تلازمات پیشگیرانه و اخلاقی ثبت الکترونیکی اسناد رسمی بر پیشگیری در جعل اسناد رسمی
الموضوعات :محمد خسروی 1 , سودابه رضوانی 2 , سکینه خانعلی پور 3
1 - دانشجوی دکتری فقه و حقوق جزا، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2 - استادیار، گروه حقوق، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
3 - استادیار، گروه حقوق، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین، ایران
الکلمات المفتاحية: الزامات اخلاقی, ثبت الکترونیکی, پیشگیری وضعی, جعل, اسناد رسمی.,
ملخص المقالة :
استفاده از تلازمات پیشگیرانه و اخلاقی در ثبت الکترونیکی اسناد رسمی می‌تواند به طور قابل توجهی در پیشگیری از جعل اسناد رسمی کمک کند. با اعتماد و اطمینان درستی که افراد به اسناد رسمی الکترونیکی دارند، این اسناد به عنوان منبع اعتبار و اثربخشی به حساب می‌آیند و احتمال جعل یا تغییر آن‌ها کاهش می‌یابد. سامانه ثبت آنی معاملات که در برنامه پنجم توسعه پیش‌بینی‌شده است با الکترونیکی کردن تمامی مراحل تنظیم و ثبت نقل‌وانتقال اسناد رسمی، این امکان را برای دفاتر اسناد رسمی فراهم می‌کند تا در فرآیند آنلاین تنظيم معامله‌های اشخاص به پایگاه اطلاعات مورد نظر در مورد اشخاص حقیقی و حقوقی دسترسی داشته باشند. سؤال اساسی که در این خصوص مطرح و بررسی می‌شود این است که تلازمات پیشگیرانه و اخلاقی ثبت آنی بر پیشگیری وضعی از جعل اسناد از رسمی چه تأثیری دارد؟ مقاله حاضر توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه‌ای به بررسی موضوع مورد اشاره پرداخته است. نتایج بیانگر این امر است که حذف دفاتر دست‌نویس شامل دفتر سردفتر و دفتر گواهی امضاء تأثیر بسزایی در کاهش جرائمی از جمله جعل و استفاده از سند مجعول داشته است. تلازمات پیشگیرانه می‌تواند شامل استفاده از سیستم‌های تشخیص تقلب، رمزنگاری قوی، اعتبارسنجی دو مرحله‌ای، نظارت مستمر بر دسترسی‌ها و تغییرات در اسناد و موارد مشابه باشد. این اقدامات باعث می‌شوند که هر گونه تلاش برای جعل یا تغییر اسناد رسمی الکترونیکی به صورت موثری مهار شود. از نظر اخلاقی نیز، تأکید بر شفافیت، درستی، و امانتداری در ثبت و مدیریت اسناد رسمی الکترونیکی می‌تواند به ارتقای اعتماد و اعتبار اسناد کمک کند. رعایت اصول اخلاقی در ارتباط با اسناد رسمی تأثیر بسزایی در پیشگیری از تقلب و جعل آن‌ها دارد. اجرای ثبت آنی در دفاتر اسناد رسمی و تجهیز دفاتر اسناد رسمی به سامانه اخذ اثر انگشت الکترونیکی تا حدود زیادی سردفتر را در امر احراز هویت یاری می‌کند و زمینه ساز کاهش جرائم جعل و در حکم جعل موضوع ماده ۱۰۰ قانون ثبت شده و به ارتقاء سرعت و دقت در تنظیم و ثبت اسناد، احراز هویت اشخاص، جلوگیری از سوءنیت استفاده‌کنندگان گردیده، ضمن آن‌که با اطلاع از افراد ممنوع المعامله، محجور و ورشکسته مانع از معامله آنان و بروز مشکلات بعدی می‌شود و اعمال شیوه الکترونیک ثبت در کشور متضمن امنیت اسناد رسمی و کاهش بستر ارتکاب جرم و تخلف‌های رایج در حوزه ثبت اسناد و املاک مانند جعل می‌شود.
ابراهیمی، شهرام و صادق نژاد نائینی، مجید، تحلیل جرم شناختی جرائم ثبتی، فصلنامه حقوق کیفری، دوره دوم شماره ۵ زمستان ۱۳۹۲
اسدي، محمدمهدي، (1394)، «بررسي جايگاه حقوقي ثبت الكترونيكي»، ماهنامه علمي – تخصصي‹كانون›، كانون سردفتران و دفترياران، شماره 134 و 135.
آدابی، حمیدرضا، (1392)، حقوق ثبت تخصصی، چاپ دوم، تهران، انتشارات جنگل.
آدابی، حمیدرضا، (1389)، مسئولیت کیفری سردفتران اسناد رسمی در حقوق ایران و فرانسه، انتشارات جنگل، جاودانه، چاپ اول.
آذر پور، حمید؛ حجتی اشرفی، حمیدرضا، (1395)، مجموعه محشای بخشنامه‌های ثبتی تا دهم شهریورماه ۱۳۹۳، انتشارات گنج دانش، محمدی، فناوری اطلاعات در دفاتر اسناد رسمی.
بیات، بهرام وهمکاران، پیشگیری از جرم باتکیه بر رویکرد اجتماع‌محور(پیشگیری اجتماعی از جرم)، معاونت اجتماعی نیروی انتظامی، اداره کل معاونت اجتماعی، 1387.
توسلی، علی، (1389)، نقش سازمان ثبت در پیشگیری از وقوع جرم، ماهنامه کانون سردفتران، شماره 114.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر، (1385)، ترمینولوژی حقوق، انتشارات گنج دانش، چاپ شانزدهم.
چاله چاله، فرشید، (1387)، «اصول و مبانی پیشگیری از جرم، ماهنامه دادگستری»، شماره 68، سال دوازدهم.
رهامی، محسن و حیدري، علی مراد، ()، چالش‌های فراروي سیاست جنایی در قبال جرائم بدون بزه دیده. شماره پیاپی 845 -، شماره 70، 1384
سالاری، حسین، (1394)، محشای قانون ثبت اسناد و املاک، انتشارات چراغ دانش، سال
السان، مصطفی، ثبت اسناد و فن‌آوری ارتباطات، تلاقی سنت و نوآوری، ماهنامه حقوقی کانون سردفتران و دفتریاران، شماره ۶۴، دوره دوم، سال ۴۸، مهرماه ۱۳۸۵.
السان، مصطفی، (1384)، جایگاه امضای دیجیتالی در ثبت اسناد به شیوه الکترونیکی، ماهنامه حقوقی کانون سردفتران و درفتریاران، سال ۴۷ شماره ۵۵ دوره دوم.
السان، مصطفی، جنبه‌های حقوقی ثبت الکترونیکی، ماهنامه حقوقی کانون سردفتران و دفتریاران، شماره ۶۰، دوره دوم، سال ۴۸، فروردین‌ماه ۱۳۸۵.
شهری، غلامرضا، (1393)، حقوق ثبت اسناد و املاک، نشر: جهاد دانشگاهی، دانشگاه علامه طباطبایی.
صفاری، علی، (1381)، انتقادات وارده به پیشگیری وضعی از جرم، تهران: نشریه تحقیقات حقوقی شماره 35 -36.
عمید، حسن، (1389)، فرهنگ فارسی عمید، انتشارات رهیاب نوین هور.
فتح آبادی، حسین، (1384)، پژوهشی در جرم استفاده از سند مجعول، فصلنامه الهیات و حقوق، شماره 15و16.
کی نیا، محمد؛ فاطمیان، مسعود، (1395)، قواعد حاکم بر حقوق اسناد الکترونیکی (با توجه به قوانین داخلی و بین‌المللی).
محسنی، وجیهه؛ (1393)، شریعت کرمانی، حسین، مطالعه تطبیقی ساختار و وظایف دفاتر اسناد رسمی در ایران و فرانسه، انتشارات نگاه بينه، ج اول.
محمد نسل، غلامرضا، (1387)، پلیس و سیاست پیشگیری از جرم، دبیرخانه همایش ملی پیشگیری از وقوع جرم، دفتر تحقیقات کاربردی پلیس ناجا.
محمدی، سید فریدالدین، فناوری اطلاعات در دفاتر اسناد رسمی، ماهنامه حقوقی کانون سردفتران و دفتریاران، شماره ۷۹، دوره دوم، سال ۵۰، فروردین ۱۳۸۷.
معین، محمد، (1386)، فرهنگ معین، انتشارات زرین.
میرزایی، علیرضا، (1385)، حقوق کاربردی، تهران: نشر بهنامی.
نجفی ابرندآبادی، علی حسین، (1381)، پیشگیری از جرم و پلیس محلی، مجله تحقیقات حقوقی، شماره ٢5.
نوری، محمدعلی و نخجوانی، رضا، (1390)، حقوق تجارت الکترونیکی، انتشارت گنج دانش.
