بررسی نسبت مفاهیم صنایع خلاق، صنایع فرهنگی، صنایع خلاقِ فرهنگی و صنایع فرهنگیِ خلاق با مفهوم رسانه: به سوی سامان دهی نظری

ملخص المقالة :

در محافل علمی به هنگام بحث درباره رسانه ها، تصمیم گیری درباره خلاق یا فرهنگی بودن آنها همواره مورد تردید بوده است؛ تا جایی که برخی آنها را صنایع خلاق نامیده و برخی عنوان صنایع فرهنگی را مناسب دانسته اند؛ گاهی نیز آنها را صنایع خلاقِ فرهنگی یا صنایع فرهنگی ِخلاق نامیده اند؛ بی آنکه درباره نقاط اشتراک و افتراق این مفایم جستاری داشته و دلایل خود را برای استفاده یا عدم استفاده از اصطلاحی خاص بیان دارند. مطالعه حاضر با تکیه بر روش مقایسه تطبیقی به بررسی مهم ترین رویکردها و مدل‌های صنایع خلاق و فرهنگی – مشتمل بر 19 مدل- که با جستجو در منابع معتبر علمی (مقالات، کتاب ا و گزارش های بین المللی) گردآوری‌شده اند، پرداخته است تا قابلیت هر یک از مفاهیم «صنایع خلاق»، «صنایع فرهنگی»، «صنایع خلاقِ فرهنگی» و«صنایع فرهنگیِ خلاق» را در توصیف مفهوم «رسانه ها» مورد ارزیابی قرار دهد و امکان یا عدم امکان استفاده از این عناوین را به جای یکدیگر و در رابطه با رسانه ها مشخص سازد. مطابق نتایج، صنایع فرهنگی همواره خلاق اند اما صنایع خلاق گاهی به‌سختی فرهنگی و گاهی کاملاً فرهنگی به شمار می آیند. لذا استفاده از عنوان صنایع فرهنگی برای تمام صنایع خلاق و یکی پنداشتن صنایع فرهنگی و صنایع خلاق درست نیست. با این همه می توان رسانه ها را که بخش لاینفک صنایع فرهنگی هستند «صنایع خلاق» و «صنایع فرهنگی و خلاق» نامید و این عناوین را به ‌جای یکدیگر در رابطه با رسانه ها به کار برد. از طرفی عناوین «صنایع خلاقِ فرهنگی» و «صنایع فرهنگیِ خلاق» یکسان نبوده و استفاده از هر یک بار معنایی خاصی ایجاد خواهد کرد

المصادر:

1. تراسبی، د. (1387). اقتصاد و فرهنگ. (کاظم فرهادی مترجم).تهران: نشر نی (نشر اصلی اثر 2001).
2. تراسبی، د. (1393). اقتصاد سیاست فرهنگی. (سوسن علایی مترجم). تهران: انتشارات سوره مهر (نشر اصلی اثر 2010).
3. درزی، ق. (1402). مطالعه تطبیقی میان‌رشته‌ای قرآن و عهدین، گونه‌ها و نمونه‌ها. نشریه تحقیقات علوم قرآن و حدیث، 57، 25–42.
4. شریفی، س. م.،محمدی، ح. ع.، و انصاری، ن. (1397). مدیریت منابع انسانی در صنایع خلاق. انتشارات مدیریت صنعتی.
5. محمدی،م.، حاجی زاده،پ. و کمالیان، ی. (1397). سازمان صنایع خلاق. پژوهشکده سیاست پژوهی و مطالعات راهبردی حکمت.
6. Baeker, G. (2017). cultural economies What Are They and How Do We Build Them? Economic Development Journal, 16(2), 37–43.
7. Banks, M. (2007). The Polotics of Cultural Work. In the Open University. Palgeave Macmillan.
8. DCMS. (1998). Creative Industries Mapping Document. National Statistics on the Creative Industries.
9. DCMS, Statman, M., & Glushkov, D. (2016). Classifying and Measuring the Creative Industries. Journal of Portfolio Management, 42(2), 140–151.
10. Denatale, D., & Wassall, G. H. (2007). The Creative Economy: A New Definition (p. 64). NEW England Foundation for the Art (nefa).
11. Department of Culture, media and sports. (2016). Creative Industries Economic Estimates\Methodology.
12. ESSnet-CULTURE. (2012). European Statistical System Network on Culture - Final Report. In EssnetCulture.
13. Galloway, S., & Dunlop, S. (2007). A Critique of Definitions of The Cultural and Creative Industries in Public Policy. International Journal of Cultural Policy, 13(1), 17–31.
14. Garnham, N. (2005). From Cultural to Creative Industries. International Journal of Cultural Policy, 11(1), 15–29. https://doi.org/10.1080/10286630500067606
15. Hartley, J. (Ed.). (2005). Creative Industries. Blackwell Publishing.
16. Hartley, J., Potts, J., Cunningham, S., Flew, T., Keane, M., & Banks, J. (2013). Key Concepts in Creative Industries. Sage.
17. Heng, T. M., Choo, A., & Ho, T. (2003). Economic Contributions of Singapore’s Creative Industries. Economic Survey of Singapore, First Quarter, 51–75. http://www.ico-d.org/database/files/library/singapore.pdf
18. Hesmondhalgh, D., & Baker, S. (2011). Creative Labour. Routledge.
19. Johnson, T. G. (2019). Existing Conceptual Models of Arts and Culture: An Inventory (p. 48). Rural Policy Research Institute.
20. Jowell, T., & Hutton, W. (2007). Staying ahead : the Economic Performance of the UK ’ s Creative Industries. In The work foundation (pp. 1–280).
21. KEA. (2006). The Economy of Culture in Europe: Study prepared for the European Commission (Directorate-General for Education and Culture). European Commission.
22. O’Brien, D. (2014). CULTURAL POLICY. In Routledge.
23. O’connor, J. (2011). The Cultural and Creative Industries: A Critical History. Ekonomiaz, 24–44.
24. O’Connor, J. (2007). The cultural and creative industries: a review of the literature. In Creative Partnerships London.
25. PEC. (2022). National Statistics on the Creative Industries. Creative Industries Policy & Evidence Centre. https://pec.ac.uk/news/national-statistics-on-the-creative-industries
26. Peris-Ortiz, M., Mayer Rainiero Cabrera-Flores, Arturo Serrano-Santoyo, & Carayannis, E. G. (Eds.). (2019). Innovation, Technology, and Knowledge Management : CUltural and Creative Industries, a path to Entrepreneurship and Innovation (Vol. 1). Springer.
27. Pine, B. J., & Gilmore, J. h. (2011). The experience economy. In Harvard Business Review.
28. Pratt, A. C., Economy, U. C., Jeffcutt, P., Knowledge, M., & Industry, C. (2009). Creativity, Innovation and the Cultural Economy (Routledge Studies in Global Competition).
29. Statistics, U. I. for. (2005). INTERNATIONAL FLOWS OF SELECTED CULTURAL GOODS AND SERVICES , 1994-2003 UNESCO Institute for Statistics UNESCO Sector for Culture. In UNESCO Institute for Statistics.
30. Throsby, D. (2008). The concentric circles model of the cultural industries. Cultural Trends, 17(3), 147–164.
31. Throsby, D. (2010). The economics of cultural policy. Cambridge University Press.
32. Tomczak, P., & Stachowiak, K. (2015). Location Patterns and Location Factors in
Cultural and Creative Industries. Quaestiones Geographicae, 34(2), 7–27.
33. UNCTAD. (2004). Unctad’s World Investment Report 2004: The Shift Towards Services: An Overview. In United Nations.
34. UNCTAD. (2008). Creative Economy Report 2008. The Challenge of Assessing the Creative Economy: towards Informed Policy-making. In Harvard Business Review (Vol. 8, Issue 9).
35. UNCTAD. (2010). Creative Economy Report. United Nations.
36. UNCTAD. (2018). Crative Economy Outlook Trends in International trade in Creative Industries 2002-2015: Country Profile 2005-2014. In United Nations (p. 238).
37. UNCTAD. (2022). Creative Industry 4.0: Towards a New Globalised Creative Economy. In United Nations. https://doi.org/10.2139/ssrn.4104398
38. UNESCO Institute for Statistics. (2009). The Unesco Framework for Cultural Statistics. In Journal of Cultural Economics.
39. United Nations Educational, S., & (UNESCO), C. O. (1986). The UNESCO framework for cultural statistics FCS (p. 29). http://www.uis.unesco.org/culture/Doc