تحلیل محتوای تطبیقی مولفه همدلی دررسیدن به صلح در قرآن و مثنوی مولانا و رویکرد ارتباط بدون خشونت روزنبرگ
الموضوعات :
مریم بابایی
1
,
رضا حیدری نوری
2
,
محمدتقی قندی
3
1 - گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشکده علوم انسانی، واحد ساوه،دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه،ایران
2 - گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشکده علوم انسانی، واحد ساوه،دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه،ایران
3 - گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشکده علوم انسانی، واحد ساوه،دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه،ایران
الکلمات المفتاحية: قرآن, مولانا, روزنبرگ, همدلی, صلح,
ملخص المقالة :
دراسلام، الفت وهمدلی به عنوان یکی از مهمترین اهداف تربیتی و اجتماعی از ارزشمندترین دستاوردهای اسلام در جامعه است و از آن به عنوان محور وحدت و اتحاد،که نتیجه آن صلح است، توجه شده . صلح، نیاز بشر در هر دوره ای است وبه همین سبب طی اعصار گذشته و حال، اندیشمندان بزرگی نیز به موضوع همدلی به عنوان راهی برای رسیدن به صلح پرداخته اند از جمله مولانا بلخی درقرن هفتم شمسی و اندیشمند معاصر؛ دکتر مارشال روزنبرگ. بر این اساس،مسأله اساسی پژوهش حاضر، پرسمان همدلی است و این پژوهش بر آن است، با مطالعه ای نظری به شیوه پژوهش کتابخانه ای بر مثنوی معنوی مولانا جلال الدین بلخی، و رویکرد ارتباط بدون خشونتدگاه مارشال روزنبرگ به بررسی مفهوم همدلی بپردازد و با تاکید بر روش تحلیلی _ توصیفی به این پرسش پاسخ دهد که در دیدگاههای ذکر شده، چگونه همدلی به عنوان راهی برای رسیدن به صلح عمل می کند. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که درقرآن توجه خاصی به موضوع همدلی شده است و به آن به عنوان راهی که جلوی جنگ و خشونت را می گیرد، اشاره می کند. مولانا درقرن هفتم نیز همدلی را راهی برای رسیدن به صلح درون وصلح با دیگران و درنهایت صلح کل می داند. روزنبرگ، به عنوان روانشناس معاصر غربی که مولانا پژوه نیز بود، همدلی را راهی مهم برای رسیدن به صلح می داند. این مقاله اهتمامی نوین دراین باره است که نشان می دهد، چگونه یک مولفه اخلاقی می تواند در برقراری صلح موثر باشد.لازم به ذکر است این مقاله برگرفته از بخشی از رساله دکتری نگارنده است.
قرآن کریم
اسعدی، یعقوب.فرهادی، نوازالله. اسماعیلی، حسین (1400) مقاله «بررسی سبک فکری مولوی، بررسی موردی: پدیدۀ خواب».تهران: نشریۀ علمی سبک شناسی نظم و نثر فارسی.
افتخاری،جابر (۱۳۹8)، مقاله " اهمیت و ضرورت صلح و دوستی در جامعه امروزی". تهران: کنفرانس ملی پژوهش های حرفه ای در روانشناسی.
https://civilica.com/doc/1020055
کتاب العین، ج 7، ص267.
امامی نایینی، نسرین (۱۳۹۷)،کتاب همدلی، تهران:نشر آبی.
دی هال، کارین؛ کوک ملیسا (1393)، نیروی همدلی، مترجم محبوبه موسوی تهران: انتشارات مروارید.
راجرز، كارل (1376)، ترجمه مهين ميلاني. تهران: انتشارات فاخته.
رحیمیان، فرزانه (1395)، پایان نامه کارشناسی ارشد «بررسی عوامل ایجاد همدلی در قرآن وحدیث» ایلام: دانشکده الهیات. ..
روزنبرگ، مارشال (1388)، ارتباط بدون خشونت، زبان زندگی.مترجم: کامران رحیمیان. تهران: نشر اختران.
---------------(1391)، بازگشت به صلح: گفتمان صلح در عصرمناقشات. مترجم: یزدانی، عباس.تهران: نشر امیرکبیر.
---------------(1398)،.قلب تغییر اجتماعی، مترجمان: کامران رحیمیان، کیوان رحیمیان، تهران: نشر اختران.
--------------(1399)، گذر از رنجش بین ما، مترجم: ریان حسامی، تهران: نشر اختران.
--------------(1399).موهبت شگفت انگیز خشم. مترجم:ندا رحیمیان.تهران: نشر اختران.
زمانی، کریم (1389)، میناگر عشق. تهران: نشر نی.
رضا جعفر، طاهر (1376)، سنن النبی، علامه طباطبایی، تهران.
سیمیاری،محمدتقی (1400)، مقاله «واکاوی مولفه های صلح درسبک فکری مولانا براساس مثنوی.» سبک شناسی نطم ونثر فارسی.دوره14: شماره69.
شریفی،محمد (1400)، نردبان آسمان.تهران: نشرنو باهمکاری نشرآسیم.
عیوض زاده، حسن؛ پرندوش، پوریا (1398)، مقاله «تحلیل پارادایمی توسعه در اندیشه آمارتیا سن و نسبت آن با صلح کل عرفانی» .فصلنامه عرفان اسلامی: سال پانزدهم.شماره۵۹
غررالحکم (چاپ دانشگاه)، حدیث 9443.
فقیهی،حسین؛ جوادی، آرزو (۱۳۹۱)، مقاله "اتحاد و همدلی در اشعار صائب تبریزی". پژوهشنامه ادبیات تعلیمی، دوره ۴، شماره ۱۵.
فیض آبادی، زهرا و دیگران (1386)، بررسي رابطه همدلی با سبکهای هویت و تعهـــد در دانـــشجويان رشته‌های فنی و علوم انساني، مطالعات روانشناختی، دوره3، شماره2.
گوهرین، سیدصادق(1390)، فرهنگ لغات و تعبیرات مثنوی جلد9، تهران: انتشارات زوار.
ماسن، پاول هنری؛ کیگان، جرم و همکاران (1400)، رشد و شخصیت کودک ترجمه مهشید یاسایی. تهران: انتشارات مرکز.
مسایلی، مهدی (1395)، حدیث همدلی، مشهد: آستان قدس رضوی.
نهج البلاغه، خطبه 176.
نوری طبرسی، حاج میرزا حسین ( ۱۳۶۵)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج7.
نیکلسون، رینولد الین (1389)، شرح مثنوی معنوی مولوی، جلد6، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
یعقوبی، سهیلا ؛ اکرمی، ناهید (1396)، نقش شفقت خود در پیش‌بینی بخشایشگری و همدلی در جوانان، پژوهش نامه روانشناسی مثبت،شماره 2.
doi: 10.22108/ppls.2017.21519
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 48 ـ 29
تحلیل محتوای تطبیقی مولفه همدلی دررسیدن به صلح در قرآن و مثنوی مولانا و رویکرد ارتباط بدون خشونت روزنبرگ
مریم بابایی 1
رضا حیدری نوری 2
محمدتقی قندی 3
چکیده
دراسلام، الفت وهمدلی به عنوان یکی از مهمترین اهداف تربیتی و اجتماعی از ارزشمندترین دستاوردهای اسلام در جامعه است و از آن به عنوان محور وحدت و اتحاد،که نتیجه آن صلح است، توجه شده . صلح، نیاز بشر در هر دوره ای است وبه همین سبب طی اعصار گذشته و حال، اندیشمندان بزرگی نیز به موضوع همدلی به عنوان راهی برای رسیدن به صلح پرداخته اند از جمله مولانا بلخی درقرن هفتم شمسی و اندیشمند معاصر؛ دکتر مارشال روزنبرگ. بر این اساس،مسأله اساسی پژوهش حاضر، پرسمان همدلی است و این پژوهش بر آن است، با مطالعه ای نظری به شیوه پژوهش کتابخانه ای بر مثنوی معنوی مولانا جلال الدین بلخی، و رویکرد ارتباط بدون خشونتدگاه مارشال روزنبرگ به بررسی مفهوم همدلی بپردازد و با تاکید بر روش تحلیلی _ توصیفی به این پرسش پاسخ دهد که در دیدگاههای ذکر شده، چگونه همدلی به عنوان راهی برای رسیدن به صلح عمل می کند. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که درقرآن توجه خاصی به موضوع همدلی شده است و به آن به عنوان راهی که جلوی جنگ و خشونت را می گیرد، اشاره می کند. مولانا درقرن هفتم نیز همدلی را راهی برای رسیدن به صلح درون وصلح با دیگران و درنهایت صلح کل می داند. روزنبرگ، به عنوان روانشناس معاصر غربی که مولانا پژوه نیز بود، همدلی را راهی مهم برای رسیدن به صلح می داند. این مقاله اهتمامی نوین دراین باره است که نشان می دهد، چگونه یک مولفه اخلاقی می تواند در برقراری صلح موثر باشد.لازم به ذکر است این مقاله برگرفته از بخشی از رساله دکتری نگارنده است.
واژگان کلیدی
[1] . دانشجوی دکتری ادبیات فارسی گرایش ادبیات غنایی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران.
Email: Babaei73@yahoo.com
[2] . استادیار گروه ادبیات فارسی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: r.heidarinoori@yahoo.com
[3] . استادیار گروه ادبیات فارسی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران.
Email: ghandimohammadtaghi@yahoo.com
تاریخ دریافت: 3/11/1401 پذیرش نهایی: 6/2/1402
