تحلیل محتواي کتاب هاي فارسی نیمه دوم دوره ابتدایی (پایه هاي ششم) براساس فعالیت های خوانداری
الموضوعات :
ایوب سعادت مهر
1
(دانشگاه فرهنگیان شیراز)
زکیه دستمرد
2
(دانشگاه یاسوج)
الکلمات المفتاحية: تحلیل محتوا, کتاب فارسی, پایه ابتدایی, عوامل خلاقیت گیلفورد, حافظه شناختی,
ملخص المقالة :
هدف اصلی از پژوهش حاضر تحلیل محتواي کتاب هاي فارسی نیمه دوم دوره ابتدایی (پایه ششم) براساس عوامل خلاقیت گیلفورد بوده است. براساس جامعه آماري کتاب فارسی تعیین گردیده است و ابزار اندازهگیري، محتواي دو کتاب فارسی یعنی کتاب خوانداري و نوشتاري (در پایه ششم) و فرم محقق ساخته میباشد. به منظور تحلیل محتوا از روش واحد ثبت در زمینه استفاده شده است و با استفاده از جداول، فراوانی و درصد به توصیف و تحلیل دادهها پرداخته شده است. روایی ابزار اندازهگیري از طریق فرمول در پایه ششم توافق و پایایی ابزار براساس روش ضریب توافق زمانی طی سه ماه متوالی با انجام پذیرفت. تحلیل و تفسیر داده ها براساس spss استفاده از فرمول همبستگی پیرسون و نرم افزار شاخص هاي آمار توصیفی و از فرمول آزمون تفاوت فراوانی با اتکا بر فرمول کاي اسکوئر (خی دو) تک متغیر مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که: بیشتر محتوا و تصاویر کتاب هاي فارسی (خوانداري و نوشتاري) هر سه پایه در سطح حافظه شناختی قرار دارند و به سطح تفکر واگرا و ارزشیاب کمتر توجه شده است. در پایه ششم سطح تفکر همگرا، حافظه شناختی و تفکر واگرا از تعادل نسبتاً خوبی برخوردار میباشد لازم به ذکر است در مورد عناصر واگرا: پایه پنجم در فعالیتهاي خوانداري و تمرینات نوشتاري بیشتر در سطح اصالت و محتوا در سطح روانی؛ و محتوا، فعالیتها و تمرینات و تصاویر خوانداري و نوشتاري ششم بیشتر در سطح روانی طراحی شده است.
• حسینی، افضل السادات (1387)، خلاقیت چیست و چگونه می‌توان کلاس درس خلاق داشت؟ تهران، انتشارات سازمان پژوهش و برنامه‌ریزي آموزشی وزارت آموزش و پرورش.
• حسینی، افضل السادات (1388)، ماهیت خلاقیت و شیوه‌هاي پرورش آن. مشهد، انتشارات آستان قدس رضوي.
• حسینی، افضل السادات و روح الامینی، جمیله السادات (1385)، سیر تحول برنامه‌هاي درسی دوره ابتدایی و راهنمایی تحصیلی در ایران، تهران، انتشارات نورالثقلین.
• خورشیدي، عباس و میرکمالی، سید محمد (1387)، روش‌هاي پرورش خلاقیت در نظام دانشگاه تهران، آموزشی، تهران، انتشارات یسطرون.
• دلاور، علی (1387)، مبانی نظري و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی، تهران، انتشارات رشد.
• راهنماي برنامه درسی زبان فارسی آموزش ابتدایی (1380) تهران، انتشارات مدرسه.
• راهنماي برنامه درسی فارسی دوره ابتدایی و دفتر برنامه‌ریزي و تألیف کتب درسی مصوب سال1378، تهران، انتشارات کتب درسی.
• زندي، بهمن (1378)، روش تدریس زبان فارسی در دوره ابتدایی، تهران، انتشارات سمت.
• شعبانی، حسن (1382)، روش تدریس پیشرفته، تهران، انتشارات سمت.
• کریمی، حسین (1387) بررسی تحلیل محتواي کتابهاي شکوفه‌ي 1و2و3 ویژه نوآموزان دوره آمادگی استان کردستان، براساس عوامل خلاقیت گیلفورد، پایان نامه کارشناسی ارشد.
• ملکی، حسن و همکاران (1380)، کتاب معلم (راهنماي تدریس) آموزش و پرورش در دوره ابتدایی، تهران، انتشارات کتاب هاي درسی ایران.
• ملکی، حسن (1387) کتاب درسی (طراحی و تألیف)، تهران، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی. -ملکی، حسن (1381)، برنامه درسی و پرورش تفکر، تهران، انتشارات انجمن اولیا و مربیان.
• میرزابیگی، علی (1389)، برنامه ریزي درسی در طرح درس، انتشارات سیطرون.
• نوریان، محمد (1381)، بررسی ارتباط برخی عناصر برنامه درسی فارسی پایه‌هاي اول، دوم، سوم و چهارم ابتدایی سال 1380، پایان نامه دکترا دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران
