پیش¬بینی رضایت زناشویی مردان و زنان بر اساس متغیرهای انگیزه¬های استقبالی، انگیزه¬های اجتنابی فداکاری و رفتارهای فداکارانه
الموضوعات :توفیق ، البوغبیش 1 , رضا خجسته مهر 2 , ذبیح الله عباس پور 3
1 - دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
2 - استادیار گروه مشاوره دانشگاه شهید چمران اهواز
3 - استادیار گروه مشاوره دانشگاه شهید چمران اهواز
الکلمات المفتاحية: رضایت زناشویی, انگیزه های استقبالی, انگیزه های اجتنابی فداکاری, رفتارهای فداکارانه,
ملخص المقالة :
چکیده: رضایت زناشویی از عواملی است که موجب رضایت و خشنودی در زندگی می شود. شناسایی متغیرهای تأثیرگذار بر رضایت زناشویی، برای کمک به حفظ ازدواج بسیار لازم و کمک کننده است. مطالعات نشان می دهند که انگیزه و رفتارهای فداکارانه می توانند به شکل های مختلف رضایت زناشویی را تحت تاثیر قرار دهند. پژوهش حاضر با هدف پیش بینی رضایت زناشویی مردان و زنان بر اساس متغیرهای انگیزه های استقبالی، انگیزه های اجتنابی فداکاری و رفتارهای فداکارانه زنان و مردان شهر اهواز انجام شد. به منظور دستیابی به این هدف 300 زوج با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی از نوع در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه های پژوهش شامل سنجه ادراک رفتارهای فداکارانه ( PSM ) ، سنجه انگیزه های فداکارانه (MSM)، سنجه ارزیابی رابطه (RAS) توسط آنها تکمیل گردید. طرح تحقیق حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. در این پژوهش، پژوهشگر به دنبال بررسی روابط ساده و گام به گام بین متغیرهای پیش بین با متغیر ملاک می باشد. نتایج نشان داد که در نمونه مردان از بین متغیرهای پیش بین، متغیرهای رفتارهای فداکارانه و انگیزه های اجتنابی فداکاری از توانایی پیش بینی رضایت زناشویی برخوردارند، همچنین در نمونه زنان، از بین متغیرهای پیش بین، متغیرهای رفتارهای فداکارانه و انگیزه های استقبالی از توانایی پیش بینی رضایت زناشویی برخوردارند. بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که دسته ای از متغیرها در مردان مثل رفتارهای فداکارانه و انگیزه های اجتنابی فداکاری نقش تعیین کننده تری در پیش بینی رضایت زناشویی دارند، همچنین در زنان هم دسته ای از متغیرها مثل رفتارهای فداکارانه و انگیزه های استقبالی نقش تعیین کننده و مهم تری در پیش بینی رضایت زناشویی دارند. شناسایی و کار بر روی این دسته از متغیرها، نقشی تاثیرگذار بر رضایت زوجین و روابط خانوادگی خواهد داشت.
1.آقائی، زینب )1396 .)رابطهی رفتارها و انگیزههای فداکاری باکیفیت زناشویی: یک پژوهش فرا تحلیل، پایاننامه کارشناسی ارشد،
دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
2.جمشیدی، م؛ نوری پور لیاولی، ر؛ جانبزرگی، م و فردین، م. )1394 .)اثربخشی توانمندسازی کارکردی زوجین مبتنی بر رویکرد
اسالمی بر رضایتمندی زناشویی زنان. فصلنامهی فرهنگی-تربیتی زنان و خانواده. 10(31 ،)35-7.
3.خجستهمهر، ر. )1384 .)بررسی ویژگیهای شخصیتی، مهارتهای اجتماعی، سبکهای دلبستگی و ویژگیهای جمعیتشناختی به
عنوان پیشبینهای موفقیت و شکست رابطهی زناشویی در زوجهای متقاضی طال و عادی در شهر اهواز. پایاننامه دکتری،
دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
4.خجستهمهر، ر؛ محمدی، ر؛ سودانی، م؛ عباسپور، ذ. )1397 .)تجربه زیسته فداکاری در ازدواجهای پایدار: یک مطالعه
پدیدارشناسی توصیفی روانشناسانه، در حال چاپ.
5.خجستهمهر، رضا؛ دهقانپور، ثنا؛ عباسپور، ذبیحاله )1397 .)رابطه تعهد، ادراک انصاف و رضایت زناشویی با فداکاری در زنان
متأهل شهر اهواز، در حال چاپ.
6.دهقانپور، ثنا )1395 .)رابطه تعهد، ادراک انصاف و رضایت زناشویی با فداکاری در زنان متأهل شهر اهواز. پایاننامه کارشناسی
ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
7.روشنروان، ن. )1395 .)ارزیابی ویژگیهای روانسنجی مقیاسهای دیدگاهفهمی خود )SDPT )و دیدگاهفهمی همسر
)ODPT )و رابطه آن با رضامندی زناشویی دانشجویان متأهل دانشگاه شهید چمران اهواز. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه
شهید چمران اهواز، دانشکده علومتربیتی و روانشناسی.
8.سلطانزاده، س. )1391 .)بررسی یک مدل پیشنهادی برای پیشایندها وپیامدهای فداکاری در ازدواج در والدین دانشآموزان مدارس
دخترانه مقطع راهنمایی شهر اهواز. پایاننامه کارشناسی، دانشگاه شهید چمران، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
9.صادقی، م؛ فاتحیزاده، م؛ احمدی، ا؛ بهرامی، ف و اعتمادی، ع. )1394 .)تدوین مدل خانواده سالم براساس دیدگاه متخصصان
خانواده )یک پژوهش کیفی(. فصلنامه مشاوره و رواندرمانی خانواده 5( 16 ،)142-170.
10 .کاوند، م. )1390 .)بررسی رابطه رفتارهای فداکارانه، انگیزههای فداکاری و ادراک انصاف با صمیمیت زناشویی در والدین
دانشآموزان مدارس ابتدایی شهر بروجرد، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران
اهواز.
11 .کوچکی، رحیم )1391 .)بررسی مدل پیشنهادی اثر سبکهای دلبستگی بر کیفیت زناشویی با میانجیگری اسنادهای ارتباطی
و راهبردهای حل تعارض غیرسازنده در والدین دانشآموزان دبیرستانی شهر همدان، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم-
تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
12 .محمدلو، هادی؛ کارگربرزی، حمید؛ خانبانی، مهدی و امینی یگانه، پروین )1394 .)رابطه بین ادراک رفتارهای فداکارانه
همسر با عملکرد خانواده و رضایت زناشویی در پرستاران سالمند بازنشسته شهر تهران. نشریه سالمندشناسی 1( 2 ،)45 – 53.
13. Edalati, A., & Redzuan, M. (2010). Perception of women towards family values and their marital
satisfaction. Journal of American Science, 6(4), 132-137.
14. Figuerres, K.Sh. (2008). Sacrifice in marriage: Motives, behaviors, and outcomes. Brigham young
university.
15. Harper, J. M., & figuerres ,K. S. (2008). Perception of sacrifice scale. Unpublished measure.
Brigham young university, Provo, Ut.
16. Hendrick, S. S., Dicke, A., & Hendrick, C. (1998). the relationship attachment scale. Journal of
Social and personal Relationships, 15(1), 137-142.
17. Impett, E. A., Kogan, A., English, T., John, O., Oveis, C., Gordon, A. M., & Keltner, D.
(2012). Suppression sours sacrifice emotional and relation costs of suppressing in romantic
relationships. Personality and Social Psychology Bulletin, 38(6), 707-720.
18. Impett ,E. A., & Gordon, A. M. (2010). Why do people sacrifice to approach rewards versus to
avoid costs? Insights from attachment theory. Personal Relationship17 ,(2), 299-315.
19. Impett, E. A., Gere, J., kogan, A., Gordon, A. M., & Keltner, D. (2014). how sacrifice impacts the
giver and the recipient: Insights from approach-avoidance motivational theory. Journal of personality,
82(5), 390-401.
20. Impett, E. A., Gable, S. L. ,& Peplau, L. A. (2005). Giving up and giving in: the costs and benefits of
daily sacrifice in intimate relationships. Journal of personality and social psychology, 89 (3), 327.
21. Impett, E. A., Javam, L., Le, B. M., ASYABI‐ESHGHI, B. E. H. Z. A. D., & Kogan, A. (2013). The
joys of genuine giving: Approach and avoidance sacrifice motivation and authenticity. Personal
Relationships, 20(4), 740-754.
22. Impett, E. A., Le, B. M., Kogan, A., Oveis, C., & Keltner, D. (2014). When you think your partner is
holding back: The costs of perceived partner suppression during relationship sacrifice. Social
Psychological and Personality Science, 5(5), 542-549.
23. Impett, E.A., & Gordon, A. M. (2008). For the good of others: Toward a positive psychology of
sacrifice.
24. Khojasteh Mehr, R., Kavand, M., Soudani, M. (2017). The Interaction Between Sacrificing
Behaviors and Equity Perception: How Does It Contribute to Marital Intimacy. International Journal of
Psychology. 11(2) 175-197.
25. Khojasteh Mehr, R., Mohammadi, R., Soudani, M., & Abbaspour, Z. (2018). [The lived experience
of sacrifice in enduring marriages: A descriptive phenomenological psychological study (Persian)]. Journal
of Counseling Research, 17(65), 150-87.
26. Mattingly, B. A., (2008). The effects of sacrifice types and motives on romantic relationshipp
quality. The new school psychology bulletin, 5(2), 27-30.
27. Mattingly, B. A. (2007). The effects of sacrifice types and motives on romantic relationship
quality. The New School Psychology Bulletin, 5(2), 27-30.
28. Parker, R., & Pattenden, R. (2009). Strengthening and repairing relationship: Addressing forgiveness
and sacrifice in couples education and counseling. Australian family relationships clearing house.
29. Righetti, F., & Impett, E. (2017). Sacrifice in close relationships: Motives, emotions, and
relationship outcomes. Social and Personality Psychology Compass, 11(10).
30. Rios, C. M. (2010). The relationship between premarital advice, Expectations and Marital
satisfaction. A thesis submitted in partial fulfillment of the requirement for the degree of science in
marriage and family therapy, Utah state university.
31. Spanier, G. B. (1989, 2001). Dyadic Adjustment Scale (DAS). North Tonawanda, NY: Multi-Health
Systems, Inc.
32. Totenhagen, C. J., & Curran, M. A. (2011). Daily hassles, sacrifices, and relationship quality for
pregnant cohabitors. Family Science, 2(1), 68-72.
33. Totenhagen, C. J., Curran, M. A., Serido, J., & Butler, E. A. (2013). Good days, bad days: Do
sacrifices improve relationship quality. Journal of Social and Personal Relationships, 30(7), 881-900.
34. Van Lange, p. A., Rusbult, C. E., Drigotas, S. M., Arriaga, X. B., Witcher, B. S., & Cox, C. L.
(1997). Willingness to sacrifice in close relationships. Journal of personality and social psychology, 72(6),
1373.
35. Young, V. J., & Curran, M. A. (2016). Intimacy Behaviors and Relationship Satisfaction for
Cohabitors: Intimate Sacrifices Are Not Always Beneficial. The Journal of psychology, 150(6), 779-792.
