روشهای آموزش توحید صفاتی در قرآن بر اساس دیدگاههای علامه طباطبایی در تفسیر المیزان
الموضوعات : Islamic theology
1 - استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: توحید صفاتی, روشهای آموزش, اعلام و القای صریح به مخاطب, برشمردن نمونههای عینی.,
ملخص المقالة :
یکی از مراتب توحید الهی، توحید صفاتی است که از دیدگاه فیلسوفان، متکلمان و عمدة مفسران شیعه، به معنای عینیت این صفات با ذات خداوند و با یکدیگر است؛ ولی از دیدگاه علامه طباطبایی (ره) در تفسیر المیزان، بر اساس آیات قرآن، توحید صفاتی یعنی اینکه خداوند علاوه بر ذات، از جهت صفات کمالی نیز نامحدود و بیهمتا است. این معنا از توحید صفاتی، به روش¬های متعددی در آیات قرآن آموزش داده شده، که برخی از آنها عام و مربوط به همه صفات و برخی خاص بعضی از این صفات است. این تحقیق که با استفاده از قواعد تفسیر و روش توصیفی ـ تحلیلی و با بهرهگیری از منابع کتابخانه¬ای انجام شده است، به دنبال بررسی و تبیین روش¬های عام این آموزش بر اساس دیدگاه¬های تفسیری علامه طباطبایی و با محوریت سه صفت کمالی ذاتی یعنی حیات و علم و قدرت است. نتایج این تحقیق نشان میدهد که این نوع آموزش، دارای دو روش عام «اعلام و القای صریح به مخاطب» و «برشمردن نمونه¬های عینی» است. از کاربرد این دو روش به دست میآید که از دیدگاه قرآن، در آموزش توحید صفاتی، برهان و استدلال لازم نیست؛ بلکه باید آن را هم صریحاً اعلام و در وجود مخاطب القا کرد؛ هم با برشمردن نمونه¬های فراوان عینی و کاملا مشهود، آن حقیقت را نیز در وجودش تثبیت و یقینی نمود.
