ارزیابی دیرین¬بوم¬شناسی گرافوگلپتیدهای نهشته¬های فلیش ائوسن، باختر
الموضوعات :نصراله عباسی 1 , حامد یاراحمدزهی 2 , سارا نخجیری 3 , علی جلالی 4 , حمید حافظی مقدس 5
1 - دانشگاه زنجان
2 - گروه زمین شناسی و مرکز تحقیقات علوم زمین, دانشکده علوم,دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان
3 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان
4 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
5 - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم دانشگاه فردوسی مشهد
الکلمات المفتاحية: اثر فسیل# دیرین بوم‌شناسی# رسوب‌گذاری رخدادی# فلیش# خاش#,
ملخص المقالة :
رخنمون‌های گسترده ای از نهشته های توربیدایتی در منطقه خاش واقع در جنوب خاوری ایران در دسترس هستند. این رسوبات از توالی چرخه ای مارن، شیل، سیلت‌سنگ و ماسه‌سنگ تشکیل شده اند که در طی جریان رسوب‌گذاری رخدادی ته‌نشست شده اند. اثر فسیل‌های گرافوگلپتید فراوان از این نهشته ها جمع آوری و مورد شناسایی قرار گرفتند که شامل 17 اثرجنس هستند. این گرافوگلپتیدها در دو دسته پیش از رخداد رسوبی (توربیدایتی) و پس از رخداد قابل تفکیک هستند. اثر فسیل های پیش از رخداد رسوبی متنوع و در بسترهای گلی ایجاد شده اند و شامل Desmograpton، Helminthorhaphe، Paleodytion، Protopaleodictyon، Scolicia، Spirophycus، Spirorhaphe، Squamodictyon و Urohelminthoida می‌باشند. اثر فسیل-های پس از رخداد رسوبی در درون لایه های دانه درشت تر سیلت و ماسه سنگ باقی مانده‌اند و به‌طور نسبی از فراوانی اندکی برخوردارند و شامل Helicodromites ، Helminthopsis، ،Nereites،Paleomeandron ، Phycosiphon و Planolites هستند. برخی از اثر فسیل ها چون Paleodictyon متاثر از جریانات بستر در هنگام تشکیل نیز بوده و در جهت جریان آرایش یافته اند. به نظر می‌رسد بسترهای گلی پیش از رخداد توربیدایتی محل مناسبی برای اثرسازهای با منش زیستی K و بسترها پس از رخداد رسوبی مناسب فعالیت اثرسازهای درون رسوبی با منش زیستی R بوده است. چنین تحلیل‌های ساختاری اثرفسیل و ارتباط آنها با شرایط محیط رسوبی در تفسیر محیط رسوبی و شرایط تشکیل نهشته‌های توربیدایتی اهمیت دارد.
Baucon, A., 2010. Leonardo da Vinci, the founding father of ichnology: Palaios, v. 25, no. 6, p. 361-367.
-Biabangard, H. and Moradian, A., 2008. Geology and geochemical evaluation of Taftan Volcano, Sistan and Baluchestan Province, southeast of Iran: Chinese Journal of Geochemistry, v. 27, no. 4, p. 356.
-Bottjer, D. J., 2016. Paleoecology: Past, Present and Future, John Wiley & Sons.
-Brenchley, P. J., Brenchley, P. and Harper, D., 1998, Palaeoecology: Ecosystems, environments and evolution, CRC Press.
-Campbell, S. G., Botterill, S. E., Gingras, M. K., and MacEachern, J. A. 2016. Event sedimentation, deposition rate, and paleoenvironment using crowded Rosselia assemblages of the Bluesky Formation, Alberta, Canada: Journal of Sedimentary Research, v. 86, no. 4, p. 380-393.
-Crimes, T. and McCall, G., 1995. A diverse ichnofauna from Eocene‐Miocene rocks of the Makran Range (SE Iran): Ichnos: An International Journal of Plant & Animal, v. 3, no. 4, p. 231-258.
-Crimes, T. P., 1975. The production and preservation of trilobite resting and furrowing traces: Lethaia, v. 8, no. 1, p. 35-48.
-Crimes, T. P. and Fedonkin, M. A., 1994. Evolution and dispersal of deepsea traces: Palaios, p. 74-83.
-Delavari, M. and Shakeri, A., 2016. Taftan volcanic rocks: implication for adakitic magmatism of Makran magmatic arc: Quaternary Journal of Iran, v. 2, no. 5, p. 1-14.
-Droser, M. L. and Bottjer, D. J., 1989. Ichnofabric of sandstones deposited in high-energy nearshore environments: measurement and utilization: Palaios, p. 604-598.
-Ducassou, E., Migeon, S., Mulder, T., Murat, A., Capotondi, L., Bernasconi, S. M. and Mascle, J., 2009. Evolution of the Nile deep‐sea turbidite system during the Late Quaternary: influence of climate change on fan sedimentation: Sedimentology, v. 56, no. 7, p. 2061-2090.
-Ekdale, A., 1980. Graphoglyptid burrows in modern deep-sea sediment: Science, v. 207, no. 4428, p. 304-306.
-Fuchs, T., 1895. Studien iiber Fukoiden und Hieroglyphen: Denkschr. Math. Naturwiss. K1. Akad. Wiss.
-Fürsich, F. T., Taheri, J. and Wilmsen, M., 2007. New occurrences of the trace fossil Paleodictyon in shallow marine environments: examples from the Triassic–Jurassic of Iran: Palaios, v. 22, no. 4, p. 408-416.
-Gansser, A., 1971. The Taftan Volcano (SE Iran) Eclogae, Geol, Helve., v. 64, p. 319-334.
-Hajmolla Ali, A. B., 1984. Geological map of Khash: Geological Survey of Iran.
-Häntzschel, W., 1975a. Trace fossils and problematica, in Moore, R. C., ed., Treatise on invertebrate paleontology. Part W, Volume 269, Geological Socciety of America and University of Kansas, p. W269.
-Häntzschel, W., 1975b. Treatise on Invertebrate Paleontology, null, null p.:
-Hjulstrom, F., 1935, Studies of the morphological activity of rivers as illustrated by the river fyris, bulletin: Geological Institute Upsalsa, v. 25, p. 221-527.
-Hodgson, D. M., 2009. Distribution and origin of hybrid beds in sand-rich submarine fans of the Tanqua depocentre, Karoo Basin, South Africa: Marine and Petroleum Geology, v. 26, no. 10, p. 1940-1956.
-Kidd, R. and McCall, G.. 1985, Plate tectonics and the evolution of Makran: East Iran Project, Area, no. 1, p. 564-618.
-Ksiazkiewicz, M., 1954. Graded and laminated bedding in the Carpathian flysch: Rocznk polskiego. Towarzystwa. geologicznego, v. 22, p. 399-499.
-Leszczyński, S., 1993. A generalized model for the development of ichnocoenoses in flysch deposits: Ichnos: An International Journal of Plant & Animal, v. 2, no. 2, p. 137-146.
-Leszczyński, S. and Seilacher, A., 1991. Ichnocoenoses of a turbidite sole: Ichnos: An International Journal of Plant and Animal, v. 1, no. 4, p. 293-303.
-Lowey, G. W., 2007. Lithofacies analysis of the Dezadeash Formation (Jura–Cretaceous), Yukon, Canada: The depositional architecture of a mud/sand-rich turbidite system: Sedimentary Geology, v. 198, no. 3-4, p. 273-291.
-Martinsson, A., 1970. Toponomy of trace fossils, Trace fossils, Volume 3, Geological Journal Special, p. 323-330.
-McCall, G., 1985. Area Report East Iran Project-Area No. 1 (North Makran & South Baluchestan, Geological Survey of Iran.
-Menghini, G. G., 1850. In: Savi, P., Menghini, G.G. Osservazioni stratigrafische e paleontologische concernati la geologia della Toscana e dei paesi limitrofi., in Murchinson, R. I., ed., Memoria sulla struttura geologica delle Alpi degli Apennini e dei Carpazi: Firenze, Stemparia granucale, , p. 246-528.
-Miller, M. F. and Smail, S. E., 1997. A semiquantitative field method for evaluating bioturbation on bedding planes: Palaios, v. 12, no. 4, p. 391-396.
-Mulder, T. and Alexander, J., 2001. The physical character of subaqueous sedimentary density flows and their deposits: Sedimentology, v. 48, no. 2, p. 269-299.
-Osaro, I. L., 2018. Turbulent Suspension and Sediment Grains Transport in Natural Flows [Ph.D.: University of London, 201 p.
-Pickering, K., Clark, J., Smith, R., Hiscott, R., Lucchi, F. R. and Kenyon, N., 1995. Architectural element analysis of turbidite systems, and selected topical problems for sand-prone deep-water systems, Atlas of deep water environments, Springer, p. 1-10.
-Pickering, K. and Hiscott, R., 2015. Deep marine systems: Processes, deposits, environments, tectonic and sedimentation, John Wiley and Sons.
-Pickering, K., Stow, D., Watson, M. and Hiscott, R., 1986. Deep-water facies, processes and models: a review and classification scheme for modern and ancient sediments: Earth-Science Reviews, v. 23, no. 2, p. 75-174.
-Pickering, K. T., 2014. Atlas of deep water environments: Architectural style in turbidite systems, Springer.
-Plaziat, J.-C. and Mahmoudi, M., 1988. Trace fossils attributed to burrowing echinoids: a revision including new ichnogenus and ichnospecies: Geobios, v. 21, no. 2, p. 209-233.
-Reynolds, S., 1987. A recent turbidity current event, Hueneme Fan, California: reconstruction of flow properties: Sedimentology, v. 34, no. 1, p. 129-137.
-Rona, P., Seilacher, A., Luginsland, H., Seilacher, E., de Vargas, C., Vetriani, C., Bernhard, J., Sherrell, R., Grassle, J. and Low, S.. Paleodictyon, a living fossil on the deepsea floor, in Proceedings AGU Fall Meeting Abstracts 2003.
-Savrda, C., 1992. Trace Fossils and Benthic Oxygenation. Short Courses in Paleontology, v. 5, p. 172-196.
-Schlegel, R., Wortmann, U., Krawinkel, H., Krawinkel, J., and Winsemann, J., 1995. Architecture and facies associations of Plio-Pleistocene trench-slope deposits, Burica Peninsula, Central America, Atlas of Deep Water Environments, Springer, p. 63-66.
-Seilacher, A., 1953. Studien zur palichnologie. I. Uber die methoden der palichnologie: Neues Jahrbuch fur Geologie und Palaontologie, Abhandlungen, v. 96, p. 421-452.
--. 1962, Paleontological Studies on Turbidite Sedimentation and Erosiona: The Journal of Geology, v. 70, no. 2, p. 227-234.
-. -1964a, Biogenic sedimentary structures, in Imbrie, J., and Newell, N., eds., Approaches to paleoecology: New York, Wiley, p. 296-316.
-. -1964b, Sedimentological classification and nomenclature of trace fossils: Sedimentology, v. 3, no. 3, p. 253-256.
-Seilacher, A., 1974. Flysch trace fossils: evolution of behavioural diversity in the deep-sea: Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie, Monatshefte, v. 1974, p. 233-245.
-Seilacher, A., 1977a. Evolution of trace fossil communities, Developments in Palaeontology and Stratigraphy, Volume 5, Elsevier, p. 359-376.
-Seilacher, A., 1977b. Pattern analysis of Paleodictyon and related trace fossils: Trace fossils 2., p. 289-334.
-, -1977c. Pattern analysis of Paleodictyon and related trace fossils-ln: Crimes, TP & Harper, JC (eds): Trace fossils 2-Geol: J., Spec. lssue, v. 9, p. 289-334.
-Seilacher, A., 2007. Trace fossil analysis, Springer Science & Business Media.
-Shahrabi, M., 1995. Explanatory text of the Khash Quadrangle map. 1:250000: GSI.
-Simpson, S., 1975. Classification of trace fossils, The study of trace fossils, Springer, p. 39-54.
-Smith, A. B. and Crimes, T. P., 1983. Trace fossils formed by heart urchins‐a study of Scolicia and related traces: Lethaia, v. 16, no. 1, p. 79-92.
-Stow, D. A. and Mayall, M., 2000. Deep-water sedimentary systems: new models for the 21st century: Marine and Petroleum Geology, v.17, no. 2, p. 125-135. .
-Taylor, P. D. and Wilson, M. A., 2003. Palaeoecology and evolution of marine hard substrate communities: Earth-Science Reviews, v. 62, no. 1-2, p. 1-103.
-Tirrul, R., Bell, I., Griffis, R. and Camp, V., 1983. The Sistan suture zone of eastern Iran: Geological Society of America Bulletin, v. 94, no. 1, p. 134-150.
-Uchman, A., Taxonomy and palaeoecology of flysch trace fossils: the Marnoso arenacea formation and associated facies (Miocene, Northern Apennines, Italy). Beringeria, 15:115-3, in Proceedings Annales Societatis Geologorum Poloniae 1995.
-Uchman, A., 2004. Deep-sea trace fossils controlled by palaeo-oxygenation and deposition: an example from the Lower Cretaceous dark flysch deposits of the Silesian Unit, Carpathians, Poland: Fossils and Strata, , v. 51, p. 39-57.
