تحلیل نشانه‌های فراگفتمانی در آثار کودک و نوجوان «هوشنگ مرادی کرمانی» در بازۀ زمانی 1350-1400 بر اساس انگاره هایلند (2005)
الموضوعات :ساناز دقت 1 , محمدحسین شرف زاده 2 , لیلا صابری 3 , زهرا رستگار حقیقی شیرازی 4
1 - دانشجوی دکتری زبان‌شناسی همگانی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
2 - استادیار گروه زبان‌شناسی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
3 - استادیار گروه زبان انگلیسی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
4 - استادیار گروه زبان انگلیسی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
الکلمات المفتاحية: فراگفتمان, فراگفتمان تعاملی, فراگفتمان تقابلی, هوشنگ مرادی کرمانی, ژانر ادبی,
ملخص المقالة :
فراگفتمان، نگرشی جدید در تحلیل کلام است که در بردارنده مشخصه‌های انسجامی و بینافردی است و به ایجاد ارتباط میان متن و بافت حاوی این اطلاعات با هدف برقراری ارتباط با مخاطب، ساماندهی متن و تفسیر آن از سوی مخاطب کمک می‌کند. به‌رغم اهمیت بررسی عناصر فراگفتمان به صورت تاریخی، متأسفانه تحقیقات اندکی وجود دارد که این عناصر را به صورت تاریخی به‌ویژه در ژانر ادبی تحلیل کرده باشد. از اینرو هدف پژوهش حاضر، بررسی ترازمانی کاربرد نشانگرهای فراگفتمان تعاملی و تقابلی در آثار کودک و نوجوان هوشنگ مرادی کرمانی، نویسنده صاحب‌نام این حوزه، در بازه زمانی 1350 تا 1400 بر اساس انگاره هایلند (2005) است. بدین منظور، بازه زمانی موردنظر را به پنج دهه تقسیم‌بندی کردیم و توزیع نشانگرهای فراگفتمان را به روش دستی و با استفاده از نرم‌افزار واژه‌نگار انت کانک شناسایی و استخراج کردیم. تجزیه و تحلیل داده‌ها به کمک آزمون آماری کندال نشان داده است که با گذشت زمان، عناصر فراگفتمان تعاملی افزایش یافته، در حالی که عناصر فراگفتمان تقابلی کاهش یافته‌اند. این امر گویای این حقیقت است که برای بیان نگرش، نظرها و تعهد خود نسبت به متون و همچنین درگیرسازی بیشتر مخاطبان در متن، داستان‌نویسان در گذر زمان بیشتر از نشانگرهای تعاملی استفاده می‌کنند و در نتیجه آن، متون ادبی به سمت‌وسوی شخصی‌تر شدن و خوانندهپسند‌‌تر شدن در حرکت است.
آقایاری، خسرو (1373) آشنایی با ادبیات کودکان و نوجوانان، تهران، محیا.
----------- (1375) آشنایی با ادبیات کودکان و نوجوانان و معیارهای نقد و بررسی کتاب، تهران، سرآمد کاوش.
خانی، رضا و مهسا چنگیزی (1395) «مقایسة نشانه‌های فراگفتمان در مجلات انگلیسی بین¬المللی و داخلی (مطالعة موردی: مقالات حوزة زبان‌شناسی کاربردی)»، زبان¬پژوهی (علوم انسانی)، سال هشتم، شماره 18، صص 77-102.
سلطانی، رحمت¬الها و نسرین شکرپور (1400) «وضعیت استفاده از نشانگرهای فراگفتمان در مقالات پزشکی ایران: مطالعه‌ای تطبیقی»، مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران (نامه دانشگاه)، سال سی¬ویکم، شماره 196، صص 92-100.
عموزاده خلیلی، فریدون (1381) فرهنگ توصیفی شخصیت‌های داستانی نوجوان، جلد دوم، تهران، آفتابگردان.
کوهی، داوود و منیژه موجود (1391) «بررسی مقابله‌ای فراگفتمان در بخش سرمقاله روزنامه‌های فارسی و انگلیسی»، مجله آموزش و کاربرد زبان انگلیسی، سال پنجم، شماره 10، صص 137-162.
مرآتی، ابوالفضل (1388) بررسی جایگاه هویت ملی و دینی در شعر کودك و نوجوان، پایان‌نامه کارشناسی¬ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، استاد راهنما: منصور پیرانی، دانشگاه پیام‌نور قزوین.
مرادی کرمانی، هوشنگ (1358) قصه‌های مجید، تهران، معین.
------------------- (1359) بچه‌های قالی‌باف‌خانه، تهران، معین.
------------------- (1361) نخل، تهران، سحاب.
------------------- (1368) خمره، تهران، معین.
------------------- (1371) مشت بر پوست، تهران، معین.
------------------- (1373) تنور، تهران، معین.
------------------- (1375) مهمان مامان، تهران، نی.
------------------- (1377) مربای شیرین، تهران، معین.
------------------- (1378) لبخند انار، تهران، معین.
------------------- (1382) مثل ماه شب چهارده، تهران، معین.
------------------- (1382) نه تر نه خشک، تهران، معین.
------------------- (1386) پلوخورش، تهران، معین.
------------------- (1388) نازبالش، تهران، معین.
------------------- (1391) آب‌انبار، تهران، معین.
------------------- (1398) قاشق چایخوری، تهران، معین.
Abdi, R., Tavangar, M., & Tavakoli, M. (2010) “The cooperative principle in discourse communities and genres: A framework for the use of metadiscourse”. Journal of Pragmatics, 42, 1669-1679. Ahangari, S. & Kazemi, M. (2014) “A Content Analysis of ‘Alice in Wonderland’ Regarding Metadiscourse Elements”. International Journal of Applied Linguistics and 76 IJALEL 8 (3):66-77 English Literature. 3 (3) 10-18. https://doi.org/10.7575/ aiac.ijalel.v.3n.3p.10 Aljazrawi, D.A., &Aljazrawi Z, A (2019) “The use of metadiscourse: an analysis of interactive and interactional markers in English short stories as a type of literary genre”. International journal of applied linguistics and English literature, 8 (3), 66. Anthony, L. (2011) AntConc 4.2.0. http://www.Laurenceanthony.net/software.html Bagheri, F. (2020) A Diachronic Study of Metadiscourse in Doctoral Dissertations (Doctoral dissertation, Wuhan University (People's Republic of China)). Deng, L., Fatemeh, B., & Gao, X. (2021) “Exploring the interactive and interactional metadiscourse in doctoral dissertation writing: A diachronic study”. Scientometrics, 126 (8), 7223-7250. Gillaerts, P. (2014) Shifting metadiscourse: Looking for diachrony in the abstract genre. In M. Bondi & R. Lores Sanz (Eds.), Abstract in academic discourse: Variation and change (pp. 271-286) Switzerland: Peter Lang. Gillaerts, P., & Van de Velde, F. (2010) “Interactional metadiscourse in research article abstracts”. Journal of English for Academic Purposes, 9 (2), 128-139. Harris, Z. (1959) The transformational Model of language structure.Anthropological Linguistics. 1:1.27-29. Hyland, K. (2004) Disciplinary discourses: Social interactions in academic writing. Ann Arbor, MI: University of Michigan Press.
-------------- (2005) Metadiscourse: Exploring writing in interaction. London: Continuum.
------------ (2005b).stance and engagement : A MODEL OF interaction in academic discourse .discourse studies ,7 (2) ,173-192.
------------ (2015) Metadiscourse. In Tracy, K. (ed) International Encyclopedia of Language and Social interaction. Oxford: Wiley-Blackwell.
Hyland, K., & Jiang, F. (2016) Change of attitude? A diachronic study of stance. Written Communication, 33 (3), 251-274.
---------------------------- (2018) “In this paper we suggest”: Changing patterns of disciplinary metadiscourse. English for Specific Purposes, 51, 18-30.
Hyland, K., & Tse, P. (2004) Metadiscourse in academic writing: A reappraisal. Applied Linguistics, 25 (2), 156-177.
Liu, G., & Yang, Y. (2021, May) A Diachronic Study of Multi-Disciplinary Metadiscourse in Research Articles. In 2021 the 6th International Conference on Distance Education and Learning (pp. 121-132).
Mostafavi, M. & Tajalli, G. (2012) Metadiscoursal Markers in Medical and Literary Texts. International Journal of English Linguistics. 2 (3) 64.
Rezaei Keramati, S., Kuhi, D., & Saeidi, M. (2019) Cross-sectional diachronic corpus analysis of stance and engagement markers in three leading journals of applied linguistics. Journal of Modern Research in English Language Studies, 6 (2), 1-25.
