مقایسۀ دیدگاه صدرالمتألهین و ادوارد جاناتان لو درباب کیفیت ارتباط نفس با بدن
الموضوعات :پروین نیک سرشت 1 , قاسم کاکایی 2 , محمدباقر عباسی 3
1 - مربی دانشگاه شهید باهنر کرمان؛ دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
2 - استاد گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
3 - استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
الکلمات المفتاحية: رابطۀ نفس و بدن, حکمت متعالیه, فلسفۀ ذهن, سوژۀ تجربه, صدرالمتألهین, ادوارد جاناتان لو,
ملخص المقالة :
یکی از این پرسشهای اساسی در انسانشناسی فلسفی، چگونگی ارتباط نفس با بدن، بعنوان دو جوهر مجزای از یکدیگر است. این پرسش هم در فلسفۀ اسلامی و هم در فلسفۀ ذهن مورد بررسی قرار گرفته است. در سنت فلسفۀ اسلامی، صدرالمتألهین با طرح اصل جسمانیةالحدوث و روحانیةالبقاء بودن نفس، درصدد برآمد تا پاسخی قاطع برای این معضل فراهم آورد. از سوی دیگر، ادوارد جاناتان لو، یکی از صاحبنظران برجسته در حوزۀ فلسفۀ ذهن، نیز با نفی تجرد محض نفس، کوشیده این چالش را حل کند. این پژوهش بدنبال اینست که آراء ایندو فیلسوف را بررسی و ارزیابی نماید تا روشن شود که آیا توانستهاند این معضل را برای همیشه حل کنند یا خیر. مقالۀ حاضر، با مطالعه و تأمل در منابع مربوطه، بروش توصیفیـتحلیلی انجام شده است. اگرچه ابتدا بنظر میرسد هر یک از ایندو فیلسوف، با پاسخهایی شبیه به هم، تا حدی توانستهاند بر این مشکل فائق آیند، اما دقت نظر در دیدگاه آنها نشان میدهد که پاسخهای هر یک، با اشکالاتی همراه است که باید به آنها پاسخ داده شود.
عبودیت، عبدالرسول (1394) درآمدی به نظام حکمت صدرایی، تهران: سمت.
مصباح یزدی، محمدتقی (1380) شرح جلد هشتم اسفار اربعه، تحقیق و نگارش محمد سعیدیمهر، قم: مؤسسۀ امام خمینی.
ملاصدرا (1381) كسر أصنام الجاهلية، تصحیح و تحقیق محسن جهانگیری، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ملاصدرا (1382) المبدأ و المعاد، تصحیح و تحقیق جعفر شاهنظری و محمد ذبیحی، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ملاصدرا (1383) الحکمة المتعالیة فی الأسفار الأربعة، ج8، تصحیح و تحقیق علی اکبر رشاد، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ملاصدرا (1386) مفاتیح الغیب، تصحیح و تحقیق نجفقلی حبیبی، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ملاصدرا (1391) الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، تصحیح و تحقیق سیدمصطفی محقق داماد، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
Kister M. (2005). Lowe`s argument for dualism from mental causation. Philosophia, vol. 33, pp. 319-329.
Lowe, E. J.; Antonietti, A. & Corradini, A. (2008). Psycho-Physical Dualism Today. Lexington Books.
Lowe. E. J. (1996). Subjects of Experience. Cambridge University Press.
Lowe. E. J. (2000). An introduction to the philosophy of mind. Britiain: Cambridge University press.
Lowe. E. J. (2006). Non-Cartesian Substance Dualism and the Problem of Mental Causation. Erkenntnis. vol. 65, pp. 5-23.
Lowe. E. J. (2009). Dualism. Oxford handbooks online.