جلوه‌های پست مدرنیسم در رمان «دل فولاد» نوشته‌ی منیرو روانیپور
الموضوعات :
حسن غلامی
1
(دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان)
بهروز رومیانی
2
(استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران. )
مصطفی سالاری
3
(استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.)
الکلمات المفتاحية: ادبيات داستانى, ادبيات پست¬مدرن, , منیرو روانی¬پور, دل فولاد.,
ملخص المقالة :
پست مدرنیسم اصطلاحی است که از اروپا به ایران وارد شده و با وجود شناخته و پذیرفته شدن، به علت عدم آشنایی کامل با خاستگاه¬ها، اصول و مؤلفه¬های این نوع ادبی، هنوز نسبت به حضور آن در ادبیات داستانی ایران تردید وجود دارد. این¬که چه خصایص و مؤلفه¬هایی را می¬توان به¬عنوان مبنای این نوع ادبی قرار داد، مهم¬ترین موضوع در این نوع است. بر همین اساس این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی در نظر دارد که با تحلیل رمان «دل فولاد» منیرو روانی¬پور، نویسنده¬ی دوره¬ی معاصر ایران که به سبک پست مدرنیسم نگاشته شده، به معرفی و شناخت نسبی این مؤلفه¬ها بپردازد و در نهایت به این نتیجه رسیده است که مؤلفه¬هایی همچون بى¬نظمى زمانى در روايت رويدادها، عدم قطعيت، تناقض، جابه¬جايى، عدم انسجام، فقدان قاعده، زياده¬روى در استفاده از صنايع ادبى، دور باطل، پارانويا، اختلالات زبانى و بالاخره استفاده¬ی افراطى از شيوه¬ی جريان سيال ذهن در این رمان وجود دارد و سبک نوشتاری روانی¬پور متأثر از مكتب ادبى پست-مدرن بوده و بسيارى از مؤلفه¬هاى ادبيات پست¬مدرن در رمان وى قابل مشاهده است.
احمدی، بابک.(1382). ساختار و تأویل متن، تهران، مرکز.
انوشه، حسن.(1381). فرهنگ ادب فارسی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
بابازاده، بهنام؛ خجسته¬پور، آدینه.(1392). ابهام زدایی از نقد نوپای تاریخ گرایی نو در ایران، فصلنامه نقد ادبی، ش22، ص27-28
بوشعیر الرشید.(1997). الشعرالعربی فی منطقه الخلیج، عوامل تطوره و اتجاهاته و قضایاه، الطبعه الأولی، بیروت، دارالفکر.
پاینده،حسین.(1385). مدرن و پست مدرن و فیلم؛ نگاهی به ساختار و صناعت فیلم میکس، تهران، هرمس.
پارسی¬نژاد،کامران.(1387). نقد ادبیات منطبق با حقیقت، تهران، نشر خانه کتاب.
تدینی، منصوره.(1388). پسامدرنیسم در ادبیات داستانی ایران، تهران، علم.
خریسان باسم علی.(2006). مابعدالحداثه دراسه فی¬المشروع الثقافی العربی، دمشق، دارالفکر.
داد، سیما.(1383). فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران، مروارید.
سلدن، رامان و پیترویدسون.(1377). راهنمای نظریه ادبی معاصر، ترجمه¬ی عباس مخبر، تهران، طرح نو.
شمیسا،سیروس.(1385). نقد ادبی،تهران، میترا.
روانی¬پور، منیرو.(1379). دل فولاد، تهران، قصه.
فتوحی، محمد.(1385). ارزش ادبی ابهام از دو معنایی تا چند لایگی معنا، نشریه زبان و ادبیات فارسی، دوره 62، ش8، ص17-36.
فرمهینی،محسن.(1383). پست مدرنیسم و تعلیم و تربین، تهران، آبیژ.
کریمی، فرزاد (1397)، «نقدی بر کتاب داستان کوتاه در ایران(داستانهای پسامدرن) نوشته حسین پاینده»، دوفصلنامه روایت شناسی، سال 1، شماره 3، بهار و تابستان، 91-114.
مک کافری، لری.(1381). ادبیات داستانی پسامدرن، در ادبیات پسا مدرن، تدوین و ترجمه¬ی پیام یزدانجو، تهران، مرکز.
مک هیل، برایان.(1383). گذار از مدرنیسم به پسا مدرنیسم، در مدرنیسم و پسامدرنیسم در رمان، گردآورنده و مترجم حسین پاینده، تهران، روزنگار.
میرصادقی، جمال و میرصادقی، میمنت.(1388). واژه¬نامه هنر داستان¬نویسی، تهران، مهناز.
مهاجر، مهران و نبوی، محمد.(1384). دانش¬نامه نظریه¬های ادبی معاصر، تهران، آگه.
وارد،گلن.(1384). پست مدرنیسم، ترجمه¬ی علی مرشدی¬زاد، تهران، اساطیر.
وو، پتریشیا.(1389). فراداستان، ترجمه¬ی وقفی-پور، تهران، چشمه.
هاجری، حسین.(1384). انعکاس اندیشه¬های پست مدرن در ادبیات داستانی معاصر ایران، مجموعه مقالات ما و پست مدرنیسم، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
Lodge, David & Nigel Wood.(2000). Modern criticism and Theory: A reader 2 ed. Longman: Iser wolfgan. The Reading process: a phenomenological approach
169 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 196- 169
جلوه‌های پست مدرنیسم در رمان «دل فولاد»
نوشته‌ی منیرو روانیپور
حسن غلامی 1
بهروز رومیانی 2
مصطفی سالاری 3
چکیده
پست مدرنیسم اصطلاحی است که از اروپا به ایران وارد شده و با وجود شناخته و پذیرفته شدن، به علت عدم آشنایی کامل با خاستگاهها، اصول و مؤلفههای این نوع ادبی، هنوز نسبت به حضور آن در ادبیات داستانی ایران تردید وجود دارد. اینکه چه خصایص و مؤلفههایی را میتوان بهعنوان مبنای این نوع ادبی قرار داد، مهمترین موضوع در این نوع است. بر همین اساس این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی در نظر دارد که با تحلیل رمان «دل فولاد» منیرو روانیپور، نویسندهی دورهی معاصر ایران که به سبک پست مدرنیسم نگاشته شده، به معرفی و شناخت نسبی این مؤلفهها بپردازد و در نهایت به این نتیجه رسیده است که مؤلفههایی همچون بىنظمى زمانى در روايت رويدادها، عدم قطعيت، تناقض، جابهجايى، عدم انسجام، فقدان قاعده، زيادهروى در استفاده از صنايع ادبى، دور باطل، پارانويا، اختلالات زبانى و بالاخره استفادهی افراطى از شيوهی جريان سيال ذهن در این رمان وجود دارد و سبک نوشتاری روانیپور متأثر از مكتب ادبى پستمدرن بوده و بسيارى از مؤلفههاى ادبيات پستمدرن در رمان وى قابل مشاهده است.
واژگان کلیدی
ادبيات داستانى، ادبيات پستمدرن، ، منیرو روانیپور، دل فولاد.
[1] . دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.
[2] . استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: b.romiani@gmail.com
[3] . گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.
Email: M.salari11@yahoo.com
تاریخ دریافت: 11/3/1402 پذیرش نهایی: 8/6/1402
