رهیافتی به مؤلفه های هویت دینی زن مسلمان با تاکید برسیره فاطمی (س)
الموضوعات : Ethics and Islamic Educationلیلا وطنخواه 1 , محمدمهدی علیمردی 2 , حسین عبدالمحمدی 3 , مهراب صادق نیا 4
1 - دانشگاه ادیان ومذاهب، قم
2 - دانشگاه ادیان ومذاهب، قم
3 - جامعه المصطفی العالمیه، قم
4 - دانشگاه ادیان ومذاهب، قم
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
از مهم¬ترين چالش¬هاي عصر حاضر كه بر زندگي طیف وسیعی از مسلمانان سايه¬افكنده است، فاصله¬گرفتن از هويت ديني و نفوذ فرهنگ مدگرايي است؛ چيزي كه اركان زندگي فردي، خانوادگي و اجتماعي آنان را متزلزل كرده است. رفع این چالش، فقط از طريق بازتعريف و شناخت هويت اسلامی در قالب ارائه¬ي الگوي عينی، ميسور است. مقاله¬ي حاضر در راستاي رسيدن به اين هدف، «هويت دینی زن مسلمان» را از منظر قرآن كريم و با روش توصیفی و تحلیلی، بررسی کرده است. در این راستا، چند مؤلفه¬ی اساسی برای شناخت و تحلیل هویت زن مسلمان مورد توجه قرار گرفته است. مؤلفه¬ی اول، شناخت هویت زن در «جاهلیت اولی» و مؤلفه¬ی دوم، شناخت هویت زن و دوری از آن در جاهلیت «پسا اولی» است که ممکن است در هر عصری وجود داشته باشد و امروزه از آن، به «جاهلیت مدرن» تعبیر می-شود. مؤلفه¬ی سوم، شناخت هویت زن در «اسلام» براساس مبانی نظری اسلام و مؤلفه¬ی چهارم، تعیین مصداقِ شاخص «زن کامل مسلمان»، برای الگوگیری است. براین اساس، مهم¬ترین یافته¬های که این پژوهش به آنها دست¬یازیده است، عبارتند از: «شکل¬گیری هویت زن در جاهلیت اولی براساس فقدان حقوق انسانی و نگاه ابزاری»، «شگل-گیری هویت‌زن در جاهلیت مدرن براساس کالاشدگی در قالب نظریه¬های علمی»، و «تشخص و هویت‌یابی زن مسلمان برپایه¬ی‌کرامت، حقوق و ارزش¬های‌انسانی، و حفظ حریم‌شخصی‌و شخصیتی».
197 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 214- 197
رهیافتی به مؤلفه های هویت دینی زن مسلمان
با تاکید برسیره فاطمی (س)
لیلا وطن خواه 1
محمدمهدی علیمردی 2
حسین عبدالمحمدی 3
مهراب صادق نیا 4
چکیده
از مهمترين چالشهاي عصر حاضر كه بر زندگي طیف وسیعی از مسلمانان سايهافكنده است، فاصلهگرفتن از هويت ديني و نفوذ فرهنگ مدگرايي است؛ چيزي كه اركان زندگي فردي، خانوادگي و اجتماعي آنان را متزلزل كرده است. رفع این چالش، فقط از طريق بازتعريف و شناخت هويت اسلامی در قالب ارائهي الگوي عينی، ميسور است.
مقالهي حاضر در راستاي رسيدن به اين هدف، «هويت دینی زن مسلمان» را از منظر قرآن كريم و با روش توصیفی و تحلیلی، بررسی کرده است. در این راستا، چند مؤلفهی اساسی برای شناخت و تحلیل هویت زن مسلمان مورد توجه قرار گرفته است. مؤلفهی اول، شناخت هویت زن در «جاهلیت اولی» و مؤلفهی دوم، شناخت هویت زن و دوری از آن در جاهلیت «پسا اولی» است که ممکن است در هر عصری وجود داشته باشد و امروزه از آن، به «جاهلیت مدرن» تعبیر میشود. مؤلفهی سوم، شناخت هویت زن در «اسلام» براساس مبانی نظری اسلام و مؤلفهی چهارم، تعیین مصداقِ شاخص «زن کامل مسلمان»، برای الگوگیری است.
براین اساس، مهمترین یافتههای که این پژوهش به آنها دستیازیده است، عبارتند از: «شکلگیری هویت زن در جاهلیت اولی براساس فقدان حقوق انسانی و نگاه ابزاری»، «شگلگیری هویت‌زن در جاهلیت مدرن براساس کالاشدگی در قالب نظریههای علمی»، و «تشخص و هویت‌یابی زن مسلمان برپایهی‌کرامت، حقوق و ارزشهای‌انسانی، و حفظ حریم‌شخصی‌و شخصیتی».
واژگان کلیدی
هويت زن مسلمان، قرآن کریم، سیره فاطمی، جاهلیت اولی، جاهلیت مدرن.
[1] . دانش پژوه دکترای مطالعات زنان وخانواده دانشگاه ادیان ومذاهب، قم، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: fkbanovan@gmail.com
[2] . دانشیاروعضوهیات علمی دانشگاه ادیان ومذاهب، قم، ایران.
Email: alim536@outlook.com
[3] . دانشیارو عضو هیات علمی جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران.
Email: Hoseinmohmmadi31@yahoo.com
[4] . استادیار وعضو هیات علمی دانشگاه ادیان ومذاهب، قم، ایران.
Email: Sadeghnia@urd.ac.ir
تاریخ دریافت: 21/12/1401 پذیرش نهایی: 27/3/1402
