تعميم مفهوم صحت ساختاري فرآیندهای کسب و کار از شبکه‌هاي پتري کلاسيک به مدل‌هاي فرآيندي BPMN
الموضوعات :
یحیی پورسلطانی
1
,
محمدحسن شیرعلی شهرضا
2
,
سید علیرضا هاشمی گلپایگانی
3
1 - دانشکده ریاضی و علوم کامپیوتر، دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی تکنیک تهران)، ایران
2 - دانشکده ریاضی و علوم کامپیوتر، دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی تکنیک تهران)، ایران
3 - گروه مستقل بین رشته‌ای مهندسی فناوری اطلاعات، دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی تکنیک تهران)، ایران
الکلمات المفتاحية: صحت ساختاری, زبان مدل‌سازی BPMN 2.0 , شبکه‌هاي پتري, مدل‌هاي فرآيندي, کراندار بودن, زنده بودن,
ملخص المقالة :
استاندارد BPMN2.0 يک زبان مدل‌سازي به منظور طراحي فرآيندهاي کسب و کار مي‌باشد که به علت گويايي بالا، براي طيف وسيعي از کاربران قابل درک و استفاده مي‌باشد؛ با اين حال، به علت ماهيت غير صوري آن ممکن است مدل‌هايي حاوي خطاهايي ساختاري هم‌چون بن‌بست (عدم امکان اجرای فرآیند) و بن‌بست حلقوي (تکرار نامتناهی کارها) با استفاده از آن‌ها توليد شود. تاکنون تحقيقات زيادي پيرامون صحت‌سنجي اين مدل‌هاي فرآيندي صورت گرفته است و راهکارهاي مختلفي به منظور کشف برخی از این خطاهای ساختاری ارائه شده‌است؛ سوالی که در خصوص این روش‌ها ممکن است مطرح شود این است که آیا می‌توان با استفاده از هرکدام از آن‌ها صحت ساختاری یک مدل فرآیندی BPMN را به صورت قطعی تضمین کرد؟ برای پاسخگویی به این سوال نيازمند يک تعريف جامع از يک مدل فرآيندي BPMN2.0 صحيح هستيم تا بر مبنای آن بتوانیم جامعیت روش‌های صحت‌سنجی را مورد ارزیابی قرار داده و بدین وسیله، مطمئن شویم که روش ارائه شده می‌تواند تمامی خطاهای ساختاری مدل فرآیندی را کشف نماید. در اين پژوهش، بر پايه‌ي یک تعریف عام از مدل‌های فرآیندی و مفهوم صحت (بر اساس مدل‌هاي فرآيندي ايجاد شده با استفاده از شبکه‌هاي پتري) و تعميم ویژگی‌های آن، يعني زنده بودن و کراندار بودن به مدل‌هاي فرآيندي BPMN2.0، يک تعريف جامع براي یک مدل فرآيندي BPMN2.0 صحیح ارائه شده‌است و بر اساس آن، جامعیت روش‌های پیشنهادی برخی از مهم‌ترین پژوهش‌های صورت گرفته مورد ارزیابی قرار داده شده‌است؛ اين تعريف مي‌تواند به عنوان يک معيار براي سنجش کارايي روش‌هاي صحت‌سنجي اين مدل‌هاي فرآيندي به کار گرفته‌شود.
Q. Nivon and G. Salaün, "Debugging of BPMN Processes Using Coloring Techniques," in Formal Aspects of Component Software, Cham, S. L. Tapia Tarifa and J. Proença, Eds., 2022// 2022: Springer International Publishing, pp. 90-109.
F. Huang, F. Ni, J. Liu, F. Yang, and J. Zhu, "A Colored Petri Net Executable Modeling Approach for a Data Flow Well-Structured BPMN Process Model," IEEE Access, vol. 10, pp. 86696-86709, 2022, doi: 10.1109/ACCESS.2022.3198969.
Y. Poursoltani, M. H. Shirali-Shahreza, and S. A. Hashemi Golpayegani, "Using Low-Code Development Platforms for developing Commercial Software based on Business Processes (wrote In Persian)," presented at the Conference: 26th International Computer Conference, Computer Society of Iran, Iran - Tehran, 1399 (In Persian). [Online]. Available: https://civilica.com/doc/1203571.
R. Waszkowski, "Low-code platform for automating business processes in manufacturing," IFAC-PapersOnLine, vol. 52, no. 10, pp. 376-381, 2019/01/01/ 2019, doi: https://doi.org/10.1016/j.ifacol.2019.10.060.
S. Braams, "Developing a Software Quality Framework for Low-Code Model Driven Development Platforms Based on Behaviour Driven Development Methodology.," presented at the 27th Twente Student Conference on IT, Enschede, The Netherlands., July 7th, 2017, 2017.
O. M. Kherbouche, A. Ahmad, and H. Basson, "Detecting structural errors in BPMN process models," in 2012 15th International Multitopic Conference (INMIC), 2012: IEEE, pp. 425-431.
O. M. Kherbouche, A. Ahmad, and H. Basson, "Using model checking to control the structural errors in BPMN models," IEEE 7th International Conference on Research Challenges in Information Science (RCIS), pp. 1-12, 2013.
T. M. Prinz, N. Spieß, and W. Amme, "A First Step towards a Compiler for Business Processes," Berlin, Heidelberg, 2014: Springer Berlin Heidelberg, in Compiler Construction, pp. 238-243.
M. Naoum, O. E. Hichami, M. A. Achhab, and B. E. E. Mohajir, "A probabilistic method for business process verification: Reachability, Liveness and deadlock detection," 2016 4th IEEE International Colloquium on Information Science and Technology (CiSt), pp. 128-132, 2016.
F. Corradini, A. Morichetta, C. Muzi, B. Re, and F. Tiezzi, "Well-structuredness, safeness and soundness: A formal classification of BPMN collaborations," Journal of Logical and Algebraic Methods in Programming, vol. 119, p. 100630, 2021/02/01/ 2021, doi: https://doi.org/10.1016/j.jlamp.2020.100630.
S. Meghzili, A. Chaoui, M. Strecker, and E. Kerkouche, "An Approach for the Transformation and Verification of BPMN Models to Colored Petri Nets Models," International Journal of Software Innovation (IJSI), vol. 8, no. 1, pp. 17-49, 2020, doi: 10.4018/IJSI.2020010102.
M. Weske, "Business Process Modelling Foundation," in Business Process Management: Concepts, Languages, Architectures. Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg, 2012, pp. 73-124.
R. M. Dijkman, M. Dumas, and C. Ouyang, "Semantics and analysis of business process models in BPMN," Information and Software Technology, vol. 50, no. 12, pp. 1281-1294, 2008/11/01/ 2008, doi: https://doi.org/10.1016/j.infsof.2008.02.006.
C. Ou-Yang and Y. Lin, "BPMN-based business process model feasibility analysis: a petri net approach," International Journal of Production Research, vol. 46, no. 14, pp. 3763-3781, 2008.
T. Takemura, "Formal Semantics and Verification of BPMN Transaction and Compensation," in 2008 IEEE Asia-Pacific Services Computing Conference, 9-12 Dec. 2008 2008, pp. 284-290, doi: 10.1109/APSCC.2008.208.
K. Watahiki, F. Ishikawa, and K. Hiraishi, "Formal verification of business processes with temporal and resource constraints," in 2011 IEEE International Conference on Systems, Man, and Cybernetics, 9-12 Oct. 2011 2011, pp. 1173-1180, doi: 10.1109/ICSMC.2011.6083857.
J. G. Peter Y.H. Wong, "Property specifications for workflow modelling," Science of Computer Programming, vol. 76, no. 10, pp. 942-967, 2011, doi: https://doi.org/10.1016/j.scico.2010.09.007.
D. Falcioni, A. Polini, A. Polzonetti, and B. Re, "Livelock and Deadlock Detection for PA Inter-organizational Business Processes," in Advancing Democracy, Government and Governance, Berlin, Heidelberg, A. Kő, C. Leitner, H. Leitold, and A. Prosser, Eds., 2012// 2012: Springer Berlin Heidelberg, pp. 125-139.
O. M. Kherbouche, A. Ahmad, and H. Basson, "Using model checking to control the structural errors in BPMN models," in IEEE 7th International Conference on Research Challenges in Information Science (RCIS), 29-31 May 2013 2013, pp. 1-12, doi: 10.1109/RCIS.2013.6577723.
G. Barbon, V. Leroy, and G. Salaün, "Debugging of concurrent systems using counterexample analysis," in Fundamentals of Software Engineering: 7th International Conference, FSEN 2017, Tehran, Iran, April 26–28, 2017, Revised Selected Papers 7, 2017: Springer, pp. 20-34.
O. El Hichami, M. Naoum, M. Al Achhab, I. Berrada, and B. E. El Mohajir, "An Algebraic Method for Analysing Control Flow of BPMN Models," International Journal of Recent Contributions from Engineering, Science & IT (iJES), vol. 3, no. 3, pp. pp. 20-26, 10/19 2015, doi: 10.3991/ijes.v3i3.4862.
G. Decker, R. Dijkman, M. Dumas, and L. García-Bañuelos, "The Business Process Modeling Notation," in Modern Business Process Automation: YAWL and its Support Environment, A. H. M. Hofstede, W. M. P. Aalst, M. Adams, and N. Russell Eds. Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg, 2010, pp. 347-368.
W. v. d. A. a. K. v. H. The, Workflow Management. Models, Methods, and Systems. Massachusetts London,England: MIT Press Cambridge, 2002.
R. Zurawski and M. Zhou, "Petri nets and industrial applications: A tutorial," IEEE Transactions on industrial electronics, vol. 41, no. 6, pp. 567-583, 1994.
O. E. Hichami, M. Naoum, M. A. Achhab, I. Berrada, and B. E. E. Mohajir, "An Algebraic Method for Analysing Control Flow of BPMN Models," Int. J. Recent Contributions Eng. Sci. IT, vol. 3, no. 3, pp. 20-26, / 2015. [Online]. Available: https://www.online-journals.org/index.php/i-jes/article/view/4862.
Y. Poursoltani, M. H. Shirali-Shahreza, and S. A. Hashemi Golpayegani, "Redefining the Soundness for BPMN2.0 Process Models, based on Petri nets," presented at the 5th National Conference on Advances in Enterprise Architecture (NCAEA), Mashhad- Iran, 2021. [Online]. (In Persian).Available: https://civilica.com/doc/1386000/.
