-
حرية الوصول المقاله
1 - بررسی و نقد خلقت جهان در شش روز
مهین شهریورآیات قرآن از آفرینش شش روزه وگاهی هشت روزآسمان ها و زمین سخن می گویند اما علم جدید روندشکل گیری اجرام آسمانی و زمین را در بازه های زمانی طولانی مدّت دانسته و شکل گیری جهان را در مدّت زمانی معادل چند روز معدود نمی پذیرد. بدینسان بسیاری از قرآن پژوهان معاصر، از فهم ظاهرگر أکثرآیات قرآن از آفرینش شش روزه وگاهی هشت روزآسمان ها و زمین سخن می گویند اما علم جدید روندشکل گیری اجرام آسمانی و زمین را در بازه های زمانی طولانی مدّت دانسته و شکل گیری جهان را در مدّت زمانی معادل چند روز معدود نمی پذیرد. بدینسان بسیاری از قرآن پژوهان معاصر، از فهم ظاهرگرایانه و مشهور مفسران کهن مبنی بر آفرینش آسمان ها و زمین در مدت زمانی معادل شش روز متعارف عدول کرده وتعبیر «ستّه ایّام» را به شش دوران و مرحله تأویل نموده اند. این راهکار هم درخور نظر است که در فضای علم نمی توان برای توضیح پدیده های طبیعی به امری خارج از طبیعت ارجاع داد و مداخله یک نیروی غیبی برتر،قابل پیش بینی و محاسبه نیست درحالی که بنیان بیان قرآن بر حضور و مداخله بی قید و شرط یک نیروی غیبی برتر و متعالی نهاده شده است. بدینسان چون نظرگاه دینی، به پیش فرض های بسته علم محدود و مقیّد نیست، به نتایج محاسبات علمی هم لزوماً مقیّد و ملزم نخواهد بود و می تواند بر آن شود که در این زمینه نیروهایی فرا حسّی دخالت نموده اند. بااین همه در عصر کنونی، دانش تجربی محترم تر و معتبرتر ازآن است که با چنین تحلیلی بتوان نتایج وداده های آن رانادیده گرفت و درواقع چنین نگاهی، برتصوّر تقابل قرآن و علم، مهر تصدیق و تثبیت می زند. در نتیجه اگر قرار بر اختیار یک قول افتد، تأویل «سته ایام» به شش زمان و دوران، یگانه قول تعیّن یافته و مرجّح جلوه می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - هرمس در آيين ماني و تأثير آن بر انديشههاي سهروردي
بهناز حسينييکي از مهمترين نتايج برخورد دو تمدن کهن مصري و يوناني در اسکندريه، مکتبي عقلي بنام مكتب هرمسي است که مشتق از نام کسي است که مکتب به او منسوب شده است. اين مکتب بعدها توانست آثار قابل ملاحظهيي بر جهان غرب و نيز بر عالم اسلام بر جاي گذارد. برخي از حكما در عالم اسلام، مسيح أکثريکي از مهمترين نتايج برخورد دو تمدن کهن مصري و يوناني در اسکندريه، مکتبي عقلي بنام مكتب هرمسي است که مشتق از نام کسي است که مکتب به او منسوب شده است. اين مکتب بعدها توانست آثار قابل ملاحظهيي بر جهان غرب و نيز بر عالم اسلام بر جاي گذارد. برخي از حكما در عالم اسلام، مسيحيت و يهود بويژه در قرون وسطي بر اين باور بودند که هرمس بنيانگذار علوم است. تعداد كساني نيز که از عقايد هرمسي تأثير پذيرفتهاند کم نبوده و در حقيقت بايد گفت که بيشترين تأثيرات هرمسي بر ايشان، حاصل مطالعات و برخوردهايشان با کتب اسلامي بوده است. در عصر تجديد حيات فرهنگي نيز از اهتمام متفکرين غربي بر اين مکتب کاسته نشد و روي هم رفته مكتب هرمسي، با فلسفهيي خاص در باب طبيعت و جهان، تأثيراتي عميق بر هر دو تمدن غربي و اسلامي برجاي گذارد. بر همين اساس، پژوهش در عقايد و مناشي اين مکتب ميتواند در استنباط ويژهگيهاي اساسي حيات عقلاني عالم اسلام و مسيحيت راهگشا باشد. تأثيرات مهم اين مکتب عقلي حتي در فلسفة اسلامي نيز بروز دارد؛ بخصوص در فلسفة اشراق، عقيده به راهنمايي آسماني که از آن به «طباع تام» نام ميبرند، همان چيزي است که بنا بر آنچه از نوشتههاي مانوي چين و باقيماندههاي آن به زبان قبطي برميآيد، مانويان نيز به حقيقتي مانند «طباع تام» اعتقاد داشتند که آن را «وهمن بزرگ» يا «منوهمد بزرگ» ميناميدند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - بررسی فراوانی مؤلفههای انگیزه پیشرفت در کتابهای ابتدایی با تأکید بر آموزههای قرآن و تفاسیر
مژده علیزادهاستخراج مؤلفههای انگیزه پیشرفت از متن آموزههای اسلامی و بهکارگیری آنها در کتب آموزشی در جهت پیشرفت و موفقیت دانشآموزان از اهمیّت بسزایی برخوردار است. لذا هدف از پژوهش حاضر «بررسی فراوانی مؤلفههای انگیزه پیشرفت در کتابهای فارسی (بخوانیم) و هدیههای آسمان ابتدایی أکثراستخراج مؤلفههای انگیزه پیشرفت از متن آموزههای اسلامی و بهکارگیری آنها در کتب آموزشی در جهت پیشرفت و موفقیت دانشآموزان از اهمیّت بسزایی برخوردار است. لذا هدف از پژوهش حاضر «بررسی فراوانی مؤلفههای انگیزه پیشرفت در کتابهای فارسی (بخوانیم) و هدیههای آسمان ابتدایی (تألیفهای جدید 1393-1395) با تأکید بر آموزههای قرآن و تفاسیر» است. روش پژوهش تحلیل محتوا است. روش تجزیه وتحلیل دادهها آمار توصیفی است. جامعه آماری نیز کتاب فارسی (بخوانیم) و هدیههای آسمان است. نمونه آماري همان جامعه آماري در نظر گرفته شد. ابزار پژوهش سياهه تحليل محتوا بود كه روايي آن توسط متخصصان حوزه دینی و روانشناسی تأیید شد. نتایج پژوهش نشان داد کتابهای مذکور تا حد متوسطی به انگیزه پیشرفت توجه داشتهاند. در این راستا بیشترین میزان توجه درکتاب فارسی (بخوانیم) سال سوم و هدیههای آسمان سال ششم و کمترین میزان توجه در بخوانیم سال اول و هدیههای آسمان سال دوم است. همچنین از میان مؤلفههای انگیزه پیشرفت بیشترین میزان توجه به مؤلفه ایمان به خدا، توکل و دعا و سپس مؤلفههای داشتن صبر، استقامت و پایداری و داشتن تلاش و پشتکاری در انجام هر کاری اختصاص یافته است. کمترین میزان توجه نیز به مؤلفههای مرکز کنترل درونی، رقابت سازنده (در حیطه علمی و ورزشی) و مسئولیتپذیری (پذیرفتن مسئولیت اعمال و خطاهای خود) اختصاص یافته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - درجات زینت آسمان بین قرآن کریم و علم اخترشناسی
صالح نبی حمدامین عزیز جوانپور هروی حسین نوروزی تیمورلوییپژوهش حاضر با هدف بررسی درجات زینت آسمان بین قرآن کریم و علم اخترشناسی به نگارش درآمده است. پژوهش به¬لحاظ ماهیت کیفی و به¬لحاظ روش، توصیفی¬ـ¬تحلیلی می¬باشد که به¬صورت کتابخانه¬ای (اسنادی) گردآوری شده است. یافته¬ها حاکی از آنست که زینت آسمان بهره¬های زیادی مانند هدایت در أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی درجات زینت آسمان بین قرآن کریم و علم اخترشناسی به نگارش درآمده است. پژوهش به¬لحاظ ماهیت کیفی و به¬لحاظ روش، توصیفی¬ـ¬تحلیلی می¬باشد که به¬صورت کتابخانه¬ای (اسنادی) گردآوری شده است. یافته¬ها حاکی از آنست که زینت آسمان بهره¬های زیادی مانند هدایت در زمین و دریا، تعیین جهات ویژه و ماهیانه¬های خورشیدی و فصلهای سال دارد. تنوع رنگ ستارگان نشان¬دهنده تفاوت درجه طلوع و غروب آنهاست و رنگ زینت آسمان با استفاده از سیارات، ستارگان و منزلگاهها و قوانین آن، درجه نزدیکی و دوری از زمین را مشخص می¬کند؛ نزدیکترین به زمین، کمترین درجه ظاهر شدن را دارد و هرچه کمتر درجه ظاهر شود، نشانه نزدیک بودن به زمین است و بالعکس. همچنین، اندازه ستاره¬ها در درجه ظاهر شدن آن تاثیر دارد و ستاره-های بزرگتر زودتر ظاهر می¬شوند. علاوه بر این، موقعیت ماه، نور آن را مشخص می¬کند و هرچه ماه از زمین دورتر شود، نور آن افزایش می¬یابد و بالعکس. می¬توان گفت، قرآن کریم اسبقیت خود را پیش از حقایق علمی ثابت (مفاهیم علمی و اخترشناسی) درباره زینت آسمان و تطابق زمانی آنها با معیارهای فیزیکی معاصر، تایید کرده است. تفاصيل المقالة