دنیای اسلام و آداب و رسوم و جشن های ایرانی
الموضوعات :حسین صالحی 1 , معصومه قره داغی 2 , احد عبادی 3 , حسین رییس سادات 4
1 - گروه تاریخ،واحد شبستر ،دانشگاه آزاد اسلامی،شبستر ، ایران
2 - گروه تاریخ،واحدشبستر،دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر ،ایران(نویسنده مسئول)
3 - گروه معارف اسلامی،واحدتبریز،دانشگاه آزاداسلامی،تبریز،ایران
4 - گروه تاریخ ، دانشگاه بیرجند ،خراسان جنوبی،ایران
الکلمات المفتاحية: اسلام, ایرانیان, آداب و رسوم, جشن ها.,
ملخص المقالة :
ورود اسلام به ایران سر آغاز دوره ی تازه ای برای ایرانیان و دنیای اسلام بود. این دوره دارای پستی و بلندی های فراوانی بود. نفوذ اعتقادی اسلام گسترده بود و تاثیر فرهنگ و تمدن ایرانی غیر قابل انکار. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که به چه میزان آداب و رسوم و جشن های ایرانی به حیات خود ادامه داده و دنیای اسلام تا چه حد آن را پذیرفته و با آن مدار کرد؟ آیا با سقوط ساسانیان همه ابعاد زندگی ایرانیان دچار تغییر شد؟ فرضیه اصلی تحقیق ادامه حیات جنبه های گوناگون آداب و رسوم و سنن ایرانی در بعد اسلام است که در دوره خلافت اول عباسی جامعیت می یابد و در دیگر حوزه های تمدنی گسترش می یابد. شواهد تاریخی به ما نشان می دهد بسیای از این آداب و رسوم دستکم در سه قرن اول به قوت خود باقی بوده و حتا حاکمان مسلمان با آن همراهی می کرده اند.
آذر گشنسپ، اردشیر(1349) آیین برگزاری جشن های ایران باستان. تهران: راستی.
مسعودی، ابوالحسن علی بن حسین(1378) مروج الذهب. ابوالقاسم پاینده. تهران: علمی فرهنگی.
مسکویه رازی، ابو علی(1369) تجارت الامم. ترجمه ابوالقاسم امامی. تهران: سروش.
راوندی، مرتضی(1382) تاریخ اجتماعی ایران. تهران: نگاه.
بیهقی، ابوالفضل(1356) تاریخ بیهقی. تصحیح بهمن میرزا کریمی. تهران: کتابفروشی علمی.
حتی، فلیپ(1366) تاریخ عرب. ترجمه ابوالقاسم پاینده. تهران، آگاه.
یارشاطر، احسان؛ دیگران(1392) تاریخ ایران کیمبریج. ج3ق1.ترجمه حسن انوشه. تهران: امیرکبیر.
یارشاطر و دیگران(1399) حضور ایرانیان در جهان اسلام.تهران: مروارید.
طبری، محمد بن جریر(1352) الرسل و الملوک. ابوالقاسم پاینده. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
بیرونی، ابوریحان(1363)آثار الباقیه. ترجمه اکبر دانا سرشت. تهران:امیرکبیر.
ثعالبی، ابومنصور عبدالملک(1368) تاریخ ثعالبی(غرر اخبار ملوک الفرس و سیرهم). ترجمه زتنبرگ. تهران: نقره.
غزالی، محمد(1375) کیمیای سعادت. به کوشش حسین خدیو جم. تهران:علمی و فرهنگی.
شکری الالوسی، محمود(1924) بلوغ الارب فی معرفه احوال العرب. مصر: رحمانیه.
ابن حوقل، محمد(1939) صوره الارض. کراموس. لیدن.
خطیب بغدادی، ابی بکر احمد بن علی(1979) تاریخ بغداد. بیروت: دار الکتب العلمیه.
سمعانی، عبدالکریم(1977) الانساب. حیدرآباد دکن
ابن عبدربه الاندلسی، محمد(1952) اعقد الفرید. قاهره: لجنه الترجمه و النشر.
امین، احمد(1429) ضحی الاسلام. بیروت.مکتب العصریه.
ابن منظور(1964) لسان العرب. بیروت: دار صادر.
ملایری، محمد (1379) تاریخ و فرهنگ ایران در دوره انتقال. تهران: توس
ملایری، محمد(1396) فرهنگ ایران پیش از اسلام. تهران: توس.
کریستن سن، آرتور(1384) ایران در زمان ساسانیان. رشید یاسمی. تهران: صدای معاصر.
گلدزیهر،ایگنایز؛ ناث.ر(1371) اسلام در ایران. ترجمه محمود رضا افتخار زاده. تهران: میراث های تاریخی.
چوکسی،گرشاسپ(1381) ستیز و سازش. ترجمه نادر میر سعیدی. تهران: ققنوس.
زرین کوب، عبدالحسین(1378) تاریخ مردم ایران. تهران: امیرکبیر.
رییس سادات، حسین(1382) اندیشه های کلامی شیعه. مشهد: جلیل.
زیدان، جرجی(1352) تاریخ تمدن اسلام. ترجمه علی جواهر کلام. تهران: امیرکبیر.
رضی، هاشم( 1385) جشن های آتش. تهران: بهجت.
رضی، هاشم( 1383) جشن های آب. تهران: بهجت.
تفضلی، احمد(1385) جامعه ساسانی. ترجمه شیرین مختاریان- مهدی باقی. تهران: نی.
راوندی، مرتضی(1382) تاریخ اجتماعی ایران. تهران: نگاه.
روح الامینی، محمود(1369) جشن تیرگان. نشریه چستا. شماره 70.
روح الامینی، محمود(1374) جشن سده و سده سوری در کرمان. چستا. شماره124-125.
113 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 126 - 113
دنیای اسلام و آداب و رسوم و جشن های ایرانی
حسین صالحی 1
معصومه قره داغی 2
احد عبادی 3
حسین رییس سادات 4
چکیده
ورود اسلام به ایران سر آغاز دوره ی تازه ای برای ایرانیان و دنیای اسلام بود. این دوره دارای پستی و بلندی های فراوانی بود. نفوذ اعتقادی اسلام گسترده بود و تاثیر فرهنگ و تمدن ایرانی غیر قابل انکار. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که به چه میزان آداب و رسوم و جشن های ایرانی به حیات خود ادامه داده و دنیای اسلام تا چه حد آن را پذیرفته و با آن مدار کرد؟ آیا با سقوط ساسانیان همه ابعاد زندگی ایرانیان دچار تغییر شد؟ فرضیه اصلی تحقیق ادامه حیات جنبه های گوناگون آداب و رسوم و سنن ایرانی در بعد اسلام است که در دوره خلافت اول عباسی جامعیت می یابد و در دیگر حوزه های تمدنی گسترش می یابد. شواهد تاریخی به ما نشان می دهد بسیای از این آداب و رسوم دستکم در سه قرن اول به قوت خود باقی بوده و حتا حاکمان مسلمان با آن همراهی می کرده اند.
واژگان كليدي
اسلام، ایرانیان، آداب و رسوم، جشن ها.
[1] . گروه تاریخ، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران.
Email: Salehi.kourosh@yahoo.com
[2] . گروه تاریخ، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: Masomehgaradagi90@gmail.com
[3] . گروه معارف اسلامی، واحدتبریز، دانشگاه آزاداسلامی، تبریز، ایران.
Email: Ebadi_ahad@iaut.ac.ir
[4] . گروه تاریخ، دانشگاه بیرجند، خراسان جنوبی، ایران.
Email: sh_rais@yahoo.com
تاریخ دریافت: 29/2/1402 پذیرش نهایی: 25/5/1402