چالش‌های و مخاطره‌های زیادی پیش روی پروژه‌های پژوهشی هستند: ارائه کارهای به ظاهر علمی اما با محتوایی ضعیف و صوری، نبود رویکرد تقاضاگرا برای انجام پروژه‌های پژوهشی، ناکارایی در سازماندهی فعالیت‌های پژوهشی، دسترسی نامناسب به اسناد و دانش موجود، اجرایی نبودن و یا اجرایی نشدن دستاوردها، بی اعتمادی به پژوهش و … چه بسیار مطالعاتی که با ارائه گزارش‌های مکتوب خاتمه یافتند و راهی قفسه‌ها شدند! فناوری اطلاعات و ارتباطات، به‌ ویژه وب دو، فرصت‌هایی برای جمع سپاری، همکاری انبوه، رایانش اجتماع، نوآوری باز و ... فراهم می‌کند که می‌تواند بخشی از چالش‌های فعالیت‌های پژوهشی را رفع کند. در این پژوهش، چالش‌های پروژه‌های پژوهشی و قابلیت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات با روش تحلیل مضمون استخراج شده، سپس تاثیر استفاده از قابلیت‌های فاوا برای حل برخی از چالش‌های پژوهش با روش دیمتل بررسی شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که استفاده از فاوا تاثیر قابل ملاحظه‌ای در رفع چالش‌های پژوهش دارد. هرچند استفاده از قابلیت‌های فاوا برای فعالیت‌های پژوهشی در دنیا رایج شده است، اما از این قابلیت‌ها در کشور ما به خوبی استفاده نشده است. فعالیت‌های پژوهشی در ایران نیازمند تحول و استفاده از نوآوری‌های مبتنی بر فاوا است. در کشور ما بازارهای عرضه و تقاضای فرصت‌های پژوهشی و همچنین پایگاه‌های اطلاعات منابع انسانی در مراحل مقدماتی هستند. شکل‌گیری بازارهایی مانند اینوسنتیو و پایگاه‌های منابع انسانی مانند لینکدین، تاثیر قابل ملاحظه‌ای بر بهبود وضعیت پژوهش در کشور خواهد داشت. ارائه چنین خدماتی در قالب بخش خصوصی امکان‌پذیر و مطلوب بوده و دولت تنها باید استاندارد لازم را تدوین و اعمال نماید. تفاصيل المقالة

اولین و مهم‌ترین گام برای مدیریت تولید علم در راستای بهبود امور جامعه و دستیابی به مرجعیت علمی، فهم دقیق مسائل تولید علم است. شناسایی مسائل پیچیدگی‌های زیادی دارد. مسائل با تعابیر مختلف بیان شده و به ارتباط بین مسائل توجه نمی‌شود. در نتیجه ابهام‌ها و سردرگمی‌های زیادی پدید می‌آید. در این پژوهش، از روش داده بنیاد برای استخراج مسائل تولید علم و روابط بین آن‌ها استفاده می‌شود، سپس با استفاده از مقایسه‌های زوجی ارتباط بین مسائل با دقت بیشتری تعریف می‌شود همچنین با استفاده از روش دیمتل همچنین میزان تاثیرگذاری مسائل آشکار می‌شود. دستاورد این پژوهش، شناسایی شبکه مسائل تولید علم با تبیین 22 مسئله و روابط بین آن‌ها است. مسائل «ارتباط دانشگاه و جامعه، کیفیت پژوهش، تقاضای پژوهش و عرضه پژوهش» تعامل (تاثیرگذاری و تاثیر پذیری) بیشتری با سایر مسائل دارند. مسائل «عرضه پژوهش، مهاجرت مغزها، کیفیت پژوهش، انگیزه پژوهشگر و تقاضای پژوهش» بیشترین تاثیر‌پذیری و مسائل «مدیریت سازمان، مالکیت فکری، ظرفیت جذب، ارتباط دانشگاه و جامعه و تجارت خارجی» بیشترین تاثیرگذاری را دارند. دستاورد این پژوهش، شبکه مسائل عام تولید علم است، این شبکه برای موقعیت‌ها و رشته‌های علمی خاص باید متناسب‌‌سازی شود. با توجه به ماهیت عام این پژوهش، شبکه مسائل بدست آمده به عنوان یک راهنما برای شناسایی شبکه مسائل تولید علم در موارد خاص (مناطق جغرافیایی یا رشته‌های علمی) می‌توان استفاده کرد. تفاصيل المقالة