اثربخشي پارادوکس درماني بر نشانه هاي اضطراب در بيماران ديابتي

ملخص المقالة :

بیماری مزمن دیابت به عنوان بیماری که شیوع آن در جهان رو به گسترش است، مبتلایان را با چالش­های روان­شناختی متعددی مواجه می­کند که یکی از مهم­ترین آن­ها، ابتلا به انواع اختلالات اضطرابی می­باشد. از طرف دیگر پارادوکس درمانی به عنوان روش درمانی ساده، کارآمد، کوتاه مدت و اقتصادی در درمان اختلالات اضطرابی شواهد پژوهشی متعددی دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی  پارادوکس درمانی بر نشانه­های اضطراب در بیماران دیابتی  بود. روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و دوره پیگیری یک ماهه و سه ماهه بود. بدین منظور 36 بیمار دیابتی مضطرب با استفاده از روش نمونه­گیری هدفمند انتخاب شدند. شرکت­کنندگان در پژوهش پرسشنامه ی اضطراب بک (BAI) را تکمیل کردند. پارادوکس درمانی در شش جلسه و هر دو هفته یک بار برای همه شرکت کنندگان اجرا و تجزیه و تحلیل داده­های پژوهش با آزمون تحلیل واریانس آمیخته انجام شد. یافته­های پژوهش نشان دادند که پارادوکس درمانی نشانه­های اضطراب را در افراد دیابتی کاهش می­دهد، همچنین در پیگیری یک ماه و سه ماه بعد نیز شواهدی مبنی بر بازگشت نشانه­ها وجود ندارد. بر اساس یافته­های این پژوهش می­توان نتیجه گرفت که پارادوکس درمانی می تواند به عنوان روشی موثر برای کاهش نشانه­های اضطراب در بیماران دیابتی به کار گرفته شود.

المصادر:

آزادی، ه.، غضنفری، ا.، چرامی، م. و شریفی، ط. (1401). مقایسه اثربخشی و ماندگاری درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و برنامه زمانی پارادوکسی بر تاب¬آوری پرستاران بخش اورژانس. فصل¬نامه بیمارستان، 21(3)، 63-56.
اعتصامی پور، ر. و رمضان زاده مقدم، خ. (1402). اثربخشی پارادوکس درمانی بر نشخوار خشم افراد مبتلا به اضطراب ناشی از بیماری کرونا. روان¬شناسی بالینی و شخصیت، 21(2), 116-105.
بشارت، م. ع. (1381).ابعاد کمال¬گرایی در بیماران افسرده و مضطرب. مجله علوم روان¬شناختی،3، 248-263.
بشارت، م. ع. (1384 الف). ويژگي¬هاي روان¬سنجي مقياس اضطراب بک. گزارش پژوهشي، دانشگاه تهران.
بشارت، م. ع. (1385). پايايي و اعتبار مقياس سلامت رواني (MHI). فصل¬نامه دانشور رفتار، 16، 16-11.
بشارت، م. ع. (1387). ويژگي¬هاي روان¬سنجي نسخه فارسي فهرست عواطف مثبت و منفي. گزارش پژوهشي، دانشگاه تهران.
بشارت، م. ع. (1396). پارادوکس + برنامه زماني= درمان: مدل کامل درمان اختلال¬هاي روان¬شناختي – راهنماي عملي، تهران: رشد.
بشارت، م. ع. (1397). سنجش اثربخشي پارادوکس¬ درماني بر اختلال وسواس فکری- عملی: مطالعه موردي. مطالعات روانشناختی، 14، 36-7.
بشارت، م. ع. (1398). سنجش اثربخشي پارادوکس¬درماني بر اختلال اضطراب اجتماعي: مطالعه موردي. علوم روان¬شناختي، 18(76)، 395-383. بشارت، م. ع. (1399). کاربرد پارادوکس¬درماني براي درمان اختلال بدشکلي بدن: مطالعه موردي. علوم روان¬شناختي، 19(95)، 1387-1371.
تقی لو، ل.، عزیزی ضیابری، ل. س.، خواجوند خوشلی، ا. و دامغانی میر محله، م. (1402). مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان برنامه زمانی پارادوکسی بر بهزیستی روان¬شناختی پرستاران. فصلنامه علمی پژوهشی ابن سینا، 25(3)، 24-16.
چیتگر زاده، م. ج.، آسایش، م. ح.، بشارت، م. ع. و حکاک، ف. (1402). اثربخشی زوج درمانی پارادوکسی (PTC) بر تعارضات زناشویی و تنظیم هیجان زوجین ناسازگار. رویش روان¬شناسی، 12(2)، 50- 59.
طاهر¬نژاد جوزم، ز.، بشارت، م. ع.، بلياد، م.ر.، حسين¬زاده تقوايي، م. و پيوندي، پ. (1401). سنجش و مقایسه اثربخشی پارادوکس درمانی و واقعیت درمانی بر نشانه¬های استحکام من و خودشناسی انسجامی در زنان ۲۰ تا ۴۰ ساله دارای ضایعه نخاعی، مجله مطالعات ناتواني، 214(12)، 11-1.
قديمي نوران، م.، شفيع آبادي، ع.، خدابخشي کولايي، آ. و عسگري، م. (1399). تدوين پروتوکل درماني مبتني بر مدل برنامه زماني پارادوکسي و تعيين اثربخشي آن بر اختلال پرخوري زنان. پژوهش در سلامت روان¬شناختي، 14(2)، 94-82.
محمدي، ز.، سليماني، ع.، فتحي آشتياني، ع.، اشرفي، ع. و مخبري، ک. (1398). مقایسه اثربخشی درمان برنامه زمانی پارادوکسی، درمان مواجهه سازی و جلوگیری از پاسخ و دارودرمانی بر کاهش علائم بیماران مبتلا به اختلال وسواسی اجباری، مجله مطالعات ناتواني، 63(9)، 8-1.
Addis, S. G., Nega, A. D., &. Miretu, D. G. (2021). Depression, anxiety and stress levels among chronic disease patients during COVID-19 pandemic in dessie town hospitals, ethiopia. The Open Psychology Journal, 14(1), 52-63.
Ahmadi, S., Rezaei, A., Samani, S., &. Kazemi, S. (2020). Comparing the effect of exposure and response prevention and paradoxical time table therapy techniques on the obsessive-compulsive disorder patients (Persian). Quarterly of "The Horizon of Medical Sciences", 26(3), 244-259
. American Diabetes Association (2024). Professional Practice Committee; 2. Diagnosis and Classification of Diabetes: Standards of Care in Diabetes—. Diabetes Care 1 January; 47 (Supplement_1): 20-42
. Basiri, R., Seidu, B., Rudich, M. (2023). Exploring the Interrelationships between Diabetes, Nutrition, Anxiety, and Depression: Implications for Treatment and Prevention Strategies. Nutrients, 15, 26-42. 9.
Beck, A.T., Epstein, N. (1993). An inventory for measuring clinical anxiety: Psychometric properties. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 56, 893- 897.
Berhe, K. K., Gebru, H. B., &. Kahsay, H. B. (2020). Effect of motivational interviewing intervention on HgbA1C and depression in people with type 2 diabetes mellitus (systematic review and meta-analysis). PloS one, 15(10), 398-412.
Besharat, M. A., & Naghipoor, M. (2019b). Paradox therapy for the treatment of social anxiety disorder: A case study. Journal of Systems and Integrative Neuroscience, 6, 1-5.
Besharat, M., &. Naghipoor, M. (2022). The application of paradox therapy for the treatment of obsessive-compulsive disorder: A case study. Clin. Case Rep. Int., 3(4), 106.
Dalsgaard, E. M., Vestergaard, M., Skriver, M. V., Maindal, H. T., Lauritzen, T., &. Borch-Johnsen, K. (2014). Psychological distress, cardiovascular complications and mortality among people with screen-detected type 2 diabetes: follow-up of the ADDITION-Denmark trial. Diabetologia, 57(4), 710–717.
Dehaqin, V., Besharat, M. A., Gholamali Lavasani, M., & Naghsh, Z. (2023). The effectiveness of paradoxical therapy on relational practical obsessive-compulsive symptoms. Journal of Adolescent and Youth Psychological Studies,4(4), 118-133.
Ducat, L., Rubenstein, A., Philipson, L.H. (2015). A review of the mental health issues of diabetes conference. Diabetes Care, 38, 333–338.
Engum, A. (2007). The role of depression and anxiety in onset of diabetes in a large population-based study. J Psychosom Res, 62, 31–38.
Evans, M. A., Vesco, A. T., &. Weissberg-Benchell, J. (2020). Depression, diabetes related distress, and anxiety in pediatric diabetes. In. Behavioral diabetes, 15, 49–65.
Fisher, E. B., Thorpe, C. T., McEvoy, D. B., &. DeVellis, R. F. (2007). Healthy coping, negative emotions, and diabetes management. The Diabetes Educator, 33(6), 1080-1103.
Fosbury, J. A., Bosley, C. M., Ryle, A., Sönksen, P. H., &. Judd, S.L. (1997). A trial of cognitive analytic therapy in poorly controlled type I patients. Diabetes Care, 20(6), 959-964.
Hansen, B., Eide, T. O., Reiråskag, M. A., Tjelle, K. A., Solem, S., & Hagen, K. (2024). The Bergen 4-day treatment for social anxiety disorder: A pilot study. BMC Psychiatry, 24(1), Article 145.
Khuwaja, A. K., Lalani, S., &. Dhanani, R. (2010). Anxiety and depression among outpatients with type 2 diabetes: A multi-center study of prevalence and associated factors. Diabetes Metabolic Syndrome, 2, 65-72.
King, D. E., Xiang, J., &. Pilkerton, C. S. (2018). Multimorbidity trends in United States adults. The Journal of the American Board of Family Medicine, 31(4), 503-513.
Liu, N. F., Brown, A. S., Folias, A. E., Younge, M. F., Guzman, S. J., Close, K. L., … & Wood, R. (2017). Stigma in people with type 1 or type 2 diabetes. Clinical Diabetes, 35(1), 27-34.
Megari, K. (2013). Quality of life in chronic disease patients. Health psychology research, 1(3), 231-254.
McLachlan, K. J., &. Gale, C. R. (2018). The effects of psychological distress and its interaction with socioeconomic position on risk of developing four chronic diseases. Journal of psychosomatic research, 109, 79-85.
Paudel, S., Khanal, S. P., Gautam, S., Chalise, A., Koirala, T. N., & Marahatta, S. B. (2023). Anxiety and depression among people with type 2 diabetes visiting diabetes clinics of Pokhara Metropolitan, Nepal: a cross-sectional study. BMJ open, 13(1), 49-64.
Veit, C.T. & Ware, J.E. (1983). The structure of psychological distress and well being in general population. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 51, 730-742.
Villamil-Salcedo, V., Vargas-Terrez, B. E., Caraveo-Anduaga, J., González-Olvera, J., Díaz-Anzaldúa, A., &. Cortés-Sotres, J. (2019). Glucose and cholesterol stabilization in patients with type 2 diabetes mellitus with depressive and anxiety symptoms by problem-solving therapy in primary care centers in Mexico City. Primary Health Care Research & Development, 2, 33-41.
Watson, D., Clarke, L.A., & Tellegen, A. (1988). Development and validation of brief measures of positive and negative affect: The PANAS Scales. Journal of Personality and Social Psychology, 54, 1063-1070.
Wysocki, T., Harris, M. A., Greco, P., Bubb, J., Danda, C. E., &. Harvey, L. M. (2000). Randomized, controlled trial of behavior therapy for families of adolescents with insulin-dependent diabetes mellitus. Journal of Pediatric Psychology, 25(1), 23-33.