ارزیابی شاخص های نوشهرسازی با تأکید بر فشردگی، بازآفرینی بافت قدیم و پیاده مداری (مطالعه موردی شهر مراغه) (نوع مقاله : پژوهشی)
الموضوعات :امید مبارکی 1 , پروانه امیر حسینی 2
1 -
2 - دانشگاه مراغه
الکلمات المفتاحية: نوشهرسازی , پیاده مداری , بافت فرسوده , توسعه فشرده , شهر مراغه ,
ملخص المقالة :
جنبش نوشهرسازی ، تلاشی برای ارتقای شهرسازی سنتی، برای انطباق با زندگی مدرن امروز و پیچیدگی روزافزون اقتصادی آن می باشد این جنبش در قرن بیستم پا به عرصه وجود گذاشت و اخیراً در دهه اخیر مورد توجه مسئولان و کارشناسان شهرسازی در کشورمان قرار گرفته است. مشخصه اصلی این نگرش شهرسازی، انسانگرا بودن و برجسته كردن نقش انسان در شهر امروزی است, به همان صورت كه در گذشته دیده می شد. هدف از این تحقیق ارزیابی شاخص های نوشهرسازی با تأکید بر فشردگی، بازآفرینی بافت قدیم و پیاده مداری در باغ شهر مراغه می باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است و از مدل های هلدرن و آنتروپی شانون بهره گرفته شده است. مقدار آنتروپی در سال 1390، برابر 84/1 است، و 94/1= Ln nمی باشد و مقدار آنتروپی شانون به 94/1 نزدیک بوده ونشانگر توسعه ی فیزیکی، به صورت اسپرال و پراکنده است. از طرفی نتایج حاصل از مدل هلدرن ، بیانگر رشد افقی شهر بوده و به کاهش تراکم ناخالص جمعیت، افزایش سرانه ناخالص زمین شهری، و نهایتاً منجر به توسعه افقی شهر شده است. گسترش بی رویه شهری طی دهه های اخیر باعث خروج ساکنان اصلی بافت قدیم و سکونت و گسترش شهر به صورت پراکنده و افقی شده است همچنین به دلیل رشد پراکنده شهری و افزایش مسیرهای دسترسی، استفاده از وسایل حمل ونقل عمومی و خصوصی، افزایش پیدا کرده و دسترسی به خدمات با پای پیاده را با مشکلاتی مواجه کرده است. نتیجه ی حاصل بیانگر این مطلب می باشد، که شهر مراغه مطابق با اصول نوشهرسازی نمی باشد .
آرندت ، رندل و دیگران،(1387 )، منشور نوشهرسازی. مترجمین : رضا بصیری مژدهی و علیرضا دانش . شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری تهران.
- اصغرزاده یزدی ، سارا ،( 1389 )، اصول پیشنهادی نوشهرگرایی در برنامه ریزی محله های شهری . مجله مسکن و محیط روستا .
- پرتویی ، پروین ؛ معصومی ، هوشمند ،(1385) ، مبانی و اصول جنبش نوشهرسازی . ماهنامه عمران و معماری . شماره 18 .
1- پوراحمد ، مسعود ؛ کلانتری ، مسعود ،(1385)، برنامه ریزی مرمت بافت تاریخی شهرها . انتشارات جهاد دانشگاهی .
2- جیکوبز، جین ،(1386)، مرگ و زندگی شهرهای بزرگ امریکایی ترجمه : حمیدرضا پارسی و آرزو افلاطونی .انتشارات دانشگاه تهران ، تهران.
3- حاجی پور ، خلیل ؛ کتابچی ، عماد و حسین پور ، محمد ،(1391)، شهرسازی نوین راهی به سوی ایجاد محلات پایدار .ماهنامه منظر .
4- حسین زاده دلیر، کریم ؛ آذر، علی ،(1385)، جایگاه شهرسازی جدید در توسعه پایدار شهری . مجموعه مقالات همایش محیط زیست و توسعه پایدار شهری .
5-حسین زاده دلیر ، کریم ؛ آذر، علی ،( 1387)، ساماندهی و بهسازی محلات سنتی با استفاده از رویکرد نوشهرسازی جدید ( نمونه موردی محله سرخاب تبریز ). دوفصلنامه جغرافیا و و توسعه ناحیه ای.
6- حکمت نیا ، حسن ؛ موسوی، میرنجف ،(1385)، ارزیابی شاخص های پایداری در نواحی شهر یزد ، نجف آباد . مجموعه مقالات همایش جغرافیا و قرن 21 .دانشگاه آزاد نجف آباد .
7- رفیعیان ، مجتبی ؛ خرمگاه ، شیوا ؛ اسماعیلی ، علی،(1389)، بازآفرینی شهری و رویکرد ایجاد و توسعه محلات سنتی شهری (TND) سازمان نوسازی شهری تهران نشریه اینترنتی نوسازی .سال دوم . شماره 8 . خرداد .
8- سایت رسمی شهرسازی نوین
9- سلطانزاده ،حسین ،(1372)، فضاهای شهری در بافت های تاریخی ایران .دفتر پژوهشهای فرهنگی با همکاری شهرداری تهران. چاپ دوم.
10- سلطانزاده ،حسین(1365) .مقدمه ای بر تاریخ شهر و شهرنشینی در ایران . انتشارات موسسه امیر کبیر
11- شفاعتی ، آرزو،( 1389)،توسعه ی میان افزا ، به سوی راهبرد توسعه ی مطلوب شهری ( نمونه موردی : محور تاریخی فرهنگی کلان شهر تبریز ). پورمحمدی ، محمدرضا ؛ دانشگاه تبریز ، پایان نامه مقطع ارشد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشکده علوم انسانی.
12- طرح توسعه و عمران شهر مراغه ، 1385
13- فرید ،یدا..، (1373)، جغرافیا و شهر شناسی ، انتشارات دانشگاه تبریز ،چاپ سوم .
14- قربانی، رسول ؛ جعفری ، فیروز ؛ معبودی ، محمدتقی ؛ حسین آبادی ،سعید ،(1393)، نگرشی بر الگوهای نوین آمایش شهری . انتشارات فروزش . چاپ اول .
15-لطفی ، صدیقه ؛ منوچهری میاندوآب ، ایوب ؛ آهار ، حسن ،(1392)، نشریه علمی پژوهشی جغرافیا و برنامه ریزی شهری ( دانشکده جغرافیا ) سال 17 ، شماره 43 .
16- مبارکی ، امید ؛ عبدلی ، اصغر ،( 1392 )، تحلیل سلسله مراتبی مناطق شهر ارومیه بر پایه شاخص های توسعه پایدار شهری. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی . سال 13، شماره 30.
17- مثنوی ، محمدرضا ،( 1383)، هزاره جدید و پارادایم جدید شهری ، در کتاب شکل پایدار شهری . ترجمه واراز مرادی مسیحی . شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری.
18- مرکز آمار ایران،( 1335-1395)، نتایج سرشماری نفوس و مسکن شهرستان مراغه.
19- مروارید، یونس،( 1372)، مراغه افرازه رود، انتشارات علمی. ویرایش دوم. چاپ دوم، تهران.
20- مدنی پور ، علی ،( 1387)، فضای عمومی و خصوصی شهر. ترجمه فرشاد نوریان .شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری . چاپ اول ، تهران .
21- معینی ، محمدمهدی ،( 1385 )، افزایش قابلیت پیاده مداری. گامی به سوی شهر انسانی تر .هنرهای زیبا.
22- واتسون ، دونالد ؛ آلن ج.پلاتوس و رابرت جی شیبلی ،(1389)، مجموعه استاندارهای طراحی شهری. مترجم؛ کیانوش ذاکر حقیقی .انتشارات مرکز مطالعات وتحقیقات شهرسازی و معماری ایران .چاپ اول ، تهران .
23-Anselin , L (1995 ). Spacestate state version 1.80 Users Guide University of Illinois. Urban Champaingh , IL.
24-Arendt , Randall(1999).Charterof The New Urbanism , Congress for The New Urban.
Aurbach , Laurence ( 2005). TND designe rating . version 2.2.
Blasingame Custerr. J , Spring( 2007 ). New Urbanism of Georgia School of Law. 25-
-Barton , Huge , etal( 2005).Shaping Neighbourhood.A guide for health. sutainablility and vitality SponPress . London and New York.
26-Bothwell , Stephanie, Raymond Gindroz and Robert E.Lang((1998 ). Restoring Community through Traditional NeighborhoodDesign : ACase Study of Diggs Town Public Housing.Housing Policy Debate.Volume 9,Issue 1.
27-Calthrope , P & Fulton , W ( 2001).The Regional city : planning for the end of sprawl Washington . DC : Island press.
28-Charles , Bohl ( 2000 ).New Urbanism and the City : Potential Applicattion and Implications for Distressed Inner-City Neighborhoods . Housing Policy Ddebate Volume 11.Issue 4 , P761-800.
29-Dutton , J.A ( 2000 ). New American Urbanism : re-Forming the Suburban Metropolis , Milano ,Italy : Skira editore.
30-Edward , J. Jepson, Jr. Mary,M. Edwards(2010). How Possible is Sustainable Urban Development ? An Analysis of planners Perceptions about New Urbanism , Smart Growth and the Ecological . Planning Practice & Research . 25.
31-Elshater , A ( 2012). New urbanism principles versus urban design dimensions towards behavior performance efficiency in Egyptian neighbourhood unit . Procedia-Social and Behavioral Sciences. .
32-Katz , P ( 2001) The New Urbanism : Toward architecture of community . New York : McGraw-Hill Professional. .
33-Rendal , E ( 1999 ). Charter of the New Urbanism , Congressof New Urbanism . Real Estate Literature.
Www.cityofboise.org-34
www.udro.org.ir-35
