بکارگیری تکنیک¬های مختلف به¬منظور اکتشاف، مدل¬سازی و تخمین ذخیره کانسار گچ در ناحیه شمال¬غرب تفرش، استان مرکزی
الموضوعات :
1 - عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی اراک
الکلمات المفتاحية: گچ, شمال¬غرب تفرش, دورسنجی, لندست 8 (OLI), تخمین ذخیره, خطوط تراز,
ملخص المقالة :
در پژوهش حاضر به منظور اکتشاف ذخایر گچ در ناحیه شمال¬غرب تفرش، فرآیند اکتشافات سیستماتیک از مراحل پی¬جویی تا تخمین ذخیره صورت گرفته است. در این راستا برای شناسایی و تعیین پتانسیل¬های معدنی، ابتدا محدوده وسیعی به مساحت 4500 کیلومتر مربع با عملیات دورسنجی به کمک تصویربردار عملیاتی زمین (OLI) ماهواره لندست 8 مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از تکنیک‌های پیش¬پردازش و پردازش مناسب همانند تحلیل مولفه¬های اصلی، ترکیب رنگی کاذب، کمترین مربعات رگرسیون¬شده و نگاشت زاویه طیفی بر روی تصاویر، تعداد 17 محدوده امیدبخش به¬صورت پراکنده در سطح ناحیه شناسایی شد. بر پایه بررسی¬ها و مطالعات میدانی دقیق¬تر مناطق امیدبخش، تمرکز ویژه بر روی کانسار گچ دربر واقع در مجاورت روستای دربر صورت گرفت. بنابراین، فعالیت¬های اکتشافی متنوعی شامل احداث شش رشته ترانشه اکتشافی با حجم کلی 61/135 مترمکعب، ایجاد سینه¬کار اکتشافی، تهیه نقشه 1:1000 توپوگرافی- زمین¬شناسی، تجزیه شیمیایی تعداد 9 نمونه و حفر یک حلقه گمانه اکتشافی با عمق حدود 40 متر انجام شد. نتایج تجزیه شیمیایی نمونه¬ها نشان می¬دهد که مجموع درصد ترکیبات SO3 و CaO برای تمام نمونه¬های آزمایش شده، بیش از 76 درصد است. همچنین نتیجه آزمون بازاریابی و کاربردی از طریق انجام آزمایش¬های تعیین ویژگی¬های کیفی سنگ و قابلیت پخت در مقیاس صنعتی توسط کارخانه سیمان نیزار قم، مطلوب ارزیابی شد. مدل¬سازی و تخمین ذخیره گچ این کانسار نیز با روش کلاسیک خطوط تراز و به کمک نرم¬افزار Surfer انجام شد. براساس محاسبات صورت گرفته، میزان ذخیره برجای کانسار گچ دربر حدود 5982610 تن برآورد گردید که میزان ذخیره قابل توجهی می¬باشد.
احمدی، ر.، 1399. مقایسه نتایج روش¬های زمین¬آماری خطی و غیرخطی در مدلسازی و ارزیابی ذخیره کانسار مس نارباغی شمالی ساوه، فصلنامه زمین¬شناسی ایران، سال 14، شماره 56، 43-59.
احمدی، ر.، سلطانعلی، م.، 1402. شناسایی و تعیین¬محل کانسارهای خاک¬زرد (لیمونیت) در سطح استان مرکزی به¬کمک تحلیل و پردازش داده¬های ماهواره¬ای، چهارمین کنفرانس ملی داده¬کاوی در علوم زمین، دانشگاه صنعتي اراک، اراک، ایران.
