تعاملات ژئوپلتیک جمهوری اسلامی ایران با آسیای مرکزی و تاثیر آن بر امنیت ملی کشور
الموضوعات :محمد اخباری 1 , تهمینه دانیالی 2 , نظامعلی صالحی 3
1 - تهران مرکز
2 - دانشگاه یادگار امام (ره)
3 - دانشگاه آزاد
الکلمات المفتاحية: کشورهای مشترک المنافع ژئواکونومیک ژئوپلتیک ژئوکالچر,
ملخص المقالة :
تحولات سال 1991 میلادی در اتحاد جماهیر شوروی سابق که منجر به استقلال جمهوریهای آسیای مرکزی(CSI) گردید ، برای جمهوری اسلامی ایران از اهمیت ویژهای برخوردار است . زیرا بستر مناسبی برای نزدیکی بیشتر در راستای تعاملات ژئوپلتیکی ایران و آسیای مرکزی فراهم آمده است . بحث رژیم حقوقی دریای خزر و تاثیرات این دریا در زندگی انسانهای ساکن در پنج جمهوری حاشیه خزر نیز از تعاملات ژئوپلتیکی معنا و مفهوم خاصی پیدا میکند و لازم است که ج.ا.ا با سایر کشورهای ساحلی به نتیجه قابل قبولی دست یابد . ج.ا.ا با وضعیت خاص خود به دلیل دارا بودن نقش بارز ژئواکونومیکی ، ژئوکالچر و سایر مولفههای موجود میتواند در زمینه صدور انرژی نفت و گاز منطقه از طریق مسیر ایران و در تعاملات فرهنگی منطقه نقش مهمی ایفا نماید و از آثار و تبعات منفی ناشی از حضور کشورهای فرا منطقهای به ویژه غرب در کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز بکاهد و همچنین در زمینه جلوگیری از قاچاق کالا و مواد مخدر و نیز استرداد مجرمین همکاری نماید و خلاصه ، احترام متقابل به ارزشهای ملی و میهنی ، مسافرت مقامات این کشورها به یکدیگر ، تقویت نمایندگیهای سیاسی و توجه ویژه به امر صادرات و واردات کالا و خدمات در راستای منافع ملی ما خواهد بود .
1. میر حیدر، دره، فصلنامهی مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز ، چاپ وزارت امور خارجه .
2. سیاست خارجی در دریای خزر (1378)، فصلنامهی مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز .
3. میر حیدر، دره، (1380)، ژئوپلتیک دریای خزر ، فصلنامهی مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز .
4. ژئوپلتیک جدید ایران – قزاقستان تا تاجیکستان ، مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه .
5. حیدری، مسی الرضا، سیاست خارجی روسیه در دریای خزر ، فصلنامهی مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز .
6. شورشی، توسعه در آسیای مرکزی قفقاز ، مترجم : زهرا اکبری .
7. شوکوی، تیئو، (1372)، فصلنامهی مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز ، مترجم : شاهرخ بهار ، انتشارات وزارت امورخارجه.
8. مارلی آراز محمد، (1357)، دیار آشنا ، چاپ ترکمنستان ، سال.
9. مجتهدزاده پیروز، (1380)، ایران و آسیای مرکزی ، انتشارات دانشگاه تهران.
10. محمودزاده، اصغر، (1381)، نگاهی به اوضاع اقتصادی ترکمنستان ، تهران ، چاپ سپهر.
نشریات و مجلات :
11. سیاستهای فرا منطقهای و منطقهای در قبال نظام حقوقی دریای خزر ، عصر آزادگان .
12. بولتن خبرگذاری ج.ا.ا ، (1383)، نگاهی به جمهوری ترکمنستان ، تهران.
13. روزنامه همشهری دیماه سال 1376 .
14. روزنامه عسگر چاپ ترکمنستان، (1375)، از انتشارات موسسه مختوم قلی.
وب سایت
15. صفوی مهدی، (1384)، امنیت دریای خزر ، ادرس www.did.ir ، تهران.