اثبات اعجاز علمی آیه 189 اعراف و بهره‌گیری از آن در تبیین مبحث لقاح اسپرم و تخمک زیست شناسی پایه یازدهم
الموضوعات :
سینا آقائی
1
(دانشگاه گیلان / دبیر رسمی زیست شناسی چابکسر)
الکلمات المفتاحية: اعجاز قرآن, اسپرم, تخمک, لقاح, کتاب درسی زیست شناسی پایه یازدهم,
ملخص المقالة :
در تفسیر علمی قرآن، آیاتی که جنبه اعجازی آنها مورد بررسی قرار می‌گیرد، از اهمیت بیشتری برخوردارند. اعجاز قرآن، یکی از موضوعات مورد علاقه مفسران و پژوهشگران دینی در عصر حاضر است؛ زیرا به‌وسیله آن می‌توان حقانیت این دین الهی را به اثبات رساند. طرح مباحث دینی به خصوص اعجاز قرآن در کلاس درسی نیز می‌تواند کمک شایانی به جذب دانش‌آموزان به معارف دینی داشته باشد که خلاء چنین فعالیت‌هایی در منابع درسی محسوس است. تاکنون نکات علمی مختلفی از آیات قرآن کریم در ارتباط با مبحث خلقت انسان کشف‌شده است. در این مقاله پژوهشی براساس منابع کتابخانه‌ای، به مقایسه تطبیقی میان نظرات مفسران، لغویون و علم جنین‌شناسی حول آیه 189 سوره مبارکه اعراف پرداخته و با ذکر دلایل متقن، نشان داده می‌شود که قرآن با رازگویی، به نحوه دربرگرفتن تخمک توسط اسپرم‌ها، لقاح بین هسته آنها و تشکیل زیگوت اشاره‌کرده است. لازم به ذکر است از مطالب مرتبط با موضوع که در کتاب درسی زیست‌شناسی پایه یازدهم متوسطه دوم ذکرشده است، جهت تدریسی اثربخش و جذاب، استفاده کرده‌ایم تا بتوان به وسیله آن، دانش‌آموزان را با مفاهیم قرآنی آشنا نمود.
-قرآن کریم، ترجمه آیت الله مکارم شیرازی(1389)، مکارم شیرازی، ناصر(مترجم)، تهران: مدرسه الامام علی بن ابیطالب(ع)
-آخوندی، محمدمهدی ، بهجتی اردکانی، زهره، و عارفی، سهیلا، و صدری اردکانی، هومن، و اعرابی، محمود، و زرنانی، امیرحسن، و چمنی تبریز، لیلی، و شبستری، امید(1386ش). «آشنایی با لقاح طبیعی، لقاح خارج رحمی و ضرورت استفاده از گامت جایگزین در درمان ناباروری.» پایش، دوره6، شماره4.
-آقائی، سینا(1400ش) ، معجزات شگفت انگیز قرآن،چاپ1، تهران: زهره علوی.
-آقائی، سینا(1400ش). بررسی و نقد آراء مفسران پیرامون اعجاز علمی صلب و ترائب در قرآن کریم. پژوهش‌های علم و دین،12(2)، 27-64.
-آل¬محمد، علی، ابراهیمی، محمد، انصاری، مریم، علوی، الهه، فخریان، بهمن(1397ش) ، زیست¬شناسی (2) پایه یازدهم، تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران.
-ابن ابی جمهور، محمدبن زین الدین(1405ق)، عوالي اللئالي العزيزية في الاحاديث الدينية، قم: دار سیدالشهداء للنشر.
-ابن ابی حاتم(بی تا) ، تفسیر القرآن العظیم، المحقق: أسعد محمّد الطيّب، السعودیه: مكتبة نزار مصطفى الباز.
-ابن عجیبه(1419ق). البحر المديد في تفسير القرآن المجيد، المحقق: أحمد عبد الله القرشي رسلان، القاهره: الدكتور حسن عباس زكي.
-ابن فارس بن زكرياء القزويني الرازي، أبو الحسين(1399ق). معجم مقائیس اللغة، بیروت: دارالفكر.
-البار، محمدعلی(1405ق )، الوجیز فی علم الاجنه القرآنی، ریاض: الدارالسعودیه.
-الوسی،شهاب الدین(1415ق )، تفسیر روح المعانی، المحقق: علي عبد الباري عطية، بیروت: دارالکتب العلمیه.
-بروجردی، سید ابراهیم(1366ش) ، تفسیر جامع، چاپ1، تهران: کتابخانه صدر.
-ثقفی تهرانی، محمد(1398ق) ، تفسیر روان جاوید، تهران: برهان.
-سولومون، الدرا، برگ، لیندا، مارتین، دیانا(1392ش) ، بیولوژی سولومون، تهران: خانه زیست¬شناسی.
- شاه عبدالعظیمی، حسین(1363ش) ، تفسیر اثنی عشری، تهران: میقات.
-طباطبایی، محمدحسین(1374ش) ، ترجمه تفسیر المیزان، مترجم: موسوی همدانی، محمدباقر، قم: جامعه مدرسين حوزه علميه قم دفتر انتشارات اسلامي.
-طبری، ابن جریر(1420ق )، تفسیر الطبری= جامع البیان، المحقق: أحمد محمد شاكر، بیروت: موسسه الرساله.
-طنطاوی،محمد سید(بی تا )، التفسیر الوسیط لطنطاوی، القاهره: دار نهضة مصر للطباعة والنشر والتوزيع.
-عسکرى، حسن بن عبدالله(1400ق )، الفروق فی اللغة، بیروت: دار الآفاق الجدیدة.
-قرشی، سیدعلی اکبر(1391ش) ، تفسیر احسن الحدیث، تهران: بعثت.
-قرطبی، شمس الدین(1384ق )، تفسیر القرطبی، القاهره: دارالکتب المصریه.
-مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی(1403ق )، بحارالانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
-محمدی ری شهری، محمد(1390ش) ، دانشنامه قرآن و حدیث، قم: دارالحدیث.
-مصطفوی، حسن(1368ش )، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر(۱۳۷۱ش )، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
- نیرنیا، کریم، و ادهم، ابراهیم، و شمس الدین، رحمان، و انگل، ولفانگ(1374ش). نقش آکروزین در تولید مثل. باروری و ناباروری (JOURNAL OF REPRODUCTION AND INFERTILITY), (4 (مسلسل 4)).
-Alberts, Bruce, Johnson, Alexander; Lewis, Julian, Raff, Martin, Roberts, Keith,Walter, Peter(2002)."Eggs".Molecular Biology of the Cell (4th ed.). New York: Garland Science.
-Cobb M(2012). . »An amazing 10 years: the discovery of egg and sperm in the 17th century. «Reproduction in domestic animals = Zuchthygiene, 47 Suppl 4.
-Gee, H. Size and the single sex cell. Nature.. 1999. https://doi.org/10.1038/news991125-4
-Klemm U, Muller Esterl W, Engel W(1991). »Acrosin. the peculiar sperm-specific protease. «HumGenet,87(6).
-Patel D(2001). Separating Cells, New York: Garland Science.
-Saadat S(2009). »Human embryology and the holy quran: an overview. «International journal of health sciences, 3(1).
-Smith, D.J(2009). "Human sperm accumulation near surfaces: a simulation study". Journal of Fluid Mechanics.621:295.
-World Health Organization9(2003) Laboratory Manual for the Examination of Human Semen and Semen–Cervical Mucus Interaction, 4th edition. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
