پیش¬بینی رضایت زناشویی مردان و زنان بر اساس متغیرهای انگیزه¬های استقبالی، انگیزه¬های اجتنابی فداکاری و رفتارهای فداکارانه
الموضوعات :توفیق ، البوغبیش 1 , رضا خجسته مهر 2 , ذبیح الله عباس پور 3
1 - دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
2 - استادیار گروه مشاوره دانشگاه شهید چمران اهواز
3 - استادیار گروه مشاوره دانشگاه شهید چمران اهواز
الکلمات المفتاحية: رضایت زناشویی, انگیزه های استقبالی, انگیزه های اجتنابی فداکاری, رفتارهای فداکارانه,
ملخص المقالة :
چکیده: رضایت زناشویی از عواملی است که موجب رضایت و خشنودی در زندگی می شود. شناسایی متغیرهای تأثیرگذار بر رضایت زناشویی، برای کمک به حفظ ازدواج بسیار لازم و کمک کننده است. مطالعات نشان می دهند که انگیزه و رفتارهای فداکارانه می توانند به شکل های مختلف رضایت زناشویی را تحت تاثیر قرار دهند. پژوهش حاضر با هدف پیش بینی رضایت زناشویی مردان و زنان بر اساس متغیرهای انگیزه های استقبالی، انگیزه های اجتنابی فداکاری و رفتارهای فداکارانه زنان و مردان شهر اهواز انجام شد. به منظور دستیابی به این هدف 300 زوج با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی از نوع در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه های پژوهش شامل سنجه ادراک رفتارهای فداکارانه ( PSM ) ، سنجه انگیزه های فداکارانه (MSM)، سنجه ارزیابی رابطه (RAS) توسط آنها تکمیل گردید. طرح تحقیق حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. در این پژوهش، پژوهشگر به دنبال بررسی روابط ساده و گام به گام بین متغیرهای پیش بین با متغیر ملاک می باشد. نتایج نشان داد که در نمونه مردان از بین متغیرهای پیش بین، متغیرهای رفتارهای فداکارانه و انگیزه های اجتنابی فداکاری از توانایی پیش بینی رضایت زناشویی برخوردارند، همچنین در نمونه زنان، از بین متغیرهای پیش بین، متغیرهای رفتارهای فداکارانه و انگیزه های استقبالی از توانایی پیش بینی رضایت زناشویی برخوردارند. بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که دسته ای از متغیرها در مردان مثل رفتارهای فداکارانه و انگیزه های اجتنابی فداکاری نقش تعیین کننده تری در پیش بینی رضایت زناشویی دارند، همچنین در زنان هم دسته ای از متغیرها مثل رفتارهای فداکارانه و انگیزه های استقبالی نقش تعیین کننده و مهم تری در پیش بینی رضایت زناشویی دارند. شناسایی و کار بر روی این دسته از متغیرها، نقشی تاثیرگذار بر رضایت زوجین و روابط خانوادگی خواهد داشت.
1.آقائی، زینب )1396 .)رابطهی رفتارها و انگیزههای فداکاری باکیفیت زناشویی: یک پژوهش فرا تحلیل، پایاننامه کارشناسی ارشد،
دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
2.جمشیدی، م؛ نوری پور لیاولی، ر؛ جانبزرگی، م و فردین، م. )1394 .)اثربخشی توانمندسازی کارکردی زوجین مبتنی بر رویکرد
اسالمی بر رضایتمندی زناشویی زنان. فصلنامهی فرهنگی-تربیتی زنان و خانواده. 10(31 ،)35-7.
3.خجستهمهر، ر. )1384 .)بررسی ویژگیهای شخصیتی، مهارتهای اجتماعی، سبکهای دلبستگی و ویژگیهای جمعیتشناختی به
عنوان پیشبینهای موفقیت و شکست رابطهی زناشویی در زوجهای متقاضی طال و عادی در شهر اهواز. پایاننامه دکتری،
دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
4.خجستهمهر، ر؛ محمدی، ر؛ سودانی، م؛ عباسپور، ذ. )1397 .)تجربه زیسته فداکاری در ازدواجهای پایدار: یک مطالعه
پدیدارشناسی توصیفی روانشناسانه، در حال چاپ.
5.خجستهمهر، رضا؛ دهقانپور، ثنا؛ عباسپور، ذبیحاله )1397 .)رابطه تعهد، ادراک انصاف و رضایت زناشویی با فداکاری در زنان
متأهل شهر اهواز، در حال چاپ.
6.دهقانپور، ثنا )1395 .)رابطه تعهد، ادراک انصاف و رضایت زناشویی با فداکاری در زنان متأهل شهر اهواز. پایاننامه کارشناسی
ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
7.روشنروان، ن. )1395 .)ارزیابی ویژگیهای روانسنجی مقیاسهای دیدگاهفهمی خود )SDPT )و دیدگاهفهمی همسر
)ODPT )و رابطه آن با رضامندی زناشویی دانشجویان متأهل دانشگاه شهید چمران اهواز. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه
شهید چمران اهواز، دانشکده علومتربیتی و روانشناسی.
8.سلطانزاده، س. )1391 .)بررسی یک مدل پیشنهادی برای پیشایندها وپیامدهای فداکاری در ازدواج در والدین دانشآموزان مدارس
دخترانه مقطع راهنمایی شهر اهواز. پایاننامه کارشناسی، دانشگاه شهید چمران، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
9.صادقی، م؛ فاتحیزاده، م؛ احمدی، ا؛ بهرامی، ف و اعتمادی، ع. )1394 .)تدوین مدل خانواده سالم براساس دیدگاه متخصصان
خانواده )یک پژوهش کیفی(. فصلنامه مشاوره و رواندرمانی خانواده 5( 16 ،)142-170.
10 .کاوند، م. )1390 .)بررسی رابطه رفتارهای فداکارانه، انگیزههای فداکاری و ادراک انصاف با صمیمیت زناشویی در والدین
دانشآموزان مدارس ابتدایی شهر بروجرد، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران
اهواز.
11 .کوچکی، رحیم )1391 .)بررسی مدل پیشنهادی اثر سبکهای دلبستگی بر کیفیت زناشویی با میانجیگری اسنادهای ارتباطی
و راهبردهای حل تعارض غیرسازنده در والدین دانشآموزان دبیرستانی شهر همدان، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم-
تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
12 .محمدلو، هادی؛ کارگربرزی، حمید؛ خانبانی، مهدی و امینی یگانه، پروین )1394 .)رابطه بین ادراک رفتارهای فداکارانه
همسر با عملکرد خانواده و رضایت زناشویی در پرستاران سالمند بازنشسته شهر تهران. نشریه سالمندشناسی 1( 2 ،)45 – 53.
13. Edalati, A., & Redzuan, M. (2010). Perception of women towards family values and their marital
satisfaction. Journal of American Science, 6(4), 132-137.
14. Figuerres, K.Sh. (2008). Sacrifice in marriage: Motives, behaviors, and outcomes. Brigham young
university.
15. Harper, J. M., & figuerres ,K. S. (2008). Perception of sacrifice scale. Unpublished measure.
Brigham young university, Provo, Ut.
16. Hendrick, S. S., Dicke, A., & Hendrick, C. (1998). the relationship attachment scale. Journal of
Social and personal Relationships, 15(1), 137-142.
17. Impett, E. A., Kogan, A., English, T., John, O., Oveis, C., Gordon, A. M., & Keltner, D.
(2012). Suppression sours sacrifice emotional and relation costs of suppressing in romantic
relationships. Personality and Social Psychology Bulletin, 38(6), 707-720.
18. Impett ,E. A., & Gordon, A. M. (2010). Why do people sacrifice to approach rewards versus to
avoid costs? Insights from attachment theory. Personal Relationship17 ,(2), 299-315.
19. Impett, E. A., Gere, J., kogan, A., Gordon, A. M., & Keltner, D. (2014). how sacrifice impacts the
giver and the recipient: Insights from approach-avoidance motivational theory. Journal of personality,
82(5), 390-401.
20. Impett, E. A., Gable, S. L. ,& Peplau, L. A. (2005). Giving up and giving in: the costs and benefits of
daily sacrifice in intimate relationships. Journal of personality and social psychology, 89 (3), 327.
21. Impett, E. A., Javam, L., Le, B. M., ASYABI‐ESHGHI, B. E. H. Z. A. D., & Kogan, A. (2013). The
joys of genuine giving: Approach and avoidance sacrifice motivation and authenticity. Personal
Relationships, 20(4), 740-754.
22. Impett, E. A., Le, B. M., Kogan, A., Oveis, C., & Keltner, D. (2014). When you think your partner is
holding back: The costs of perceived partner suppression during relationship sacrifice. Social
Psychological and Personality Science, 5(5), 542-549.
23. Impett, E.A., & Gordon, A. M. (2008). For the good of others: Toward a positive psychology of
sacrifice.
24. Khojasteh Mehr, R., Kavand, M., Soudani, M. (2017). The Interaction Between Sacrificing
Behaviors and Equity Perception: How Does It Contribute to Marital Intimacy. International Journal of
Psychology. 11(2) 175-197.
25. Khojasteh Mehr, R., Mohammadi, R., Soudani, M., & Abbaspour, Z. (2018). [The lived experience
of sacrifice in enduring marriages: A descriptive phenomenological psychological study (Persian)]. Journal
of Counseling Research, 17(65), 150-87.
26. Mattingly, B. A., (2008). The effects of sacrifice types and motives on romantic relationshipp
quality. The new school psychology bulletin, 5(2), 27-30.
27. Mattingly, B. A. (2007). The effects of sacrifice types and motives on romantic relationship
quality. The New School Psychology Bulletin, 5(2), 27-30.
28. Parker, R., & Pattenden, R. (2009). Strengthening and repairing relationship: Addressing forgiveness
and sacrifice in couples education and counseling. Australian family relationships clearing house.
29. Righetti, F., & Impett, E. (2017). Sacrifice in close relationships: Motives, emotions, and
relationship outcomes. Social and Personality Psychology Compass, 11(10).
30. Rios, C. M. (2010). The relationship between premarital advice, Expectations and Marital
satisfaction. A thesis submitted in partial fulfillment of the requirement for the degree of science in
marriage and family therapy, Utah state university.
31. Spanier, G. B. (1989, 2001). Dyadic Adjustment Scale (DAS). North Tonawanda, NY: Multi-Health
Systems, Inc.
32. Totenhagen, C. J., & Curran, M. A. (2011). Daily hassles, sacrifices, and relationship quality for
pregnant cohabitors. Family Science, 2(1), 68-72.
33. Totenhagen, C. J., Curran, M. A., Serido, J., & Butler, E. A. (2013). Good days, bad days: Do
sacrifices improve relationship quality. Journal of Social and Personal Relationships, 30(7), 881-900.
34. Van Lange, p. A., Rusbult, C. E., Drigotas, S. M., Arriaga, X. B., Witcher, B. S., & Cox, C. L.
(1997). Willingness to sacrifice in close relationships. Journal of personality and social psychology, 72(6),
1373.
35. Young, V. J., & Curran, M. A. (2016). Intimacy Behaviors and Relationship Satisfaction for
Cohabitors: Intimate Sacrifices Are Not Always Beneficial. The Journal of psychology, 150(6), 779-792.
Family and Sexual Health Researches Journal Vol. 1, No. 1, Winter 2020 Pages 63-73 |
مجله علمی خانواده و سلامت جنسی دوره اول، شماره 1، زمستان 1398 صفحات 73-63 |
پیشبینی رضایت زناشویی مردان و زنان بر اساس متغیرهای انگیزههای استقبالی، انگیزههای اجتنابی فداکاری و رفتارهای فداکارانه
توفیق البوغبیش*1، رضا خجستهمهر2، ذبیحالله عباسپور3
1-کارشناس ارشد مشاوره خانواده- دانشگاه شهید چمران اهواز (نویسنده مسئول)
tofigh.zizo70@gmail.com
2- استادیار گروه مشاوره دانشگاه شهید چمران اهواز
khojastehmehr@yahoo.com
3-استادیار گروه مشاوره دانشگاه شهید چمران اهواز
Z.abbaspour@gmail.com
تاريخ دريافت: [20/2/98] تاريخ پذيرش: [23/9/98]
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی رضایت زناشویی مردان و زنان بر اساس متغیرهای انگیزههای استقبالی، انگیزههای اجتنابی فداکاری و رفتارهای فداکارانه زنان و مردان1 شهر اهواز انجام شد.
روش: به منظور دستیابی به این هدف 300 زوج با استفاده از روش نمونهگیری غیرتصادفی از نوع در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامههای پژوهش شامل سنجه ادراک رفتارهای فداکارانه (PSM) ، سنجه انگیزههای فداکارانه (MSM)، سنجه ارزیابی رابطه (RAS) توسط آنها تکمیل گردید. طرح تحقیق حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. در این پژوهش، پژوهشگر به دنبال بررسی روابط ساده و گام به گام بین متغیرهای پیشبین با متغیر ملاک میباشد.
یافتهها: نتایج نشان داد که در نمونه مردان از بین متغیرهای پیشبین، متغیرهای رفتارهای فداکارانه و انگیزههای اجتنابی فداکاری از توانایی پیشبینی رضایت زناشویی برخوردارند، همچنین در نمونه زنان، از بین متغیرهای پیشبین، متغیرهای رفتارهای فداکارانه و انگیزههای استقبالی از توانایی پیشبینی رضایت زناشویی برخوردارند.
نتیجهگیری: براساس یافتههای این پژوهش میتوان نتیجه گرفت که دستهای از متغیرها در مردان مثل رفتارهای فداکارانه و انگیزههای اجتنابی فداکاری نقش تعیین کنندهتری در پیشبینی رضایت زناشویی دارند، همچنین در زنان هم دستهای از متغیرها مثل رفتارهای فداکارانه و انگیزههای استقبالی نقش تعیینکننده و مهمتری در پیشبینی رضایت زناشویی دارند. شناسایی و کار بر روی این دسته از متغیرها، نقشی تأثیرگذار بر رضایت زوجین و روابط خانوادگی خواهد داشت.
واژگان کلیدی: رضایت زناشویی، انگیزههای استقبالی، انگیزههای اجتنابی فداکاری، رفتارهای فداکارانه
مقدمه
ازدواج و تشکیل خانواده علاوهبر تأمین و ارضای عاطفی، روانی، جنسی (و سایر نیازها) میتواند کانون پرورش نسلهای سالم و رشدیافته باشد؛ اما این در صورتی است که رابطهی زوجها و بهطور کلی کانون خانواده، سالم، گرم و بدون تنش باشد. بدیهی است که هر رابطهی ناسازگار به توقف و رکود رشد اعضا منجر خواهد شد (روشنروان، 1395). صادقی، فاتحیزاده، احمدی، بهرامی و اعتمادی (1394) عنوان میکنند که مطلوبیت، رضایت، خشنودی، کیفیت و کارکرد بهینهی خانواده عامل بسیار تأثیرگذاری در شکوفایی، رشد و پیشرفت اعضای خانواده است؛ بنابراین اهمیت شناخت و بررسی عواملی که سبب قوام و استحکام این نهاد میگردند، میتواند گامی مفید در راستای ارتقای سطح فرهنگ جامعه تلقی گردد (ریوس2، 2010).
يكي از مؤلفههايی كه در حوزهي زناشويي مهم است رضایت زناشویی3 است که زن و شوهراز ازدواج با یکدیگر و باهم بودن احساس شادمانی و رضایت دارند (جمشیدی و همکاران، 1394). رضایت زناشویی را میتوان بهصورت توافق بین شریکها بر موضوعات مهم در رابطه، خرسندی از وضعیت کنونی رابطه و تعهد به ادامه آن، ابراز عاطفه و رابطه جنسی در ارتباط و علایق و فعالیتهای مشترک زوج تعریف کرد (اسپنیر4، 2001). به عقیده عدالتی و ردوزان5 (2010)، رضایت زناشویی انطباق بین وضعیت موجود و وضعیت مورد انتظار است.
متغیرهای مختلفی میتوانند بر رضایت زناشویی زوجها اثر بگذارند. ازجمله متغیرهایی که بر رضایت زناشویی تأثیر میگذارند و از آن تأثیر میپذیرند میتوان به فداکاری6 و انگیزههای فداکاری7 اشاره کرد (پارکر8 و پاتندن9، 2009). فداکاری در معنای عمومی لغت به مفهوم صرفنظر کردن از خواستهها و منافع شخصی به نفع شریک یا به نفع حفظ و تقویت رابطه است؛ بهعبارت دیگر فداکاری اینگونه تعریف شده است: چشمپوشی از فعالیت و رفتاری که فرد خواهان آن است یا عمل کردن بهگونهای که مطلوب فرد نیست (فیگرس10، 2008). پژوهشهایی وجود دارند که ارتباط فداکاری با رضایت در رابطه زوجین را تأیید کردهاند (ون لانگ11، اگنو12 و همکاران، 1997؛ ون لانگ، رازبلت13 و همکاران، 1997). ون لانگ و همکاران (1997) پی بردند که «میل به فدا کردن تا اندازهای میانجی ارتباط بین سطح تعهد و سازگاری در رابطه است».
فیگرس (2008) اشاره میکند که، انگیزههای فداکارانه میتواند در رابطه بین رفتارهای فداکارانه و رضایت زناشویی نقش تعدیل کننده داشته باشد. فيگرس (2008) انگيزه فداكاري را چنين تعريف ميكند: علتي كه فرد به واسطهي آن اقدام به فداكاري براي همسر خود ميكند. او اشاره میکند که وقتی یک فرد در زندگی از خود فداکاری نشان میدهد او ممکن است درصدد یافتن انگیزهی شریک زندگیاش از این کار برآید. فداکاری کردن برای شریک زندگی میتواند برای انگیزههای متفاوتی صورت گیرد. انگیزة استقبالی فداکاری در جستوجوی پیامدهای مثبتی چون شاد کردن دیگران یا صمیمیت بیشتر است، در حالیکه انگیزة اجتنابی فداکاری سعی بر این دارد تا از پیامدهای منفی همچون تعارض نارضایتی و یا کاهش علاقه و رغبت دیگر نسبت به رابطه، اجتناب شود. در واقع انگیزه اجتنابی در فداکاری به واسطه اجتناب از تعارض در کوتاه مدت منجر به آسایش خاطر و رفع نگرانی میشود اما با خود اضطراب و تنشهایی را به همراه میآورد که مرتبط با تعارضهایی است که سعی شده بود از آنها اجتناب شود (سلطانزاده، 1391).
پژوهش ایمپت، گیبل14 و پیلو15 (2005) نشان داد زوجهایی که به خاطر انگیزههای استقبالی16 فداکاری میکنند به احتمال بیشتر با هم میمانند، در حالی که آن زوجهایی که به خاطر انگیزههای اجتنابی17 فداکاری میکنند رابطهشان مضر و خطرناک خواهد بود. بیشتر زوجهایی که بهخاطر انگیزههای اجتنابی فداکاری میکنند، کمتر احساس رضایت میکنند و احتمال بیشتری میرود که یک ماه بعد از هم جدا شوند و آن احساس تعهد و رضایت اولیه در رابطهشان برایشان مهم نیست. احساسات ازجمله احساس همدردی، احساس گناه و غم و اندوه میتواند میل و انگیزه برای کمک به دیگران را افزایش میدهد. در مقابل احساس خشم میتواند انگیزه برای مراقبت از دیگران را کاهش دهد (فیگرس، 2008).
بنابراین باتوجه به نقش مؤثر انگیزههای فداکارانه و رفتارهای فداکارانه در رضایت زناشویی، هدف پژوهش حاضر تعیین رابطهی انگیزههای فداکارانه و رفتارهای فداکارانه با رضایت زناشویی در زنان و مردان متأهل و اینکه کدام یک از متغیرهای پیشبین سهم بیشتری در پیشبینی رضایت زناشویی دارند، هدف دوم پژوهش حاضر است. باتوجه به ملاحظات نظری و یافتههای پژوهشی موجود در زمینه موضوع مورد بررسی، فرضیههای این پژوهش به شرح زیر بررسی شدند.
1- انگیزههای استقبالی فداکاری مردان با رضایت زناشویی رابطه مثبت دارد. 2- انگیزههای اجتنابی فداکاری مردان با رضایت زناشویی رابطه منفی دارد. 3- انگیزههای استقبالی فداکاری زنان با رضایت زناشویی رابطه مثبت دارد. 4- انگیزههای اجتنابی فداکاری زنان با رضایت زناشویی رابطه منفی دارد. 5- رفتارهای فداکارانه مردان با رضایت زناشویی رابطه مثبت دارد. 6- رفتارهای فداکارانه زنان با رضایت زناشویی رابطه مثبت دارد.
روش
جامعه آماری، نمونه و روش نمونهگیری
روش تحقيق حاضر توصيفي و از نوع همبستگي میباشد. در اين پژوهش، پژوهشگر به دنبال بررسي روابط ساده و رگرسیون چندگانه (گام به گام) بين متغيرهاي پيشبين با متغير ملاك خواهد بود. جامعه آماري در اين تحقيق افراد متأهل شهر اهواز میباشند كه در فاصله زماني اجراي پژوهش در اين شهر زندگي ميكنند. در پژوهش حاضر تعداد 150 مرد و 150 زن با استفاده از روش نمونهگیری غیرتصادفی از نوع در دسترس (افراد حاضر در ادارات، اماکن عمومی مانند پارکها) از بین مردان و زنان متأهل شهرستان اهواز انتخاب شدند. و بعد از ارائه توضیحات لازم و راهنماییهای مربوطه و نیز اطمینانسازی از در امان بودن اطلاعات و پاسخها، پرسشنامههای پژوهش در اختیار آنها قرار گرفت و از آنان خواسته شد به گویههای پرسشنامهها با دقت و صراحت پاسخ دهند. در این پژوهش از روشهای آمار توصیفی مانند میانگین، انحراف معیار، کمترین و بیشترین نمرهها، و برای آزمون فرضیهها و پاسخ سوالات پژوهش از روشهای آمار استنباطی شامل همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه (گام به گام) استفاده میشود. در این پژوهش دادهها با استفاده از نرم افزار SPSS-23 تجزیه وتحلیل میگردد.
ابزار سنجش
1- پرسشنامه رفتارهاي فداكارانه هارپر و فیگرس18 (PSBM): این مقیاس که توسط هارپر و فیگرس (2008) تهیه شده است، یک ابزار 50 سؤالی است که در برگیرندهی ادراک خود فرد از رفتارهای فداکارانهی خود و رفتارهای فداکارانه همسرش طی شش ماه گذشته میباشد. 25 سوال اول در برگیرنده ی رفتارهای فداکارانه خود فرد و 25 سوال دوم در برگیرنده ی ادراک فرد از رفتارهای فداکارانه شریک زندگیاش میباشد. آزمودنی با استفاده از یک درجهبندی در دامنهای از 1 (هرگز) تا 5 (همیشه) به سؤالات پاسخ میدهد. فیگرس (2008) پایایی این مقیاس را با روش آلفای کرونباخ برای مردان 84/0 و برای زنان 81/0 عنوان کرد. این مقیاس در ایران برای اولین بار توسط کاوند (1390) در پژوهشی تحت عنوان «بررسی رابطهی رفتارهای فداکارانه، انگیزههای فداکاری و ادراک انصاف با صمیمیت زناشویی در والدین دانشآموزان مدارس ابتدایی شهر بروجرد» ، ترجمه و مورد استفاده قرار گرفت. کاوند (1390) در پژوهشی پایایی 25 سوال اول این مقیاس را با روش آلفای کرونباخ در مردان 90/0 و در زنان 88/0، و 25 سوال دوم این مقیاس را هم در مردان و هم در زنان 92/0 برآورد کرد. همچنین وی روایی سازهی این مقیاس را با پرسشنامه کیفیت زناشویی نورتون در نمونه مردان 55/0 و 65/0 و در نمونه زنان 51/0 و 68/0 گزارش نمود که همگی در سطح 001/0> p معنادار بودند. آلفای کرونباخ این مقیاس در پژوهش حاضر 90/0 محاسبه شد.
2- پرسشنامه انگیزههای فداکاری ایمپت و همکاران (2005): مقیاس انگیزههای فداکاری جهت روشن کردن انگیزههای افراد از فداکاری نسبت به همسرشان طی 6 ماه گذشته طراحی‌شده است. دارای 15 ماده میباشد که 8 ماده آن مربوط به انگیزههای استقبالی و 7 ماده آن مربوط به انگیزههای اجتنابی است. به‌عنوان‌مثال از آزمودنی سؤال میشود که آیا از فداکاری نسبت به همسرش لذت میبرد. این مقیاس انگیزههای فداکاری را در مقیاس لیکرت در دامنهای از 1 (هرگز) تا 5 (همیشه) میسنجد. فیگرس (2008) پایایی این مقیاس را با روش آلفای کرونباخ 78/0 و 79/0 برای انگیزههای استقبالی و اجتنابی زنان و 86/0 و 79/0 برای انگیزههای استقبالی و اجتنابی مردان گزارش کرده است. کاوند (1390). پایایی این مقیاس با روش آلفای کرونباخ محاسبه نمود، وی ضریب پایایی خردهمقیاس انگیزه استقبالی در مردان 76/0 و در زنان 75/0 و ضریب پایایی خردهمقیاس انگیزه اجتنابی در مردان 63/0 و در زنان 78/0 گزارش کرد. همچنین روایی سازه این مقیاس با پرسشنامه کیفیت زناشویی نورتون (1983) برای انگیزه استقبالی و اجتنابی به ترتیب در نمونه مردان 61/0 و 20% و در نمونه زنان 64/0 و 29/0- به دست آمد که همگی در سطح 001/0 معنادار بودند.
3-پرسشنامه ارزیابی رابطه (RAS): سنجهی ارزیابی رابطه (هندریک، دایک و هندریک، 1998) یک ابزار 7 مادهای است که رضایتمندی زناشویی را در مقیاس لیکرت 5 درجهای از 1 (کمترین میزان رضایت) تا 5 (بیشترین میزان رضایت) میسنجد. این مقیاس میزان رضایت کلی فرد از رابطه، اینکه شریک و همسر او چگونه به نیازهایش توجه میکند، اینکه کیفیت رابطه او در مقایسه با روابط دیگران چگونه است، رابطه به چه میزان دچار مشکل است؛ و نیز میزان پشیمانی فرد از رابطه را مورد ارزیابی قرار میدهد. نمرة بالاتر نشاندهندهی رضایت بیشتر از رابطه است (هندریک و همکاران، 1998). دوهان19 و مانيوساو20 (2004) پایایی این مقیاس با استفاده از روش آلفای کرونباخ 80/0 گزارش کردهاند (خجستهمهر و همکاران). همچنین کوچکی (1391) میزان همسانی درونی آن را با استفاده از روش آلفای کرونباخ 86/0 گزارش کرد. در پژوهش خجستهمهر، کوچکی و رجبی (1391) برای بررسی مقدماتی ویژگیهای روانسنجی فرم فارسی این مقیاس در نمونهای از جمعیت والدین دانشآموزان دبیرستانی ضریب پایایی با استفاده از روشهای دو نیمه‌سازی و همسانی درونی به ترتیب 94/0 و 95/0 به دست آمد. همچنین بهمنظور بررسی روایی سازه این مقیاس از پرسشنامه کیفیت زناشویی21 استفاده گردید و میزان همبستگی آن با پرسشنامه کیفیت زناشویی 88/0 محاسبه شد که این مقدار در سطح (001/0>P) معناداراست. پایایی به‌دست‌آمده به روش همسانی درونی (آلفای کرونباخ) در پژوهش خجسته مهر و همکاران (1391) 92/0 محاسبه شد.
4-ابزار جمعیت شناسی
این پرسشنامه بهمنظور بهدست آوردن اطلاعات جمعیتشناختی مربوط به افراد گروه نمونه ساخته شده، که متشکل از 12 ماده است. این مادهها شامل: جنسیت، سن، میزان تحصیلات، تاریخ عقد، داشتن فرزند، تعداد فرزندان، شاغل بودن، مدت زمان اشتغال، نوع شغل، محل زندگی است.
یافتهها
میانگین، انحراف استاندارد و ضرایب همبستگی پیرسون مربوط به انگیزههای استقبالی فداکاری، انگیزههای اجتنابی فداکاری، رفتارهای فداکارانه و رضایت زناشویی مردان و زنان، در جدول 1 آورده شده است. جدول 1- میانگین و انحراف معیار نمرههای انگیزههای استقبالی فداکاری، انگیزههای اجتنابی فداکاری، رفتارهای فداکارانه و رضایت زناشویی مردان و زنان نمونه پژوهش را نشان میدهد. همانطور که از جدول 1- مشاهده میشود، در نمونه مردان میانگین و انحراف معیار نمرههای انگیزههای استقبالی فداکاری (97/24 و 85/7)، انگیزههای اجتنابی فداکاری (60/16 و 91/5)، رفتارهای فداکارانه (25/74 و 18/12)، و رضایت شغلی (18/17 و 94/3) میباشد و در نمونه زنان میانگین و انحراف معیار نمرههای انگیزههای استقبالی فداکاری (36/24 و 31/8)، انگیزههای اجتنابی فداکاری (09/17 و 80/5)، رفتارهای فداکارانه (36/71 و 08/11)، و رضایت شغلی (97/16 و 30/4) میباشد.
جدول 1- میانگین و انحراف معیار نمرههای انگیزههای استقبالی فداکاری، انگیزههای اجتنابی فداکاری، رفتارهای فداکارانه و رضایت زناشویی مردان و زنان
متغیر | تعداد | مردان | زنان | ||
میانگین | انحراف استاندارد | میانگین | انحراف استاندارد | ||
انگیزههای استقبالی فداکاری | 150 | 97/24 | 85/7 | 36/24 | 31/8 |
انگیزههای اجتنابی فداکاری | 150 | 60/16 | 91/5 | 09/17 | 80/5 |
رفتارهای فداکارانه | 150 | 25/74 | 18/12 | 36/71 | 08/11 |
رضایت زناشویی | 150 | 18/17 | 94/3 | 97/16 | 30/4 |
لازم به ذکر است که یکی از مفروضه‌های مهم مدل تحلیل رگرسیون، نرمال بودن توزیع متغیرها است. در پژوهش حاضر، برای بررسی نرمال بودن متغیرها از کجی و کشیدگی متغیرها استفاده شده است. ضریب کجی (و ضریب کشیدگی) به ترتیب برای متغیرهای رضایت زناشویی 53/0 (و 38/0)، انگیزههای استقبالی فداکاری 17/0- (و 99/0-)، انگیزههای اجتنابی فداکاری 75/0 (و 04/0-) و رفتارهای فداکارانه 41/0- (و 09/0) بهدست آمدند. اعداد ذکر شده نشان می‌دهند که باتوجه به معیار نرمال بودن، متغیرهای پژوهش همگی دارای قدر مطلق ضریب کجی کوچک‌تر از 3 و قدر مطلق ضریب کشیدگی کوچک‌تر از 10 هستند و لذا تخطی از نرمال بودن دادهها قابل‌مشاهده نیست.
جدول 2- همبستگی بین متغیرهای انگیزههای استقبالی فداکاری، انگیزههای اجتنابی فداکاری و رفتارهای فداکارانه با رضایت زناشویی در نمونه مردان و زنان
متغیر پیشبین | متغیر ملاک (رضایت زناشویی) | |||||||
مردان | زنان | |||||||
| r | p | r | p | ||||
| انگیزههای استقبالی فداکاری | **37/0 | 001/0=p | **41/0 | 001/0=p | |||
انگیزههای اجتنابی فداکاری | **26/0- | 001/0=p | *20/0- | 012/0=p | ||||
رفتارهای فداکارانه | **52/0 | 001/0=p | **35/0 | 001/0=p | ||||
=*p<05/0
=**p<01/0
همانطور كه در جدول شمارهي 2- ملاحظه مي شود ضريب همبستگي بين متغیرهای انگیزههای استقبالی فداکاری، انگیزههای اجتنابی فداکاری و رفتارهای فداکارانه با رضایت زناشویی در نمونه مردان با استفاده از آزمون يك دامنه ي پيرسون به ترتیب برابر با 37/0r=، 26/0-r= و 52/0r= به دست آمده است. با توجه به این نتایج مشخص میگردد که بین انگیزههای استقبالی فداکاری مردان با رضایت زناشویی در سطح معناداری 01p<، بین انگیزههای اجتنابی فداکاری مردان با رضایت زناشویی در سطح معناداری 05p<، و بین رفتارهای فداکارانه مردان با رضایت زناشویی در سطح معناداری 01p< ارتباط معناداری وجود دارد. بنابراین فرضیههای 3،1 و 5 پژوهش تأیید میگردد.
همچنین در جدول شمارهي 2- ملاحظه ميشود ضريب همبستگي بين متغیرهای انگیزههای استقبالی فداکاری، انگیزههای اجتنابی فداکاری و رفتارهای فداکارانه با رضایت زناشویی در نمونه زنان با استفاده از آزمون يك دامنه ي پيرسون به ترتیب برابر با 41/0r=، 20/0-r= و 35/0r= به دست آمده است. باتوجه به این نتایج مشخص میگردد که بین انگیزههای استقبالی فداکاری زنان با رضایت زناشویی در سطح معناداری 01p<، بین انگیزههای اجتنابی فداکاری زنان با رضایت زناشویی در سطح معناداری 05p<، و بین رفتارهای فداکارانه زنان با رضایت زناشویی در سطح معناداری 01p< ارتباط معناداری وجود دارد. بنابراین فرضیههای 2، 4 و 6 پژوهش تأیید میگردد.
جدول 3- نتايج تحليل رگرسيون رضایت زناشویی مردان از روی متغیرهای انگیزههای استقبالی، انگیزههای اجتنابی و رفتارهای فداکارانه به روش گام به گام
متغير ملاك | شاخصها متغير پيش بين | R | R2 | F P | ضرايب رگرسيون | |
1 | 2 | |||||
رضایت زناشویی | رفتارهای فداکاری | 51/0 | 26/0 | 07/45 001/0P= | 51/0 71/6 t= 001/0P= |
|
انگیزههای اجتنابی فداکاری | 54/0 | 29/0 | 59/27 001/0P= | 47/0 33/6 t= 001/0P= | 21/0- 79/2- t= 006/0P= | |
همانطور كه در جدول 3 ملاحظه ميشود طبق نتايج رگرسيون به روش گام به گام متغيرهاي انگیزههای استقبالی فداکاری، انگیزههای اجتنابی فداکاری و رفتارهای فداکاری وارد تحلیل شدند. در گام اول تنها متغیر رفتارهای فداکاری قرار گرفته است که R و R2 آن به ترتیب 51/0 و 26/0 است و سپس در گام دوم با اضافه شدن متغیر انگیزههای اجتنابی فداکاری R و R2 آن به ترتیب 54/0 و 29/0 بدست آمد. بنابراین R و R2 این تحلیل به ترتیب 54/0 و 29/0 است. يعني 29% واريانس رضایت زناشویی مردان به وسيلهي متغيرهاي انگیزههای اجتنابی فداکاری و رفتارهای فداکاری تبيين ميشود. بنابراین در پاسخ به سؤال اول پژوهش باید گفت که از بین متغیرهای پیشبین متغیرهای رفتارهای فداکارانه و انگیزههای اجتنابی فداکاری از توانایی پیشبینی رضایت زناشویی در نمونه مردان برخوردارند.
همانطور كه در جدول 4- ملاحظه ميشود طبق نتايج رگرسيون به روش گام به گام متغيرهاي انگیزههای استقبالی فداکاری، انگیزههای اجتنابی فداکاری و رفتارهای فداکاری وارد تحلیل شدند. در گام اول تنها متغیر انگیزههای استقبالی فداکاری قرار گرفته است که R و R2 آن به ترتیب 41/. و 17/. است و سپس در گام دوم با اضافه شدن متغیر رفتارهای فداکاری R وR2 آن به ترتیب 47/. و 22/. بدست آمد. بنابراین R وR2 این تحلیل به ترتیب 47/. و 22/. است. يعني 22% واريانس رضایت زناشویی زنان بهوسيلهي متغيرهاي انگیزههای استقبالی فداکاری و رفتارهای فداکاری تبيين ميشود. بنابراین میتوان گفت که از بین متغیرهای پیشبین، متغیرهای رفتارهای فداکارانه و انگیزههای استقبالی فداکاری از توانایی پیشبینی رضایت زناشویی در نمونه زنان برخوردارند.
جدول 4- نتايج تحليل رگرسيون رضایت زناشویی زنان از روی متغیرهای انگیزههای استقبالی، انگیزههای اجتنابی و رفتارهای فداکارانه به روش گام به گام
متغير ملاك | شاخصها متغير پيشبين | R | RS | F P | ضرايب رگرسيون | |
1 | 2 | |||||
رضایت زناشویی | انگیزههای استقبالی فداکاری | 41/0 | 17/0 | 49/31 001/0P= | 41/0 61/5 t= 001/0P= |
|
رفتارهای فداکاری | 47/0 | 22/0 | 28/21 001/0P= | 33/0 30/4 t= 001/0P= | 23/0 05/3 t= 003/0P= | |
[2] 1- Rios
[3] 2- marital satisfaction
[4] 3- Spinier
[5] 5- Dalai & Recusant
[6] 6- Sacrifice
[7] 7- Sacrifice motivation
[8] 8- Parker
[9] 9- Patterned
[10] 10- Figurers
[11] 11- Valance
[12] 12- Agnew
[13] 13- Result
[15] 1-Gable
[16] 2- Peplau
[17] 3- Approach motiveness
4- Avoidance motiveness
[18] - Harper & Figurers
[19] 1- Doohan
[20] 2- Manusov
[21] 3- marital Quality Inventory
بحث
این پژوهش با هدف بررسی پیشبینی رضایت زناشویی مردان و زنان براساس متغیرهای انگیزههای استقبالی، انگیزههای اجتنابی فداکاری و رفتارهای فداکارانه در تیر ماه 1397 در شهر اهواز انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که رضایت زناشویی افراد به تفکیک جنسیت آنها متأثر از متغیرهای انگیزههای استقبالی، انگیزههای اجتنابی و رفتارهای فداکارانه میباشد. نتایج پژوهش نشان داد که بین انگیزهی استقبالی فداکاری مردان و زنان با رضایت زناشویی رابطه مثبت معنادار وجود دارد، ادبیات پژوهش مربوط به رابطه انگیزههای استقبالی و رضایت زناشویی سرشار از مواردی است که نشانگر رابطه مثبت بین این دو متغیر است (مانند: کاوند، 1390؛ سلطانزاده، 1391؛ ایمپت و همکاران، 2010؛ ایمپت و ایمپت و همکاران، 2012) را گزارش کردهاند که با نتیجه ی این یافتهی ما همسو میباشد. نتایج پژوهش خجستهمهر و همکاران (1397)، نشان داد که انگیزهی استقبالی فداکاری (فداکاری باهدف ایجاد پیامدهای مثبتی چون شاد کردن همکاران یا صمیمیت بیشتر در رابطه) با رضایت زناشویی رابطه مثبت و انگیزهی اجتنابی فداکاری (فداکاری باهدف اجتناب از پیامدهای منفی همچون تعارض، نارضایتی و یا کاهش علاقه و رغبت دیگری نسبت به رابطه) بارضایت زناشویی رابطه منفی دارند. برخی پژوهشها عدم ارتباط را گزارش کردند (ماتینگلی، 2008). نتایج پژوهش نشان داد که بین انگیزهی اجتنابی فداکاری مردان و زنان با رضایت زناشویی ارتباط منفی معناداری وجود دارد، اما این نتیجه با نتایج پژوهش (ایمپت و همکاران، 2014؛ ایمپت و همکاران، 2010؛ ایمپت و همکاران، 2012؛ سلطانزاده، 1391؛ آقایی، 1396؛ خجستهمهر و همکاران، 1397) همسو و همجهت میباشد. پژوهش آقائی (1396) باعنوان «بررسی رابطهی رفتارها و انگیزههای فداکاری باکیفیت زناشویی: یک پژوهش فراتحلیل نشان داد رابطهی انگیزههای استقبالی فداکاری باکیفیت زناشویی صرفنظر از نوع جنسیت همواره مثبت و رابطهی انگیزههای اجتنابی فداکاری باکیفیت زناشویی در بیشتر موارد منفی است. در تبیین این یافتههای پژوهشی میتوان گفت که انگیزهی استقبالی فداکاری با بهزیستی فردی و نزدیکی عاطفی زوجین رابطه دارد (ایمپت و همکاران، 2012). اصالت یا احساس واقعی بودن یکی از عوامل تبیینکنندهی نوع رابطه انگیزههای فداکاری با رضایت زناشویی است. بدین صورت که در شرایط استقبالی، افراد هنگام فداکاری برای همسر احساس اصالت بیشتری دارند و این به نوبهی خود سبب میشود آنها احساس بهتری نسبت به فداکاری داشته و خوشبختی ارتباطی بیشتری تجربه کنند (ایمپت و همکاران، 2012).
درتبیین دیگر یافتهی پژوهشی میتوان گفت که انگیزه اجتنابی در فداکاری درپی کاهش خشم، تعارض، اختلاف و دوری از پیامدهای منفی میباشد. این انگیزه شاید در کوتاهمدت مانع از فروپاشی رابطه و بروز اختلاف و تعارض شود، اما در طولانیمدت به علت ایجاد عواطف منفی در فرد و به دنبال آن کاهش تمایل فرد به برقراری رابطه با همسر خود، تأثیرات منفی آن آشکار خواهد شد. به عبارت دیگر انگیزه اجتنابی فداکاری بر کیفیت رابطه زناشویی و ثبات آن تأثیرات منفی داشته و رضایت، صمیمیت و کیفیت ارتباط را به مرور زمان کاهش میدهد. نتایج این پژوهش با بررسی ایمپت و همکاران (2012) که دریافتند انگیزه اجتنابی کیفیت رابطه را کاهش داده و برای همسران زیانآور است هماهنگ نمیباشد. بنابراین افرادی که با انگیزههای اجتنابی فداکاری میکنند خشم و تعارض بیشتری را در روابط با همسرانشان تجربه میکنند. پژوهشها حاکی از آن هستند که انجام فداکاری از روی انگیزههای اجتنابی فرد را دچار احساس ناراحتی، رنجش و زیان میکند، و بر طبق نظریهی وابستگی متقابل نیز میتوان چنین توضیح داد که انجام فداکاری از روی انگیزههای اجتنابی به معنی آن است که فرد از روی اجبار از انجام توالی رفتاری دلخواه خود صرفنظر کرده و متحمل هزینه میگردد. بدیهی است که چنین وضعیتی تأثیری نامطلوب بر احساسی میگذارد که فرد نسبت به زندگی زناشوییاش دارد و موجب کاهش رضایت او از رابطهاش میگردد.
همچنین نتایج پژوهش نشان داد که هم برای مردان و هم برای زنان بین رفتارهای فداکارانه با رضایت زناشویی رابطه مثبت معناداری وجود دارد، پژوهشهای زیادی به بررسی نقش رفتارهای فداکارانه در رضایت زناشویی پرداختهاند؛ نتایج برخی از این پژوهشها نشانگر رابطه مثبت (مانند: سلطانزاده اهوازی، 1391؛ محمدلو و همکاران، 1395؛ دهقانپور، 1395؛ خجستهمهر و همکاران، 2017) بین رفتارهای فداکارانه و رضایت زناشویی است. همسو با نتایج این پژوهش موید رابطه مثبت بین این متغیرهاست. برخی پژوهشها به رابطه منفی (توتنهاگن و کوران، 2011؛ توتنهاگن و همکاران، 2013) دست یافتند و برخی پژوهشها هیچ ارتباطی بین آنها مشاهده نکردند (رایجت و همکاران، 2017). بررسی یونگ و کوران (2016) در یک نمونه 200 نفری از مردان و زنان همخانه در مورد فداکارهای صمیمانه و رضایت ارتباطی نشان داد فراوانی فداکاری صمیمانه با رضایت از رابطه رابطهی منفی دارد و قدردانی بیشتر همسر از فداکاری فرد با رضایت ارتباطی بیشتری همراه است. بر اساس نظریه وابستگی متقابل (فیگرس، 2008) و باتوجه به ماهیت تعاملی زندگی زناشویی، موقعیتهایی پیش میآید که منافع و نیازهای همسران در تعارض با یکدیگر قرار گیرد. در این مورد فداکاری یکی از طرفین سبب حل تعارض و حفظ و بهبود کیفیت روابط زناشویی شود. همچنین رضایت زناشویی یکی از پیشبینهای رفتارهای فداکارانه است و با فراوانی فداکاری رابطه مثبت معنادار دارد (خجستهمهر، 1397). خجستهمهر و همکاران (2018) نیز در مطالعهای پدیدارشناختی مشخص کردند عقاید مذهبی از اجزای اصلی تجربه زیسته فداکاری در نمونه ایرانی است. این نتیجه با توجه به نقش سازههای فرهنگی و تعالیم تربیتی متفاوت و باتوجه به اهمیت فداکاری و گذشت در آموزههای دینی در کشور ایران در مقایسه با سایر جوامع، به ویژه جوامع فردگرای غربی قابل تبیین است؛ بنابراین، باتوجه به اهمیت آموزههای دین اسلام در میان مردم ایران، ممکن است عواملی همچون رضای خداوند، اعتقاد به ثواب اخروی و غیره باعث شود افراد دشواریهای زندگی زناشویی را تحمل کنند و از منافع خود بهصورت غیرمشروط و بدون هیچ چشم داشتی، به نفع رابطه و همسرشان بگذرند. با بررسی یافتههای پژوهش میتوان این چنین نتیجه گرفت که رضایت زناشویی افراد به تفکیک جنسیت آنها متأثر از متغیرهای انگیزههای استقبالی، انگیزههای اجتنابی و رفتارهای فداکارانه است. لذا پیشنهاد میشود باتوجه به اینکه پژوهش حاضر بر روی یک نمونه خاص (مرد و زن) و در جامعهای خاص (شهر اهواز) انجام‌گرفته است پژوهش، بروی گروهها و جامعههای دیگر تکرار شود. پیشنهاد دیگر این است در قالب تحقیق آزمایشی، رفتارهای رابطه یار ازجمله رفتارهای فداکارانه به زوجین آموزش داده شود تا تأثیرات آن بر ثبات و خشنودی زندگی زناشویی موردبررسی قرار گیرد. ازجمله محدودیتهای پژوهش این است که ابزار مورد استفاده پرسشنامه بوده و جنبه خودگزارشی دارد و از دیگر روشهای جمعآوری اطلاعات نظیر مصاحبه استفاده نشده است، بنابراین در استفاده از نتایج آن باید احتیاط کرد.
در انتها از کلیهی کسانی که مرا در انجام این پژوهش به هر نحوی همراهی کردند نهایت تشکر را دارم. لازم به ذکر است که این مقاله از پایاننامهی آقای توفیق البوغبیش دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد رشتهی مشاورهی خانواده دانشگاه شهید چمران اهواز استخراج شده است و هیچ ارگان یا سازمان خاصی از آن حمایت مادی و معنوی نکرده است.
References
2. Cavand, M. (2011). Investigating the relationship between selfless behaviors, selfless motives and perception of fairness with marital intimacy in parents of elementary school students in Borujerd city, Master's thesis, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Shahid Chamran University, Ahvaz. (in Persian).
3. Dehghanpour, Sana (2015). The relationship between commitment, perception of fairness and marital satisfaction with sacrifice in married women of Ahvaz city. Master's thesis, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz. (in Persian).
4. Edalati, A., & Redzuan, M. (2010). Perception of women towards family values and their marital satisfaction. Journal of American Science, 6(4), 132-137.
5. Figuerres, K.Sh. (2008). Sacrifice in marriage: Motives, behaviors, and outcomes. Brigham young university.
6. Harper, J. M., & figuerres, K. S. (2008). Perception of sacrifice scale. Unpublished measure. Brigham young university, Provo, Ut.
7. Hendrick, S. S., Dicke, A., & Hendrick, C. (1998). the relationship attachment scale. Journal of Social and personal Relationships, 15(1), 137-142.
8. Impett, E. A., Kogan, A., English, T., John, O., Oveis ,C., Gordon, A. M., & Keltner, D. (2012). Suppression sours sacrifice emotional and relation costs of suppressing in romantic relationships. Personality and Social Psychology Bulletin, 38(6), 707-720.
9. Impett, E. A., & Gordon, A. M. (2010). Why do people sacrifice to approach rewards versus to avoid costs? Insights from attachment theory. Personal Relationship, 17(2), 299-315.
10. Impett, E. A., Gere, J., kogan, A., Gordon, A. M., & Keltner, D. (2014). how sacrifice impacts the giver and the recipient: Insights from approach-avoidance motivational theory. Journal of personality, 82(5), 390-401.
11. Impett, E. A., Gable, S. L. &, Peplau, L. A. (2005). Giving up and giving in: the costs and benefits of daily sacrifice in intimate relationships. Journal of personality and social psychology, 89 (3), 327.
12. Impett, E. A., Javam, L., Le, B. M., ASYABI‐ESHGHI, B. E. H. Z. A. D., & Kogan, A. (2013). The joys of genuine giving: Approach and avoidance sacrifice motivation and authenticity. Personal Relationships, 20(4), 740-754.
13. Impett, E. A., Le, B. M., Kogan, A., Oveis, C., & Keltner, D. (2014). When you think your partner is holding back: The costs of perceived partner suppression during relationship sacrifice. Social Psychological and Personality Science, 5(5), 542-549.
14. Impett, E.A., & Gordon, A. M. (2008). For the good of others: Toward a positive psychology of sacrifice.
15. Jamshidi, M.; Nouripour Liauli, R.; Jan Bozorgi, M. and Fardin, M. (2014). The effectiveness of functional empowerment of couples based on the Islamic approach on women's marital satisfaction. Women and family cultural-educational quarterly. 10(31), 7-35. (in Persian).
16. Khojaste Mehr, R. (2005). Examining personality traits, social skills, attachment styles and demographic characteristics as predictors of marital success and failure in couples applying for divorce and normal couples in Ahvaz city. PhD thesis, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz. (in Persian).
17. Khojasteh Mehr, R., Kavand, M., Soudani, M. (2017). The Interaction Between Sacrificing Behaviors and Equity Perception: How Does It Contribute to Marital Intimacy. International Journal of Psychology. 11(2) 175-197.
18. Khojasteh Mehr, R., Mohammadi, R., Soudani, M., & Abbaspour, Z. (2018). [The lived experience of sacrifice in enduring marriages: A descriptive phenomenological psychological study (Persian)]. Journal of Counseling Research, 17(65), 150-87.
19. Khojste Mehr, Reza; Dehghanpour, Sana; Abbas Pour, Zabih Elah (2017). The relationship between commitment, perception of fairness and marital satisfaction with sacrifice in married women of Ahvaz city, in print. (in Persian).
20. Khujaste-Mehr, R; Mohammadi, R.; Sudani, M.; Abbaspour, Z. (2017). The lived experience of sacrifice in stable marriages: a psychological descriptive phenomenological study, in press. (in Persian).
21. Kochaki, Rahim (2011). Investigating the proposed model of the effect of attachment styles on marital quality with the mediation of communication documents and non-constructive conflict resolution strategies in parents of high school students in Hamadan city, Master's thesis, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Shahid Chamran University of Ahvaz . (in Persian).
22. Mattingly, B. A., (2008). The effects of sacrifice types and motives on romantic relationshipp quality. The new school psychology bulletin, 5(2), 27-30.
23. Mattingly, B. A. (2007). The effects of sacrifice types and motives on romantic relationship quality. The New School Psychology Bulletin, 5(2), 27-30.
24. Mohammadlou, Hadi; Kargarborzi, Hamid; Khanbani, Mehdi and Amini Yeganeh, Parveen (2014). The relationship between the perception of spouse's selfless behaviors with family functioning and marital satisfaction among retired elderly nurses in Tehran. Journal of Gerontology 1 (2), 45-53. (in Persian).
25. Parker, R., & Pattenden, R. (2009). Strengthening and repairing relationship: Addressing forgiveness and sacrifice in couples education and counseling. Australian family relationships clearing house.
26. Righetti, F., & Impett, E. (2017). Sacrifice in close relationships: Motives, emotions, and relationship outcomes. Social and Personality Psychology Compass, 11(10).
27. Rios, C. M. (2010). The relationship between premarital advice, Expectations and Marital satisfaction. A thesis submitted in partial fulfillment of the requirement for the degree of science in marriage and family therapy, Utah state university.
28. Roshan-Ravan, N. (2015). Evaluation of the psychometric properties of self-perception scales (SDPT) and spouse's perception scales (ODPT) and its relationship with marital satisfaction of married students of Shahid Chamran University of Ahvaz. Master's thesis, Shahid Chamran University of Ahvaz, Faculty of Educational Sciences and Psychology. (in Persian).
29. Sadeghi, M.; Fatehizadeh, M.; Ahmadi, A; Bahrami, F. and Etamadi, A. (2014). Developing a healthy family model based on the perspective of family experts (a qualitative research). Family Counseling and Psychotherapy Quarterly 5 (16), 142-170. (in Persian).
30. Spanier, G. B. (1989, 2001). Dyadic Adjustment Scale (DAS). North Tonawanda, NY: Multi-Health Systems, Inc.
31. Sultanzadeh, S. (2011). Examining a proposed model for the antecedents and consequences of sacrifice in marriage in parents of girls' middle school students in Ahvaz city. Bachelor thesis, Shahid Chamran University, Faculty of Educational Sciences and Psychology. (in Persian).
32. Totenhagen, C. J., & Curran, M. A. (2011). Daily hassles, sacrifices, and relationship quality for pregnant cohabitors. Family Science, 2(1), 68-72.
33. Totenhagen, C. J., Curran, M. A., Serido, J., & Butler, E. A. (2013). Good days, bad days: Do sacrifices improve relationship quality. Journal of Social and Personal Relationships, 30(7), 881-900.
34. Van Lange, p. A., Rusbult, C. E., Drigotas, S. M., Arriaga, X. B., Witcher, B. S., & Cox, C. L. (1997). Willingness to sacrifice in close relationships. Journal of personality and social psychology, 72(6), 1373.
35. Young, V. J., & Curran, M. A. (2016). Intimacy Behaviors and Relationship Satisfaction for Cohabitors: Intimate Sacrifices Are Not Always Beneficial. The Journal of psychology, 150(6), 779-792.
The prediction of marital satisfaction of men and women based on variables of approach motives, avoidance motives of sacrifice and sacrificing behaviors
Tawfiq al-Bughbish1*, Reza Khojasteh Mehr2, Zabihullah Abbaspour3
1- Master of Family Counseling - Shahid Chamran University of Ahvaz (corresponding author)
tofigh.zizo70@gmail.com
2- Assistant Professor, Counseling Department, Shahid Chamran University, Ahvaz
khojastehmehr@yahoo.com
3- Assistant Professor, Counseling Department, Shahid Chamran University, Ahvaz
Z.abbaspour@gmail.com
Abstract
Introduction: The purpose of this study was to predict the marital satisfaction of men and women based on the variables of approach motivates, avoidance motives of sacrifice and sacrificing behaviors of Ahwaz women and men.
Method: In order to achieve this goal, 300 couples were selected using the available non-random sampling method. The questionnaires included perception of sacrifice measure (PSM), Decent sacrificing motives (SM), and Relationship Scale (RAS) Completed. The design of this research was descriptive and correlational. In this research, the researcher seeks to study simple and step-by-step relationships between predictor variables with criterion variables.
Findings: The results showed that in the male sample, among the predictor variables, the variables of sacrificing behaviors and avoidance motives of sacrifice can to predict marital satisfaction, and also in the female sample, among the predictor variables, the variables of sacrificing behaviors, and the approaches motivates can to predict marital satisfaction.
Conclusion: Based on the findings of this study, it can be concluded that a group of variables in men such as sacrificing behaviors and avoidance motives of sacrifice have a more decisive role in predicting marital satisfaction, and also in women, a range of variables such as sacrificing behaviors and approaches motives has a more decisive and important role in predicting marital satisfaction. Identifying and working on these variables will have an important role in marital satisfaction and family relationships.
Keywords: Marital Satisfaction, approach Motives, avoidance motives of sacrifice, sacrificing behaviors
