نقش میانجی پریشانی روانشناختی در رابطه آشفتگی استنتاج با علائم وسواسی- اجباری
الموضوعات :
زهرا خسروی روبیات
1
(گروه روانشناسی بالینی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران)
محمود نجفی
2
(گروه روانشناسی بالینی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.)
الکلمات المفتاحية: آشفتگی استنتاج, اضطراب, تنیدگی, افسردگی, علائم وسواسی – اجباری,
ملخص المقالة :
هدف پژوهش حاضر تعیین نقش میانجی پریشانی روانشناختی (افسردگی، اضطراب و تنیدگی) در رابطه بین آشفتگی استنتاج و علائم وسواسی- اجباری بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی (تحلیل مسیر) و جامعه آماری کلیه کاربران شبکه‌های اجتماعی (بین 20 تا 50 سال) در شهر مشهد در سال 1401 بود. با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس 345 نفر در پژوهش شرکت کردند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل سیاهه وسواسی- اجباری فوآ و همکاران (2002)، پرسشنامه افسردگی، اضطراب و تنیدگی لاویبوند و لاویبوند (1995) و مقیاس آشفتگی استنتاج آردما و همکاران (2010) بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون همبستگی پیرسون و روش تحلیل مسیر استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که آشفتگی استنتاج با علائم وسواسی- اجباری ، آشفتگی استنتاج با پریشانی روانشناختی و پریشانی روانشناختی با علائم وسواسی- اجباری رابطه مستقیم و معناداری دارد. همچنین پریشانی روانشناختی در رابطه بین آشفتگی استنتاج و علائم وسواسی- اجباری نقش میانجی دارد و مدل از برازش خوبی برخوردار بود. با توجه به نتایج پژوهش و نقش میانجی پریشانی روانشناختی در رابطه آشفتگی استنتاج و علائم وسواسی- اجباری، در شرایط بالا بودن پریشانی روانشناختی، رابطه آشفتگی استنتاج با علائم وسواسی- اجباری قوی‌تر از زمانی است که مؤلفه‌های افسردگی، اضطراب و تنیدگی کم است. همچنین، برنامه‌ریزی جهت کاهش پریشانی روانشناختی می‌تواند در کاهش اثر آشفتگی استنتاج بر علائم وسواسی- اجباری مؤثر باشد.
آریاپوران، سعید و نیساری، مریم. (1402). مشکلات روانشناختی مادران کودکان مبتلا به کاستی‌توجه- بیش‌فعالی در دوره کووید-۱۹: نقش حمایت اجتماعی ادارک‌شده، حل مسئله اجتماعی و تاب‌آوری. مجله روانشناسی، 1(27)، 106-115.
سرلک، معصومه؛ لطفی کاشانی، فرح و میرهاشمی، مالک. (1401). مدل‌یابی ساختاری تبیین باورهای وسواسی دانش‌آموزان دبیرستانی براساس نشانه‌های استرس، اضطراب و افسردگی، باورهای فراشناختی و عزت‌نفس: نقش میانجیگری آشفتگی استنتاج. مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت، 9 (2)، 1-15.
عامری، نرجس و نجفی، محمود. (1400). نقش میانجی پریشانی روانشناختی (استرس، اضطراب و افسردگی) در رابطه بین اجتناب تجربی با علائم وسواس فکری-عملی. مطالعات روانشناختی، 17(4)، 11-31.
قربعلی، اکرم؛ شعیری، محمدرضا و غلامی فشارکی، محمد (1397). بررسی مقدماتی ویژگی‌های روانسنجی نسخة فارسی پرسشنامة بسط یافتة آشفتگی استنتاج (ICQ-EV) در جمعیت غیربالینی. مجله علوم روانشناختی، 17(67)، 379-373.
کشمیری، مرتضی؛ فتحی آشتیانی، علی و جلالی، پیوند. (1398) . نقش تعدیل کنندۀ ذهن آگاهی در رابطۀ بین افسردگی، اضطراب و تنیدگی با بهزیستی روانشناختی. مجله روانشناسی، 2(23)، 217-231.
گلستانی، مهسا و نظام الاسلامی، عاطفه. (1401). بررسی رابطه بین نشانه‌های وسواس فکری و عملی (OCS) با طیف اختلال‌های وسواس و اجبار (OCSD) و افسردگی اضطراب و استرس. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 64 (6). 4323- 4312.
محرابی، علی؛ محمدخانی، پروانه؛ دولتشاهی، بهروز؛ پورشهباز، عباس و خیرآبادی، غلامرضا. (1401). روابط ساختاری عاطفۀ منفی، نگرش‌های ناکارآمد و افکار اتوماتیک منفی با نشانه‌های افسردگی: نقش میانجی بدتنظیمی هیجان. پژوهش‌های علوم شناختی و رفتاری، 12(1)، 165-184.
وکیلی هریس، شهرام، لیوارجانی، شعله، و محب، نعیمه. (1399). مدل ساختاری اختلال وسواس جبری براساس کمالگرایی ناسازگار و کنترل روانشناختی والدین. مجله روانشناسی، 24(2) (پیاپی 94) )، 231-247.
Aardema, F., O'Connor, K.P., Emmelkamp, P.M., Marchand, A., Todorov, C. (2005). Inferential confusion in obsessive-compulsive disorder: the inferential confusion questionnaire. Behavior Research and Therapy, 43(3), 293-308. https://doi.org/10.1016/j.brat.2004.02.003.
Aardema, F., Wu, K. D., Careau, Y., O’Connor, K., Julien, D., & Dennie, S. (2010). The Expanded Version of the Inferential Confusion Questionnaire: Further compulsive disorder in both non-clinical and clinical samples. Journal of Anxiety Disorders, 17(4), 389– 403. https://doi.org/10.1007/s10862-009-9157-x
American Psychiatric Association (2022). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition, Text Revision (DSM-5-TR). American Psychiatric Association. https://doi.org/10.1176/appi.books.9780890425787
Baraby, L., Wong, S.F., Radomsky, A.S., & Aardema, F. (2021). Dysfunctional reasoning processes and their relationship with feared self-perceptions and obsessive-compulsive symptoms: An investigation with a new task-based measure of inferential confusion. Journal of Obsessive-Compulsive and Related Disorders, 28, 100593. https://doi.org/10.1016/j.jocrd.2020.100593
Baraby, L., Bourguignon,L., Aardema, F. (2023). The relevance of dysfunctional reasoning to OCD and its treatment: Further evidence for inferential confusion utilizing a new task-based measure. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 101728. https://doi.org/10.1016/j.jbtep.2022.101728.
Cervin, M., Lázaro, L., Martínez-González, A. E., Piqueras, J. A., Rodríguez-Jiménez, T., Godoy, A., & et. Al. (2020). Obsessive-compulsive symptoms and their links to depression and anxiety in clinic- and community-based pediatric samples: A network analysis, Journal of Affective Disorders, 271, 9-18. https://doi.org/10.1016/j.jad.2020.03.090.
Foa, E. B., Huppert, J. D., Leiberg, S., Langner, R., Kichic, R., Hajcak, G., & Salkovskis, P. M. (2002). The Obsessive-Compulsive Inventory: Development and validation of a short version. Psychological Assessment, 14(4), 485 496. https://doi.org/10.1037/1040-3590.14.4.485
Fawcett, J.M., Wakeham-Lewis, R M., Garland, S., Fawcett, E.J. (2020). Obsessive compulsive disorder prevalence may not increase with latitude: A re-analysis and extension of Coles et al. Journal of Obsessive-Compulsive and Related Disorders, 25, 100527. https://doi.org/10.1016/j.jocrd.2020.100527
Foa, E. B., Huppert, J. D., Leiberg, S., Langner, R., Kichic, R., Hajcak, G., & Salkovskis, P. M. (2002). The Obsessive-Compulsive Inventory: Development and validation of a short version. Psychological Assessment, 14(4), 485–496. https://doi.org/10.1037/1040-3590.14.4.485
Ghorbali, A., Shaeiri, M.R. (2022). The Effect of Dissociative Experiences on the Relationship Between Obsessive-Compulsive Symptoms and Schizotypal Personality Traits: The Mediating Role of Inferential Confusion. Iranian Journal of Psychiatry and Behavioral Sciences, 16(3), e113398. https://doi.org/10.5812/ijpbs-113398.
HeeYang, Y., Moulding, R., Wynton, S., Jaeger, T & Anglim, J. (2021). The role of feared self and inferential confusion in obsessive compulsive symptoms. Journal of Obsessive-Compulsive and Related Disorders, 28, 100607. https://doi.org/10.1016/j.jocrd.2020.100607
Hellberg, S.N., Buchholz, J.L., Abramowitz, J.S. (2019). Insomnia and obsessive-compulsive symptom dimensions: The mediating role of anxiety and depression. Journal of Obsessive-Compulsive and Related Disorders,23, 100482. https://doi.org/10.1016/j.jocrd.2019.100482.
Hjemdal, O., Vogel, P.A., Solem, S., Hagen, K. and Stiles, T.C. (2010) The Relationship between Resilience and Levels of Anxiety, Depression, and Obsessive-Compulsive Symptoms in Adolescents. Clinical Psychology & Psychotherapy, 18, 314-321. http://dx.doi.org/10.1002/cpp.719
Jensch, G. (2014). The Role of Inferential Confusion in Social Anxiety: A Quasi-Experimental Study. University of Surrey (United Kingdom).
Kadivari, F., Najafi, M. & Khosravani, V. Childhood adversity affects symptomatology via behavioral inhibition in patients with obsessive-compulsive disorder. Curr Psychol (2022). https://doi.org/10.1007/s12144-022-02718-7
Lovibond, P. F., & Lovibond, S. H. (1995). The structure of negative emotional states: Comparison of the Depression Anxiety Stress Scales (DASS) with the Beck Depression and Anxiety Inventories. Behavior Research and Therapy, 33(3), 335-343. https://doi.org/10.1016/0005-7967(94)00075-U
O’Connor, K., Wilson, S., Taillon, A., Pélissier, M.C., & Audet, J.S. (2018). Inductive reasoning and doubt in obsessive compulsive disorder. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 59, 65–71. https://doi.org/10.1016/j.jbtep.2017.11.002
Peris, T. S., Rozenman, R. M., Bergman, L., Chang, S., O'Neill, J., Piacentini, J. (2017). Developmental and clinical predictors of comorbidity for youth with obsessive compulsive disorder, Journal of Psychiatric Research, 93, 72-78. https://doi.org/10.1016/j.jpsychires.2017.05.002.
Rohrs, B., Gangewere, B., Kaplan, A., & Chopra, A. (2020). Anxiety, obsessive compulsive, and related disorders. Management of Sleep Disorders in Psychiatry, https://doi.org/10.1093/med/9780190929671.001.0001
Segalàs, C., Labad, J., Salvat-Pujol, N., Real, E., Alonso, P., Bertolín, S., ... & Soria, V. (2021). Sleep disturbances in obsessive-compulsive disorder: influence of depression symptoms and trait anxiety. BMC Psychiatry, 21(1), 1-10. https://doi.org/10.1186/s12888-021-03038-z
Tinella, L., Lunardi, L., Rigobello,L., Bosco,A., & Mancini, F. (2023). Relationship Obsessive Compulsive Disorder (R-OCD): The role of relationship duration, fear of guilt, and personality traits. Journal of Obsessive-Compulsive and Related Disorders,37, 100801. https://doi.org/10.1016/j.jocrd.2023.100801.
Viertiö, S., Kiviruusu, O., Piirtola, M., Kaprio, J., Korhonen, T., Marttunen, M. & Suvisaari, J. (2021). Factors contributing to psychological distress in the working population, with a special reference to gender difference. BMC Public Health, 21, 611. https://doi.org/10.1186/s12889-021-10560-y
Wahl, K., van den Hout, M., Heinzel, C. V., Kollárik, M., Meyer, A., Benoy, C., Berberich, G., Domschke, K., Gloster, A., Gradwohl, G., Hofecker, M., Jähne, A., Koch, S., Külz, A. K., Moggi, F., Poppe, C., Riedel, A., Rufer, M., Stierle, C., . . .
Lieb, R. (2021). Rumination about obsessive symptoms and mood maintains obsessive-compulsive symptoms and depressed mood: An experimental study. Journal of Abnormal Psychology, 130(5), 435–442. https://doi.org/10.1037/abn0000677
