نقش واسطه ای منبع کنترل در رابطه بین روان بنه های ناسازگار اولیه و اضطراب اجتماعی نوجوانان
محورهای موضوعی : روانشناسیسیدولی اله موسوی 1 , سجاد رضائی 2 , ستاره عاطفی کرجوندانی 3 , حمید جوان پرست 4
1 - دانشگاه گیلان
2 - دانشگاه گیلان
3 - دانشگاه گیلان
4 - دانشگاه گیلان
کلید واژه: نوجوانان, اضطراب اجتماعی, روان بنه های ناسازگار اولیه, منبع کنترل,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر درصدد است به تعیین نقش واسطه ای منبع کنترل در رابطه بین روان بنه های ناسازگار اولیه و اضطراب اجتماعی نوجوانان بپردازد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر شاغل به تحصیل مدارس دولتی و غیردولتی مقطع متوسطه ناحیه 1 شهر رشت در سال تحصیلی 92- 93 بودند. لذا نمونه ای به حجم 400 نفر به روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای، انتخاب شدند و به مقیاس اضطراب اجتماعی برای نوجوانان (SAS-A)، پرسشنامه روان بنه های ناسازگار یانگ و مقیاس منبع کنترل راتر پاسخ دادند. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن، تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی واسطه ای به روش بارون و کنی تحلیل شدند. تحلیل های همبستگی پیرسون نشانگر رابطه مثبت و معنی دار بین روان بنه حوزه بریدگی و طرد، حوزه خودگردانی- عملکرد مختل، حوزه محدودیتهای مختل، حوزه دیگر جهت مندی، حوزه بازداری و اضطراب اجتماعی به ترتیب با مقادیر 60/0، 55/0، 39/0، 54/0، 50/0 بود. همچنین یافته ها نشان داد در این رابطه منبع کنترل قادر به تعدیل رابطه اضطراب اجتماعی و روان بنه های ناسازگار اولیه (در هیچیک از حوزه ها) نیست.
The present study aims to investigate the mediator role of locus of control in the relationship between early maladaptive schemas and social anxiety in adolescents. The statistical population included all male and female students of studying in state and non-state high schools in Rasht District 1 in the academic year 2015-16. In a cross-sectional cluster sampling selected 400 students and responded to Social Anxiety Scale for Adolescents (SAS-A), Yang Maladaptive Schemas Questionnaire and Rutter Locus of Control Scale. The collected data were analyzed by using Pearson and Spearman correlation coefficients, Mediation hierarchical regression analysis with Baron and Kenny method. Pearson correlation analyses indicate a significant positive relationship between schemas of Disconnection/Rejection domain, Impaired Autonomy and/or Performance domain, Impaired Limits domain, Other-Directedness domain, Overvigilance/Inhibition domain and social anxiety, with values of 0.60, 0.55, 0.39, 0.54, 0.50 respectively. The results also revealed that this association, locus of control is not capable to modifying of the relationship between social anxiety and early maladaptive schemas (in any of domains).
استوار، صغري و رضويه، اصغر. (1382). بررسي ويژگي هاي روانسنجي مقياس (SAS-A) جهت استفاده در ايران. اضطراب اجتماعي براي نوجوانان ارايه شده در پنجمين همايش سراسري بهداشت رواني كودكان و نوجوانان.
استواری، صغری؛ خیر، محمد و لطیفیان، مرتضی. (5831) با عنوان بررسی سوء گیری حافظه شناختی در نوجوانان با اختلال اضطراب اجتماعی. مجلة روانشناسی 93. 01(3). 463-943.
بیرامی، منصور، اکبری.، ابراهیم.، قاسمپور، عبدالله.، و عظیمی، زینب. (1391). بررسی حساسیت اضطرابی، فرانگرانی و مولفه های تنظیم هیجانی در دانجشویان با نشانگان بالینی اضطراب اجتماعی و بهنجار. مطالعات روانشناسی بالینی. 2 (8). 43- 69.
حسین چاری، م. (1376). مقایسه منبع کنترل دانش آموزان دبیرستانی شاهد و غیرشاهد شهر جیرفت. پایان نامه کارشناسی ارشد منتشر نشده دانشگاه شیراز. دانشگاه شیراز، دانشکده علوم تربیتی.
دارابی، ج. (1374). مقایسه سبک های اسناد در نمونه ای از دانش آموزان شهری و روستایی و رابطه ی آن با پیشرفت تحصیلی. پایان نامه کارشناسی ارشد منتشر نشده. دانشگاه شیراز، دانشکده علوم تربیتی.
رزم زن، زینب؛ محمدی، نوراله. (1395). اثربخشی برنامه تعدیل سوگیری شناختی بر سوگیری توجه، علائم اضطراب اجتماعی و ترس از ارزیابی منفی. مجله روانشناسی 77. 20(1). 57.
زادحسن، زهره؛ سراج خرمی، ناصر. (1390). رابطه نگرانی از تصویر بدنی،طرحواره های ناسازگار اولیه و ناگویی خلقی با اضطراب اجتماعی در بین دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی. مجله روانشناسی اجتماعی. 10 (38). 80- 61.
عارف نیا، سمانه؛ سرندی، چرویز، یوسفی، رحیم. (1391). مقايسه ي طرح واره هاي ناسازگار اوليه در دانش آموزان دوره ي راهنمايي داراي اضطراب مدرسه و دانش آموزان عادي. مجله روانشناسی مدرسه.1(4). 89- 74.
مهرابی زاده هنرمند، مهناز؛ نجاریان، بهمن؛ بهارلو، رویا. (8731). رابطه کمال گرایی و اضطراب اجتماعی در دانشجویان. مجلة روانشناسی. 3 (3). 842-132.
یانگ، جفری. (4831). شناخت درمانی اختلالات شخصیت. رویکرد طرحواره محور. ترجمه حسن حمیدپور. تهران: انتشارات آگه.
يوسفي، ناصر؛ اعتمادي، عذرا؛ بهرامي، فاطمه؛ فاتحي زاده، مريم السادات؛ احمدي، سيداحمد و بشليده، كيومرث. (1387). مقايسه طرحواره ها در زوجين عادي و طلاقي در شهر اصفهان. مجلة روان پزشكي و روان شناسي (انديشه و رفتار سابق).
Barlow, D. H. (2002). Anxiety and its disorder: The nature and treatment of anxiety and panic (2nd ed.). New York: Guilford Press.
Barlow, D.H., & Durand, V.M.(2005).Anxiety disorders. In D. Barlow ,& V.M. Durand (Eds.), Abnormal psychology: An integrative approach (4th ed.,pp.120–167).Belmont, CA: Thomson Wadsworth.
Beck, A. T (1987). Cognitive models of depression. Journal of Cognitive Psychotherapy: An International Quarterly, 1, 5-37.
Beck, A.T.,& Greenberg, R.L. (1985). Anxiety disorders and phobias: A cognitive approach. Basic, New York.
Beidel, D.C.,& Turner, S.M. (1998). Shy children, phobic adults: The nature and treatment of social anxiety disorders. Washington, DC US.: American Psychological Association.
Beidel, D.C.,& Turner, S.M. (2007). Shy children, Phobic adults: Nature and treatment of social anxiety disorders. Washington, DC US: American Psychological Association. Dio. 10. 1037-11533.
Calvete, E., & Orue, I. (2008). Ansiedad social y esquemas cognitivos disfuncionales.Psicología Conductual, 16(1), 5-21.
Chelminski, I., & Zimmerman, M. (2003). Pathological worry in depressed and anxious patients. Journal of Anxiety Disorders, 17(5), 533-546.
Clark, D.M.,& Wells. A. (1995). A cognitive model of social phobia. Social phobia: Diagnosis, Assessment, and Treatment, 41(68), 00022-3.
Cloitre, M., Heinberg, R.G., Liebowitz, M. R.,& Gitow, A. (1992). Perceptions of control in panic disorder and social phobia. Cognitive Therapy and Research , 16(5), 569-577.
Darcy, K., Davila, J., & Beck, J. G. (2005). Is social anxiety associated with both interpersonal avoidance and interpersonal dependence? Cognitive Therapy and Research, 29(2), 171–186.
Essau, C.A., Conradt, J.,& Peterman, F. (1999). Frequency and comorbidity of social phobia and social fears in adolescents. Behavior Research and Therapy, 37(9), 831- 843.
Foa, E.B.,& Kozak, M.J. (1986). Emotion processing of fear: exposure to corrective information. Psychological Bulletin, 99(1), 20.
Furmark, T., Tillfors, M., Marteinsdottir, I., Fischer, H., Pissiota, A., Langstorm, B.,& Fredikson, M. (2002). Common changes in cerebral blood flow in patients with social phobia treated with citalopram or cognitive- behavioral. Arc Hives of General Psychiatry, 59(5), 425- 433.
Heinberg, R. G.,Brozovich, F.A., Rapee, R.M., Hofmann., S.,& Dibartolo, P. (2010). A cognitive- behavioral model of social anxiety disorder: update and extension. Social anxiety: Clinical, Developmental, and Social Perspectives, 2, 395- 422.
Kennedy, B.L., Lynch, G.V.,& Schwab, J.J. (1998). Assessment of locus of control in patients with anxiety and depressive disorders, Journal of Clinical Psychology. 54(4), 509- 515.
Kessler, R.C., Barglund, P., Demler, O., Jin, R.,& Walters, F.E. (2005). Life time prevalence and age of onset distributions of DSM-IV disorders in national comorbidity survey replication. Archives in General Psychiatry, 62, 593- 602.
Leary, M.R., Koch, E.J.,& Hechenbleikner, N.R. (2001). Emotional responses to interpersonal rejection. Interpersonal Rejection. 145- 166.
Leung, A. W., & Heimberg, R. G. (1996). Homework compliance, perceptions of control, and outcome of cognitive-behavioral treatment of social phobia. Behaviour Research and Therapy, 34(5), 423-432.
Mairet, K., Boag, S.,& Warburton, W.(2014). How important is temperament? The relationship between copying styles, early maladaptive schemas, and social anxiety. International Journal of Psychology and Psychological Therapy, 14(2), 171- 190.
Pascal, A., Christine, A., & Jean, L. (2008). Development and validation of the Cognitive Inventory of Subjective Distress. International Journal of Geriatric Psychiatry, 23, 1175-1182.
Pinto-Gouveia, J., Castilho, P., Galhardo, A.,& Cunha, M. (2006). Early maladaptive schemas and social phobia. Cognitive Therapy and Research, 30(5), 571-584.
Rapee, R.M.,& Heinberg, R.G. (1997). A cognitive-behavioral model anxiety in social phobia. Behavior research and therapy, 35, 741- 756.
Roelofs, J., Onckels, L.,& Muris, P. (2013). Attachment quality and psychopathological symptoms in clinically referred adolescents: the mediating role of early maladaptive schema. Journal of Child and Family Studies, 22(3), 377-375.
Rotter, J. B., Chance, J. E., & Phares, E. J. (1972). Applications of a social learning theory of personality. New York: Holt Rihenhart and Winston, 1-624.
Thomas, G.P., & Kin Mee, D.A.(2005). Changing the learning environment to enhance students’ metacognition in Hong Kong primary school classrooms, Learning Environments Research .8(2): 221–243.
Vernberg, E.M., Abwender, D.A., Ewell, K.K.,& Beer, S.H. (1992). Social anxiety and peer relationships in early adolescence: A prospective analysis. Journal of Clinical Child Psychology, 21(2), 189-196.
Young, J..E., Klosko, J.S.,& Weishaar, M.E. (2003). Schema therapy: A practitioners Guide. New York: Guilford Publication.
