اثربخشی ذهن‌آگاهی بر تنظیم هیجانی و بخشش زنان آسیب‌دیده از خیانت همسر
الموضوعات :
سید مجتبی عقیلی
1
,
مجید ولی زاده
2
1 - استادیار گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور
2 - کارشناس ارشد روانشناسی دانشگاه پیام نور، گلستان، ایران.
الکلمات المفتاحية: ذهن‌آگاهی, تنظیم هیجانی, بخشش, خیانت.,
ملخص المقالة :
این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی ذهن‌آگاهی بر تنظیم هیجانی و بخشش زنان آسیب‌دیده از خیانت همسر انجام شد. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون_پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش زنان آسیب‌دیده از خیانت مراجعه‌کننده به مراکز بهزیستی شهر بجنورد، در سال 1400 بودند که از میان آن‌ها تعداد 30 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس به‌عنوان نمونه انتخاب و به‌صورت تصادفی در 2 گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) جای‌دهی شدند. گروه آزمایش تحت 8 جلسه 60 دقیقه‌ای درمان ذهن‌آگاهی قرار گرفت و گروه گواه تا پایان پژوهش مداخله‌ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه‌های بخشش ری (2001) و تنظیم هیجان گرانفسکی و کرایج (2006) بود. داده‌های پژوهش با آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری و استفاده از نرم‌افزار spss نسخه 24 تجزیه‌وتحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که درمان ذهن‌آگاهی بر تنظیم هیجانی و بخشش زنان آسیب‌دیده از خیانت همسر اثربخش است (05/0>P). با توجه به یافته‌های پژوهش می‌توان گفت که درمان ذهن‌آگاهی عامل مهم و تأثیرگذاری بر افزایش تنظیم هیجانی و بخشش زنان آسیب‌دیده از خیانت همسر می‌باشد.
1- اصغری، ف.، قاسمی جوبنه، ر.، حسینی صدیق، م.، و جامعی، م. (1395). اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر تنظیم هیجان و کیفیت زندگی زنان دارای همسر معتاد. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 7(26)، 132-115.
2- آقاگدی، پ.، گل¬پرور، م.، و آقایی، ا. (۱۳۹۷). تأثیر درمان ذهن آگاهی بخشش محور و درمان هیجان مدار بر بخشش در زنان آسیب‌دیده از پیمان‌شکنی همسر. نشریه مدیریت ارتقای سلامت، 7(5)، 53-46.
3- امام¬دوست، ز.، تیموری، س.، خوی¬نژاد، غ. م. و رجایی، ع. ر. (1399). مقایسه اثربخشی شناخت درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی و واقعیت درمانگری بر تنظیم شناختی هیجان در مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم. فصلنامه علمی پژوهشی علوم روانشناختی، ۱۹(۸۹)، ۶۵۵-۶۴۷.
4- ایزدی، ز.، رضاپور میرصالح، ی.، و چوب‌فروش¬زاده، آ. (1401). اثربخشی درمان مرور زندگی مبتنی بر بخشودگی بر افزایش رضایت زناشویی و بخشش زنان در مواجهه با خیانت زناشویی همسر. پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، 10(1)، 119-107.
5- به¬دوست، پ.، پورشهریاری، م.، و حسینیان، س. (1400). مقایسه الگوهای ارتباطی، سبک‌های ابراز هیجان و میزان صمیمیت در بین زنان خیانت دیده و عادی. فصلنامه علمی- پژوهشی زن و جامعه، 12(45)، 14-1.
6- بیات، ح.، زارعی، م.، و فرهادی، م. (1399). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر بخشش و تاب‌آوری زنان دارای تعارض با همسر مراجع کننده به مراکز مشاوره شهر شیراز. پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری، ۵(۵۰)، ۵۰-۴۰.
7- جدیدی محمدآبادی، ا.، قنبری زرندی، ز.، رضایی، ا.، و ناجی، م. (1397). اثربخشی آموزش مبتنی بر ذهن آگاهی بر تنظیم هیجانی و طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در نوجوانان تحت حمایت بهزیستی. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 61(1)، 174-164.
8- چوپانی، م.، سهرابی¬فرد، م. م.، محمدی، ف.، اسماعیلی، ن.، و صمدی¬فرد، آ. (1398). ادراکِ مردانِ بی‌وفا (خیانت) از علل و عوامل بازدارنده از روابط فرازناشویی: یک مطالعه کیفی. پژوهش‌های مشاوره، ۱۸(۶۹)، ۱۰۵-۷۹.
9- دهقانی، م.، و اصلانی، خ. (1399). مقایسه اثربخشی زوج‌درمانی مبتنی بر مدل درمان جراحت دل‌بستگی با زوج‌درمانی یکپارچه نگر بر بخشش در زنان آسیب‌دیده از خیانت زناشویی. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 14(2)، 171-147.
10- ذوالفقاری، د.، محمدخانی، ش.، مهدویان، ع.، و اکبری، م. (1400). مدل فراتشخیصی التیام از خیانت زناشویی با تأکید بر نقش فراشناخت‌ها، طرح‌واره‌ها، صمیمیت، کارآمدی هیجانی و بخشش. روانشناسی بالینی و شخصیت، 19(1)، 39-27.
11- رزاق¬پور، م.، و حسین¬زاده، ع. ا. (1398). نقش میانجیگر راهبردهای تنظیم شناختی هیجانی در رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی با نشانه‌های جسمانی سازی دانشجویان دختر. فصلنامه روان شناسی کاربردی، 13(2)، 316-295.
12- رضاپور میرصالح، ی.، آریانپور، ح. ر.، امینی، ر.، و فلاح، ط. (1399). اثربخشی درمان وجودی بر بخشش زناشویی و عملکرد خانواده در زنان آسیب‌دیده از خیانت زناشویی. پژوهش‌های روان شناسی بالینی و مشاوره، 10(2)، 122-105.
13- رفتارعلی آبادی، م.، شاره، ح.، و توزنده جانی، ح. (1398). مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی همراه با ذهن آگاهی و بخشش درمانی بر نشانگان بالینی و پاسخ های هیجانی زنان آسیب دیده از خیانت همسر. مجله دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، ۱۱(۴)، ۶۳-۵۲.
14- شعاع کاظمی، م. (1398). اثربخشی مداخله بین سیستمی بخشش بر بازسازی مجدد اعتماد زنان بعد از خیانت. مطالعات جنسیت و خانواده، 7(1)، 105-79.
15- صالحی، ن.، افتخارصعادی، ز.، و برنا، م. ر. (1400). مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری مثبت نگر و آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر تاب آوری و خودکارآمدی دانش آموزان دختر دارای افسردگی غیربالینی. نشریه علمی روانشناسی اجتماعی، 9(60)، 73-59.
16- صمدی کاشان، س.، حاج¬حسینی، م.، به‌پژوه، ا.، و اژه‌ای، ج. (1399). اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنظیم هیجان زنان آسیب‌دیده از خیانت زناشویی. فصلنامه مددکاری اجتماعی، ۹(۱)، ۳۹-۳۲.
17- فروزنده، ا.، و انتظاری، س. (1399). اثربخشی ذهن آگاهی با رویکرد شناختی بر دشواری های تنظیم هیجانی و تاب آوری زنان مطلقه شهر تهران. پژوهشنامه زنان، 11(31)، 42-25.
18- مزینانی، ف.، کوچک¬انتظار، ر.، نوری، ا.، و صالحی، م. (1401). مقایسه اثربخشی روش های آموزش ذهن آگاهی و هوش هیجانی بر تنیدگی شغلی، تعارض کار - خانواده و رواندرستی. مجله علمی_پژوهشی علوم روانشناختی، 21(109)، 205-187.
19- موسوی، س. م.، دشت¬بزرگی، ز.، حیدرئی، ع.، پاشا، ر.، و برنا، م. (1400). اثربخشی آموزش مثبت‌نگری بر خودشفقتی و تنظیم هیجان در مردان وابسته به مواد. پژوهش نامه روانشناسی مثبت، 7(1)، 76-65.
20- Adair, K. C., Boulton, A. J., & Algoe, S. B. (2018). The effect of mindfulness on relationship satisfaction via perceived responsiveness: Findings from a dyadic study of heterosexual romantic partners. Mindfulness, 9, 597-609.
21- Aman, J., Abbas, J., Nurunnabi, M., & Bano, S. (2019). The relationship of religiosity and marital satisfaction: The role of religious commitment and practices on marital satisfaction among Pakistani respondents. Behavioral Sciences, 9(3), 30.
22- Apostolou, M. (2022). Catch me if you can: Strategies for hiding infidelity. Personality and Individual Differences, 189(4), 49-57.
23- Bendixen, M., Kennair, L. E. O., & Grøntvedt, T. V. (2018). Forgiving the unforgivable: Couples’ forgiveness and expected forgiveness of emotional and sexual infidelity from an error management theory perspective. Evolutionary Behavioral Sciences, 12(4), 322.
24- Buss, D. M., & Abrams, M. (2017). Jealousy, infidelity, and the difficulty of diagnosing pathology: A CBT approach to coping with sexual betrayal and the green-eyed monster. Journal of Rational-Emotive & Cognitive-Behavior Therapy, 35, 150-172.
25- Cairncross, M., & Miller, C. J. (2020). The effectiveness of mindfulness-based therapies for ADHD: a meta-analytic review. Journal of attention disorders, 24(5), 627-643.
26- Coccaro, E. F., Drossos, T., Kline, D., Lazarus, S., Joseph, J. J., & de Groot, M. (2022). Diabetes distress, emotional regulation, HbA1c in people with diabetes and A controlled pilot study of an emotion-focused behavioral therapy intervention in adults with type 2 diabetes. Primary care diabetes, 16(3), 381-386.
27- Cunningham, M. L., Griffiths, S., Baillie, A., & Murray, S. B. (2018). Emotion dysregulation moderates the link between perfectionism and dysmorphic appearance concern. Psychology of Men & Masculinity, 19(1), 59.
28- Ein-Dor, T., Perry-Paldi, A., Hirschberger, G., Birnbaum, G. E., & Deutsch, D. (2015). Coping with mate poaching: Gender differences in detection of infidelity-related threats. Evolution and Human Behavior, 36(1), 17-24.
29- Ferraro, I. K., & Taylor, A. M. (2021). Adult attachment styles and emotional regulation: The role of interoceptive awareness and alexithymia. Personality and Individual Differences, 173, 110641.
30- Galla, B. M., Kaiser-Greenland, S., & Black, D. S. (2016). Mindfulness training to promote self-regulation in youth: Effects of the Inner Kids program. Handbook of mindfulness in education: Integrating theory and research into practice, 295-311.
31- Garnefski, N., & Kraaij, V. (2006). Cognitive emotion regulation questionnaire–development of a short 18-item version (CERQ-short). Personality and individual differences, 41(6), 1045-1053.
32- Harris, C. (2018). Characteristics of emotional and physical marital infidelity that predict divorce (Doctoral dissertation, Alliant International University).
33- Kimmes, J. G., Jaurequi, M. E., May, R. W., Srivastava, S., & Fincham, F. D. (2018). Mindfulness in the context of romantic relationships: Initial development and validation of the Relationship Mindfulness Measure. Journal of Marital and Family Therapy, 44(4), 575-589.
34- Pan, W. L., Gau, M. L., Lee, T. Y., Jou, H. J., Liu, C. Y., & Wen, T. K. (2019). Mindfulness-based programme on the psychological health of pregnant women. Women and Birth, 32(1), 102-109.
35- Rye, M. S., Loiacono, D. M., Folck, C. D., Olszewski, B. T., Heim, T. A., & Madia, B. P. (2001). Evaluation of the psychometric properties of two forgiveness scales. Current psychology, 20, 260-277.
36- Sanders, M. R., Turner, K. M., & Metzler, C. W. (2019). Applying self-regulation principles in the delivery of parenting interventions. Clinical child and family psychology review, 22, 24-42.
37- Scheeren, P., Apellániz, I. D. A. M. D., & Wagner, A. (2018). Infidelidade conjugal: a experiência de homens e mulheres. Trends in Psychology, 26, 355-369.
38- Su, L., Pan, L., & Huang, Y. (2023). How does destination crisis event type impact tourist emotion and forgiveness? The moderating role of destination crisis history. Tourism Management, 94, 104636.
39- Tomlinson, E. R., Yousaf, O., Vittersø, A. D., & Jones, L. (2018). Dispositional mindfulness and psychological health: A systematic review. Mindfulness, 9, 23-43.
40- Valentova, J. V., de Moraes, A. C., & Varella, M. A. C. (2020). Gender, sexual orientation and type of relationship influence individual differences in jealousy: A large Brazilian sample. Personality and individual differences, 157, 109805.
41- Weigel, D. J., & Shrout, M. R. (2022). Examining the emotional costs of violations of fidelity beliefs and suspected infidelity among college students. Personality and Individual Differences, 187, 111441.
42- Yuan, S., & Weiser, D. A. (2019). Relationship dissolution following marital infidelity: comparing European Americans and Asian Americans. Marriage & Family Review, 55(7), 631-650.
