هوشهای چندگانه گاردنر؛ روایتی جذاب اما بی مبنا از ظرفیتهای هوشی ذهن
الموضوعات :
1 - دانشگاه تهران
الکلمات المفتاحية: گاردنر, هوش, هوشهای چندگانه, IQ,
ملخص المقالة :
نظریه هوش های چندگانه گاردنر، یکی از پرنفوذترین نظریه ها در حوزه شناخت هوش و ظرفیت های شناختی ذهن انسان می باشد. این نظریه به طور گسترده از سوی کارگزارن تربیتی در سطح دنیا، مورد پذیرش قرار گرفت و مقالات و کتاب¬های متعددی برای شیوه اثرگذاری و هدایت فرایندهای تربیتی بر مبنای این دیدگاه شکل گرفت. اما همزمان نقدهای سختی نیز از زوایای فلسفی، عصب شناختی و تربیتی به این دیدگاه وارد شده است. در کشور ما این نقدها مورد توجه قرار نگرفته و با استقبالی کم نظیر این دیدگاه به کار بسته شده و حتی به اسناد رسمی نیز راه یافته است. حال آنکه، این دیدگاه، با شواهد معارض بسیاری روبرو شده و مبانی آن نیز با نقدهای سختی که غالبا، بی پاسخ مانده است مواجه گشته است. این مقاله با رویکردی تحلیلی، در سه حوزه فلسفی، علم اعصاب و تربیتی نقدهای وارد شده به این دیدگاه را مورد تحلیل قرار داده است و پاسخ های گاردنر و مدافعان دیدگاه وی را مورد سنجش قرار داده است. نتایج بررسی و تحلیل حاکی از آن است که دیدگاه گاردنر به رغم پذیرش گسترده ی خویش، با ابهامات و کاستی های جدی مواجه است و لازم است در کاربرد آن احتیاط لازم صورت پذیرد.
منابع
آرمسترانگ، تامس (1396). هوش¬های چندگانه در کلاس درس (ترجمه¬ی مهشید صفری). تهران: انتشارات مدرسه.
دژگاهی، صغرا و حاجی مرادی، فرخنده (1392). تحلیل یادگیری بر اساس مقایسه سبک¬های شناختی و هوش چندگانه هوارد گاردنر. تهران: نشر علم.
شفلر، ایزرائیل (1382). در باب استعدادهای آدمی (ترجمه¬ی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه). تهران: انتشارات سمت.
فلیتهم، مایکل (1402). هوش¬های چندگانه (ترجمه¬ی بهرام قاسمی¬نژاد). تهران: نشر فراروان.
کوهن، تامس (1393). ساختار انقلاب¬های علمی (ترجمه سعید زیباکلام). تهران: انتشارات سمت.
مجدفر، مرتضی؛ اصلانی، ابراهیم و سلیقه¬دار، لیلا (1394). دست¬نامه¬ی شهاب (راهنمای آموزگاران و مدیران). تهران: موسسه فرهنگی مدرسه برهان.
مرادی، مصطفی و باقری نوع¬پرست، خسرو (1399). تحلیل و نقد مفهوم «هویت» در اسناد تحول بنیادین آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران. پژوهش¬نامه مبانی تعلیم و تربیت، 10 (1)، صص. 136-156.
مکنزی، والتر (1391).هوش¬های چندگانه و تکنولوژی آموزشی (ترجمه¬ی حسین زنگنه و مصطفی شیری¬پور). تهران: نشر آییژ.
مهرمحمدی، محمود (1385). نظریه¬ی هوش¬های چندگانه و دلالت¬های آن برای برنامه درسی و آموزش. فصلنامه تعلیم و تربیت، شماره 88. صص. 7-31.
Asodan, F. (2017). The Problematic Search for The Nature of Intelligence: Philosophical Reactions and Projections. Journal of Interdisciplinary Studies. Vol. 3, N. 1.
Benisz, M.; Willis, J., O., & and Dumon, R. (2018). Abuses and Misuses of Intelligence Tests: Facts and Misconceptions. In A. B. Kaufman & J. C. Kaufman (Eds.), Pseudoscience: The conspiracy against science (pp. 351–373). Boston Review. https://doi.org/10.7551/mitpress/9780262037426.003.0016
Cave, S. (2020). Intelligence: A History. Retrieved from: https://aeon.co/essays/on-the-dark-history-of-intelligence-as-domination
Chomsky, N. (2009). A Conversation About Multiple Intelligences. An Interview with Noam Chomsky. In MI at 25; Assessing the Impact and Future of Multiple Intelligences for Teaching and Learning. B. Shearer (Ed.). PP. 25-31. New York and London: Teachers College Press.
Furnham, A. & Horne, G. (2021). Myths and misconceptions about intelligence: A study of 35 myths. The Journal of Personality and Individual Differences. Vol. 181. Article 111014.
Gardner, M. H. (2020). A Synthesizing Mind: A Memoir from the Creator of Multiple Intelligences Theory. Massachusetts, London, England: The MIT Press.
Gardner, H., M. (2016). Intelligence Isn’t Black-and-White: There Are 8 Different Kinds. Retrieved from: https://bigthink.com/videos/howard-gardner-on-the-eight-intelligences/
Gardner, M. H. (2011a). Frames of Mind: The Theory of Multiple Intelligences. New York: Basic Books Press.
Gardner, M. H. (2011b). The Unschooled Mind. New York: Basic Books Press.
Gardner, M. H. (2006a). Reply to John White. In Howard Gardner Under Fire: the rebel psychologist faces his critics. J., A. Schaler (Ed.). PP. 295-297. Chicago and La Salle, Illinois: Open Court Press.
Gardner, M. H. (2006b). On failing to grasp the core of MI theory: A response to Visser et al. Intelligence, 34(5), 503–505. https://doi.org/10.1016/j.intell.2006.04.002
Gardner, M. H. (1999). Intelligence Reframed: Multiple Intelligences for the 21st Century. New York: Basic Books Press.
Gardner, M. H. (1998). A Reply to Perry D. Klein's "Multiplying the Problems of Intelligence by Eight". Canadian Journal of Education. Vol. 23, No. 1. pp. 96-102.
Gardner, M. H. (1993). Multiple Intelligences: New Horizons. New York: Basic Books Press.
Gardner, M. H. & Moran, S. (2006). The Science of Multiple Intelligences Theory: A Response to Lynn Waterhouse. Educational Psychologist, 41(4), 227–232.
Hauser, M. (2009). Neuroscience and Multiple Intelligences Theory: Barriers and Bridges? An Interview with Marc Hauser. In MI at 25; Assessing the Impact and Future of Multiple Intelligences for Teaching and Learning. B. Shearer (Ed.). PP. 32-39. New York and London: Teachers College Press.
Klein, P. D. (1998). A Response to Howard Gardner: Falsifiability, Empirical Evidence, and Pedagogical Usefulness in Educational Psychologies. Canadian Journal of Education. Vol. 23, No. 1, pp. 103-112.
Klein, P. D. (1997). Multiplying the Problems of Intelligence by Eight: A Critique of Gardner's Theory. Canadian Journal of Education. Vol. 22, No. 4 (Autumn, 1997), pp. 377-394.
Kornhaber, M. L. (2020). The Theory of Multiple Intelligences. In The Cambridge Handbook of Intelligence. R. J. Sternberg (Ed.). 2nd. Edition, PP. 659-678.
Lanz, P. (2000). The Concept of Intelligence in Psychology and Philosophy. H. Cruse; J Dean & H. Ritter (Eds.), Prerational Intelligence: Adaptive Behavior and Intelligent Systems Without Symbols and Logic, Volume 1, Volume 2 Prerational Intelligence: Interdisciplinary Perspectives on the Behavior of Natural and Artificial Systems, Volume 3. Studies in Cognitive Systems, vol 26. Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/978-94-010-0870-9_3
Legg, S. & Hutter, M. (2007). A Collection of Definitions of Intelligence. Proceedings of the 2007 conference on Advances in Artificial General Intelligence: Concepts, Architectures and Algorithms. Vol. 157. PP. 17–24
Sternberg, R. J. (2020). A History of Research on Intelligence – Part 2: Psychological Theory, Research, and Practice in the Nineteenth and Twentieth Centuries. In The Cambridge Handbook of Intelligence. R. J. Sternberg (Ed.). 2nd. Edition, PP. 18-31.
Sternberg, R. J. (2003). Intelligence. In Handbook of Psychology, Vol. 1, D., K. Freedheim & I., B. Weiner (Ed.), PP. 135-156. New Jersy: John Wiley & Sons, Inc.
Sternberg, R. J. (1997). Successful intelligence; How Practical and Creative Intelligence Determine Success in Life. New York: Penguin Press.
Torrijos-Muelas, M; González-Víllora, S. & Bodoque-Osma, A. R. (2021). The Persistence of Neuromyths in the Educational Settings: A Systematic Review. Front. Psychol., Volume 11, https://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.591923
Visser, B. A., Ashton, M. C., & Vernon, P. A. (2006). Beyond g: Putting multiple intelligences theory to the test. Intelligence, 34(5), 487–502. https://doi.org/10.1016/j.intell.2006.02.004
Visser, B. A., Ashton, M. C., & Vernon, P. A. (2006). g and the measurement of Multiple Intelligences: A response to Gardner. Vol 34, Issue 5, pp. 507-510 https://doi.org/10.1016/j.intell.2006.04.006.
Waterhouse, L. (2023). Why Multiple Intelligences Theory is a Neuromyth. Front. Psychol. 14:1217288. Doi: 10.3389/fpsyg.2023.1217288
Waterhouse, L. (2006). Multiple Intelligences, the Mozart Effect, and Emotional Intelligence: A Critical Review. Educational Psychologist, 41(4), 207–225.
White, J. (2008). Illusory Intelligences? Journal of Philosophy of Education, Vol. 42, No. 3-4, pp. 611-630.
White, J. (2006). Multiple Invalidities. In Howard Gardner Under Fire: the rebel psychologist faces his critics. J., A. Schaler (Ed.). PP. 45-71. Chicago and La Salle, Illinois: Open Court Press.
White, J. (2004). Howard Gardner: The Myth of Multiple Intelligences. This paper is based on a lecture given at Institute of Education University of London.
