سابقه و هدف : پکتیناز، ضمن تجزیه ی پکتین موجود در دیواره سلولی گیاهان از مهم‏ترین آنزیم‏های صنعتی جهان است که قابل جداسازی از طیف وسیعی از میکروارگانیسم‏ها مانند باکتری‏ها و قارچ‏ها است. با توجه به کاربرد‌های فراوان این آنزیم در فرآوری غذایی، کشاورزی ، هدف از این پژوهش، جداسازی و غربالگری قارچ‌های تولید کننده پکتیناز از انواع میوه‌ها و سبزیجات پوسیده و بهینه‌سازی شرایط تولید آنزیم می‌باشد. مواد و روش ها : جداسازی و شناسایی قارچ تولید کننده پکتیناز از میوه‌ها (هلو، آلو و سیب) و سبزیجات (پیاز) پوسیده انجام شد. از روش‌هایی مانند کشت بر روی محیط‌های اختصاصی حاوی پکتین، رنگ‌آمیزی با لاکتوفنل‌کاتن‌بلو و روش اسلاید کالچر جهت شناسایی و غربالگری توانمندترین سویه‌های قارچی تولید کننده آنزیم استفاده گردید. جهت تشخیص دقیق‌تر قارچ‌های جداسازی شده، تکنیک مولکولی توالی‌یابی 18S rRNA انجام شد. بهینه‌سازی تولید پکتیناز، در حضور سوبسترای پکتین به همراه انواع آب‌پنیر لاکتیکی و پرمیت در محیط کشت پایه تحت دماها و pH های مختلف انجام و میزان فعالیت آنزیم با روش استاندارد DNS اندازه‌گیری گردید. یافته‌ها : یک سویه قارچ آسپرژیلوس نایجر تولید کننده پکتیناز از پیاز جداسازی گردید. نتایج شرایط بهینه سازی تولید آنزیم نشان داد که سویه‌ شناسایی شده، در حضور آب ‌پنیر پرمیت (به عنوان ترکیب محیط پایه‌) به همراه سوبسترای پکتین در دمای 25 درجه سانتیگراد با دورrpm 140 و 5/6 pH ، بالاترین میزان تولید آنزیم معادل IU/ml018/103 را دارد. درحالیکه، کشت قارچ در مجاورت سوبسترای پکتین خالص و انکوباسیون در دمای 25 درجه سانتیگراد با همان دور و 7 pH، میزان تولید پکتینازی معادل (IU/ml) 717 /92 را نشان داد. نتیجه‌گیری : از پتانسیل سویه های قارچی جداسازی شده بومی کشورمان در جهت تولید آنزیم های صنعتی مهم نظیر پکنیناز بهره جست که در کنار استفاده از ترکیبیات ارزان قیمت نظیر آب پنیر میتوان به میزان مناسبی از تولید آنزیم دست یافت و دستاوردی باشد جهت جایگزینی آن با سوبستراهای گران قیمت در صنعت تولید آنزیم های مهم و پرکاربرد. تفاصيل المقالة