تاثیر سلب حق بر کرامت ذاتی و شخصیت انسانی در حقوق مدنی
محورهای موضوعی : زمینه های اخلاقی رفتاری در دیگر علومفرهاد پروین 1 , حسنیه رادپسند 2
1 - دانشگاه علامه طباطبائی، تهران
2 - دانشگاه علامه
کلید واژه: حقوق مدنی, حق شخصیت, سلب حق, حقوق ایران,
چکیده مقاله :
قانون مدنی در ماده959 به سلب حق به طورکلی ودر ماده 960 اختصاصا به سلب حقوق مربوط به شخصیت پرداخته است. منع سلب حریت ریشه در حیثیت وکرامت ذاتی انسان دارد. اما از طرفی، لازمه زندگی اجتماعی و نیز خانوادگی، محدود شدن شخص از برخی از حقوق و آزادی های ناظر بر شخصیت انسانی است. لیکن سلب حق به طور جزئی نیز تا جایی مجاز است که بر خلاف نظم عمومی واخلاق حسنه نبوده و احساست عمومی را جریحه دار نسازد. در این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی این یافته ها حاصل شده است که، ضمانت اجرای سلب کلی حقوق مربوط به شخصیت و نیز سلب جزئی آن در مواردی که خلاف نظم عمومی و اخلاق حسنه است بطلان است . اما در مواردی که سلب حق جزئی و مشروع است عدم رعایت تعهدات توسط متعهد به سلب حق، موجب مسئولیت مدنی وی است.
Article 959 of the Civil Code deals with the deprivation of rights in general and in Article 960 specifically with the deprivation of rights related to personality. Prohibition of deprivation of liberty is rooted in the inherent dignity and dignity of man. But on the other hand, the requirement of social as well as family life is the restriction of certain rights and freedoms governing human personality. But partial deprivation of rights is also permissible to the extent that it is not contrary to public order and good morals and does not hurt public feeling. In this article, with the descriptive-analytical method, these findings have been obtained, which guarantees the implementation of the general deprivation of rights related to personality and also its partial deprivation in cases that are contrary to public order and good morals. However, in cases where the deprivation of the right is partial and legitimate, the non-observance of the obligations by the obligor to the deprivation of the right causes his civil liability.
قران کریم
امامى, سيد حسن. حقوق مدنی جلد 1 در, توسط سيد حسن امامى, 126-127. تهران: انتشارات اسلامیه،چاپ نهم, 1371.
حیاتی،علی عباس. “حقوق مدنی(1)اشخاص ومحجورین،.” تهران،: بنیاد حقوقی میزان،چاپ سوم, 1396.
ساکت، محمد حسین،"شخصیت واهلیت در حقوق مدنی"مشهد،1372 ه ش
سنهوری،. “الوسیط فی شرح القانون المدنی،ج1.” بیروت: دار احیاء التراث العربی،البعةالثانیه, 1385.5
سنهوری،. “الوسیط فی شرح القانون المدنی،ج1.” بیروت: دار احیاء التراث العربی،2000 م،ج1/ ش144وش147
صفایی و قاسم زاده، سید حسین ، سید مرتضی، حقوق مدنی اشخاص و محجوین، انتشارات سمت،1392، چاپ اول، ص 24-23.
طاهری،حبیب الله،حقوق مدنی،قم،دفتر انتشارات اسلامی،1375،ج1،ص40-42
عزمی البکری،محمد. “المدخل للقانون (القانون المدنی الجدید).” مصر: دارمحمود، ج1، ص12. , 20148
کاتوزیان،ناصر. “فلسفه حقوق"، تهران، ج1،. نشردادگستر, 1377
مؤمن، محمد، کلمات سدیده، چاپ اول، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1415 ق، ص 172،
معین،محمد،. “فرهنگ فارسی،گردآوری عزیزالله علیزاده،.” تهران،: انتشارات گاج،چاپ سوم،, 1385.12
نایب زاده،عباس،بررسی حقوقی روشهای نوین باروری مصنوعی،تهران:مجمع علمی وفرهنگی مجد.
نوری،محمد. “قانون مدنی مصر،.” انتشارات گنج دانش, 1392.
69 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 88 – 69
تاثیر سلب حق بر کرامت ذاتی و شخصیت انسانی
در حقوق مدنی
فرهاد پروین 1
حسینیه رادپسند 2
چکیده
قانون مدنی در ماده959 به سلب حق به طورکلی ودر ماده 960 اختصاصا به سلب حقوق مربوط به شخصیت پرداخته است. منع سلب حریت ریشه در حیثیت وکرامت ذاتی انسان دارد. اما از طرفی، لازمه زندگی اجتماعی و نیز خانوادگی، محدود شدن شخص از برخی از حقوق و آزادی های ناظر بر شخصیت انسانی است. لیکن سلب حق به طور جزئی نیز تا جایی مجاز است که بر خلاف نظم عمومی واخلاق حسنه نبوده و احساست عمومی را جریحه دار نسازد. در این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی این یافته ها حاصل شده است که، ضمانت اجرای سلب کلی حقوق مربوط به شخصیت و نیز سلب جزئی آن در مواردی که خلاف نظم عمومی و اخلاق حسنه است بطلان است . اما در مواردی که سلب حق جزئی و مشروع است عدم رعایت تعهدات توسط متعهد به سلب حق، موجب مسئولیت مدنی وی است.
واژگان کلیدی
حقوق مدنی، حق شخصیت، سلب حق، حقوق ایران.
[1] . دانشیار دانشکده حقوق وعلوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.
Email: Fa.parvin@gmail.com
[2] . دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکده حقوق وعلوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول). Email: Radpasand@gmail.com
تاریخ دریافت: 10/2/1400 پذیرش نهایی: 27/4/1400
