سیمپوزیوم (همگساری) افلاطون و پس‌زمینه‌های آن
الموضوعات :
1 - دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: سمیپوزیوم, قوانین, نوشتار و گفتار, اروس,
ملخص المقالة :
سیمپوزیوم یا همگساری افلاطون، یک اثر فلسفی‌ـ‌ادبی در قله‌یی بینظیر و کم‌مانند است، که بلحاظ هم نحوۀ بیان و سبک و زبان، قدرت روایتگری و استدلال‌ورزی، ترکیب اسطوره و فلسفه، و هم پرداختن به موضوعاتی مهم همچون عشق، نامیرایی و نیکبختیِ جاودان، نیازمند بازخوانی و مواجهه‌یی جدی است. نوشتار حاضر میکوشد برخی از زمینه‌های تاریخی، فرهنگی و اجتماعی این اثر را بررسی و بازگو نماید، چراکه بدون توجه به آنها، هرگونه تحلیل محتوای محاورۀ همگساری ناتمام و غیردقیق خواهد بود. در این بررسی، نخست به سنت سیمپوزیوم در یونان باستان پرداخته میشود و اینکه چگونه این سنت شکل گرفت و در طول تاریخ چه تغییرات شکلی و فرهنگی‌یی پیدا کرد. سپس رویکرد افلاطون در سایر آثارش به سرشت و ماهیت سیمپوزیوم و بازارزشگذاری و صورتبندی مجدد وی از آن، مورد بررسی قرار میگیرد. این تحلیل نشان میدهد که افلاطون چقدر توانسته در محاورۀ همگساری به نقدهایی که خود بر این سنت وارد میدانسته، وفادار بماند و الگویی برای سیمپوزیومهای بعدی بدست دهد. درنهایت، به یکی از مهمترین مضامین مطرح در سیمپوزیومها، یعنی اروس، اشاره میشود؛ مضمونی که در محاورۀ همگساری افلاطون نیز نقش اصلی را ایفا میکند و حلقۀ اتصال سایر مفاهیم فلسفی مطرح در این محاوره را فراهم میسازد. در این بخش، بدون اینکه به بحثهای گسترده و دقیق افلاطون دربارۀ اروس در خود محاورۀ همگساری پرداخته شود، تلاش شده است بستر و بافت فرهنگی و اجتماعی اروس، آنگونه که بدست افلاطون رسیده بود، بازگو شود.
ابن‌جوزی، ابوالفرج (1395) تبلیس ابلیس، ترجمۀ علیرضا ذکاوتی قراگزلو، تهران: نشر دانشگاهی.
ائوریپیدس (1396) پنج نمایشنامه، ترجمۀ عبدالله کوثری، تهران: نشر نی.
بلوکباشی، علی (1399) «تشرّف، آیین»، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی؛ https://www.cgie.org.ir/fa/article/224244
پوشنر، مارتین (1396) تئاتر ایده‌ها: انگیزشهای افلاطونی در تئاتر و فلسفه، ترجمۀ مرتضی نوری، تهران: شب‌خیز.
ثوکودیدس (1398) تاریخ جنگ پلوپونزی، ترجمۀ محمدحسن لطفی، تهران: خوارزمی.
خراسانی، شرف‌الدین (1370) نخستین فیلسوفان یونان، تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
سلیمانی، فاطمه (1393) «عشق، طریقی بسوی کمال انسانی»، فصلنامه تاریخ فلسفه، شمارۀ بهار 1393، صص 35 تا 58.
هسیود (1399) تئوگونی، ترجمۀ فریده فرنودفر، تهران: دانشگاه تهران.
Homer, (2011). The Iliad and the odyssey by Homer. trans. by R. Lattimore. University of Chicago Press {Iliad}.
Plato, (2015) Laws 1 and 2. trans. with an introduction & commentary by S. S. Meyer. Oxford University Press {La}.
Plato, (2002). Phaedrus. trans. with an introduction and notes by R. Waterfield. Oxford University Press {Phdr}.
Plato, (2010). Protagoras. translation, Commentary & appendices by J. A. Arieti & R. M. Barrus. Rowman & Littlefield Publishers {Prt}.
Plato, (2008) Symposium. trans. by M. C. Howatson. Cambridge University Press.
Aristotle, (2016). Metaphysics. trans. with introduction and notes by C. D. C. Reeve. Hacket Publishing Company {Symp}.
Cooksey, T. L. (2010). Plato's Symposium: A Reader's Guide. London: Continuum.
Dodd, D. B. & Faraone, C A. (2003). Initiation in Ancient Greek Rituals and Narratives: New Critical Perspectives. London: Routledge.
Euripides, (2003). Medea. Ed. by D. J. Mastronarde. Cambridge University Press.
Euripides, (2007). Alcestis, Medea, Hippolytus. trans. by D. A. Svarlien. introduction and notes by R. Mitchell-Boyask. Hackett Publishing Company.
Herodotus, (1998). The Histories. trans. by R. Waterfield. Oxford University Press.
Hunter, R. (2004). Plato’s Symposium. Oxford University Press.
Meinwald, C. (2016). Plato. London: Routledge.
Nietzsche, F. (1999). The Birth of Tragedy and Other Writings. R. Geuss & R. Speirs(Eds.). Cambridge University Press.
Pratt, L. (2011). Eros at the Banquet, Reviewing Greek with Plato’s Symposium. University of Oklahoma Press.
Schopenhauer, A. (2001). Parerga and Paralipomena: Short Philosophical Essays. (vol. I). trans. by E. F. J. Payne. Oxford University Press.
Sheffield, F. C. C. (2006). Plato’s Symposium: The Ethics of Desire. Oxford University Press.
Sider, D. (1980). Plato’s Symposium as Dionysian Festival. Quaderni urbinati di cultura classica, vol. 33, pp. 41-56.
Thucydides, (2009). The Peloponnesian War. trans. by M. Hammond, with an introduction and notes by P. J. Rhodes. Oxford University Press.
