الگوی رفتار شناسی معامله گران در بازار سرمایه
الموضوعات :
رضا خضری
1
(دانشگاه آزاد اسلامی، بناب)
عسگر پاک مرام
2
(استاد راهنما اول)
رسول عبدی
3
(واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی)
نادر رضایی
4
(دانشگاه آزاد اسلامی، بناب)
الکلمات المفتاحية: رفتارشناسی معامله گران, بازار سرمایه, نظریه زمینه بنیان.,
ملخص المقالة :
معامله گران در شرایطی که احتمال ضرر و زیان وجود دارد، ریسک پذیر می شوند و در شرایطی که احتمال کسب سود وجود دارد، تا حد زیادی از ریسک پذیری آنها کاسته شده و تنها به سودهای قطعی بسنده می کنند. این شیوه رفتاری معکوس در انسان نوعی پدیده عصب شناختی است که هم در انسان و هم در حیوانات مشترک است. در حال حاضر شرایط علی، مداخله‌گر و زمینه‌ای، راهبردها و پیامدهای رفتارشناسی معامله گران موردبررسی و کنکاش قرارنگرفته است. بنابراین در این مطالعه تلاش شده است تا الگوی رفتارشناسی معامله گران به روش نظریه‌پردازی زمینه ای طراحی گردد. این پژوهش، از نوع کیفی و اکتشافی بوده و به‌وسیله مصاحبه با افراد خبره در حوزه مبانی نظری رفتارشناسی، حوزه بازار سرمایه و سایر حوزه های مرتبط با موضوع پژوهش اجراشده و با انجام 16 مصاحبه در سال 1400 به روش نمونه‌گیری گلوله برفی، به اشباع رسیده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که مهم‌ترین شرایط علی که موجب شناخت رفتاری معامله گران میشوند، به ترتیب اثر ریسک(نظریه دورنما)، سطوح رفتار مالی، فرضیه بازار کارا، پدیده بیش/ کم واکنشی، پدیده اطمینان بیش/ کمتر از حد، پدیده آربیتراژ، پدیده اخبار، پدیده تعصب، پدیده تفکر مثبت، پدیده صبر، پدیده رفتار توده ای(گله ای)، پدیده اورتردینگ، پدیده هیجان، حجم مبادلات، کمبود اطلاعات، سوگیری های رفتاری، سوگیری های شناختی، شاخص بورس، استراتژی معامله گری و ترس و طمع می باشند.
ابراهیمی و همکاران(1398)، به بررسی تاثیر ویژگی های شخصیتی سرمایه گذاران بر عملکرد سرمایه گذاری با نقش میانجی سوگیری های مکاشفه ای پرداخته و به این نتیجه دست یافتند که بین ویژگی های شخصیتی و سوگیری های مکاشفه ای رابطه مثبتی وجود دارد.
ابراهیمی. عباس لیفشاگرد. پاکیزه. کامران و رئیسی فر. کامیار، (1398)، بررسی تاثیر ویژگی¬های شخصیتی سرمایه گذاران بر عملکرد سرمایه گذاری با نقش میانجی سوگیریهای مکاشفه ای، سال دوازدهم، شماره 42، 107-128.
ابوالمعالی. خدیجه، (1391)، پژوهش کیفی: از نظریه تا عمل، تهران، انتشارات علم.
امیر آزاد. میرحافظ، برادران حسن زاده. رسول، محمدی. احمد و تقی زاده. هوشنگ، (1397)، مدل جامع عوامل موثر بر کیفیت گزارشگری مالی در ایران به روش نظریه‌پردازی زمینه بنیان،پژوهش های حسابداری مالی، دوره 10، شماره4، 21.42.
پناهی. علی و حبیبی راد. امین، (2020)، بررسی تطبیقی رابطه بین شلخص بورس و حجم جستجو به منظور شناسایی الگوی رفتاری معامله گران بازار بورس، پژوهش های راهبردی بودجه و مالی، سال2، شماره1، 141-169.
دادار. ام البنین و جعفری. سیده محبوبه، (1399)، بررسی تاثیر رفتار احساسی سرمایه گذاران و سهام شناور آزاد بر بازدهی در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از رذوش گشتاورهای تعمیم یافته، دانش سرمایه گذاری، سال نهم، شماره 34، 317-331.
عاطفی فر. علیرضا و سلیمانی بشلی. علی، (1398)، رفتارشناسی مالی، انتشارات آیلار.
Anderson, A., Henker, J., and Owen, S. (2005). Limit Order Trading Behavior and Individual Investor Performance.The Journal of Behavioral Finance, 6 (2), 71–89.
Aziz.B & Abdolah khan. M, (2016), Behavioral factors influencing individual investor’s investment decision and performance, Evidence from Pakistan Stock Exchange, International Journal of Research in Finance and Marketing (IJRFM), Vol6, 74-86.
DeZoort. F and Steven E. Salterio (2001) The Effects of Corporate Governance Experience and Financial‐Reporting and Audit Knowledge on Audit Committee Members' Judgments. AUDITING: A Journal of Practice & Theory: September 2001, Vol. 20, No. 2, pp. 31-47.
Doojin, R. Kim, H & Yang, H (2017). "Investor sentiment, trading behavior and stock Returns". Journal of Economics Letters. Volume 24, 2017 - Issue 12
Gopalan, Radhakrishnan. Kadan, Ohad & Pevzner, Mikhail (2009). Asset Liquidity and Stock Liquidity. www. ssrn. com/sol3/papers. cfm?abstract_id=1362073.
Kafayat, A. (2014). "Interrelationship of biases: effect investment decisions ultimately." Theoretical and Applied Economics18(6 (595)): 85-110.
Ngoc, L. T. B. (2013). "Behavior Pattern of Individual Investors in Stock Market." International Journal of Business and Management9(1): p1.
Oh, N. Y., et al. (2008). "Investors' trading behavior and performance: online versus non online equity trading in Korea." Pacific-Basin Finance Journal16(1): 26-43.
Pompian, M. (2006). Behavioral finance and wealth management: How to build optimal portfolios that account for investor biases. John Wiley and Sons, Inc.
Raee R., Falah Pour S. (2004). Behavioral Finance: A Different Approach of Behavioral Finance Area. Financial Researches Press. 18: 78-106.
Raee, R., & Talangi, A. (2004). Advanced Investment management. Tehran: The Organization for Researching and Composing University Textbooks in the Humanities (SAMT).
Rasool. N , Ullah. S, (2021), Financial literacy and behavioural biases of individual investors: empirical evidence of Pakistan stock exchange, Journal of Economics, Finance and Administrative Science, Vol. 25 No. 50, pp. 261-278.
Rizzi, J.V. (2008). Behavioral basis of the financial crisis. Journal of Applied Finance. 18 ( 2): 84-96.
vander Wielen, W., & Barrios, S. (2020). Economic sentiment during the COVID pandemic: Evidence from search behaviour in the EU. Journal of Economics and Business, 105970.
Waweru, N., M., Munyoki, E., and Uliana, E. (2008). The effects of behavioral factors in investment decision-making: a survey of institutional investors operating at the Nairobi Stock Exchange. International Journal.
115 |
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 138 – 115
الگوی رفتار شناسی معامله گران در بازار سرمایه
رضا خضری 1
عسگر پاک مرام 2
رسول عبدی 3
نادر رضایی 4
چکیده
معاملهگران در شرایطی که احتمال ضرر و زیان وجود دارد، ریسک پذیر میشوند و در شرایطی که احتمال کسب سود وجود دارد، تا حد زیادی از ریسکپذیری آنها کاسته شده و تنها به سودهای قطعی بسنده میکنند. این شیوه رفتاری معکوس در انسان نوعی پدیده عصب شناختی است که هم در انسان و هم در حیوانات مشترک است. در حال حاضر شرایط علی، مداخله‌گر و زمینه‌ای، راهبردها و پیامدهای رفتارشناسی معامله گران موردبررسی و کنکاش قرارنگرفته است. بنابراین در این مطالعه تلاش شده است تا الگوی رفتارشناسی معامله گران به روش نظریه‌پردازی زمینه ای طراحی گردد. این پژوهش، از نوع کیفی و اکتشافی بوده و به‌وسیله مصاحبه با افراد خبره در حوزه مبانی نظری رفتارشناسی، حوزه بازار سرمایه و سایر حوزه های مرتبط با موضوع پژوهش اجراشده و با انجام 16 مصاحبه در سال 1400 به روش نمونه‌گیری گلوله برفی، به اشباع رسیده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که مهم‌ترین شرایط علی که موجب شناخت رفتاری معامله گران میشوند، به ترتیب اثر ریسک(نظریه دورنما)، سطوح رفتار مالی، فرضیه بازار کارا، پدیده بیش/ کم واکنشی، پدیده اطمینان بیش/ کمتر از حد، پدیده آربیتراژ، پدیده اخبار، پدیده تعصب، پدیده تفکر مثبت، پدیده صبر، پدیده رفتار توده ای(گله ای)، پدیده اورتردینگ، پدیده هیجان، حجم مبادلات، کمبود اطلاعات، سوگیری های رفتاری، سوگیری های شناختی، شاخص بورس، استراتژی معامله گری و ترس و طمع می باشند.
واژگان کلیدی
[1] . دانشجوی دکتری تخصصی حسابداری، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.
Email: Rezakhezri4819@gmail.com
[2] . دانشیار، گروه حسابداری واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: Pakmaram@bonabiau.ac.ir
[3] . استادیار گروه حسابداری، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.
Email: abdi rasool@yahoo.com
[4] . استادیار گروه حسابداری، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.
Email: naderrezaeimindoab@gmail.com
تاریخ دریافت: 4/11/1400 پذیرش نهایی: 1/2/1401
