پیچ خوردگی رحم در ماديان
الموضوعات :
1 - استاد، گروه جراحی و تصویر برداری تشخیصی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2 - دستیار تخصصی جراحی دامپزشکی، گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران
الکلمات المفتاحية: پیچ خوردگی, رحم, مادیان,
ملخص المقالة :
زمینه و نوع مطالعه: مطالعه مروری با موضوع عوامل و روش های تشخیصی و درمانی پیچ خوردگی رحم در مادیان
هدف: بیان علل ایجاد کننده ی پیچ خوردگی رحم ، علائم و نحوه ی تشخیص آن، روش های اصلاح آن بصورت غیر جراحی و جراحی در مادیان
روش کار: مطالعه مروری با استفاده از منابع منتشر شده در زمینه پیچ خوردگی رحم در کتب و مجلات و معتبر ملی و بین‌المللی
نتایج: پیچ خوردگی رحم در ماديان اغلب در سه ماهه آخر بارداری بوجود می آید و در ابتدا با علايم کولیک ظاهر می شود که عمدتا پیچش در جهت عقربه های ساعت به وقوع بپیوندد. حرکات سریع جنین، غلتیدن و افتادن مادیان بدلیل طویل شدن رباط پهن یا کشیده شدن رباط پهن طی آبستنی به رحم امکان پیچ خوردگی را می دهد. مادیان مبتلا ممکن است علائم کولیک را نشان دهند که شامل بی حالی، بی اشتهایی، بی قراری، کوبیدن سم بر زمین، تعریق و افزایش دفع ادرار است. ملامسه ی رکتال و لیگامنت پهن از روش های تشخیصی این عارضه به شمار می آیند و درصورت نیاز با انجام معاینات اولتراسونوگرافی زنده بودن جنین مشخص خواهد شد. پیچ خوردگی باید به سرعت اصلاح شود تا بهترین شانس برای زنده ماندن مادیان و کره اسب وجود داشته باشد. اصلاح را می توان با روش های غیر جراحی یا با جراحی انجام داد. روش های غیر جراحی که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته اند شامل چرخاندن رحم بصورت دستی در مادیان ایستاده از طریق واژن و یا روش چرخاندن بدن مادیان بی هوش دور رحم می باشد.گزینه های جراحی برای برطرف نمودن پیچ خوردگی رحم شامل لاپاراتومی از ناحیه پهلو ایستاده یا خوابیده و سلیوتومی خط وسط شکمی است که انتخاب آن به تعداد روزهای سپری شده از آبستنی، درگیری همزمان گوارشی، پارگی رحم، احتمال به خطر افتادن دیواره رحم، درجه چرخش، حیات جنین، شدت درد در مادیان، ترجیح جراح و محدودیت اقتصادی صاحب مادیان بستگی دارد. پیش آگهی باروری در آینده معمولا خوب است.
نتیجه‌گیری نهایی: در مقاله ی حاضر با بیان علائم و روش های تشخیصی پیچ خوردگی رحم در مادیان به بررسی روش های درمانی آن پرداخته شده است.
1. Kim A. Sprayberry, Kristina G. Lu. Managing Reproduction Emergencies in the Field Part 1:Injuries in Stallions; Injury of the External Portion of the Reproductive Tract and Gestational Conditions in the Mare,2021;357-361. https://doi.org/10.1016/j.cveq.2021.04.007
2.Dolente B.A. . Critical peripartum disease in the mare. The Veterinary Clinics of North America. Equine Practice 20, 2004;151-165. https://doi.org/10.1016/j.cveq.2003.11.003
3. Pascoe JR, Meagher DM, Wheat JD. Surgical management of uterine torsion in the mare: a review of 26 cases. J Am Vet Med Assoc 1981;179:351–4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7287555/
4. Chaney KP, Holcombe SJ, LeBlanc MM, et al. The effect of uterine torsion on mare and foal survival: a retrospective study, 1985–2005. Equine Vet J 2007;39:33–6. https://doi.org/10.2746/042516407X159862
5. Spoormakers TJP, Graat EAM, ter Braake F, et al. Mare and foal survival and subsequent fertility of mares treated for uterine torsion. Equine Vet J 2016;48:172–5. https://doi.org/10.1111/evj.12418
6. Barber SM. Complications of chronic uterine torsion in a mare. Can Vet J 1995;36:102–3. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC1686868/
7. Doyle AJ, Freeman DE, Sauberli DS, et al. Clinical signs and treatment of chronic uterine torsion in two mares. J Am Vet Med Assoc 2002;220:349–53. https://doi.org/10.2460/javma.2002.220.349
8. Lopez C, Carmona JU. Uterine torsion diagnosed in a mare at 515 days’ gestation. Equine Vet Educ 2010;22:483. https://doi.org/10.1111/j.2042-3292.2010.00098.x
9. Taylor EL, Blanchard T, Varner D. Management of dystocia in mares: uterine torsion and cesarean section. Compend Contin Educ Pract Vet 1989;11:1265–72. https://www.semanticscholar.org/paper/Management-of-dystocia-in-mares%3A-uterine-torsion-Taylor-Blanchard/e6acf0629d0dc29135f6a30d1b77049283622904
10. Barber SM. Torsion of the uterus – a cause of colic in the mare. Can Vet J 1979;20:165-7. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC1789558/
11. Wheat JD, Meagher DM. Uterine torsion and rupture in mares. J Am Vet Med Assoc 1972;160:881–4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/5062287/
12. Jung C, Hospes R, Bostedt H, et al. Surgical treatment of uterine torsion using aventral midline laparotomy in 19 mares. Aust Vet J 2008;86:272–6. https://doi.org/10.1111/j.1751-0813.2008.00315.x
13. Ruffin DC, Schumacher J, Comer JS. Uterine torsion associated with small intestinal incarceration in a mare at 126 days of gestation. J Am Vet Med Assoc 1995;207:329–30. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7628935/
14. Vandeplassche M, Spincemaille J, Bouters R, et al. Some aspects of equine obstetrics. Equine Vet J 1972;4:105–9. https://doi.org/10.1111/j.2042-3306.1972.tb03890.x
15. Satoh M, Higuchi T, Inoue S, et al. Factors affecting the prognosis for uterine torsion: the effect of treatment based on measurements of serum progesterone andestradiolconcentrations after surgery. J Equine Sci 2017;28:163–7. https://doi.org/10.1294/jes.28.163
16. Vasey JR, Russell T. Uterine torsion. In: McKinnon AO, Squieres EL, Vaala W,et al, editors. Equine reproduction. 2nd edition. West Sussex: Wiley-Blackwell;2011. p. 2435–40.
17. Embertson R. Uterus and ovaries. In: Auer J, Stick JA, editors. Equine surgery.4th edition. St Louis (MO): Elsevier Saunders; 2012. p. 883–92.
18. Riggs LM. How to perform non-surgical correction of acute uterine torsion in themare. Proc 52nd Ann Conv Am Assoc Equine Pract 2006;52:256–8. https://www.cabidigitallibrary.org/doi/pdf/10.5555/20073084988
19. Wichtel JJ, Reinertson EL, Clark TL. Nonsurgical treatment of uterine torsion inseven mares. J Am Vet Med Assoc 1988;193:337–8. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3182384/
20. Yorke EH, Caldwell FJ, Johnson AK. Uterine torsion in mares. Comp Cont EducVet Equine Pract 2012;E1–E5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23532880/
21. Turner RM, Dobbie T, Vanderwall DK. Mare reproductive injuries. Uterine torsion. Equine emergencies – treatment and procedures. 4th edition. St Louis(MO): Elsevier Saunders 2014;433–49. https://libstore.ugent.be/fulltxt/RUG01/002/274/250/RUG01-002274250_2016_0001_AC.pdf
