فراترکیب مولفه های توسعه درراستای توان افزایی توان یابان، با رویکرد نوآوری اجتماعی
محورهای موضوعی : تخصصی
مریم قاسمی
1
,
اباذر اشتری مهرجردی
2
*
,
احسان رحمانی خلیلی
3
1 - دانشجوی دکتری رشته جامعه شناسی، دانشگاه آزاد واحد شمال، تهران، ایران
2 - استادیار گروه علم و فناوری، پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی، تهران، ایران
3 - استادیار گروه جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
کلید واژه: توسعه, نوآوری اجتماعی, فراتحلیل, توان افزایی, توان یاب,
چکیده مقاله :
رویکرد توسعه اجتماعی از آن جهت که هدف نهایی اش بهبود شرایط زندگی و بالا بردن سطح رفاه افراد جامعه است و هم از آن جهت که علاوه بر در نظر گرفتن ابعاد اقتصادی، به ابعاد اجتماعی توسعه و نهایتا به توان افزایی اجتماعی پرداخته است، مهم است. توسعه اجتماعی میتواند به معنای ایجاد فرصت‌ها و شرایط برای مشارکت توان یابان در فعالیت‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی باشد. اما به دلیل غلبه رویکرد اقتصادی و فرهنگی، به وجه اجتماعی آن کمتر پرداخته شده است. هدف مقاله، تحلیل محتوای مطالعات نوآوری و توسعه اجتماعی و صورت بندی نو از مجموعه مفاهیم اساسی و شاخص های علمی مرتبط با این حوزه است.
روش تحقیق حاضر توصیفی-تحلیلی، از نظر هدف کاربردی، با روش کیفیِ تحلیل محتوا-فراترکیب در بازه زمانی (مطالعات توسعه اجتماعی 1402-1382) و (مطالعات نوآوری اجتماعی 1402-1394)، گردآوری داده ها با روش اسنادی و مطالعات کتابخانه ای در قالب واحد تحلیل مقالات، رساله ها، کتب و طرح های پژوهشی مرتبط با موضوع تحقیق بوده است که از میان مقاله های موجود، با انجام غربالگری و پالایش داده ها، نهایتا در حوزه نوآوری اجتماعی تعداد (18) مقاله و در حوزه توسعه اجتماعی تعداد (33) مقاله انتخاب و به عنوان سند وارد مرحله تحلیل شده اند
یافته ها حاکی از آنست که با توجه به بعد کلان و مهم شناسایی شده حول "توسعه اجتماعی" و مفاهیم اساسی جای گرفته در بطن آن از جمله: "کارآفرینی اجتماعی، خودکارآمدی، توانمندسازی، توانمندی جسمی، توانمندی روانی، توانمندی اقتصادی، توانمندی اجتماعی، توانمندی سیاسی، توانمندی فرهنگی، توانمندی حقوقی، توانمندسازی زنان، مهارت آموزی، زنان سرپرست خانوار"، توانمندسازی توان یابان در زمینه های مختلف با توجه به رویکرد نوآوری اجتماعی و اهتمام به امر کارآفرینی و مهارت آموزی این قشر آسیب پذیر از طریق سازمان های آموزشی و تخصصی مانند سازمان آموزش فنی و حرفه ای در جامعه ی ایران میسور می باشد
The social development approach is significant because its ultimate goal is to improve living conditions and enhance the welfare of individuals in society. It also addresses social dimensions of development, ultimately leading to social empowerment. Social development can mean creating opportunities and conditions for individuals with disabilities to participate in social, economic, and cultural activities. However, due to the dominance of economic and cultural approaches, its social aspect has received less attention. The aim of this paper is to analyze the content of studies on social innovation and social development and to formulate a new understanding of the fundamental concepts and scientific indicators related to this field
The present research employs a descriptive-analytical method, with an applied objective, using qualitative content analysis and meta-synthesis over a time frame of social development studies from 2003 to 2023 and social innovation studies from 2014 to 2023. Data collection was conducted through documentary and library studies, focusing on articles, theses, books, and research projects related to the research topic. From the available articles, after screening and refining the data, a total of 18 articles in the field of social innovation and 33 articles in the field of social development were selected and entered the analysis phase.
The findings indicate that, considering the significant macro aspect identified around "social development" and the fundamental concepts embedded within it, such as "social entrepreneurship, self-efficacy, empowerment, physical capability, psychological capability, economic capability, social capability, political capability, cultural capability, legal capability, women's empowerment, skill training, and female-headed households," the empowerment of individuals with disabilities in various fields, in line with the social innovation approach and a focus on entrepreneurship and skill training for this vulnerable group, is achievable through educational and specialized organizations like the Technical and Vocational Training Organization in Iranian society
ازکیا، مصطفی ؛ غفاری،غلامرضا، (1383). توسعه روستایی با تاکید بر جامعه ی روستایی ایران تهران: نشر نی.
استادیان خانی، زهرا؛ فدایی مقدم، ملیحه، (1396). اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر سازگاری اجتماعی و هراس اجتماعی توان یابان جسمی. مجله توانبخشی.
اشتری مهرجردی، اباذر، (1402). تبیین نوآوری اجتماعی با تاکید بر گفتمان کارآفرینی، نشریه نوآوری و ارزش آفرینی، بهار و تابستان.
اشتری مهرجردی، اباذر، (1402). تبیین و کاربست نوآوری اجتماعی در کشور با تاکید بر گفتمان دانشگاهی، نشریه مطالعات دانشگاه شماره 4.
اشتری مهرجردی، اباذر، (1402). پیدا و پنهان نوآوری اجتماعی در ایران،انتشارات پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی. تهران.
ايمان، محمدتقی، (1388). مبنای پارادایمی روشهای تحقیق کّمی و کیفی در علوم انسانی. قم: حوزه و دانشگاه.
آزاد ارمکی، تقی وهمکاران(1391). "بررسی و شناسايی شاخص های کاربردی توسعه اجتماعی با تکنیک دلفی" فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی – فرهنگی، سال اول ، شماره اول .
برزنجه عطری، سید رحمت الله و ملک تاج خسروی. ۱۳۹8. «تاثیر سیاستگذاری عمومی از نظر رفاه عمومی در توسعه اجتماعی سیاسی مطالعه موردی استان کردستان. مجله مطالعات سیاسی.
پیران، پرویز، (1380)، سیاست اجتماعي، توسعه اجتماعي و ضرورت آن در ایران (نقد و بررسي سند کپنهاگ). رفاه اجتماعی ویژه نامه سیاست اجتماعي.
