فهرس المقالات فاطمه  راکعی


  • المقاله

    1 - نيماي معترض؛ تأويل هرمنوتيكي «كك¬كي»
    پژوهش زبان و ادبیات فارسی , العدد 0 , السنة 10 , پاییز 1391
    «كک كي» از آن دسته شعرهاي نمادین نيماست كه تاريخ سروده شدنشان ذيل شعر ذكر نشده است؛ امّا نیماپژوهان آن را ميان دو شعر «برف» و «پاس ها از شب گذشته» قرار داده‌اند كه به ترتيب داراي تاريخ هاي 1334 و زمستان 1336 هستند. ساختار، پيام و محتواي شعر نيز بر اين امر صحّه مي گذارد. أکثر
    «كک كي» از آن دسته شعرهاي نمادین نيماست كه تاريخ سروده شدنشان ذيل شعر ذكر نشده است؛ امّا نیماپژوهان آن را ميان دو شعر «برف» و «پاس ها از شب گذشته» قرار داده‌اند كه به ترتيب داراي تاريخ هاي 1334 و زمستان 1336 هستند. ساختار، پيام و محتواي شعر نيز بر اين امر صحّه مي گذارد. نگارنده در مقالة حاضر، به روشی برگرفته از آراء شلاير ماخر با مطالعه آثار نيما و دربارة نيما و اوضاع و شرايط اجتماعي، سياسي، فرهنگي سال هاي پس از كودتا تا پايان عمر نيما، به تأويل «كك كي» پرداخته است. وي در مورد شعرهاي نماديني كه شاعر در آنها سعي در ابلاغ پيامي اجتماعي- سياسي دارد، تلاش براي دست يافتن به معناي مورد نظر مؤلّف را از وظايف تأويلگر مي داند؛ ضمن اين كه به سبب تراوش معني از نماد و اهميّت افق معنايي تأويلگر، بر امكان تأويل هاي مختلف از اين گونه شعرها، با انگيزه‌هاي زبان‌شناختيِ محض، تأكيد مي ورزد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - "شب پره" و "سيوليشه"- دو نماد براي يك موقعيت تأويل دو شعر نمادين از نيمايوشيج
    پژوهش زبان و ادبیات فارسی , العدد 0 , السنة 7 , پاییز-زمستان 1388
    در تأويل شعرهاي نمادين نيما يوشيج، با اين پيش فرض روبرو هستيم كه تعدادي از اين شعرها داراي درونماية اجتماعي- سياسي است كه شاعر به دلايلي نمي‌توانسته يا نمي‌خواسته آنها را به طور روشن و صريح بيان كند و براي ابلاغ آنها به نمادهاي شاعرانه متوسل شده است. نگارنده سعي دارد با أکثر
    در تأويل شعرهاي نمادين نيما يوشيج، با اين پيش فرض روبرو هستيم كه تعدادي از اين شعرها داراي درونماية اجتماعي- سياسي است كه شاعر به دلايلي نمي‌توانسته يا نمي‌خواسته آنها را به طور روشن و صريح بيان كند و براي ابلاغ آنها به نمادهاي شاعرانه متوسل شده است. نگارنده سعي دارد با استفاده از شيوه‌هاي تأويل شلايرماخر و همفكرانش، به معنا و پيام مورد نظر مؤلّف هنگام سرودن شعر، نزديك شود. براي اين منظور، از طريق مطالعات مستمر و دقيق در زندگي، آثار، افكار و اوضاع اجتماعي- سياسي روزگار نيما و نيز راهنمايي خود متن، به عنوان يك اثر زباني، مدّعي است كه توانسته است تا حدودي به اين منظور دست يابد. در مقالة حاضر، علاوه بر تأويل دو شعر«شب پرة‌ ساحل نزديك » و «سيوليشه»، به لحاظ نزديكي فضاي حاكم بر دو شعر، كه از تلنگر زدن كسي به شيشة پنجرة‌ اتاق شاعر سخن مي‌گويند، و نيز از نحوة سخن گفتن و برخورد شاعربا هر دو مورد، نگارنده به اين نتيجه رسيده است كه نمادهاي «شب پرة‌ ساحل نزديك» و «سيوليشه»، هر دو به موقعيّتي يكسان يا مشابه كه درآن شخصي با گرايش‌هاي كمونيستي، به اميد رخنه كردن درخانة نيما، به شيشة اتاق وي مي‌كوبد، اشاره دارند. اين رويكرد به شعرهاي نمادين نيما، به هيچ وجه به معني انكار رويكرد مخاطب محور به متون ادبي نيست؛ و نگارنده حتّي در مورد شعرهاي نمادين داراي پيام‌هاي اجتماعي- سياسي، تأويل‌هاي متفاوت را از ديدگاههاي مختلف ممكن مي‌داند. تفاصيل المقالة