تأثیر حقوق اساسی دانش‌آموز در آموزش‌وپرورش
الموضوعات :
محمد نیک فکر
1
(دانشگاه آزاد بندرعباس)
الکلمات المفتاحية: حقوق دانش‌آموز, حقوق اساسی دانش‌آموز, اصول حقوقی دانش‌آموز, نظام تربیتی ایران,
ملخص المقالة :
حقوق دانش‌آموزی شامل کلیه حقوقی می‌باشد که یک فرد در حال تعلیم و یا به سبب تعلیم در نظام آموزش‌وپرورش کشور از آن بهره‌مند می‌باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر تأثیر حقوق اساسی دانش‌آموز در آموزش‌وپرورش است تا با اتکاي به آن، وظایف، تعهدات و مسئولیت‌های معلمان، مسئولان مدرسه و سایر افراد دست‌اندرکار تربیت دانش‌آموزان شناسایی و معرفی شوند. پژوهش حاضر مطالعه‌اي کیفی است که با بهره‌گیري از روش تحلیل محتواي کیفی از نوع طبقه‌بندي استقرایی انجام‌شده است. مرور نظام‌مند و تحلیل منابع حقوقی به تدوین مجموعه‌اي از اصول تحت عنوان اصول حقوق در آموزش‌وپرورش منجر شده است. این اصول استخراج‌شده چهارده‌گانه بر اساس میزان استناد در منابع قانونی موردمطالعه در سه دسته تصریح‌شده در قوانین رسمی (مشتمل بر دسترسی به آموزش رایگان، تسهیلات تربیت‌بدنی و برخورداري از آموزش عالی)، تأییدشده در قوانین رسمی (مشتمل بر تأمین اجتماعی، آزادي انتخاب نوع و شیوه آموزش، ارتقاي سطح دانش و آگاهی عمومی، آموزش به زبان مادري، امنیت تحصیلی، برخورداري از حقوق مساوي و آزادي فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی - فرهنگی) و تصریح‌شده در قوانین آموزش‌وپرورش (مشتمل بر پرورش خلاقیت‌های هنري، ارتقاي امکانات و فرصت‌های مناسب اوقات فراغت، هدایت و راهنمایی تحصیلی و تسهیل شرایط آموزش کودکان با نیازهاي ویژه) طبقه‌بندی‌شده‌اند. پیشنهاد می‌شود در مطالعات آینده الگوي مفهومی استخراج‌شده از نگاه صاحب‌نظران و متخصصان حقوقی و تربیتی مورد واکاوي قرار بگیرد و با اعمال نظرات آنان تعدیل و اصلاح شود.
• موسوی، عبدالرازق، (1381)، حقوق و مسئولیت آموزش پرورش در حقوق ایران و سند بین‌المللی توصیه نامه. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران
• Covell, K, Howe, R. B, & McNeil, J. K. (2010). Implementing children’s human rights
education in schools. Improving Schools, 13(2), 117-132.
https://doi.org/10.1177/1365480210378942
• Covell, K, Howe, R. B, & Polegato, J. L. (2011). Children’s human rights education as
a counter to social disadvantage: A case study from England. Educational Research,
53(2), 193-206. https://doi.org/10.1080/00131881.2011.572367
• UNICEF. (2014). Child rights education toolkit: Rooting child rights in early childhood
education, primary and secondary schools. Geneva: UNICEF Private Fundraising
and Partnerships Division.
• Osler, A, & Starkey, H. (1998). Children’s rights and citizenship: Some implications
for the management of schools. The International Journal of Children’s Rights, 6(3),
313-333. https://doi.org/10.1163/15718189820494085
• Tibbits, F. (2010). Impact Assessment of the Rights Education Action Programme
(REAP). Final Report Submitted to Amnesty International Norway. HREA.
