سرشت انسانی و فطرت الهی و تمایز زن و مرد در فرهنگ قرآنی
الموضوعات :عصمت عبدالهی 1 , فاطمه خلیلی 2 , طیبه عارف نیا 3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی،تهران
2 - استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی ، واحد یادگار امام خمینی(ره) شهر ری،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی، واحد یادگار امام خمینی(ره) شهر ری ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: وجه تمایز, انسانیت, فطرت, زن و مرد, قرآن کریم. ,
ملخص المقالة :
از موضوعات اساسی و مهم در مورد زن ومرد، این است که آیا زن و مرد حقیقت و فطرت واحدی دارند و آثاری مشابه دارند یا این که هر یک انسانیت یا فطرتی متفاوت و متمایز دارند؟هدف ازاین تحقیق شناخت دیدگاه های قرآن کریم در زمینه وجه تمایز زن و مرد و نمایاندن آن به پیروان قرآن می باشد، از نظر قرآن جنسیت مهم نیست، بلکه ملاک درنزد خداوند تقوا است. زن و مرد اگر چه از نظر جنسیت متفاوتند ولی از نظر انسانیت برابر هستند. وجه تمایز حقوقی بین زن و مرد راباید در تفاوت های وجودی میان زن و مرد جست و جو کرد. اسلام بر اساس تفاوت های فراوانی میان زن و مرد ازلحاظ جسمی، روانی، احساسی و بر پایه فطرت انسانی، حقوق خویش را وضع نموده است.حال در این مقاله با روشی توصیفی-تحلیلی به بررسی وجه تمایز زن و مرد از نظرانسانیت و فطرت از دیدگاه قرآن کریم می پردازیم.و نتیجه می گیریم که زن و مرد در سرشت و سیرت انسانی اشتراک دارند؛ یعنی به گونه ای نیست که یکی به علت مرد بودن، برترو بالاتر و دیگری به دلیل زن بودن، پست تر و فروترباشد، هر دو در این مورد با هم برابراند.
قرآن کریم
ابن سینا، ش ، (1404ق)، الهیات شفاء، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی.
پاینده، ا، (1395)، نهج الفصاحه ، مجموعه کلمات قصارحضرت محمد مصطفی(ص)، قم، بدرقه جاویدان.
جوادی آملی، ع،(1393)، زن در آیینه جلال و جمال، قم، اسراء، چاپ بیست و پنجم.
رازی، ق، (بی تا)، شرح اشارات و تنبیهات، قم، دفتر نشر کتاب.
شهید ثانی، ز، (1381)، روضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، ج2، تهران، مجد.
شیخ صدوق، ع، (۱۴۰۴ق)، من لایحضره الفقیه، قم، جامعة المدرسین، چ دوّم.
..............................................، (1377)، خصال، ج1، تهران، ایران.
طباطبایی، س، ( 1374)، تفسیر المیزان، قم، مؤسسة النّشر الاسلامی.
طبری، م، (1412ق)، جامع البیان فی تفسیر القرآن، قم، دارالمعرفه.
عقیقی بخشایشی، عبدالرحیم، (1385)، تفسیر شریف صافی، دفترنشر نوید اسلام.
قرائتی، م، (1392)، تفسیر نور، پایگاه اطلاع رسانی شیعیان.
کلینی، مح ، (1369)، الکافی، ج ۵، بیروت، دارالمعارف لمطبوعات.
مجلسی، م، (1403ق)، موسوعه کلمات الامام الحسین علیه السلام، چاپ سوم.
مرتضوی، س، (۱۳۷۷)، در آمدی بر شناخت مسایل زنان، قم، دفتر تبلیغات.
مصباح یزدی، محمد تقی، (1382)، جلد پنجم، پرسش ها و پاسخ ها، حقوق زن در قرآن، قم: مرکز انتشارات مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی، اول.
مطهری، م ، (1396)، نظام حقوق زن در اسلام، تهران، انتشارات صدرا، چ ۹.
مکارم شیرازی، ن و دیگران، (1371)، تفسیر نمونه، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، چاپ دهم.
مهرپور، ح، (1387)، بررسی تفاوت دیه زن و مرد در قانون، فصلنامه متین، شماره2.
153 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 168- 153
سرشت انسانی و فطرت الهی و تمایز زن و مرد
در فرهنگ قرآنی
عصمت عبدالهی 1
فاطمه خلیلی 2
طیبه عارف نیا 3
چكيده
از موضوعات اساسی و مهم در مورد زن ومرد، این است که آیا زن و مرد حقیقت و فطرت واحدی دارند و آثاری مشابه دارند یا این که هر یک انسانیت یا فطرتی متفاوت و متمایز دارند؟هدف ازاین تحقیق شناخت دیدگاه های قرآن کریم در زمینه وجه تمایز زن و مرد و نمایاندن آن به پیروان قرآن می باشد، از نظر قرآن جنسیت مهم نیست، بلکه ملاک درنزد خداوند تقوا است. زن و مرد اگر چه از نظر جنسیت متفاوتند ولی از نظر انسانیت برابر هستند. وجه تمایز حقوقی بین زن و مرد راباید در تفاوت های وجودی میان زن و مرد جست و جو کرد. اسلام بر اساس تفاوت های فراوانی میان زن و مرد ازلحاظ جسمی، روانی، احساسی و بر پایه فطرت انسانی، حقوق خویش را وضع نموده است.حال در این مقاله با روشی توصیفی-تحلیلی به بررسی وجه تمایز زن و مرد از نظرانسانیت و فطرت از دیدگاه قرآن کریم می پردازیم.و نتیجه می گیریم که زن و مرد در سرشت و سیرت انسانی اشتراک دارند؛ یعنی به گونه ای نیست که یکی به علت مرد بودن، برترو بالاتر و دیگری به دلیل زن بودن، پست تر و فروترباشد، هر دو در این مورد با هم برابراند.
واژگان كليدي
وجه تمایز، انسانیت، فطرت، زن و مرد، قرآن کریم.
[1] . دانشجوی دکتری گروه علوم قرآن و حدیث ،واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران.
Email: phdesmatabdolahi@gmail.com
[2] . استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی ، واحد یادگار امام خمینی(ره) شهر ری،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول) Email: Fkhalili57@yahoo.com
[3] . استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی، واحد یادگار امام خمینی(ره) شهر ری ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
Email: tarefnia@gmail.com
تاریخ دریافت: 14/1/1402 پذیرش نهایی: 17/4/1402
