خشکسالی از مخربترین رویدادهای آب و هوایی هستند که باعث خسارتهای قابلتوجهی هم در بخش منابع طبیعی و هم در زندگی انسانها میشوند. هدف از این پژوهش مقایسه کارآیی شاخصهای خشکسالی و شناسایی بهترین شاخص در منطقه جنوب شرق ایران است. بدین منظور با استفاده از دادههای بارش ر أکثر
خشکسالی از مخربترین رویدادهای آب و هوایی هستند که باعث خسارتهای قابلتوجهی هم در بخش منابع طبیعی و هم در زندگی انسانها میشوند. هدف از این پژوهش مقایسه کارآیی شاخصهای خشکسالی و شناسایی بهترین شاخص در منطقه جنوب شرق ایران است. بدین منظور با استفاده از دادههای بارش روزانه 30 ساله (2014-1985) از سازمان هواشناسی کشور و با استفاده از 8 شاخص پرکاربرد بارش استاندارد، ناهنجاری بارندگی، درصد از نرمال، معیار بارندگی سالانه، نیچه، نمره استاندارد، دهک و z چینی در 19 ایستگاه هواشناسی استانهای کرمان، هرمزگان و سیستان و بلوچستان دقت هر یک از شاخصها در تعیین شدت خشکسالی موردبررسی قرارگرفته است. پهنهبندی نیز در نرمافزار ARC GIS 9.3 برای خشکترین سال طی دوره آماری و مقایسه رده خشکسالی بسیار شدید دو شاخص انتخابی صورت گرفته است. دقت هر یک از شاخصها در مقیاس ماهانه و سالانه مورد واکاوی قرار گرفت. در مقیاس سالانه از سنجه کارآمد تقارن سال وقوع کمینه بارندگی با خشکسالی بسیار شدید در ایستگاههای منطقه استفادهشده است. نتایج نشان داد که در مقیاس ماهانه جهت بررسی خشکسالی جنوب شرق کشور شاخص دینامیک بارش استاندارد (SPI) در بازه زمانی 6 و 12 ماهه بهترین عملکرد را داشته است؛ اما در مقیاس سالانه شاخصهای ناهنجاری بارندگی (RAI) و دهکها (DI) در همه ایستگاهها کمینه مقدار بارندگی را با خشکسالی بسیار شدید نشان داده بودند که بهعنوان بهترین شاخص شناخته شدند. شاخص نیچه نیز ضعیفترین عملکرد را در تعیین شدت خشکسالی در ایستگاههای جنوب شرق ایران داشته است.
تفاصيل المقالة
چكيده
فرايند تحول كارست، فرايندي پيچيده و متأثر از متغیرهای گوناگون است . شناخت عوامل مؤثر در توسعه و پهنه بندي تحول كارست در زمينه مطالعات مربوط به مدیریت سرزمین و منابع كارست داراي جايگاه ويژه اي است. هدف از اين پژوهش ارزيابي و پهنه بندي پتانسيل توسعه كارست در حوضه أکثر
چكيده
فرايند تحول كارست، فرايندي پيچيده و متأثر از متغیرهای گوناگون است . شناخت عوامل مؤثر در توسعه و پهنه بندي تحول كارست در زمينه مطالعات مربوط به مدیریت سرزمین و منابع كارست داراي جايگاه ويژه اي است. هدف از اين پژوهش ارزيابي و پهنه بندي پتانسيل توسعه كارست در حوضه كوهستاني كلات در استان خراسان رضوي با استفاده از روش AHP مي باشد. در اين تحقيق با روش تحلیل سلسله مراتبی، لايه هاي اطلاعاتي ليتولوژي، فاصله از گسل شيب، جهت شيب، ارتفاع، فاصله از آبراهه ، فاصله ازگسل و كاربري اراضي به عنوان نقشه هاي عامل درنظرگرفته شدند. همچنين به منظور استخراج مدل پتانسيل توسعه كارست، لايه هاي فوق در محيط GIS فراخواني شد. لايه هاي اطلاعاتي مختلف با اعمال قضاوت كارشناسي و بازديدهاي ميداني به صورت نقشه هاي معيار طبقه بندي شدند. درنهايت با توجه به وزن به دست آمده نقشه پهنه بندي توسعه كارست بدست آمد. نتايج حاصله نشان كه از كل مساحت حوضه كلات، 04/19 درصد در طبقه كمتر توسعه يافته، 57/24 درصد در طبقه توسعه نيافته، 88/42درصد در طبقه متوسط و 38/14 درصد در طبقه توسعه يافته قرار گرفته است.ازاينرو، عامل ليتولوژي منطقه با ارزش 53/0 بيشترين وزن و مهمترين عامل كنترل كننده پتانسيل توسعه كارست در منطقه موردمطالعه بوده است و عامل كاربري اراضي باارزش 01/0 كمترين وزن را به خود اختصاص داده است كه كمترين تأثير را در كارست زايي كنوني حوضه به خود اختصاص داده است. نتايج نشانگر آن است كه به ترتيب عوامل زمين شناسي، ارتفاع، توپوگرافي و فاصله از آبراهه مهمترين نقش را در توسعه كنوني كارست در اين منطقه داشته اند.
تفاصيل المقالة
رایمگ
يقوم نظام رایمگ بتنفيذ جميع عمليات الاستلام والتقييم والحكم والتحرير وتخطيط الصفحة والنشر الإلكتروني للمجلات العلمية.