهش بررسي تطبيقي برخي از حکايات عطار نيشابوري با متن بازنويسي شده آن از مجموعه بازنويسي هاي مهدي آذريزدي براي شناخت اصول مهم يک بازنويسي خلاق است. روش پژوهش به صورت تحليل محتوا و اسنادي است. با مطالعه حکايت ها از متن اصلي و تطبيق آن ها با متن بازنويسي شده به بررسي آن ها از منظر عناصر داستان و شيوه هاي مناسب بازنويسي پرداخته شده است. نتايج نشان داد که آذريزدي با تغيير درون مايه عرفاني و تبديل آن به درون مايه اخلاقي به دنبال آشنا کردن کودکان با متون عرفاني بوده است. افزايش تعداد شخصيت ها، افزايش عنصر کشمکش و گفت وگو، گسترش فضاها و حوادث فرعي و تغيير عنوان داستان ها از مهم ترين تکنيک هايي است که آذريزدي براي بازنويسي ها در نظر داشته است. ارائه درون مايه داستان به شکل مستقيم و عدم توجه به عنصر تعليق از جمله نقاط ضعف بازنويسي هاي آذريزدي است.
Mystical texts contain valuable concepts and messages for children and adolescents. Creative rewriting of these texts can familiarize children and adolescents with important mystical material. The purpose of this research is to compare the some of the narrative of Attar Neishabouri with its rewritten text from the collection of Mahdi Azar yazdi’s rewritings to understand the important principles of a creative rewriting. The research method is content and document analysis. By studying the stories from the original text and adapting them to the rewritten text, they are examined from the perspective of the elements of the story and the appropriate rewriting methods. The results showed that Azar yazdi was seeking to acquaint children with mystical texts by changing the mystical theme and turning it into an ethical theme. An increase in the number of characters, an increase in the element of conflict and dialogue, the expansion of spaces and incidents, and the change in the title of stories are one of the most important techniques that Azar yazdi has intended for rewriting. Presenting the story directly and not paying attention to the element of suspense is one of the weak points of the dramatic rewriting.
آذر يزدي، مهدي، قصه¬هاي خوب براي بچه هاي خوب ،ج 6 ،تهران:انتشارات امير کبير، (1379).
اسکولز، رابرت، درآمدي بر ساختار گرايي در ادبيات، ترجمه فرزانه طاهري، تهران، نشر مرکز، (1379).
پايور، جعفر، شيخ در بوته. تهران: شرافيه. (1380)
------، ------ ، بازنويسي و باز آفريني در ادبيات، تهران، نشر کتابدار، (1388).
جلالي، مريم، مقاله «لذت از ادبيت، دروازه ورود کودکان و نوجوانان به کتابخواني» مجله روشنان، شماره هجدهم، بهار و تابستان 1393،صص 75- 79.
------، ------ شاخص¬هاي اقتباس در ادبيات کودک و نوجوان، تهران، نشر طراوت، (1392).
حجازي، بنفشه، ادبيات کودکان و نوجوانان، جنبه¬ها و ويژگي¬ها، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان. چ اول. (1382).
سلدن، رامان، ويدوسون، پيتر. راهنماي نظريه ادبي معاصر. تهران: طرح نو، (1387).
سيف، سوسن، کديور، پروين، کرمي نوري، رضا و لطف آبادي، حسين، روان‌شناسي رشد، انتشارات سمت، تهران، (1378).
عارفي، اکرم؛ شعبان نژاد، مريم «دگرگوني درون¬مايه قصه¬هاي عرفاني در بازنويسي¬هاي آذر يزدي»، فصل نامه علمي پژوهشي کاوش نامه سال پانزدهم ش 28، صص 10-38. 1393.
عطار نيشابوري، فريدالدين محمد، منطق الطير، به اهتمام صادق گوهرين، تهران، انتشارات علمي و فرهنگي. 1385.
----- ، ------ الهي نامه، تصحيح عطاء الله تدين، تهران، نشر تهران، 1387.
------، ------ مصيبت نامه، تصحيح عبدالوهاب نوراني، تهران، نشر زوار، 1385.
فروزنده، مسعود. «نقد و تحليل عناصر داستان در گزيده¬اي از داستان¬هاي کودکان»، مجله ادب پژوهي گيلان، سال سوم، شماره نهم،ص(171-151). 1389
فورستر، ادوارد مورگان. جنبه هاي رمان. ترجمه¬ي ابراهيم يونسي. تهران: نگاه، 1382.
گراوند، علي، بوطيقاي قصه در غزليات شمس، تهران، انتشارات معين، 1388.
محمدي، محمد هادي، زهره قاييني. تاريخ ادبيات کودکان ايران. ج2، تهران: چيستا. چاپ سوم. 1384.
مراد پور، ندا «لذت و اقتباس»، مجله ادبيات کودک شيراز، دوره 8، شماره 2. 1395.
ميرصادقي، جمال. ادبيات داستاني، ج5، تهران: نشر سخن. 1386
----- ، ------- عناصر داستان، تهران. نشر سخن. 1385
هاشمي نسب، صديقه. كودكان و ادبيات رسمي ايران، تهران: سروش، چاپ اول. 1371.
يونسي، ابراهيم. هنر داستان نويسي. تهران: انتشارات نگاه. چاپ دهم. 1388
- Hoffman, Michael j. (1966).Essentials of the theory of fiction. Patrick D. Murphy (2 ed). Duke university press. Pp. 36
