کاربرد نظریه تشکیک وجود در تفسیر آیات معاد در المیزان
الموضوعات : Studies on Sadrian philosophers and commentators and critics of Mulla Sadra
مصطفی شریفیان
1
,
علی ارشد ریاحی
2
,
محمدرضا نقیه
3
1 - دانشجوی دکتری حکمت متعالیه، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2 - استاد گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
3 - استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
هدف این مقاله بررسی نقش نظریة فلسفی «تشکیک وجود» در تفسیر آیات مربوط به معاد در تفسیر المیزان است. فرضیة اساسی ما اینست که نظریة تشکیک و لوازم فلسفی آن، تأثیری جدی و فراگیر در تفسیر این آیات داشته است. برای اثبات این فرضیه ابتدا موارد کاربرد نظریة تشکیک در تفسیر آیات معاد، جمعآوری و دسته‌بندی شده، سپس نحوة کاربرد این نظریه و نقش آن در تفسیر آیات تبیین گردیده و این نتیجه بدست آمده است که علامه طباطبایی با تکیه بر این نظریه، صفات مختلف الهی را که ذیل آیات معاد مطرح نموده است و در آن تفسیر حقیقت معاد و سیر حوادث اخروی و نیز تبیین نظام عالم آخرت، بکار گرفته و نسبت عالم دنیا با عوالم قبل و بعد آن را توصیف کرده است. تفسیر روشمند مفاهیم بنیادین مربوط به معاد ـ‌ازجمله شهادت، شفاعت، عروج، قرب الهی، سعادت و شقاوت و مانند آن‌ـ، رمزگشایی از حقیقت رجوع الی‌الله، چیستی حیات اخروی و تبیین ملاک درجات و درکات در آخرت، بخشی از نتایج کاربرد نظریة تشکیک است. در این پژوهش هماهنگی و رابطة متقابل میان آموزه‌های دینی و فلسفی، و نادرستی رویکرد تفکیک میان معارف قرآن کریم و یافته‌های فلسفی اثبات شده است.
