جراحی لاپاروسکوپی برداشت تخمدان در مادیان
الموضوعات :
رحیم محمدی
1
,
دارا عزیزی
2
,
فاطمه ثابتی
3
1 - گروه جراحی و تصویر برداری تشخیصی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
2 - گروه جراحی و تصویربرداری تشخیصی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
3 - دانشجو دکتری عمومی دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
الکلمات المفتاحية: لاپاراسکوپی, اواریکتومی, مادیان,
ملخص المقالة :
زمینه ونوع مطالعه: مروری بر جراحی های لاپاروسکوپی تخمدان در مادیان
هدف: بیان نحوه کاربرد و استفاده از لاپاروسکوپی در جراحی های برداشت تخمدان در مادیان
نتایج: اواریکتومی در اسب به دلایل مختلفی انجام می شود. از شایع ترین دلایل میتوان به برداشت پاتولوژیک تخمدان های غیر طبیعی به شکل تومورهای سلولی گرانولوزای تکا (Granulosa_theca cell tumors) اشاره کرد. رهیافت های مختلف جراحی و تکنیک های قطع عضو برای برداشتن تخمدان اسب توسعه یافته است. رهیافت فلانک مطلوب است زیرا قابلیت دید بهبود یافته است، اما باز هم بیرون کشیدن تخمدان بدون ایجاد برشهای بزرگ دشوار است. در نتیجه، برداشت تخمدان به وسیله لاپاراسکوپ و درحالت ایستاده به روش رایج‌تری برای برداشتن تخمدان در مادیان تبدیل شده است. از مزایای روش های لاپاراسکوپی می توان به کاهش عوارض از طریق مشاهده کامل ناحیه عمل، حداقل تهاجم وارد شده، زمان نقاهت کوتاه با عوارض کمتر پس از جراحی و بهبود زیبایی محل عمل بعد از جراحی اشاره کرد. همچنین امکان لیگاتور بدون آسیب به عروق در مزوواریوم فراهم میشود. نگرانی‌ها و محدودیت‌های مرتبط با تکنیک‌های لاپاراسکوپی شامل هزینه تجهیزات تخصصی، نیاز به مهارت بالا و آموزش‌های لازم برای انجام آن‌ها است. این واقعیت وجود دارد که عدم آشنایی و مهارت لازم می‌تواند زمان عمل را به طور چشمگیری افزایش دهد. همچنین بازگشت زودتر به ورزش پس از اواریکتومی لاپاراسکوپی در مقایسه با اواریکتومی با روش کولپوتومی امکان‌پذیر است.
صرف نظر از اندازه، تخمدان ها با موفقیت از طریق برش های کوچک (محدود به 5-10 سانتی متر)، بدون عوارض عمده و بهبود زیبایی محل عمل برداشته میشوند. همه اسب های ورزشی به سطوح قبلی یا بالاتر بازگشته و اکثر مادیان‌های مولد در اولین فصل پس از عمل جراحی با موفقیت جفت گیری میکنند.
نتیجه گیری نهایی: تخمدان های پاتولوژیک بزرگ را می توان به راحتی با انجام اواریکتومی لاپاروسکوپی ایستاده در مادیان برداشت. اواریکتومی همراه با لاپاراسکوپی در حالت گماری ایستاده همراه با برش کوچک در فلانک یک روش ایمن و بسیار موثر برای برداشتن تخمدان های پاتولوژیک بزرگ در مادیان است که جراح را از بیهوشی عمومی یا ایجاد برش های بزرگ بی نیاز می سازد.
1. Ragle CA. Ovariohysterectomy in the Mare. Advances in Equine Laparoscopy. 2012:301-9. https://doi.org/10.1002/9781118704875.ch30
2. Lee M, Hendrickson DA. A review of equine standing laparoscopic ovariectomy. Journal of Equine Veterinary Science. 2008;28(2):105-11. https://doi.org/10.1016/j.jevs.2007.12.004 .
3. De Bont MP, Wilderjans H, Simon O. Standing laparoscopic ovariectomy technique with intraabdominal dissection for removal of large pathologic ovaries in mares. Veterinary Surgery. 2010;39(6):737-41. https://doi.org/10.1111/j.1532-950X.2010.00695.x
4. Brink P, Schumacher J, Schumacher J. Imbrication 19 of the Mesometrium to Restore Normal, Horizontal Orientation of the Uterus in the Mare. Advances in Equine Laparoscopy. 2012;3:203. https://doi.org/10.1002/9781118704875.ch19
5. Fischer T. Ovariectomy in the Mare. Advances in equine laparoscopy. 2012:295-9. https://doi.org/10.1002/9781118704875.ch29
6. Van Hoogmoed LM, Galuppo LD. Laparoscopic ovariectomy using the endo‐GIA stapling device and endo‐catch pouches and evaluation of analgesic efficacy of epidural morphine sulfate in 10 mares. Veterinary Surgery. 2005;34(6):646-50. https://doi.org/10.1111/j.1532-950X.2005.00100.x
7. Carson-Dunkerley SA, Hanson RR. Ovariectomy of granulosa cell tumors in mares by use of the diagonal paramedian approach: 12 cases (1989–1995). Journal of the American Veterinary Medical Association. 1997;211(2):204-6. https://doi.org/10.2460/javma.1997.211.02.204
8. Embertson RM. Ovaries and uterus. Equine surgery. 2006:855-64. http://dx.doi.org/10.1016/B1-41-600123-9/50070-X
9. Meagher D, Wheat J, Hughes J, Stabenfeldt G, Harris B. Granulosa cell tumors in mares-a review of 78 cases. 1978. https://doi.org/10.1111/eve.12449
10. Gift LJ, Gaughan EM, Schoning P. Metastatic granulosa cell tumor in a mare. Journal of the American Veterinary Medical Association. 1992;200(10):1525-6.
11. Hand R, Rakestraw P, Taylor T. Evaluation of a vessel‐sealing device for use in laparoscopic ovariectomy in mares. Veterinary surgery. 2002;31(3):240-4. https://doi.org/10.1053/jvet.2002.33482
12. Hanson CA, Galuppo LD, editors. Bilateral laparoscopic ovariectomy in standing mares. Am Assoc Equine Pract, Proceedings; 1998.
13. Alldredge JG, Hendrickson DA. Use of high-power ultrasonic shears for laparoscopic ovariectomy in mares. Journal of the American Veterinary Medical Association. 2004;225(10):1578-80. https://doi.org/10.2460/javma.2004.225.1578
14. Bartmann C, Schiemann V, Poppe C, Schoon H. Partial and radical hysterectomy in the horse. 2003. https://www.cabidigitallibrary.org/doi/full/10.5555/20033040683
15. Berezowski C. Diagnosis of a uterine leiomyoma using hysteroscopy and a partial ovariohysterectomy in a mare. The Canadian Veterinary Journal. 2002;43(12):968.
16. Boussauw B, Santschi E, Wilderjans H, Troedsson M, Adams A. Uterine drainage under general anaesthesia before ovariohysterectomy in two mares. The Veterinary Record. 1998;142(21):582-3. https://doi.org/10.1136/vr.142.21.582
17. Broome TA, Allen D, Baxter GM, Pugh DG, Mahaffey E. Septic metritis secondary to torsion of a pedunculated uterine fibroleiomyoma in a filly. Journal of the American Veterinary Medical Association. 1992;200(11):1685-8.
18. Delling U, Howard RD, Pleasant RS, Lanz OI. Hand‐assisted laparoscopic ovariohysterectomy in the mare. Veterinary Surgery. 2004;33(5):487-94. https://doi.org/10.1111/j.1532-950x.2004.04063.x
19. Hofmeister E, Peroni JF, Fisher Jr AT. Effects of carbon dioxide insufflation and body position on blood gas values in horses anesthetized for laparoscopy. Journal of Equine Veterinary Science. 2008;28(9):549-53. https://doi.org/10.1016/j.jevs.2008.07.015
20. Hooper RN, Taylor TS, Varner DD, Blanchard TL. Effects of bilateral ovariectomy via colpotomy in mares: 23 cases (1984–1990). Journal of the American veterinary medical association. 1993;203(7):1043-6. https://doi.org/10.2460/javma.1993.203.07.1043 .
21. Mee A, Cripps P, Jones R. A retrospective study of mortality associated with general anaesthesia in horses: elective procedures. Veterinary Record. 1998;142(11):275-6 . https://doi.org/10.1136/vr.142.11.275
22. Rodgerson DH, Belknap JK, Wilson DA. Laparoscopic ovariectomy using sequential electrocoagulation and sharp transection of the equine mesovarium. Veterinary Surgery. 2001;30(6):572-9.
23. Smith L, Mair T. Unilateral and bilateral laparoscopic ovariectomy of mares by electrocautery. Veterinary record. 2008;163(10):297-300.
24. Rodgerson DH, Hanson RR. Ligature slippage during standing laparoscopic ovariectomy in a mare. The Canadian Veterinary Journal. 2000;41(5):395.
25. Shettko DL, Frisbie DD, Hendrickson DA. A comparison of knot security of commonly used hand‐tied laparoscopic slipknots. Veterinary Surgery. 2004;33(5):521-4. https://doi.org/10.1111/j.1532-950x.2004.04072.x
26. Düsterdieck KF, Pleasant RS, Lanz OI, Saunders G, Howard RD. Evaluation of the harmonic scalpel for laparoscopic bilateral ovariectomy in standing horses. Veterinary Surgery. 2003;32(3):242-50. https://doi.org/10.1053/jvet.2003.50022
27. Robinson N, Sprayberry K. Current Therapy in Equine Medicine, 6th edn Saunders Elsevier. Philadelphia, PA. 2009;882 . https://doi.org/10.1016/C2011-0-05761-7
28. Walmsley J. The Sir Frederick Hobday memorial lecture: review of equine laparoscopy and an analysis of 158 laparoscopies in the horse. Equine veterinary journal. 1999;31(6):456-64. https://doi.org/10.1111/j.2042-3306.1999.tb03851.x
29. Dechant JE, Hendrickson DA. Standing female equine urogenital endoscopic surgery. Veterinary Clinics of North America: Equine Practice. 2000;16(2):301-15. https://doi.org/10.1016/S0749-0739(17)30106-2
