بررسی الگوی پراکنش مکانی با استفاده از دو روش فاصله ای و کوادراتی در مناطق تحت تاثیر تفرج در زاگرس
الموضوعات :کورش نظرپورفرد 1 , حسن پوربابائی 2
1 - دانشگاه گیلان
2 - دانشگاه گیلان
الکلمات المفتاحية: الگوی پراکنش, تفرج, روشهای فاصله ای, مربع تی, پارک جنگلی بلوران,
ملخص المقالة :
بررسی الگوی پراکنش مکانی جوامع گیاهی، برای درک بسیاری از مسائل در اکولوژی و مدیریت جنگل ضروری است. اين تحقيق با هـدف بررسـي تـأثير تفرج بـر الگوهاي مکاني درختان در جنگل هاي بلوط زاگرس انجام شد. در اين تحقيق از روش هاي نمونه برداري، قطعه نمونه با مساحت ثابت و فاصله اي مربع تي استفاده شد. در هر منطقه تعداد 40 قطعه نمونه 10 آری و 40 نقطه نمونه برداری برای اندازه گیری فاصله ها در روش فاصله ای در هر یک از مناطق برداشت شد. برای کمي کردن و تحليل الگوهـاي پـراکنش در روش قطعـه نمونه اي از شاخص هاي گرين، موريسيتا و استاندارد شده موريسيتا و در روش هاي فاصله اي از شاخص هاي هاپکينز، ابرهـارت، هينـز، C و جانسون و زايمر استفاده شد. شاخص های C، هاپکینز و هینز نشان دهنده الگوی کپه ای در منطقه شاهد بودند. اما شاخص جانسون زایمر و ابرهارت دلالت بر یکنواخت بودن الگوی پراکنش در منطقه شاهد داشتند. نتايج نشان داد که از شاخص هاي قطعه نمونه اي، شاخص‌های موريسيتا و استاندارد شده موريسيتا در مناطق تفرجی و شاهد الگوي کپه اي را نـشان دادند و شاخص گرین نشان دهنده الگوی پراکنش یکنواخت در مناطق تفرجی و شاهد بود. مقادير به دست آمده از شاخص‌هاي فاصله‌اي نشان داد که تخريب در منطقه تفرجی باعث تغيير در الگوي مکاني شده و الگوی مکانی در منطقه تفرجی رو به تغییر می‌باشد به طوری که بیشتر شاخص ها در این منطقه الگوی یکنواخت را نشان دادند. در بين شاخص های فاصله ای مورد استفاده، شاخص C و شاخص هينز و در بین شاخص های قطعه نمونه‌ای شاخص گرین اين تفاوت ها را به خوبي نشان دادند و براي توصيف الگوی مکاني گونه های دو منطقه مناسب تشخيص داده شدند
ابراهیمی، سپیده. پوربابایی، حسن. « تأثير حفاظت بر الگوي پراکنش مکاني درختان غالب در جوامع راش(مطالعه موردي: ماسال، گيلان)»، مجله اکولوژي کاربردي، تابستان 1392، 4، 2.
بصيري، رضا. سهرابي، هرمز.، مزين، ملیحه ۱۳۸۵«تحليل آماري الگوي پراکنش مکاني گونه¬هاي درختي در منطقه قميشله مريوان»، مجله منابع طبيعي ايران، پاییز سال 1385، دوره 53، شماره 3.
پوربابايي، حسن.، آهني، حمید.، بنیاد. امیر اسلام. «بررسي الگوي مكاني درختان كركف در جنگل¬هاي شفارود، رضوانشهر، گيلان»، مجله محيط زيست، سال 1383، دوره 1، شماره 41.
حيدري، رضا. حسین.، زبيري، محمود.، نميرانيان، منوچهر.، سبحاني، هوشنگ. «بررسي روش نمونه¬برداري فاصله¬اي چهارگوش در جنگل¬هـاي زاگـرس )بررسي موردي: سرخه ديزة كرمانشاه(»، فصلنامة منابع طبيعي، بهار سال 1387، دوره 61، شماره 1.
شهسواري پيرکويي، حمزه.، متاجي، اسدالله.، اخوان، رضا. « تعيين الگوي مکاني خشکه دارها در منطقه مديريت شـده و مـديريت نـشده راش (مطالعه موردي: جنگل¬هاي خيرودکنار نوشهر)»، فصلنامه تخصصي علوم و فنون منابع طبيعي، بهار سال1388، دوره 4، شماره 1.
قمي، اویلی. علی.، سید محسن. حسيني.، متاجي، اسدالله.، جلالي، سید غلامعلی. «تنوع زيستي گونه¬هـاي چـوبي بـر روي خـاک¬هـاي مختلـف در دو جامعـه گياهي»، مجله زيست‌شناسي ايران، تابستان سال 1386، دوره 20، شماره 2.
کوچ، یحیی.، جلیلوند، حمید.، بهمنیار، محمدعلی.، پورمجیدیان، محمدرضا. «تعيين تيپ‌هاي جنگلي بر مبناي شاخص اهميت) (IVدر جهـت‌هاي جغرافيايي جنگل¬هاي پايين بند خانيکان چالوس»، مجله محيط¬شناسي، تابسان سال1387، دوره 34، شماره 46.
Alvarez, L.J., H.E. Epstein, J. Li and G.S. Okin., 2011. Spatial patterns of grasses and shrubs in an arid grassland environment. Ecosphere Vol. 2 ,pp.1-6. Camarero, J.J. Gutierrrez, E. and Fortin, M.J., 2000. Spatial pattern of sub-alpine grassland ecotones in the Spanish central Pyrenees. Forest Ecology and Management, Vol. 134, pp. 1-16.
Dale, M.R.T., P. Dixon, M. Fortin, P. Legendre, D.E. Myers and M.S. Rosenberg. 2002., Conceptual and mathematical relationships among methods for spatial analysis. Ecography, vol. 25, pp. 558-577.
Erfanifard, Y., J. Feghhi, M. Zobeiri& M.Namiranian., 2008. Comparsion of Two DistanceMethods for Forest Spatial Pattern Analysis (Casestudy: Zagros Forests of Iran), Journal of AppliedVScience, vol. 8, pp. 152-157.
Fortin, M.J. and M.R.T. Dale. 2005. Spatial analysis. Cambridge University Press, Cambridge.
Getzin, S., C. Dean, K. Wiegand and T. Wiegand. 2006., Spatial patterns and competition of tree species in a Douglas-fir chronosequence on Vancouver Island. Ecography, vol. 29, pp. 671–682.
Goreaud, Francois. B. Courbaud and Collinet, F.1997., Spatial structure analysis applied to modeling offorest dynamics: a few examples. IUFROworkshop: Emprical and process-based models forforest tree and stand growth simulation. NovasTecnologias,Oeiras, Portugal:155-172.
Guo, Y., J. Lu, S.B. Franklin, Q. Wang, Y. Xu, K. Zhang, D. Bao, X. Qiao, H. Huang, Z. Lu and M. Jiang. 2013., Spatial distribution of tree species in a species-rich subtropical mountain forest in central China. Canadian Journal of Forest Research., vol. 43, pp. 826-835.
Krebs, C.J. 1999. Ecological Methodology (2ndEd.). Addison Welsey Educational Publisher Inc., California.
Illian, J., A. Penttinen, H. Stoyan and D. Stoyan. 2008., Statistical analysis and modelling of spatial point patterns. John Wiley & Sons Inc., West Sussex.
Lamont, B. B. and J. E. D. Fox. 1981., Spatial pattern of six sympatric leaf variants and two size classes of Acaciaaneurain a smi-arid region of WesternAustralia. Oikos, vol.37, pp. 73-79.
Oliver, C.D. and Larson, B.C., 1996. Forest Stand Dynamics', Update Edition. Jojn Wiley & Sons,Inc. New York, 540pp.
Pommerening, A. 2002., Approaches to quantifying forest structures. Forestry, vol. 75, pp. 305- 324.
Ruprecht, H., A. Dhar, B. Aigner, G. Oitzinger, R. Klumpp and H. Vacik. 2010., Structural diversity of English yew (TaxusbaccataL.) populations. European Journal of Forest Research, vol. 129, pp. 189-198.
