در پژوهش حاضر سعي شده تا ديدگاه چهار متكلم برجسته امامي در عصر امام صادق (ع) كه زمان شكوفايي و رونق بحثهاي كلامي بشمار ميرود، پيرامون مسئله استطاعت از ميان آثار رجالي، فهرستي، فرقه‌نگاري و روايي استخراج شود. در اين راستا روشن ميگردد كه افرادي چون زرارة بن اعين، هشام بن سالم و مؤمن الطاق در بحث استطاعت قائل به استطاعت پيش از فعلند و بعضاً آن را منحصر در سلامتي ميدانند، اما هشام بن حكم استطاعت را منوط به پنج امر ميداند كه بخشي از آن پيش از فعل و بخشي حين الفعل محقق ميگردد. تفاصيل المقالة