تبیین مبانی «امنیت اجتماعی» در نهجالبلاغه و تحقق آن در جامعه با رویکرد غفلتزدایی
الموضوعات :
علینقی لزگی
1
(عضو هیئت علمی)
علیرضا اکبر زاده
2
(عضو هیئت علمی)
محمد کرمی نیا
3
(دانشگاه کاشان)
رضا اُجاق
4
(دانش آموخته)
الکلمات المفتاحية: امنیت اجتماعی, نهج¬البلاغه, رویکرد اخلاقی, غفلت¬زدایی, جامعه.,
ملخص المقالة :
امنیت از جمله مهم¬ترین نیازها و انگیزه¬های انسانی است. برای یک کشور، تأمین امنیت جامعه و افراد آن نقش اساسی و مهمی دارد. در جوامع پیشرفته و امروزی مسئولیت تعقیب و تأمین آن بر عهده حکومت¬ها و دولت¬ها است. امروزه حکومت¬ها به صورت مهم¬ترین واحد سیاسی در صحنه روابط داخلی و خارجی در آمده¬اند و مهم¬ترین هدف آن¬ها تلاش برای تأمین امنیت همه جانبه و گسترش دامنه آن می¬باشد. از طرفی مردم نیز بیشترین انتظار را از نهادهای سیاسی جامعه در رابطه با تأمین امنیت فیزیکی همراه با رفاه اقتصادی و هویت اجتماعی دارند. امنیت اجتماعی در عصر حاضر با توجه به آموزه¬های اسلامی و مبتنی بر مفاهیم اخلاقی در جامعه اسلامی یکی از ضروریات زندگی اجتماعی محسوب می¬شود. مقاله¬پیش رو به بررسی مبانی امنیت اجتماعی در نهج¬البلاغه می¬پردازد و سپس راهکارهای تحقق این مقوله در جامعه را با رویکردی «غفلت¬زدایی» را مطرح خواهد کرد. این مقاله به روش کتابخانه¬ای و با شیوه توصیفی - تحلیلی انجام شده است.
قرآن کریم
نهج¬البلاغه (1382ش) ترجمه: محمد دشتی، چاپ هشتم، قم: امیرالمؤمنین(ع).
افتخاری، اصغر (1378ش) ظرفیت طبیعی امنیت، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 5 و 6.
باری¬بوزان (1389ش) مردم، دولت¬ها و هراس، چاپ دوم، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی، 1389ش
برزگر کلیشمی، ولی¬الله (1372ش) جامعه از دیدگاه نهج¬البلاغه، چاپ دوم، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
بوجباره، لینا (بی¬تا) نگاهی به مسئله غفلت در آیات و روایات، نشریه الکترونیکی تحصیلات تکمیلی.
تمیمی¬آمدی، عبدالواحد (1366ش) تصنیف غررالحکم و دررالحکم، محقق و مصحح: مصطفی درایتی، چاپ اول، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
تمیمی-آمدی، عبدالواحد (1346ش) غررالحکم و دررالحکم، تصحیح: محدث ارموی، چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران.
جعفریان، رسول (1387ش) تاریخ تحول دولت و خلافت، چاپ پنجم، قم: بوستان کتاب.
جمعی از نویسندگان (کاهه) (1384ش) مجموعه مقالات همایش امنیت اجتماعی، گردآوری: معاونت اجتماعی ناجا، تهران: نشر آشنایی.
جهان¬بزرگی، احمد (1388ش) امنیت در نظام سیاسی اسلام، چاپ اول، تهران: سازمان انتشارات فرهنگ و اندیشه اسلامی.
دهخدا، علی¬اکبر (1365ش) لغت¬نامه دهخدا، چاپ اول، تهران: مؤسسه لغت¬نامه دهخدا.
راغب¬ اصفهانی، حسین بن محمد (1404ق) مفردات الفاظ قران کریم، چاپ دوم، تهران: دفتر نشر الکتاب.
زنجانی، عباس¬علی (1367ش) فقه سیاسی، چاپ اول، تهران: نشر امیرکبیر.
ساموئل کینگ (1353ش) جامعه شناسی، مترجم: مشفق همدانی، چاپ پنجم، تهران: نشر سپهر.
سایق¬یزید (1377ش) امنیت در کشورهای در حال توسعه، مترجم: مصطفی ایمانی و علیرضا طیب، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
طباطبایی، محمدحسین (1374ش) تفسیر المیزان، مترجم: سیدمحمدباقر موسوی همدانی، چاپ پنجم، قم: جامعه مدرسین.
عاملی، شیخ¬حر (1414ق) وسائل الشیعه، چاپ دوم، قم: مؤسسه آل¬البیت(ع).
عمید، حسن (1390ش) فرهنگ عمید، چاپ سی و هشتم، تهران: امیرکبیر.
فراهیدی، خلیل بن احمد (1440ق) کتاب ¬العین، تحقیق: الدکتور مهدی المخزومی و الدکتور ابراهیم السامرائی، قم: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
قمی، شیخ¬عباس (1414ق) سفینة البحار، قم: نشر اسوه.
کلینی، محمد بن یعقوب (1407ق) کافی، تهران: دارالکتب الإسلامیه.
کوئن، بروس (1376ش) مبانی جامعه شناسی، مترجم: غلام¬عباس توسلی و رضا فاضل، چاپ نهم، قم: نشر مهر.
مصباح¬یزدی، محمدتقی (1379ش) اخلاق در قرآن، محقق: محمدحسین اسکندری، چاپ چهارم، قم: مؤسسه آموزشی - پژوهشی امام خمینی (ره).
مصباح¬یزدی، محمدتقی (1368ش) جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن، قم: سازمان تبلیغات اسلامی.
معلوف، لوییس (1374ش) المنجد، ترجمه: محمد بندرریگی، چاپ اول، تهران: نشر ایران.
معین، محمد (بی¬تا) فرهنگ معین، چاپ سوم، تهران: نشر زرین.
مکارم¬شیرازی، ناصر (1381ش) اخلاق در قرآن، چاپ اول، قم: نشر امام علی بن ابیطالب(ع).
191 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 208- 191
تبیین مبانی «امنیت اجتماعی» در نهجالبلاغه
و تحقق آن در جامعه با رویکرد غفلتزدایی
علینقی لزگی 1
علیرضا اکبرزاده 2
محمد کرمی‌نیا 3
رضا اُجاق 4
چکیده
امنیت از جمله مهمترین نیازها و انگیزههای انسانی است. برای یک کشور، تأمین امنیت جامعه و افراد آن نقش اساسی و مهمی دارد. در جوامع پیشرفته و امروزی مسئولیت تعقیب و تأمین آن بر عهده حکومتها و دولتها است. امروزه حکومتها به صورت مهمترین واحد سیاسی در صحنه روابط داخلی و خارجی در آمدهاند و مهمترین هدف آنها تلاش برای تأمین امنیت همه جانبه و گسترش دامنه آن میباشد. از طرفی مردم نیز بیشترین انتظار را از نهادهای سیاسی جامعه در رابطه با تأمین امنیت فیزیکی همراه با رفاه اقتصادی و هویت اجتماعی دارند. امنیت اجتماعی در عصر حاضر با توجه به آموزههای اسلامی و مبتنی بر مفاهیم اخلاقی در جامعه اسلامی یکی از ضروریات زندگی اجتماعی محسوب میشود. مقالهپیش رو به بررسی مبانی امنیت اجتماعی در نهجالبلاغه میپردازد و سپس راهکارهای تحقق این مقوله در جامعه را با رویکردی «غفلتزدایی» را مطرح خواهد کرد. این مقاله به روش کتابخانهای و با شیوه توصیفی - تحلیلی انجام شده است.
واژگان کلیدی
امنیت اجتماعی، نهجالبلاغه، رویکرد اخلاقی، غفلتزدایی، جامعه.
[1] . استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه افسری امام علی علیه‌السلام، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: a.lezgi@yahoo.com
[2] . استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه افسری امام علی علیه‌السلام، تهران، ایران.
Email: ali_reza615@yahoo.com
[3] . نخبه وظیفه دانشگاه افسری امام علی علیه‌السلام ، تهران، ایران - دانشجوی دکتری کلام امامیه، دانشگاه قرآن و حدیث، قم، ایران. Email: karaminia.mohammad@yahoo.com
[4] . محقق و پژوهشگر حوزوی سطح 2 و دانش‌آموخته کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه باقرالعلوم علیه‌السلام، قم، ایران. Email: reza.ojagh66@gmail.com
تاریخ دریافت: 10/1/1401 پذیرش نهایی: 14/4/1401
